Opór społeczny przeciwko komunizmowi w Toruniu

 

Opór społeczny przeciwko komunizmowi w Toruniu
w obiektywie Artura Wiśniewskiego
(lata osiemdziesiąte XX wieku)

Artur Wiśniewski, Wojciech Polak,
Sylwia Galij-Skarbińska

Wydawnictwo Adam Marszałek

Toruń 2021

Sygnatura SIRr VIII/T-A-44

Album opowiada historię toruńskiego oporu wobec władzy komunistycznej uchwycona na fotografiach Artura Wiśniewskiego, uczestnika tamtych wydarzeń.

Artur Wiśniewski zaangażował sie w działalnośc opozycyjna w 1983 roku jeszcze jako uczeń V Liceum Ogólnokształcącego w Toruniu.

Zajmował się kolportażem podziemnej prasy, rozrzucał ulotki, pisał antysystemowe hasła na murach.

Jego zdjęcia stanowią dziś niezwykły dokument zaangażowania różnych środowisk w działalność opozycyjną.

Album składa się z 19 rozdziałów.

Rozdział 1 - Msza 3 maja 1981 na Rynku Starego Miasta w Toruniu

Rozdział 2 - Marsz przeciwko przemocy, Toruń 28 listopada 1981 r.

Rozdział 3 - Solidarnościowy spacer na Bulwarze Filadelfijskim w Toruniu, 1 maja 1982 r.

Rozdział 4 - Krzyże kwietne i drewniane

Rozdział 5 - Grób Grzegorza Przemyka, 1984 r.

Rozdział 6 - Artur Wiśniewski pisze na murach

Rozdział 7 - Kościół św. Stanisława Kostki na Żoliborzu w latach 1985-1987

Rozdział 8 - Stocznia Gdańska, 1985 r.

Rozdział 9 - Pielgrzymki Ludzi Pracy na Jasną Górę w latach 1987-1988

Rozdział 10 - Jan Paweł II w Warszawie w 1987 r. Msza św. na Placu Defilad

Rozdział 11 - Niezależne Zrzeszenie Studentów UMK w latach 1988-1989

Rozdział 12 - Konfederacja Polski Niepodległej w Toruniu w latach 1988-1989

Rozdział 13 - Niezależny Ruch Społeczny - Ziemia Chełmińska w latach 1988-1989

Rozdział 14 - 45. rocznica powstania w getcie warszawskim, 19 kwietnia 1988 r.

Rozdział 15 - Bojkot wyborów do rad narodowych w czerwcu 1988 r. Manifestacja w Warszawie

Rozdział 16 - Ruch Wolność i Pokój w Toruniu w latach 1988-1989

Rozdział 17 - Ogólnopolska Konferencja Środowisk Młodzieżowych 4 marca 1989 r., Warszawa - POlitechnika

Rozdział 18 - Napis na murze w Wołominie, 1986 r.

Rozdział 19 0 Wybory kontraktowe 4 czerwca 1989 r. Plakaty wyborcze oraz wiec 3 czerwca 1989 r. na Rynku Starego Miasta w Toruniu

Dziedzictwo Torunia i ziemi chełmińskiej

 

Dziedzictwo Torunia i ziemi chełmińskiej
Odkrycia i reinterpretacje

pod redakcją Moniki Jakubek-Raczkowskiej

Wydawca: Dom Organizatora TNOiK

Toruń 2021

Sygnatura SIRr XXXIIIa/16.4

Jest to czwarty tom cyklu „Studia i Materiały z Dziedzictwa Kulturowego Torunia i Regionu”.

Tematyka woluminy skoncentrowana jest wyłącznie na spuściźnie artystycznej ziemi chełmińskiej, zwłaszcza Torunia.

Znalazły się w wydawnictwie publikacje specjalistów z różnych dziedzin - archeologii, historii, historii sztuki.

W wydawnictwie dominują studia z zakresu snycerstwa i malarstwa, witrażownictwa i złotnictwa.

Badania nad rzemiosłem artystycznym silnie wpisują się w tradycje naukowe "szkoły toruńskiej".

