poniedziałek, 30 kwietnia 2018

Bibliografia kopernikowska i Kopernikijana

 



portret Mikołaja Kopernika

Najsłynniejszy torunianin – Mikołaj Kopernik – cieszy się niezmiennym zainteresowaniem naszych czytelników.

Czytelnicy szukają najczęściej wiadomości o rodzinie Kopernika, jego młodości i studiach.

Interesuje ich oczywiście jego dzieło "De revolutionibus orbium coelestium".

Często również poszukiwane są informacje o  innych niż astronomia zainteresowaniach i polach działań Kopernika.



Publikacje Henryka Baranowskiego

Osoby pragnące zapoznać się z całym piśmiennictwem na temat astronoma mogą skorzystać w czytelni Informatorium z "Bibliografii kopernikowskiej" autorstwa Henryka Baranowskiego.

Urodzony w Wilnie, dr Henryk Baranowski (1920-2011) to jeden z najwybitniejszych polskich bibliografów.

Całe życie pracował w Bibliotece Głównej Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Był autorem i współautorem wielu cennych bibliografii, takich jak miedzy innymi:

- bibliografia kopernikowska
- bibliografia historii Pomorza Wschodniego i Zachodniego
- bibliografia czasopism pomorskich
- bibliografia zawartości Gazety Toruńskiej
- bibliografia bitwy pod Grunwaldem
- bibliografia publikacji pracowników Uniwersytetu Mikołaja Kopernika
- bibliografia miasta Torunia
- bibliografia Wilna

Bibliografia kopernikowska składa się z trzech tomów, podzielonych chronologicznie.


Henryk Baranowski

Bibliografia kopernikowska

Tom 1, 1509-1955

Polska Akademia Nauk.
Komitet Historii Nauki

Warszawa : Państ. Wydaw. Naukowe, 1958

Sygnatura SIRr I/8t.1


 

Henryk Baranowski

Bibliografia kopernikowska

Tom 2, 1956-1971

Polska Akademia Nauk.
Komitet Historii Nauki

Warszawa : Państ. Wydaw. Naukowe, 1973

Sygnatura SIRr I/8t.2


 

Henryk Baranowski
przy współpr. Jolanty Goławskiej

Bibliografia kopernikowska

Tom 3, 1972-2001

Uniwersytet Mikołaja Kopernika

Toruń : UMK, 2003

Sygnatura SIRr I/8t.3


 

Tom pierwszy wymienia 3750 publikacji.

Tom drugi wymienia 1207 publikacji.

Tom trzeci wymienia 3289 publikacji.

Razem Bibliografia kopernikowska uwzględnia blisko 8,5 tysiąca pozycji dotyczących Mikołaja Kopernika, wydanych w kraju i za granicą, w języku polskim i w językach obcych.

Bibliografia obejmuje druki zwarte, artykuły z czasopism i dzieł zbiorowych.

Uwzględniono zarówno literaturę popularną jak i naukową.

Bibliografia dzieli się na dwie zasadnicze części:
- część I podmiotowa– dzieła autorstwa Kopernika – w układzie chronologicznym
- część II przedmiotowa – publikacje o Koperniku – w układzie rzeczowym

Układ Bibliografii kopernikowskiej:

Część pierwsza: pisma Kopernika

I. Pisma autentyczne

 II. Pisma wątpliwego autorstwa

 Część druga: piśmiennictwo o Koperniku

I. Dział ogólny

 1. Bibliografie
2. Wiadomości o rękopisach
3. Badania nad Kopernikiem
4. Badacze Kopernika
5. Prace nad wydaniem dzieł Kopernika

II. Opracowania ogólne

 1. Monografie i opracowania
2. Prace zbiorowe
3. Czasopisma - numery specjalne

III. Biografia

 1. Materiały źródłowe. Listy i dokumenty
2. Pochodzenie. Spór o narodowość
3. Nazwisko (etymologia i pisownia)
4. Data urodzin
5. Młodość. Studia w Krakowie
6. Pobyt we Włoszech
7. Kopernik na Warmii
8. Przyczynki do biografii
9. Osoby z kręgu Kopernika
10. Tło historyczno-kulturalne
11. Miejscowości związane z Kopernikiem

IV. Twórczość i działalność Kopernika

 1. Kopernik a astronomia
2. Kopernik a fizyka
3. Kopernik a matematyka
4. Kopernik a ekonomia
5. Kopernik a geografia
6. Kopernik a filozofia
7. Kopernik jako lekarz
8. Kopernik jako duchowny
9. Kopernik jako budowniczy
10. Kopernik jako prawnik
11. Kopernik jako poeta
12. Kopernik jako humanista

V. Znaczenie Kopernika

 VI. Kopernik w literaturze pięknej

 l. Literatura polska
2. Literatura niemiecka
3. Literatury inne

VII. Kopernik w sztuce

 1. Kopernik w malarstwie. Portrety. Grafika
2. Pomniki
3. Inne rzeźby
4. Medale. Numizmaty
5. Znaczki pocztowe
6. Film
7. Kopernik w muzyce

VIII. Różne formy uczczenia pamięci Kopernika

 1. Muzea
2. Wystawy
3. Sympozja, konferencje i sesje
4. Jubileusze i inne uroczystości
5. Inne formy uczczenia pamięci Kopernika

IX. Piśmiennictwo okolicznościowe

 Bibliografię uzupełniają indeks tytułów pism Kopernika oraz skorowidz.

