Dariusz Łubkowski
Marcin Seroczyński
Chełmża
Fakty, mity, legendy
Wydanie II: poprawione i rozszerzone
Wydawca: Towarzystwo Przyjaciół Chełmży
Chełmża 2016
Sygnatura SIRr XXXIIb/87
Dariusz Łubkowski i Marcin Seroczyński opracowali w 2012 roku I wydanie książki "Chełmża. Fakty, mity, legendy", która została bardzo ciepło przyjęta przez miłośników Chełmży.
W 2016 roku ukazało się wznowienie książki.
Wydanie II jest poprawioną i znacznie rozszerzoną edycją publikacji.
Jej poziom gwarantują nazwiska autorów.
Dariusz Łubkowski jest od 2007 roku związany z czasopismem "Głos Chełmżyński", gdzie publikuje artykuły na temat historii, kultury i życia sportowego w Chełmzy.
Poza tematyką regionalną jest również autorem książek dla dzieci oraz artykułów fachowych na temat polimerów.
Marcin Seroczyński współpracuje z "Gazeta Pomorską", "Nowościami", "Głosem Chełmżyńskim", tygodnikiem "Chełmża".
Od 2007 roku jest prezesem Towarzystwa Przyjaciół Chełmży.
Jest autorem wielu książek poświęconych Chełmży, dziejom Cukrowni Chełmża, historii sportu w Chełmży, chełmżyńskim pomnikom, tablicom i miejscom pamięci, historii fotografii chełmżyńskiej, biogramów do "Słownika biograficznego Powiatu Toruńskiego".
Autorzy książki „Chełmża. Fakty, mity, legendy” zebrali 33 opowieści z bardzo bogatej przeszłości Chełmży.
Opisane przez nich wydarzenia można podzielić na te, które są potwierdzone w źródłach historycznych i dobrze udokumentowane oraz na te, o których wiadomości przetrwały w miejscowej tradycji przekazywanej z pokolenia na pokolenie przez mieszkańców Chełmży.
Wśród legend znajdziemy opowiadania:
– o błogosławionej Jucie i jej grobie,
– o glinianym garnuszku zrzuconym ze szczytu kościelnej wieży,
– o skarbie ukrytym w podziemiach katedry,
– o relikwii świętego Huberta,
– o kosie, który nauczył się mówić od zakonnika,
– o kapie wykonanej z czapraka tureckiego wezyra pokonanego pod Wiedniem,
– o kobietach, które uratowały Chełmżę przed najazdem księcia gdańskiego Świętopełka,
- o zniszczeniu płyty nagrobnej wielkiego mistrza zakony krzyżackiego Siegfrieda von Feuchtwagena
Rysunki do legend wykonała Mirosława Grabowska.
Wśród mitów opisano:
– historię starych kaplic katedralnych,
– historię katastrofy lotniczej z 1937 roku,
– historię śmierci porucznika Józefa Gierszewskiego w 1943 roku,
– historię ostrzału artyleryjskiego katedry w 1945 roku,
– historię poniemieckiego skarbu znalezionego w 1948 roku,
- historię przywiezienia do Chełmży w 2010 roku doczesnych szczątków Mikołaja Kopernika.
Trzecia część książki poświęcona jest faktom.
Zawiera ona informacje:
– na temat pieczęci miasta i jego herbu,
– na temat zawartości skarbca katedry,
– na temat naturalistycznej rzeźby ukrzyżowanego Chrystusa,
– na temat wizyty generała Hallera,
– na temat przedwojennego dyrektora cukrowni Antoniego Makowieckiego,
– na temat chełmżyńskiego cechu rzeźników,
– na temat kapliczki na Białej Górze,
– na temat bombardowań miasta,
– na temat ks. Józefa Szydzika – zasłużonego przedwojennego proboszcza,
– na temat pomnika wdzięczności Armii Czerwonej i Wojska Polskiego,
– na temat restauracji „Jubilat”,
– na temat zabytkowej neogotyckiej wieży ciśnień,
- na temat chełmżyńskiego browaru "Wolff & Welde" i Pomorskiej Fabryki Win "Pomowin", która produkowała wina owocowe, soki i marmolady
- na temat dawnego Domu Katolickiego przy ul. Tumskiej, który w 1925 roku został zwrócony Kościołowi katolickiemu, po tm jak miasto przestało w nim prowadzić szkołę katolicką
- na temat męskiego chóru "Echo", który dawał koncerty w okresie międzywojennym
- na temat stylowych mebli produkowanych przez Chełmżyński Oddział Wojewódzkiego Zakładu Doskonalenia Zawodowego
- na temat pociągu pancernego "Wilk", który wjechał do Chełmży 23 stycznia 1920 roku
- na temat młodzieżowego zespołu instrumentalnego "Wichry", który działał w Robotniczym Domu Kultury w Chełmzy w latach 1965-1970
Książkę gorąco polecamy mieszkańcom Chełmży, a także licznym gościom i turystom odwiedzającym miasto w okresie wakacji.
Warto znać bogatą i niezwykłą historię miejsc, które mijamy.