1. Bogusz Wasik - Starogród - "Stare Chełmno". Zamek i pierwsza lokacja miasta w świetle badań z lat 2016-2018

2. Katarzyna Sinoracka - Gotycka Pieta z kościoła pw. św. Wawrzyńca w Kijewie Królewskim - przyczynek do badań nad warsztatami snycerskimi ziemi chełmińskiej na przełomie XIV i XV wieku

3. Juliusz Raczkowski - Nieznane malowidło ścienne w kamienicy przy Rynku Staromiejskim 25  - przyczynek do badań nad wystrojami domów mieszczańskich Torunia w późnym średniowieczu

4. Weronika Kofel - Kompozycje ołtarzy na terenie ziemi chełmińskiej od XVI do XVIII wieku. Przyczynek do badań nad typologią retabulów nowożytnych

5. Katarzyna Bucław - Świętojańskie portrety epitafijne Rubinkowskich - studium kostiumologiczne

6. Alicja Graczyk - Zagadnienie autentyczności gotyckich witraży w zbiorach Muzeum Okręgowego w Toruniu

7. Adam Kaźmierczak - Witraże mozaikowe i szklenia ozdobne w kamienicach dawnej dzielnicy Wilhelmstadt. Przyczynek do badań nad witrażownictwem Torunia przełomu XIX i XX wieku

8. Monika Jakubek-Raczkowska - Tak zwane cyborium z kościoła pw. św. Jakuba w Toruniu. Uwagi na temat integralności zabytku

9. Wiktor Binnebesel, Maria Kamińska-Binnebesel - Nieznany zbiór złotnictwa z kościoła  pw. Ducha św. w Toruniu - wstępne rozpoznanie 

10. Alicja Grabowska-Lysenko - Do rozmnożenia chwaley Pańskiey y czczci SS. Iego. O niektórych relikwiarzach z toruńskiego kościoła pw. św.. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty, związanych z nimi ołtarzach i ich znaczeniu dla dziedzictwa regionu - na marginesie niedawnego odkrycia zbioru relikwii w toruńskiej katedrze

11. Katarzyna Bucław - Haftowana poduszka na relikwie z kościoła pw. św.. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty w Toruniu - niespodziewane odkrycie w katedrze toruńskiej

Portrety z wielką historią w tle

 

Portrety z wielką historią w tle
W setną rocznicę powrotu Torunia i Bydgoszczy do macierzy

Wydawca: Centrum Sztuki Współczesnej Znaki Czasu

Toruń 2020

Sygnatura SIRr  IIIA/147

W związku z 100. rocznica powrotu Torunia i Bydgoszczy do Macierzy Centrum Sztuki Współczesnej Znaki Czasu w Toruniu  postanowiło zaprezentować portrety wybitnych Polaków, którzy na różnych polach przyczynili się do budowania niepodległej ojczyzny.

Ukazano życiorysy osób, które w burzliwych czasach budowania wolności, poświęciły całe swoje życie, tworząc przestrzeń do rozwoju gospodarczego, naukowego, politycznego i artystycznego regionu.

Przy projekcie współpracowało Muzeum Okręgowe im. Leona Wyczółkowskiego w Bydgoszczy.

Autorami biogramów byli znani regionaliści: Katarzyna Kluczwajd, Marcin Orłowski, Iwona Jastrzębska-Puzowska, Barbara Chojnacka, Anna Nadolska, Maciej Kułakowski.

W książce znajdziemy wiele nowych i cennych informacji na temat wybitnych torunian i bydgoszczan.

W zbiorze znaleźli się:

- Paweł Cierpiałkowski

- Ludwik Dalkowski

- Roman Józef Dalkowski

- Wojciech Durek 

- Monika Dymska

- Julian Fałat

- Brunon Gęstwicki

- Feliks Gęstwicki

- Klara Jeziorska

- Wilhelmina Kaczmarek

- Władysław Katafias

- Gertruda Przybylska

- Stanisław Jan Rolbielski

- Jerzy Rupniewski

- Wanda Siemaszkowa 

- Eugeniusz Smoliński

- Jóżef Szwiec

- Jan Kazimierz Taffel

- Przemysław Winiarski

- Ignacy Zelek

Samuel Bogumił Linde : wybitny torunianin

 

Samuel Bogumił Linde wybitny torunianin 

opracowanie tekstu i dobór zdjęć: Michał Targowski

Wydawca: Towarzystwo Miłośników Torunia

Toruń 2021

Sygnatura SIRr IIIB/Linde

Autor opracowania Michał Targowski jest doktorem historii, wykładowcą na Wydziale Nauk Historycznych Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Od lat bada i popularyzuje zagadnienia związane z osadnictwem olenderskim i dziejami menonitów w Dolinie Wisły.

