piątek, 24 czerwca 2011

120 lat toruńskich tramwajów

 


Mija właśnie 120 lat od chwili, gdy na ulice Torunia wyjechał pierwszy tramwaj.

1891 rok to pierwszy w naszym mieście tramwaj konny, tramwaj elektryczny pojawił się w 1899 roku.

Zainteresowanym dziejom toruńskich tramwajów chcielibyśmy polecić kilka pozycji z księgozbioru Książnicy Kopernikańskiej.


115 lat komunikacji miejskiej w Toruniu
Jarosław Bartczak, Paweł Bohdziewicz, Wojciech Olszewski, Karolina Polcyn
Toruńskie Zakłady Graficzne "Zapolex"
Toruń 2006
Sygnatura SIRr XIX/16


95 lat w służbie w służbie toruńczyków
Aleksandra Walczak - Więcławska
Oficyna Drukarska Książnicy Miejskiej im. M. Kopernika
Toruń 1986
Sygnatura XIX/10


Poza tym polecamy:

Sygnatura MAG 38253
Antrag der Elektrizitätswerke Thorn auf Erhöhung ihrer Tarife für Strassenbahn u. Elektricität / Elektricitätswerke Thorn ; [podp.] Hellenbroich, Hellmoldt, O. von Përlstein. - Thorn : C. Dombrowski, [1917].

Sygnatura MAG 38228
Antrag der Elektrizitätswerke Thorn auf weitere Erhöhung der Tarife / Elektricitätswerke Thorn ; [podp.] Hellenbroich, Hellmoldt, O. von Perlstein. - Thorn : Buchdruckerei der Thorner Ostdeutschen Zeitung, [1919].

Sygnatura MAG 230558
Polizei - Verordnung für den Betrieb der Strassenbahn in der Stadt Thorn / Die Polizei - Verwaltung. - Thorn : E.Lambeck, 1899.

Sygnatura MAG 230556
Polizei - Verordnung über den Betrieb der elektrischen Strassenbahn in Thorn und Mocker / Der Landrath. - Thorn : [b.w.], 1899 .



16 maja 1891 roku w dniu wyjazdu na ulice Torunia pierwszego konnego tramwaju na łamach "Thorner Presse" ukazał się "Policyjny regulamin ruchu tramwajów w mieście Toruniu" ("Polizei - Verordnung für den Betrieb der Strassenbahn in der Stadt Thorn"  - Thorner Presse - 16 maja 1891 - Nr 112 - s. 3-4 - Sygnatura KM 01427)

Redakcja "Thorner Presse" obszernie relacjonowała również inaugurację pierwszego elektrycznego tramwaju w dniu 1 lutego 1899 roku.

"Die Abnahme der elektrischen Strassenbahn"
Thorner Presse
1 lutego 1899
Nr 27
s. 3
Sygnatura KM 01427


"Odbiór elektrycznego tramwaju przez władze policyjne nastąpił dziś o godzinie 9 rano.
Obecni byli komisarze Rejencji z Kwidzynia, panowie Auffarth i Biedermann, radca Schröter z Wyższej Dyrekcji Poczty w Gdańsku, stawili się również przedstawiciele władz miejscowych.
Przedsiębiorstwo "Spółka Akcyjna Felix Singer", które zrealizowało projekt, reprezentowali dyrektor Roland i inżynier Hirsch.

Linię tramwajową od stacji kolejowej Dworzec Miasto do zajezdni przy Schulstrasse (dzisiaj ul. Sienkiewicza) przejechano odświętnie udekorowanym wagonem.
Po zakończeniu przejazdu panowie komisarze ogłosili, że linia jest bezpieczna dla ruchu i wyrazili zgodę na przekazanie jej do publicznego komunikacji od 1 lutego, czyli od rana.

Popołudniu, z tak znaczącej dla naszego miasta okazji, odbędzie się w Ziegeleipark (dzisiaj Park Miejski na Bydgoskim Przedmieściu) wielki koncert inauguracyjny, wykonywany przez orkiestrę 61 Regimentu Piechoty, którą będzie dyrygował kapelmistrz Stork.

Jak już informowano, ustalono jednolitą cenę przejazdu na 10 fenigów, którą obniża się w abonamencie do 8 fenigów.
Dla żołnierzy i uczniów opłata abonamentowa obniżona zostaje jeszcze dalej do 6 fenigów.

Na początku niektóre konie, widząc tramwaj elektryczny, jako nieprzygotowane i nieprzywykłe do takiego zjawiska, będą się płoszyć.
Aby uniknąć wypadków kierujący furmankami muszą zachować szczególną uwagę przy spotkaniu z tramwajem, nie może jej zabraknąć również kierującemu elektrycznym tramwajem."