Skorowidz obejmuje:
- nazwiska, pseudonimy i kryptonimy
- tytuły prac anonimowych i zbiorowych
- tytuły czasopism




Publikacje ks. Ignacego Polkowskiego

Na szczególną uwagę naszych czytelników zasługuje również trzytomowe dzieło księdza Ignacego Polkowskiego pod tytułem "Kopernikijana".

Ks. Ignacy Polkowski (1833-1888) oprócz pracy duszpasterskiej zajmował się również badaniami historycznymi, archiwalnymi i bibliograficznymi.

Pracował w archiwum i w bibliotece Kapituły Katedralnej w Krakowie.

Był członkiem Akademii Umiejętności w Krakowie.

Z regionem kujawskim związany był za sprawą swej dziesięcioletniej pracy w majątku Skórzewskich w Lubostroniu nad uporządkowaniem tamtejszych zbiorów archiwalnych i księgozbioru.

W Lubostroniu napisał również "Żywot Mikołaja Kopernika" oraz opracował "Kopernikijana".

Ignacy Polkowski

Kopernikijana
czyli
Materyały do pism i życia Mikołaja Kopernika.

T.1-2

Gniezno 1873.


Ignacy Polkowski

Kopernikijana
czyli
Materyały do pism i życia Mikołaja Kopernika.

T.3

Gniezno 1873.


"Kopernikijana" to wybór źródeł dotyczących Kopernika – nie tylko ich wykaz, ale przede wszystkim treść w polskim przekładzie.

Dzieło to zawiera również pisma samego Mikołaja Kopernika, jednak z wyjątkiem najważniejszego z nich "O obrotach ciał niebieskich".

Zasługą ks. Polkowskiego jest wydrukowanie pism, które dotąd nie były publikowane, a także zebranie razem publikacji dotąd rozproszonych.

Spis rzeczy w tomie pierwszym.

 Pisma Kopernika tylko w polskim przekładzie:

  • Listy Teofilakta Scholastyka Simokatty
  • Rozprawa o urządzeniu monety
  • Skarga kapituły przeciw Krzyżakom
  • Poemat religijny siedm gwiazd
  • List Kopernika do Papieża Pawła III
  • Przedmowa do dzieła o Obrotach ciał niebieskich
  • List do Bernarda Wapowskiego
  • List do Kapituły Warmińskiej z 22 Października 1518
  • List do Biskupa Ferbera z 29 Lutego 1524
  • List do Felixa Reich z 12 Kwietnia 1526
  • List do Biskupa Dantyszka w Wielki Piątek 1533
  • List do Biskupa Dantyszka z 8 Czerwca 1536
  • List do Biskupa Dantyszka z 9 Sierpnia 1537
  • List do Biskupa Dantyszka z 17 Marca 1538
  • List do Biskupa Dantyszka z 15 Kwietnia 1538
  • List do Biskupa Dantyszka z 2 Grudnia 1538
  • List do Biskupa Dantyszka z 11 Stycznia 1539
  • List do Biskupa Dantyszka z 3 Marca 1539
  • List do Biskupa Dantyszka z 11 Marca 1539
  • List Kopernika do księcia Alberta z 15 Czerwca 1541
  • List Kopernika do księcia Alberta z 21 Czerwca 1541
  • List Kopernika do Biskupa Dantyszka z 27 Czerwca 1541
  • List Kopernika do Biskupa Dantyszka z 28 Września 1541

Pisma tyczące się nauki Kopernika i Ojczyzny jego:

  • List Kardynała Szonberga do Kopernika z 1 Listopada 1536
  • List Xcia Alberta do Kopernika z 6 Kwietnia 1541
  • List Kapituły Warmińskiej do Xcia Alberta Pruskiego z 6 Kwietnia 1541
  • Wyjątek z listu kapituły Warmińskiej do księcia Alberta Pruskiego
  • List Tidemana Gize do Jerzego Donnera z 8 Grudnia 1542
  • List Tidemana Gize do Jerzego Joachima Retyka z 26 Lipca 1543
  • List Kanonika Donnera do Xcia Alberta z 3 Sierpnia 1543
  • List Kapryniego do Biskupa Maciejowskiego z 27 Września 1542
  • List Brzoskiego o Koperniku z 1616
  • Pierwsze opowiadanie Retyka o obrotach ciał niebieskich
  • Tegoż przedmowa do Trygonometryi Kopernika
  • Tegoż nowe efemerydy podług Kopernika .
  • Przedmowa Baranowskiego do dzieła Kopernika
  • Treść dzieła i pism Kopernika
  • O obrotach ciał niebieskich
  • Obraz postępu nauk Astronomicznych i fizycznych
  • Joachima Lelewela Rozprawa o Koperniku
  • O Tarnowie Mazowieckim Profesora Szulca
  • O Znaczeniu dawnych Prus Profesora Szulca

Spis artykułów zawartych w tomie drugim.