Interesuje się również historią Torunia, Pomorza Gdańskiego, Kujaw, Ziemi Chełmińskiej i Ziemi Dobrzyńskiej.

Bada dzieje rycerstwa i szlachty na Pomorzu Gdańskim i na Ziemi Chełmińskiej w XIII-XIX w.

Dr Michał Targowski udziela się społecznie w:

- Towarzystwie Miłośników Torunia

- Zrzeszeniu Kaszubsko-Pomorskim

- Mennonitischer Geschichtsverein

Dr Michał Targowski jest autorem i redaktorem licznych książek dostępnych w Książnicy Kopernikańskiej.

O to wybór niektórych z nich:

• Fryderyk Chopin w Toruniu
• Jakob Heinrich Zernecke : wybitny torunianin
• Mniejszości wyznaniowe i etniczne w regionie kujawsko-pomorskim
• Na prawie polskim i niemieckim : kształtowanie się ziemskiej własności szlacheckiej na Pomorzu Gdańskim w XIII-XVI wieku
• Nekropolie i miejsca pamięci w regionie kujawsko-pomorskim
• Olędrzy : osadnicy znad Wisły : sąsiedzi bliscy i obcy
• Samuel Bogumił Linde : wybitny torunianin
• Zamki, pałace, dwory i ich mieszkańcy w regionie kujawsko-pomorskim
• Znani i nieznani ludzie regionu kujawsko-pomorskiego
• Źródła do dziejów regionu kujawsko-pomorskiego.

Jest też autorem wielu przewodników po Toruniu.

Popularna biografia Samuela Bogumiła Lindego powstała w związku z rocznicą 250. urodzin autora pierwszego słownika języka polskiego.

Samuel Bogumił Linde urodził się w Toruniu i tu spędził dzieciństwo.

Był uczniem słynnego toruńskiego gimnazjum.

W książce opisano Toruń Samuela Bogumiła Lindego, jego dom i rodzinę.

Wspomniano o młodości spędzonej w Toruniu.

Omówiono studia bohatera na uniwersytecie w Lipsku i pracę wykładowcy.

Opisano jego działalność jako bibliotekarza i bibliografa.

Zaprezentowano jego aktywność zawodową jako pedagoga i organizatora szkolnictwa.

Przedstawiono Słownik języka polskiego - dzieło życia Samuela Bogumiła Lindego.

Wspomniano o postaci Lindego jako działacza religijnego o politycznego.

Zaprezentowano jego zasługi i kontrowersje związane z jego osobą.

Na koniec opisano otrzymane przez Lindego zaszczyty i wyróżnienia.

Wspomniano też o pielęgnowaniu pamięci o nim przez kolejne pokolenia Polaków.

Biografia Lindego ma charakter popularnonaukowy.

Posiada atrakcyjna szatę graficzną.

Jej wielkim walorem są liczne fotografie, ryciny, portrety, ilustracje, dokumenty z epoki, kopie książek ilustrujące narracje poświęconą Samuelowi Bogumiłowi Lindemu.

Doktor medycyny i filozofii Georg Seger

 

Marian Łysiak

Doktor medycyny i filozofii Georg Seger (1629-1678) 

Szkice i materiały do biografii 

Wydawcy:

Towarzystwo Naukowe w Toruniu

Muzeum Okręgowe w Toruniu

Toruń 2015

Sygnatura SIRr IIIB/Seger Georg

Autor biografii dr Marian Łysiak był lekarzem pediatrą i neurologiem dziecięcym. 

Interesował się historią chirurgii, szpitalnictwa toruńskiego i biografiami lekarzy z regionu.

W Książnicy Kopernikańskiej dostępnych jest szereg jego książek:

- 100-lecie Szpitala Miejskiego w Toruniu : 1910-2010 / Marian Łysiak. - Toruń : Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika 2010.

