Pokazywanie postów oznaczonych etykietą Pomorze Gdańskie. Pokaż wszystkie posty
Pokazywanie postów oznaczonych etykietą Pomorze Gdańskie. Pokaż wszystkie posty

piątek, 20 grudnia 2024

Kpt. Alojzy Bruski "Grab"

rysunek otwartej książki
Alicja Paczoska-Hauke

Kpt. Alojzy Bruski "Grab"
Żołnierz ZWZ-AK-DSZ na Pomorzu

Wydawca: Instytut Pamięci Narodowej

Warszawa 2021

Sygnatura SIRr IIIB/Bruski Alojzy



Alojzy Bruski urodził się w 1914 roku w Piechowicach na Kaszubach w zamożnej rodzinie chłopskiej.

W 1939 roku w czasie kampanii wrześniowej odznaczył się w bojach o Miłosną w obronie Warszawy.

Kapitan Alojzy Bruski  był bohaterem antyniemieckiej konspiracji na Pomorzu.

Organizował tu struktury Związku Walki Zbrojnej  i Armii Krajowej.

Był dowódcą największego oddziału partyzanckiego AK w Borach Tucholskich.

Był też uczestnikiem drugiej powojennej konspiracji niepodległościowej na Pomorzu.

9 czerwca 1945 roku został aresztowany w Bydgoszczy przez funkcjonariuszy Wojewódzkiego Urzędu Bezpieczeństwa Publicznego. 

17 września 1946 roku, odarty z godności oficerskiej i pozbawiony praw, został pozbawiony życia strzałem w tył głowy w kotłowni ponurego więzienia we Wronkach.

Przez pół wieku, jako żołnierz wyklęty, skazany był też przez cenzurę na zapomnienie.






piątek, 29 listopada 2024

5 Brygada Wileńska AK na Pomorzu, Warmii i Mazurach 1945-1947

 



rysunek otwartej książki
Tomasz Łabuszewski

5 Brygada Wileńska AK na Pomorzu, Warmii i Mazurach 1945-1947 

Wydawca: Instytut Pamięci Narodowej

Warszawa 2017

Sygnatura SIRr VIb/9-54



5 Brygada Wileńska AK  to jedna z najbardziej zasłużonych i najdłużej działających (1943-1947) jednostek polskiego podziemia niepodległościowego.

Dowodził nią mjr Zygmunt Szendzielarz "Łupaszka"

Brygadę charakteryzowała niezwykła zdolność do samoodtwarzania w momentach szczególnie tragicznych.

Brygada zerwała z typowa dla konspiracji antykomunistycznej zasada przypisania do konkretnego obszaru działania.

Jej szwadrony operowały jednocześnie na bardzo rozległych obszarach ciągnących się od Podlasia, Białostocczyzny, poprzez Mazury, Warmię, aż po Bory Tucholskie i Pomorze Środkowe.

Formacja ta potrafiła z powodzeniem funkcjonować w warunkach konspiracyjnej pustki, dostosowując swój model działania do aktualnych możliwości.

Tworzyli ją wyjątkowi żołnierze, zwykle mający za sobą bogata konspiracyjną przeszłość wileńską.

Łączyło ich braterstwo broni, bojowe doświadczenie i gorący patriotyzm.

Wszystko to sprawiło, że 5 Brygada Wileńska AK stała się szczególnie groźnym i nieprzewidywalnym przeciwnikiem komunistów.

Przekonali się o tym zwłaszcza w 1946 roku funkcjonariusze UB i MO z Polski Północnej.

Publikacja opisuje najbardziej spektakularny i widowiskowy etap w działalności 5 Brygady Wileńskiej AK, kiedy to po wygaszeniu działań na Białostocczyźnie przeniosła się ona na teren północnej Polski. 

To historia nieuchwytnych lotnych patroli, przemierzających dziennie setki kilometrów, to szlak bojowy znaczony 27 rozbitymi posterunkami MO i placówkami UB. 

