Licencja na czytanie
Konferencja
14 kwietnia 2016
Biblioteka Pedagogiczna w Toruniu
Dnia 14 kwietnia 2016 r. w Bibliotece Pedagogicznej im. gen. bryg. prof. Elżbiety Zawackiej w Toruniu odbyła się Konferencja dla nauczycieli i bibliotekarzy Licencja na czytanie.
Słowo wstępne wygłosiła Elżbieta Wykrzykowska, Dyrektor Biblioteki. Przywitała przybyłych gości i zwróciła uwagę na rolę, jaką pełnią w popularyzacji czytelnictwa nauczyciele i bibliotekarze.
Pierwsza prelegentka, dr Elżbieta Kruszyńska z Instytutu Literatury Polskiej UMK, opowiedziała o powieściach dla dziewcząt w dwudziestoleciu międzywojennym. Wskazała na trzy źródła ich pochodzenia:
- romans sentymentalny
- romans dydaktyczny
- powiastka dydaktyczno-moralizatorska.
Wskazała jednocześnie na charakterystyczne dla tego gatunku cechy (adresatem dziewczęta w wieku 12-16 lat; bohaterką dziewczynka w wieku dorastania; nasycenie problematyką moralną i obyczajową; język i styl jasny i prosty, brak żargonu młodzieżowego, za to wiele zdrobnień; schematyczne, obowiązkowo szczęśliwe zakończenie).
Za pierwszą polską autorkę powieści dla dziewcząt uznaje się Klementynę z Tańskich Hoffmanową, autorkę m. in. Pamiątki po dobrej matce, O moralności kobiet, Dziennika Franciszki Krasińskiej.
Referentka wyróżniła trzy nurty powieści dla dziewcząt:
- psychologiczno-pedagogiczny
- narodowy i obywatelsko-państwowy
- demokratyczny.
Osobną grupę stanowiły książki zakazane dla dziewcząt, które były jednocześnie przez nie najchętniej czytane. Komisja Oceny Książek zaopiniowała w ten sposób m. in. książki Rodziewiczówny, Mniszkówny, Przybyszewskiego, Czarskiej.
Czytelnictwo w dwudziestoleciu międzywojennym kształtowało się na wysokim poziomie. Wpływ miała na to jego promocja w szkołach, licznie powstające wydawnictwa i bogate w zbiory biblioteki.
Beata Bielska z Zespołu Realizacji Badań Pryzmat przedstawiła raport z badań przeprowadzonych w szkołach ponadgimnazjalnych Torunia. Ankietą objęto klasy drugie szkół dziennych. Łącznie przebadano 334 uczniów. Omówione zostały szczegółowo wyniki badań czytelnictwa wśród uczniów z uwzględnieniem tła społecznego i socjologicznego.
Po przerwie jako pierwsza głos zabrała Elżbieta Ciesielska z Gimnazjum nr 24 w Toruniu. Zrelacjonowała przebieg konkursu Gwiazdorskie lektury. Wzięli w nim udział uczniowie klas trzecich gimnazjum. Teksty zadań konkursowych dotyczyły trenów Kochanowskiego, bajek Krasickiego, Zemsty Fredry i wybranej powieści Sienkiewicza. Następnie Katarzyna Fiałkowska z I LO w Toruniu omówiła odpowiednik tego konkursu w szkołach ponadgimnazjalnych. Uczestniczyli w nim uczniowie trzecich klas, zaś zadania poświęcone były m. in. Lalce, Panu Tadeuszowi, Ferdydurke.
Ewa Stanek z księgarni Bookinista w wystąpieniu Trendy czytelnicze wśród dzieci i młodzieży z perspektywy księgarza zaprezentowała książki, które kupowane są w Bookiniście najczęściej, przedstawiła najpopularniejsze cykle wydawnicze w poszczególnych grupach wiekowych.
Kolejny referat Czytam aby ŻYĆ Marii Jadczak, nauczycielki historii z Gimnazjum i Liceum Akademickiego w Toruniu, poświęcony został samemu zjawisku czytania. Przedstawione zostały badania psychologiczne i neurologiczne, które wykazują wpływ czytania na uruchamianie konkretnych partii mózgu. Wiedza jest synonimem władzy, dlatego wielokrotnie w dziejach rządzący tworzyli indeksy ksiąg zakazanych. Czytanie jest niezwykle istotne dla rozwoju osobistego, uruchamia wyobraźnię, pozwala żyć podwójnie i poszerza horyzonty myślowe.
Michał Żarski, polonista z I LO w Toruniu, omówił dwa prowadzone przez siebie blogi: LiteraTura oraz MichelJarre. Zamieszczane są tu recenzje książek, eseje, przemyślenia. Bardziej rozbudowany i częściej uzupełniany jest blog LiteraTura. Znajdują się tu recenzje muzyczne (głównie muzyka metalowa) oraz literackie (rzadziej beletrystyka, przede wszystkim literatura faktu).
Na koniec Anita Streich i Hanna Wrycza-Wilińska, przedstawicielki Zespołu Szkół Gastronomiczno-Hotelarskich, opowiedziały o swoich doświadczeniach z programu Erasmus, a także quizach jako metodzie promocji czytelnictwa.