- Chirurgia toruńska w zarysie / Marian Łysiak. - Toruń : Towarzystwo Naukowe 2006. 

- Doktor medycyny i filozofii Georg Seger (1629-1678) : szkice i materiały do biografii / Marian Łysiak. - Toruń : Towarzystwo Naukowe : Muzeum Okręgowe 2015. 

- Neurologia dziecięca w Toruniu oraz wspierające ją dziedziny pokrewne i fundacje / pod redakcją Mariana Łysiaka ; [współautorzy Agnieszka Augustyn et al.] - Toruń : Wydawnictwo Adam Marszałek 2015.

- Sylwetki lekarzy toruńskich XIX i XX wieku : (biogramy i szkice biograficzne) / Marian Łysiak, Kazimierz Przybyszewski. - Toruń : Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika 2009.

- Szkice biograficzne wojennego pokolenia lekarzy toruńskich 1939-1945 / Marian Łysiak. - Toruń : Wydawnictwo Adam Marszałek copyright 2001. 

Postać doktora medycyny i filozofii Georga Segera, norymberczyka, wybitnego przedstawiciela nauk przyrodniczych XVII wieku w Polsce, profesora gimnazjów akademickich w Toruniu i Gdańsku wzbudzała podziwu jego współczesnych.

W Toruniu w 1669 roku jako drugi (56 lat po lekarzu gdańskim Joachimie Oelhaviusie) rozpoczął wykonywanie sekcji anatomiczno-patologicznych.

Był obserwatorem oryginalnej rośliny występującej w okolicach Torunia, którą nazwał wprawdzie błędnie rdestem polskim.

Okazała się ona jednak drogowskazem do rozpoznania czerwca polskiego, z którego w średniowieczu produkowano cenny barwnik.

Seger w latach 1671-1672 opublikował siedem pionierskich opisów padaczki.

W 1676 roku jako drugi w Europie opisał przypadek zwłóknienia torbielowatego trzustki zwanego później mukowiscydozą.

Georg Seger zajmował się również badaniami nad układem krążenia, układem limfatycznym, fizjologią odżywiania płodu i składem pokarmu kobiecego.

100-lecie Szpitala Miejskiego w Toruniu - Marian Łysiak

 

Marian Łysiak

100-lecie Szpitala Miejskiego w Toruniu 1910-2010

Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika

Toruń 2010

Sygnatura SIRr XXVI/18

Marian Łysiak to wybitny badacz dziejów toruńskiej służby zdrowia.

W Informatorium dostępne są jego wcześniejsze publikacje:

- Szkice biograficzne wojennego pokolenia lekarzy toruńskich 1939-1945, Toruń 2001 - sygnatura SIRr IIIA/45
- Chirurgia toruńska w zarysie, Toruń 2006 - sygnatura SIRr XXVI/19
- Sylwetki lekarzy toruńskich XIX i XX wieku, Toruń 2009 - sygnatura SIRr IIIA/85

Najnowsza książka Mariana Łysiak poświęcona jest Szpitalowi Miejskiemu  w Toruniu, który został otwarty 4 maja 1910 roku, jako szpital Zgromadzenia Sióstr Diakonisek.

Opracowanie składa się z 10 rozdziałów:

1. Początki szpitalnictwa toruńskiego
2. Publiczny Szpital Miejski w Toruniu (1920-1939)
3. Szpital Miejski w czasie II wojny światowej
4. Szpital Miejski w Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej i w początkach transformacji
5. Specjalistyczny Szpital Miejski nowym wyzwaniem w III Rzeczypospolitej Polskiej
6. Programy profilaktyczne Specjalistycznego Szpitala Miejskiego
7. Specjalistyczny Szpital Miejski im. M. Kopernika w jubileuszowym roku 2010
8. Kadra Szpitala Miejskiego i Specjalistycznego Szpitala Miejskiego im. M. Kopernika w Toruniu
9. Kalendarium
10. Po latach pracy... Refleksje lekarzy, byłych pracowników Szpitala Miejskiego w Toruniu

Pracę uzupełnia 16 aneksów oraz 150 rycin.