To wreszcie historia niezwykłej zbiorowości żołnierzy 5 Brygady – młodych ludzi z Kresów, dla których walka o wolną Polskę była sprawą najważniejszą. 



środa, 19 czerwca 2024

Bartosz Smykowski - Lotnictwo Armii "Pomorze" w kampanii polskiej 1939 roku

 



rysunek otwartej książki
Bartosz Smykowski 

Lotnictwo Armii "Pomorze" w kampanii polskiej 1939 roku

Muzeum Wojsk Lądowych w Bydgoszczy

Bydgoszcz 2017

Sygnatura SIRr XXV/78



Bartosz Smykowski analitycznie spojrzał na działania lotnictwa "Armii Pomorze' we wrześniu 1939 roku.

Swoje badania oparła na zachowanych polskich dokumentach i bogatej literaturze tematu.

Autor pokazuje odwagę polskich lotników, ale zachowuje obiektywizm w opisywaniu kontrowersyjnych i bolesnych faktów.

"Armia Pomorze" miała zaledwie 58 samolotów, w tym 22 myśliwskie.

Mimo dysproporcji w sprzęcie lotnikom udało się zestrzelić w pierwszym tygodniu wojny, aż 12 niemieckich samolotów.

Działalność bojowa jednostek lotnictwa "Armii "Pomorze" zakończyła się 18 września wraz z przekroczeniem przez jej ostatnie regularne oddziały granicy polsko-rumuńskiej.

Książka składa się z trzech rozdziałów:

Rozdział I - Przygotowania do wojny

Rozdział II - Działalność bojowa w dniach 1-7 września

Rozdział III - Ku granicy: 7-18 września

Książkę uzupełnia szereg załączników podających dane kadrowe i techniczne w formie tabel.





środa, 28 czerwca 2023

Wojciech Ślusarczyk - Z dziejów opieki zdrowotnej - Aptekarstwo na Kujawach i Pomorzu Gdańskim w latach 1918/1920-1951

 


rysunek otwartej książki

Wojciech Ślusarczyk

Z dziejów opieki zdrowotnej
Aptekarstwo na Kujawach i Pomorzu Gdańskim w latach 1918/1920-1951

Dział Wydawnictw Collegium Medicum im. Ludwika Rydygiera

Bydgoszcz 2016

Sygnatura SIRr XXVI/27



Dr Wojciech Ślusarczyk jest historykiem specjalizującym się w dziejach polskiego aptekarstwa.

Jest pracownikiem naukowym w Zakładzie Historii Medycyny i Pielęgniarstwa Collegium Medicum w Bydgoszczy.

Monografia ukazuje problematykę aptekarstwa na Pomorzu i Kujawach pod kątem prawno-administracyjnym, organizacyjnym, kadrowym i działalności merytorycznej aptek.

Przedwojenni aptekarze należeli do lokalnej elity - pełnili funkcje burmistrzów, radnych, udzielali się społecznie.

Rok 1918 przyniósł ze sobą emigrację aptekarzy niemieckich, którzy zostali zastąpieni przez Polaków.

Rok 1951 oznacza natomiast upaństwowienie prywatnych aptek.

Książka dotyczy aptek działających na terenie województwa pomorskiego w granicach z 1938 roku - a więc obejmuje powiaty bydgoski, inowrocławski, wyrzyski, szubiński, nieszawski, rypiński, lipnowski, włocławski, chełmiński, chojnicki, gniewski, grudziądzki, kartuski, kościerski, lubawski, pucki, sępoleński, starogardzki, świecki, tczewski, toruński, wąbrzeski, wejherowski, gdyński.

Opracowanie rozpoczyna się od omówienia genezy aptekarstwa na Kujawach i Pomorzu Gdańskim.

Wiele miejsca poświęcono charakterystyce regulacji prawnych dotyczących farmacji oraz organizacji nadzoru nad aptekami.

Kolejny rozdział dotyczy rozwoju i organizacji aptekarstwa.

