Jerzy Bojanowski
Ur. 1893, Kamienskoje, Ukraina
Zm. 1983, Milwaukee, USA
Muzyk, dyrygent
Twórca hejnału Torunia
Toruń od wieków utrzymywał zespół miejskich muzyków, którzy grali hejnały z wieży, żałobne utwory na pogrzebach burmistrzów i osób zasłużonych, oraz radosna muzykę na weselach obywateli i na ucztach w Dworze Artusa.
Istnienie miejskich muzykantów potwierdzą dokumenty rady miejskiej już w 1556 roku.
w 1628 roku Toruń wydał nawet odrębną Ordynację dla organistów i dyrektorów miejskiej orkiestry (Stadtpfeifer).
Tego starego europejskiego zwyczaju władze Torunia dochowywały również w okresie międzywojennym.
Na mocy postanowienia Magistratu postanowiono, żeby codziennie w południe z wieży ratusza odgrywano hejnał miejski.
Hejnał odegrano po raz pierwszy na dziedzińcu ratusza 29 kwietnia 1926 roku na posiedzeniu rady miejskiej.
Pierwsze publiczne wykonanie miało miejsce 3 maja 1926 roku.
Hymn z wieży ratuszowej odegrał strażak Izydor Janczarski.
Również współcześnie władze miasta nawiązały do przedwojennej tradycji.
Statut Miasta Torunia z 15 kwietnia 1999 roku w § 63 stanowi, co następuje:
"1. Ustanawia się Hejnał Miasta Torunia zgodnie z zapisem nutowym Hejnału Miasta Torunia zapisanym w załączniku nr 18 do Statutu. Hejnał Miasta Torunia wykonywany jest codziennie z wieży Ratusza. Może być wykonywany lub odtwarzany podczas uroczystości miejskich, państwowych i wojewódzkich z udziałem władz Miasta Torunia oraz podczas innych ważnych wydarzeń związanych z życiem Miasta Torunia. Podczas wykonywania lub odtwarzania hejnału obowiązuje postawa stojąca, zachowanie powagi i spokoju. Poczty sztandarowe pochylają sztandary. Wskazane jest, aby hejnalista ubrany był w strój uroczysty hejnalisty zgodny z wzorem jak na rycinie stanowiącej załącznik nr 19 do Statutu. Trąbka udekorowana jest specjalnym proporcem ze znakami Miasta Torunia zgodnie z wzorem płatów proporca do trąbki hejnalisty jak na rycinie stanowiącej załącznik nr 20 do Statutu."
Hejnału można posłuchać na stronie Urzędu Miasta Torunia
http://www.torun.pl/pl/miasto/samorzad/symbole-torunskiego-samorzadu/hejnal
Twórca toruńskiego hejnału - Jerzy Bojanowski - był bardzo znanym muzykiem
i dyrygentem w okresie międzywojennym.
O jego szczególnej pozycji świadczy fakt, iż w 1929 roku wybrano go na prezesa Związku Artystów Scen Polskich.
Wśród jego licznych funkcji można wymienić pracę jako:
- dyrygent opery w Teatrze Wielkim w Warszawie
- pierwszy dyrygent opery w Teatrze Wielkim w Poznaniu
- pierwszy dyrygent opery we Lwowie
- dyrygent Orkiestry Filharmonicznej w Dreźnie
- dyrygent orkiestry symfonicznej w Pradze
Ważne miejsce w jego życiorysie zajmował Toruń.
Z miastem tym związany był w latach 1925-1927.
W okresie tym zaangażowany był w projekt utworzenia w mieście opery.
Udało mu się doprowadzić do powstania "Opery Pomorskiej" na bazie trzech teatrów Torunia, Bydgoszczy i Grudziądza.
Brak współpracy między miastami i kłopoty finansowe spowodowały jednak zaniechanie przedsięwzięcia.
Trwałym śladem pobytu Jerzego Bojanowskiego w Toruniu jest skomponowany przez niego hejnał.
 |
| Tygodnik Toruński, 1926, nr 22 |
W 1932 roku Jerzy Bojanowski emigrował do Stanów Zjednoczonych.
POLECANA LITERATURA
Roman Such
Hejnał ku pokrzepieniu
Nowości
nr 110
12 maja 2012 r.
s. 8
Sygnatura MAG 01473-2012/5
Stanisław Dąbrowski
Dawne hejnały z wieży ratusza w Toruniu
Mestwin
nr 15
23 września 1926 r.
s. 113-114
Sygnatura SIRr II/30
Katarzyna Kluczwajd
Toruń między wojnami
Opowieść o życiu miasta 1920-1939
Łódź 2011
Sygnatura SIRr VIII/T-161
Hejnał Toruński
Tygodnik Toruński
nr 2
29 maja 1926 rok
s. 1-2
Sygnatura SIRr II/6
Kazimierz Przybyszewski
Bojanowski Jerzy
[w:] Toruński Słownik Biograficzny, T.1
Toruń 1998
s.34-36
Sygnatura SIRr IIIA/12
Kazimierz Przybyszewski
Ludzie Torunia odrodzonej Rzeczypospolitej (1920-1939)
Toruń 2001
Sygnatura IIIA/43