Linda Zielińska - Tego ci nie powiem

 

Linda Zielińska

Tego ci nie powiem

Wydawnictwo Dlaczemu

Warszawa 2021

Sygnatura SIRr W/T/Zie60

W Informatorium uruchomiliśmy Mini-Wypożyczalnię Beletrystyki Regionalnej „Żółty Regał”.  Jest to specjalny dział z powieściami, których fabuła została osadzona w województwie kujawsko-pomorskim. Oferujemy kryminały, romanse, powieści obyczajowe, powieści historyczne i powieści młodzieżowe. Mini-Wypożyczalni towarzyszy również profil @zoltyregal na Instagramie.

Linda Zielińska (rocznik 1991) jest rodowita torunianką.

Ukończyła ekonomię na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika.

Jej pierwsze opowiadanie "Wdzięczność dla narodu" wzięło udział w konkursie wojewódzkim oraz zostało opublikowane w antologii "Mroczne Pomorze. Opowiadania z dreszczykiem".

Powieść "Tego ci nie powiem" zainspirowana została rodzinnymi, prawdziwymi wydarzeniami.

Jest to niezwykła, barwna i bardzo osobista opowieść o młodości, trudnych wyborach i przemijaniu.

Bohaterowie książki, Natalia i Adam dorastają w dwóch różnych kulturach. 

On w Toruniu pracuje  w gastronomii  i dorabia drobnym przemytem. 

Ona mocno związana z domem rodzinnym stawia pierwsze kroki w balecie w Rosji. 

Na kartach powieści dorastają oraz przechodzą kryzysy młodzieńcze, rodzinne i zawodowe.

 Wreszcie drogi Natalii i Adama krzyżują się i wybucha płomienne uczucie.

Ale czy na zawsze? Czy Natalia wyjawi Adamowi swoją największą tajemnicę?

Akcja książki rozgrywa się w latach 90. XX wieku.

To szalony czas kaset magnetofonowych i Super Mario Bros na konsoli podłączonej do telewizora.

 Losy bohaterów przeplatają się w polsko – rosyjski „wiatr zmian”.

100 lat Pomorskiego Towarzystwa Muzycznego

 

100 lat Pomorskiego Towarzystwa Muzycznego 

1921 - 2021 

zespół redakcyjny: Magdalena Cynk-Mikołajewska, 

Krystyna Tubaja, Ewa Gawrońska

Wydawca: Pomorskie Towarzystwo Muzyczne

Toruń 2021

Sygnatura SIRr XXXIIId/50

Pomorskie Towarzystwo Muzyczne zajmuje się organizowaniem koncertów, promowaniem kultury wysokiej, rozwijaniem i upowszechnianiem edukacji artystycznej.

Pomorskie Towarzystwo Muzyczne powstało w 1921 roku w Toruniu.

Dzięki jego zaangażowaniu już 1 września 1921 roku rozpoczęło działalność Konserwatorium Muzyczne w Toruniu, którego pierwszym dyrektorem został Adam Kuryłło.

Również po wojnie podstawowym zadaniem Pomorskiego Towarzystwa Muzycznego było uruchomienie szkoły muzycznej w Toruniu.

Nosiła ona nazwę Instytutu Muzycznego, a jego dyrektorką we wrześniu 19345 roku została Irena Krupisz-Stefanowa.

W 1948 roku szkoła została upaństwowiona. 

Pomorskie Towarzystwo Muzyczne skupiło się wówczas na organizacji koncertów.

Cały czas współpracowano ściśle z Państwową Średnią Szkołą Muzyczną i Państwową Podstawową Szkoła Muzyczną.  

Obecnie to Zespół Szkół Muzycznych im. Karola Szymanowskiego w Toruniu.

Dzięki pamiątkowej publikacji "100 lat Pomorskiego Towarzystwa Muzycznego " możemy zapoznać się z historia i działalnością Pomorskiego Towarzystwa Muzycznego.

Poznamy sylwetki najstarszych kompozytorów Pomorskiego Towarzystwa Muzycznego.

Są to Adam Kuryłło, Marceli Feliks Popławski, Piotr Perkowski, Zygmunt Moczyński, Jan Michał WIeczorek.

