Dariusz Łubkowski
Marcin Seroczyński
Chełmża.
Fakty, mity, legendy
Towarzystwo Przyjaciół Chełmży
Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna im. J. Prejsa w Chełmży
Chełmża 2012
Sygnatura SIRr VIII/Ch-11
Autorzy książki "Chełmża. Fakty, mity, legendy" zebrali 25 opowieści z bardzo bogatej przeszłości Chełmży.
Opisane przez nich wydarzenia można podzielić na te, które są potwierdzone w źródłach historycznych i dobrze udokumentowane oraz na te, o których wiadomości przetrwały w miejscowej tradycji przekazywanej z pokolenia na pokolenie przez mieszkańców Chełmży.
Wśród legend znajdziemy opowiadania:
- o błogosławionej Jucie i jej grobie,
- o glinianym garnuszku zrzuconym ze szczytu kościelnej wieży,
- o skarbie ukrytym w podziemiach katedry,
- o relikwii świętego Huberta,
- o kosie, który nauczył się mówić od zakonnika,
- o kapie wykonanej z czapraka tureckiego wezyra pokonanego pod Wiedniem,
- o kobietach, które uratowały Chełmżę przed najazdem księcia gdańskiego Świętopełka.
Rysunki do legend wykonała Mirosława Grabowska.
Wśród mitów opisano:
- historię starych kaplic katedralnych,
- historię katastrofy lotniczej z 1937 roku,
- historię śmierci porucznika Józefa Gierszewskiego w 1943 roku,
- historię ostrzału artyleryjskiego katedry w 1945 roku,
- historię poniemieckiego skarbu znalezionego w 1948 roku.
Trzecia część książki poświęcona jest faktom.
Zawiera ona informacje:
- na temat pieczęci miasta i jego herbu,
- na temat zawartości skarbca katedry,
- na temat naturalistycznej rzeźby ukrzyżowanego Chrystusa,
- na temat wizyty generała Hallera,
- na temat przedwojennego dyrektora cukrowni Antoniego Makowieckiego,
- na temat chełmżyńskiego cechu rzeźników,
- na temat kapliczki na Białej Górze,
- na temat bombardowań miasta,
- na temat ks. Józefa Szydzika - zasłużonego przedwojennego proboszcza,
- na temat pomnika wdzięczności Armii Czerwonej i Wojska Polskiego,
- na temat restauracji "Jubilat",
- na temat zabytkowej neogotyckiej wieży ciśnień.
Książkę gorąco polecamy mieszkańcom Chełmży, a także licznym gościom i turystom odwiedzającym miasto w okresie wakacji.
Warto znać bogatą i niezwykłą historię miejsc, które mijamy.