poniedziałek, 29 października 2018

Walenty Fiałek - drukarz, wydawca i bibliofil z Chełmna

 



fotografia przedstawiająca Walentego Fiałka
Portret Walentego Fiałka
W:Tadeusz Pietrykowski, Walenty Fiałek senjor bibljofilów pomorskich, s. 8


Walenty Fiałek był postacią nie tuzinkową, jednym z najwybitniejszych Polaków czasów zaborów.

Urodził się W Chwarznie na Kaszubach.

Jego ojciec był leśniczym w majątku rodziny Czarlińskich.

W 1868 roku w wieku 16 lat rozpoczął naukę zawodu w drukarni Ignacego Danielewskiego w Chełmnie.

Od 1871 roku przez 15 lat pracował jako zecer w Poznaniu.

W 1885 roku powrócił do Chełmna, gdzie odkupił od Jana Franciszka Tomaszewskiego drukarnię.

Walenty Fiałek prowadził drukarnię i wydawnictwo w pojedynkę.

Nie przeszkodziło mu to w ciągu 35 lat do 1919 roku wydac 200 tytułów w olbrzymich kilkunastotysięcznych nakładach.

Łącznie wydrukował kilka milionów egzemplarzy.

Wydawał literaturę popularną, książki dla ludu, kalendarze, śpiewniki, książki religijne, książki dla kobiet, książki dla dzieci i młodzieży.

O skali jego przedsiębiorstwa świadczy ponad 50 zachowanych w Książnicy Kopernikańskiej cenników i katalogów wydawnictwa Walentego Fiałka.

Książki jego były bardzo popularne.

Sprzedawał je na Pomorzu, w Wielkopolsce, na Śląsku, ale co ciekawe najwięcej w Westfalii.

W 1919 roku w wieku blisko 70 lat Walenty Fiałek sprzedał swoją drukarnię spółce "Nadwiślanin" licząc, ze uda się jej zrealizować swoje niespełnione marzenie o wydawaniu w Chełmnie gazety.

Wielka pasją Walentego Fiałka było kolekcjonerstwo.

Stworzył imponującą bibliotekę składającą się z prawie 4000 druków.

Były to rzadkie wydawnictwa chełmińskie, pelplińskie, toruńskie, gdańskie, kaszubskie i mazurskie.

Oprócz książek zgromadził też wiele listów i rękopisów.

W skład jego kolekcji weszło również kilkaset starodruków.

Po śmierci Walentego Fiałka jego kolekcję zakupiło w całości Pomorskie Starostwo Krajowe i przekazało Towarzystwu Naukowemu w Toruniu.

Obecnie jego kolekcja jako depozyt TNT przechowywana jest w Książnicy Kopernikańskiej.

Księgozbiór Walentego Fiałka został wpisany do Tomu V "Inwentarza księgozbioru Towarzystwa Naukowego w Toruniu".

Kolekcja obejmuje sygnatury WF 1 - WF 3941.



POLECANA LITERATURA


Marzanna Pieniążek

Walenty Fiałek - drukarz, wydawca, bibliofil pomorski

Chełmno 2002

Sygnatura SIRr IIIB. Fiałek Walenty


 

Helena Piskorska

Fiałek Walenty (1852-1932) [hasło]

Polski Słownik Biograficzny
Tom VI, s. 427

Sygnatura SIRi XVIa/1-t.5/6


 

Tadeusz Pietrykowski

Walenty Fiałek
Senjor bibljofilów pomorskich

Toruń 1929

Sygnatura MAG  29089, MAG 234522

 

 

Eugeniusz Muszalski

Walenty Fiałek (1852-1932)
Wydawca, drukarz, bibliofil chełmiński

[w:] Dzieje Chełmna. Zarys monograficzny
s. 453-457

Sygnatura VIII/C-1b


 

Anna Kunicka
Szczepan Wierzchosławski

Zbiory rekopismienne Walentego Fiałka w Wojewódzkiej Bibliotece Publicznej - ksiąznicy Kopernikańskiej w Toruniu

Folia Toruniensia, T. 2-3/2002, s. 45-59

Sygnatura SIRr II/34z.2/3