Poznamy również sylwetki trzech kompozytorów Pomorskiego Towarzystwa Muzycznego , którzy byli studentami znakomitej Nadii Boulanger w Paryżu

Chodzi o Kazimierza Serockiego, Bernadettę Matuszczak i Piotra Mossa.

W książce przedstawiono również kompozytorów młodszego pokolenia - Magdalęnę Cynk, Zuzannę Koziej, Jędrzeja Rocha Rocheckiego, Rafała Kłoczko i  Ewę Fabiańską-Jelińską.

Są oni twórcami zbiorowej kompozycji Suita Pomerania II, która została zaprezentowana w formule online 5 września 2020 roku.

W książce zaprezentowano również twórców muzyki elektroakustycznej - Michała Ossowskiego, Dobromiły Jaskot, Jacka Sotomskiego, Prasquala, Mateusza Ryczka.

Przeczytamy także wywiad Gabrieli Ułanowskiej z Bogusławem Schaefferem - kompozytorem, pisarzem, muzykologiem, reżyserem teatralnym, pedagogiem, publicystą, grafikiem, pianistą i wydawcą.

Książkę zamyka wspomnienie o Marku Wakarecym (1951-2011) - jednej z najbardziej zasłużonych toruńskich osobistości muzycznych

Jego zasługa było przekształcenie Toruńskiej Orkiestry Kameralnej w  Toruńską Orkiestrę Symfoniczną oraz organizacja festiwalu "Toruń - Muzyka i Architektura".

50 lat Zespołu Szkół Chemicznych w Toruniu

 

Tomasz Sadecki

50 lat Zespołu Szkół Chemicznych w Toruniu 
1948-1998

Oficyna Wydawnicza Tutor

Toruń 1998

Sygnatura SIRr XXXI/143

W 1998 roku popularny toruński "Chemik" obchodził pięćdziesięciolecie swojego powstania.

Powstanie szkoły było związane z faktem funkcjonowania w Toruniu jeszcze w okresie przedwojennym Zakładu Chemicznego "Polchem"

W 1948 roku utworzono Gimnazjum Przemysłowe Pomorskich Zakładów Nawozów Fosforowych "Polchem".

Pierwsza siedziba szkoły znajdowała się w budynku Szkoły Podstawowej nr 13 przy ulicy Rybaki 57.

Pierwszym dyrektorem szkoły został Julian Nowosielski.

Z biegiem lat Zespół Szkół Chemicznych bardzo się rozrósł i obejmował :

- Technikum Chemiczne, 

- Technikum Chemiczne po Zasadniczej Szkole Chemicznej,

- Liceum Zawodowe, 

- Policealne Studium Zawodowe, 

- Zasadniczą Szkołę Chemiczną, 

- Zasadnicza Szkołę Zawodową.

W księdze Pamiątkowej znalazł się obszerny rys historyczny autorstwa Tadeusza Sadeckiego pod tytułem "Pięćdziesięciolecie Zespołu Szkół Chemicznych w Toruniu".

Dzieje szkoły uzupełniają również wspomnienia Nauczycieli i uczniów.

W książce wymieniono wszystkich dyrektorów szkoły i nauczycieli szkoły,

Zamieszczono również składy osobowe klas.

60 lat Apatora

 

60 lat Apatora : album rodzinny 

koncepcja albumu i projekt graficzny: Kazimierz Pfont

Wydawca: HD foto-video LAB

Toruń 2009

Sygnatura SIRr XVI/107

Apator powstał w 1949 roku.

Do niedawna funkcjonował przy ul. Żółkiewskiego (w czasach PRL - ulicy 22 Lipca).

Od początku było to przedsiębiorstwo produkujące wyroby elektrotechniczne.

Produkowano tu rozdzielnice, stacje transformatorowe, wyroby elektrotechniki górniczej, nisko napięciowa aparaturę łącznikową, aparaturę pomiarową.

Apator przetrwał trudny okres transformacji gospodarczej po 1989 roku.

Dziś jest jedna z najlepiej rozwijających się firm w kraju.

W albumie zamieszczono zdjęcia z lat 1949-2009.

