środa, 21 października 2020

Starych gazet czar. Prasa pomorska (polska) okresu II RP w zbiorach Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu

 



Kontur kwadratu. w nim kontur granic Torunia. Napis: 100 lat Niepodległego Torunia. Warto pamiętać

Cykl: „100 lat Niepodległego Torunia. Warto pamiętać”

Seria: „Prasa i czasopisma pomorskie II RP”

Starych gazet czar. Prasa pomorska (polska) okresu II RP w zbiorach Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu

12 listopada 2020 r. Facebook Książnicy Kopernikańskiej godz. 18.00

Wieczory Toruńskie online



Zapraszam na kolejne spotkanie online z cyklu Wieczory Toruńskie Towarzystwa Miłośników Torunia i Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu. Tym razem wystąpienie odbędzie się w ramach projektu realizowanego przez pracowników Książnicy Kopernikańskiej pt. „Kujawsko-pomorska prasa cyfrowa 1920”.

 

slajd "Projekt kujawsko-pomorska prasa cyfrowa1920" - zawiera loga : Książnica Kopernikańska w Toruniu, Województwo Kujawsko-Pomorskie, Ministerstwo Kultury i Dziedzictwa Narodowego, Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu, Kujawsko-Pomorska Biblioteka Cyfrowa.

Opowiem o naszych unikatowych zbiorach prasy międzywojennej, tym razem tej pomorskiej, które zawdzięczamy pierwszemu dyrektorowi biblioteki Zygmuntowi Mocarskiemu. On gromadził i kompletował wszystkie tytuły jakie wychodziły na terenie ówczesnego województwa pomorskiego. Także rejestrował je na potrzeby działań jakie prowadziła Biblioteka Narodowa w Warszawie.

Najwięcej tytułów ukazywało się w Toruniu w stolicy województwa pomorskiego, scharakteryzuję niektóre z tych tytułów prasowych. Nie zabraknie opowieści o prasie endeckiej („Słowie Pomorskim”, „Gazecie Narodowej”), enperowskiej (NPR; „Głosie Robotnika, „Obronie Ludu”) czy sanacyjnej („Dniu Pomorskim”, „Gazecie Pomorskiej”).

Przypomnę także znaczące postaci i ośrodki prasowe na Pomorzu, nie tylko te w Toruniu, ale i te w Grudziądzu, (w tym i fenomenalnego redaktora i wydawcę Wiktora Kulerskiego), czy wydawnictwa prasowe z Wąbrzeźna i zasłużonego Bolesława Szczukę. Właśnie w ramach tego projektu udało się zdigitalizować prasę wąbrzeską, także o niej opowiem.

Realizowane zadanie wpisuje się w ramy dużego programu ,,Kultura cyfrowa’’, a docelowo nowe zasoby cyfrowe będą dostępne dla każdego, bowiem umieszczone zostaną w Kujawsko-Pomorskiej Bibliotece Cyfrowej (KPBC).

Zapraszamy do naszej biblioteki, aby poznawać nasze zbiory, ale także na strony KPBC gdzie dostępne będą i są wersje cyfrowe, także naszych zasobów prasowych. Bowiem ten program to kontynuacja długofalowego działania, stopniowej digitalizacji kolekcji Książnicy Kopernikańskiej, jej unikatowego zasobu gazet i czasopism pomorskich, szczególnie tych wydawanych w okresie II RP.

Realizowany projekt dotyczy wyłącznie pism z lat 1920-1939, które były wydawane na terenie ówczesnego województwa pomorskiego. Warto przypomnieć, że wówczas dopiero od 1938 r., w ramach reformy administracyjnej kraju, do województwa przyłączono m.in. Bydgoszcz, Inowrocław i Włocławek. A w jego ramach od 1920 r. znajdowało się Nowe Miasto Lubawskie (aktualnie w województwie warmińsko-mazurskim) czy, że Gdynia dopiero od 1926 r., kiedy otrzymała prawa miejskie, (i na takich prawach znajdowała się od tej pory w tym województwie) stała się także ośrodkiem prasowym Pomorza.

Zdigitalizowane w ramach projektu gazety były wydawane lub współwydawane w miastach województwa pomorskiego: Chełmży (1) Gdyni (1) Nowymmieście n. Drwęcą (1) Toruniu (5) Wąbrzeźnie (4) i Włocławku (1). Tylko jeden tytuł był współwydawany poza województwem pomorskim w Warszawie.

Widać tytuły (winiety) czasopism - Głos Wąbrzeski, Experss Kujawski, Gazeta Wąbrzeska, Codzienny Express Pomorski, Głos Lubawski, Ziemia Pomorska, Przegląd Pomorski, Express Pomorski. Tytuły Expresu kujawskiego i Ekspresu Kujawskiego w czerwonym kolorze.

Lista tytułów zdigitalizowanych:

„Express Pomorski”, Toruń, 1924-1925

„Codzienny Expres Pomorski”, Toruń, 1925-1926

„Ziemia Pomorska”, 1926

„Dziennik Pomorza”, Toruń 1928

„Głos Lubawski, Nowemiasto n. Drwęcą 1934-1938

„Express Kujawski”, Włocławek 1938-39

„Przegląd Pomorski”, Chełmża 1928-1929

„Gazeta Wąbrzeska”, Wąbrzeźno, 1921-1931

„Głos Wąbrzeski”, Wąbrzeźno, 1924-1937, kontynuacja pt. „Głos Pomorza i Ziemi Warszawskiej”, Wąbrzeźno, Warszawa, Toruń, Gdynia 1937

„Głos Pomorza dawniej „Głos Wąbrzeski”, Wąbrzeźno 1937-1939

dr Katarzyna Tomkowiak