Jak powstało Pomorze?
Studium tworzenia państwowości we wczesnym średniowieczu
Wydawcy:
Instytut Archeologii i Etnologii PAN
Muzeum Historii Polski
Warszawa 2020
Sygnatura SIRr VIb/3-27
Rozprawa poświęcona jest próbą budowy państw na Słowiańszczyźnie nadbałtyckiej na przełomie XI i XII wieku.
Zagadnienie to przedstawiono na przykładzie Księstwa zachodniopomorskiego, które ukształtowało się w 1. ćwierci XII wieku, jako twór polityczny, noszący wiele cech wczesnej państwowości.
Pierwszym znanym z imienia władcą księstwa był Warcisław (ok. 1124 ?- ok. 1148 ?) z dynastii nazwanej później Gryfitami.
Na jego rządy przypadła misja chrystianizacyjna biskupa Ottona z Bambergu (1124-1128).
Spis treści:
Rozdział I - Państwo bez metryki
1. Uwagi wprowadzające
2. Wczesne państwo w historiografii wczesnego średniowiecza
3. Stan badań nad genezą księstwa zachodniopomorskiego
4. Sposób ujęcia, czyli o czym jest ta książka
Rozdział II - "Od plemienia do państwa"? Struktury społeczne i osadnicze miedzy dolna Odrą a dolna Wisłą w IX-X wieku
1. Plemię czy "wodzostwo"?
2. Problem organizacji społeczno-politycznych na Pomorzu w okresie przedpaństwowym
3. Struktury osadnicze w świetle archeologii
Rozdział III - Ośrodki władzy w XI wieku
1. Nieciągłość przestrzeni społecznej w XI w. jako wyraz centralizacji władzy
2. zróżnicowanie kulturowe i społeczne przez pryzmat obrządku pogrzebowego
3. Kto emitował monety w XI w.?
4. Kiedy powstało księstwo pomorskie?
Rozdział IV - Państwo Warcisława i jego następców
1. Księstwo zachodniopomorskie i jego władcy w XII w.
2. Struktury osadnicze - centralizacji przestrzeni ciąg dalszy
3. Reprezentacja władzy w przestrzeni społecznej: siedziby książęce i nekropole dynastyczne
4. Organizacja państwa
5. Symbolika wizerunku książąt
Rozdział V - Jak powstało państwo, którego nie ma?