Fotografie dokumentują:

- początki przedsiębiorstwa

- rozbudowę zakładu i rozwój produkcji

- rozwój techniczny i technologiczny

- wizyty władz, gości i przyjaciół

- konferencje i sympozja naukowo-badawcze

- uroczystości zakładowe

- bale karnawałowe

- wczasy w Rowach i wypoczynek w Dzikowie

- przekształcenia własnościowe lat 1990-1999

- nową strategie spółki giełdowej

- udział w targach krajowych i zagranicznych

- odwiedziny w spółkach grupy Apator

- zamierzenia rozwojowe

- poczet dyrektorów

- osoby zasłużone dla Apatora

- sukcesy żużlowego klubu Apator

- załogę przedsiębiorstwa

Fort XI - Stefan Batory

 

Lech Narębski, Marcin Wichrowski, 

Paweł Bukowski, Katarzyna Polak 

Fort XI - Stefan Batory 

(Fort V - Grosser Kurfürst) 

Atlas Twierdzy Toruń 

Zeszyt 14

Wydawca: Towarzystwo Naukowe w Toruniu

Toruń 2021

Sygnatura SIRr XXV/32z.14

Jest to czternasta publikacja w serii „Atlas Twierdzy Toruń”

• zeszyt 1 – Historia i źródła fortyfikacji Twierdzy Toruń
• zeszyt 2 – Fort Kolejowy
• zeszyt 3 – Fort Jakuba
• zeszyt 4 – Fort I – Jan III Sobieski
• zeszyt 5 – Fort II – Stefan Czarniecki
• zeszyt 6 – Bramy Twierdzy Toruń
• zeszyt 7 – Fort IX – Bolesław Chrobry
• zeszyt 8 – Fort IV – Żółkiewski
• zeszyt 9 – Początki Pruskiej Twierdzy Toruń
• zeszyt 10 - Przyczółek Mostowy
• zeszyt 11 – Fort V - Chodkiewicz : (Fort III - Scharnhorst) 
• zeszyt 12 –Fort VI - Jarema Wiśniowiecki (Fort IIIa - Dohna), Fort XII - Władysław Jagiełło (Fort Va - Ulrich von Jungingen) 
• zeszyt 13 – Fort XV - Dąbrowski (Fort VII - Hermann von Salza)
• zeszyt 14 – Fort XI - Stefan Batory : (Fort V - Grosser Kurfürst) 
• zeszyt 15 – Fort VII - Tadeusz Kościuszko (Fort IV - Friedrich der Grosser) 

Tematem 14. zeszytu  Atlasu Twierdzy Toruń jest Fort XI "Stefan Batory" należący do kategorii fortów głównych Twierdzy Toruń.

Jest jednym z pierwszych fortów budowanych w Toruniu.

Należy do typu "biehlerowskiego", choć charakteryzuje się szczególnymi cechami rozplanowania.

Tom składa się z następujących rozdziałów

- Budowa i modernizacje Fortu XI w świetle zachowanych źródeł graficznych Fortyfikacji Toruń

- Wojenne magazyny prochu w fortach

- Fort XI jako miejsce odosobnienia dla jeńców wojennych

- Problematyka konserwatorska inskrypcji wykonanych przez jeńców Stalagu XXA w Forcie XI

- Omówienie reprodukowanych map i planów Fortu XI (V)

Atlas uzupełnia 51 rycin, map, planów i fotografii.

Poczet lekarzy i aptekarzy dawnego Torunia

 

Zdzisław Mameła

Poczet lekarzy i aptekarzy dawnego Torunia

Wydawca: Regionalny Ośrodek Studiów i Ochrony Środowiska Kulturowego w Toruniu

Toruń 1998

Sygnatura SIRr IIIA/149

Zdzisław Mameła był wybitnym znawca historii toruńskiej medycyny i farmacji.

Był autorem wielu książek dostępnych w Książnicy Kopernikańskiej.