 Życiorysy Kopernika:

  • X. Szymona Starowolskiego z 1627
  • Jana Śniadeckiego z 1802
  • Uwagi nad rozprawą Śniadeckiego
  • Tadeusza Mostowskiego z 1809
  • Jana Sołtykowicza z 1809
  • Felixa Bentkowskiego z 1810
  • Konstantego Słotwińskiego z 1832
  • X. Ignacego Chodynieckiego z 1833
  • Karóla Hube z 1834
  • Karóla Libelta z 1839
  • Ludwika Gąsiorowskiego 1839
  • Bezimiennego z Encyklopedyi Lesznowskiej z 1841
  • Adryana Krzyżanowskiego z 1843 (Kopernik w Walhalli)
  • Antoniego Oleszczyńskiego z 1843
  • Adryana Krzyżanowskiego z 1844 (Wspomnienie Jubileuszowe)
  • Krystyna Lacha Szyrmy z 1844 (tłumaczenie z Angielskiego)
  • Juliana Bartoszewicza z 1852
  • Jana Radwańskiego z 1853 .
  • Juliana Bartoszewicza z 1854
  • Dominika Szulca z 1855
  • Jana Pankiewicza z 1864
  • Leona Zienkowicza z 1865
  • Lesława Łukaszewicza z 1866
  • Lucyana Tomasza Rycharskiego z 1868
  • Ludwika Wierzejskiego z 1869 .
  • Hieronima Feldmanowskiego z 1871
  • Dr. W..... z 1871 z Sobótki
  • Leona Rogalskiego 1871
  • Józefa Chociszewskiego z 1872

Spis artykułów tomu trzeciego

  • Wyciąg z księgi wpisowej uczniów uniwersytetu Jagiellońskiego
  • Spis profesorów i docentów wydziału Filozoficznego od roku 1491-1491
  • Odpowiedź na zarzut Dr. Prowe p. Krzyżanowskiego
  • Nieznany przyczynek do wiadomości o rodzinie Kopernika p. Radwańskiego
  • Zaświadczenie dla Mikołaja i Barbary Koperników
  • Mikołaj Kopernik i Jan Śniadecki, p. Krzyżanowskiego
  • List Brenana do Krzyżanowskiego tłumaczenie z angielskiego
  • List Krzyżanowskiego do Brenana
  • Oda na pochwałę Kopernika p. Olińskiego
  • Akta urzędowe tyczące się pomnika dla Mikołaja Kopernika w Toruniu
  • Odkrycie pomnika Kopernika w Krakowie
  • Kopernik - artykuł z roku 1830
  • Odkrycie pomnika Kopernikowi wzniesionego w Warszawie
  • Pomnik wzniesiony Kopernikowi w Warszawie
  • Słów kilka z powodu wzniesionego pomnika w Warszawie
  • Pomnik Mikołaja Kopernika w Toruniu
  • Pomniki wzniesione dla uczczenia Mikołaja Kopernika
  • Rys historyi Geometryi
  • Kopernik Kurelli
  • Z ziemi Warmińskiej p. G1inkiewicza
  • Wiersze i epigrammata na cześć Kopernika
  • Ojczyzna Kopernika przez Wydawcę
  • Słów kilka w sprawie uczczenia Mikołaja Kopernika p. Wydawcę
  • Jeszcze o Koperniku p. Wydawcę
  • Sąd pana Cezarego Cantu o Koperniku p. Wydawcę
  • Sąd Cezarego Cantu o Koperniku p. Dr. Wołyńskiego
  • Jeszcze jedna wiadomość o Koperniku p. Wydawcę.
  • Recenzya dzieła Römera p. Wydawcę .
  • Kopernikowie, Mikołaj ojciec, Mikołaj astronom i żyjący Wojciech, p. Wydawcę
  • Kopernikus p. Wydawcę
  • Nicolaus Kopernikus und Martin Luther p. Dra. Celichowskiego
  • Korespondencya z Pabijanic p. ks. Szlosmana
  • Recenzya dzieła Römera p. J. I. Kraszewskiego
  • Czy system planetarny Kopernika zgadza się z Pismem Świętym p. Wydawcę
  • Wizerunki Mikołaja Kopernika p. Wydawcę
  • List Mikołaja Kopernika do Wapowskiego
  • Sprostowanie do żywota Kopernika p. Starowolskiego
  • List Krzyżanowskiego do Chubickiego
  • Ostatnie chwile Kopernika p. Szymanowskiego
  • Kopernik p. Jakóba Leopardi p. Kulczyckiego
  • Młodość Kopernika p. Nakwaską