1. Dokument aptekarza toruńskiego Ferdynanda Taege z 1854 r. : (przyczynek do dziejów toruńskich aptek) 

2. Kopernik jako lekarz kapituły warmińskiej i medycyna jego czasów / 

3. Paweł Guldeniusz - aptekarz toruński w świetle nieznanych dokumentów 

4. Poczet lekarzy i aptekarzy dawnego Torunia 

5. Przywilej króla Stefana Batorego z 1576 r. dla aptekarzy toruńskich /

6. Siedem wieków aptekarstwa toruńskiego 

Słownik biograficzny "Poczet lekarzy i aptekarzy dawnego Torunia" poświęcony jest nowożytnym przedstawicielom wiedzy medycznej i farmaceutycznej, którzy związali swe losy z Toruniem.

Wielu z nich miało niemieckie pochodzenie, a w Polsce odnaleźli najlepsze warunki do pracy i życia.

Swoje umiejętności kształcili na uniwersytetach w Salerno, Montpellier, Padwie, Paryżu , Pradze, Krakowie, Bolonii. 

Pierwsze wzmianki o lekarzach toruńskich można znaleźć w dokumentach z około 1400 roku.

Wtedy to Wielki Mistrz Krzyżacki Konrad Wallenrod polecił Radzie Miejskiej Torunia swojego lekarza.

Więcej informacji można znaleźć w księgach ławniczych, które informują o stanie majątkowym toruńskich lekarzy i aptekarzy i podziałach spadkowych.

Aptekarstwo rozwijała się bardzo prężnie w Toruniu i już w 1491 roku funkcjonowało w mieście pięć aptek.

Lekarze miejscy byli urzędnikami miasta, mianowanymi i opłacanymi przez Radę Miejską.

Jednego z nich car Piotr I zabrał z Torunia do Petersburga.

Aptekarstwo toruńskie miało liczne powody, żeby szczycić się swoimi przedstawicielami w kraju i za granicą.

Słownik biograficzny podzielony jest na dwie części.

Oddzielnie zebrano biogramy lekarzy i aptekarzy.

Przedstawiono sylwetki medyków od czasów średniowiecza aż do początków XX wieku.

Profesor Jerzy Remer

 

Romuald Skaliński

Profesor Jerzy Remer : zasłużony konserwator zabytków 

Toruń 2006

Sygnatura SIRr IIIB/Remer Jerzy

Romuald Skaliński - autor biografii, studiował u prof. Jerzego Remera zabytkoznawstwo i konserwatorstwo na Wydziale Sztyk Pięknych UMK w latach 1952-1957.

Profesor był człowiekiem niezwykłym, z pasją, o głębokiej wiedzy, a zarazem osoba ogromnie życzliwą dla młodych adeptów i dla całego otoczenia.

Jerzy Remer urodził się w 1888 roku w Zatorze, zmarł w 1979 roku w Toruniu.

Ukończył historię sztuki na Uniwersytecie Jagiellońskim.

Od 1930 do 1937 roku był generalnym konserwatorem zabytków.

W 1945 roku stworzył Studium Zabytkoznawstwa, Konserwatorstwa i Muzealnictwa UMK. 

W latach 1947-1971 był dyrektorem Muzeum Okręgowego w Toruniu.

Biografie profesora uzupełniają bardzo ciekawe zdjęcia archiwalne.

Jan Mohn

 

Anna Zakrzewska

Jan Mohn : nasz bohater (z Torunia) : 1898-1945 

Wydawca: Publisher's Edition

Toruń 2021

Sygnatura SIRr IIIB/Mohn Jan

Jan Mohn urodził się w Sztumskim Polu w 1898 roku.

W czasie I wojny światowej walczył w armii niemieckiej.

W 1918 roku wstąpił do Błękitnej Armii gen. Józefa Hallera we Francji.

W 1921 roku zamieszkał w Toruniu.

Był robotnikiem sezonowym przy wyładunku barek i wydobywaniu żwiru z Wisły.

Pracował jako woźnica w Pomorskim Urzędzie Wojewódzkim.

W 1939 roku brał udział w Bitwie nad Bzurą.

W okresie okupacji nawiązał kontakt z członkami rozmaitych polskich organizacji konspiracyjnych w Toruniu.

Współpracował blisko z Polska Armia Powstania.

Został aresztowany przez Niemców 2 listopada 1943 roku.

Został skazany na karę śmierci, która zamieniono na obóz koncentracyjny w Dachau.

Zmarł w Dachau 18 maja 1945 roku, już po wyzwoleniu obozu.