Dowiemy się o rozmieszczeniu ilościowym i terytorialnym aptek, o podstawach prawnych ich funkcjonowania, o stanie własności aptek.

Bardzo ciekawy jest rozdział poświęcony kadrom aptekarskim i organizacjom farmaceutycznym.

Dr Wojciech Ślusarczyk zebrał wiele cennych informacji na temat właścicieli, dzierżawców i kierowników aptek.

Przedstawił straty wojenne w stanie osobowym farmaceutów.

Omówił formy aktywności społecznej i politycznej aptekarzy.

Określił liczbę personelu fachowego w aptekach i opisał warunki pracy farmaceutów.

Ostatni rozdział rozprawy dotyczy działalności merytorycznej aptek.

Dowiemy się ile wynosiła liczba pacjentów przypadających na aptekę, jak wyglądała sytuacja ekonomiczna aptek.

Opisane zostały też apteki wyspecjalizowane, kontrole aptek oraz nielegalny obrót lekami.

Praca została oparta na gruntownej kwerendzie w Archiwum Państwowym w Bydgoszczy, Gdańsku, Warszawie, Toruniu, Włocławku, Inowrocławiu i Poznaniu.

Monografię uzupełniają bardzo ciekawe zestawienia, tabele i spisy.




czwartek, 6 kwietnia 2023

Błażej Śliwiński - Pomorze Wschodnie w okresie rządów księcia polskiego Władysława Łokietka w latach 1306-1309

 



rysunek otwartej książki

Błażej Śliwiński

Pomorze Wschodnie w okresie rządów księcia polskiego Władysława Łokietka w latach 1306-1309

Wydanie II

Wydawnictwo: Napoleon V

Oświęcim 2016

Sygnatura SIRr VIB/3-24



Prof. zw. dr hab. Błażej Śliwiński jest związany z Zakładem Historii Polski Średniowiecznej i Nauk Pomocniczych Historii Uniwersytetu Gdańskiego.

Zajmuje się dziejami politycznymi i społecznymi północnych ziem polskich w X-XIII wieku.

W Książnicy Kopernikańskiej dostępnych jest szereg jego książek:

1. Pogranicze kujawsko-pomorskie w XII-XIII wieku : z dziejów Bydgoskiego i Wyszogrodzkiego w latach 1113-1296 / Błażej Śliwiński. 

2. Urzędnicy Pomorza Wschodniego do 1309 roku : spisy / oprac. Błażej Śliwiński 

3. Książęta, urzędnicy, złoczyńcy / pod red. Błażeja Śliwińskiego 

4. Mazowsze, Pomorze, Prusy / pod red. Błażeja Śliwińskiego 

5. Kopijnicy, szyprowie, tenutariusze / pod red. Błażeja Śliwińskiego

6. Krzyżacy, szpitalnicy, kondotierzy / pod red. Błażeja Śliwińskiego 

7. Mściwoj II (1224-1294) : książę wschodniopomorski (gdański) / Błażej Śliwiński 

8. Pomorze Wschodnie w okresie rządów księcia polskiego Władysława Łokietka w latach 1306-1309 / Błażej Śliwiński

9. Leszek Inowrocławski : (1274-1275 po 27 kwietnia 1339) / Błażej Śliwiński

10. Ziemomysł Inowrocławski : książę kujawski, brat Leszka Czarnego i króla Władysława Łokietka
(ok. 1247 - początek października/25 grudnia 1287) / Błażej Śliwiński

Tematem monografii "Pomorze Wschodnie w okresie rządów księcia polskiego Władysława Łokietka w latach 1306-1309" są rządy Władysława Łokietka na Pomorzu Wschodnim w latach 1306-1309.

Okres ten otwiera wygaśniecie czeskiej dynastii Przemyślidów.

Koniec pracy wyznacza opanowanie Gdańska i całego Pomorza Wschodniego przez Krzyżaków.

Autor obszernie przedstawił możnowładztwo i rycerstwo wschodniopomorskie.

Opisał również nadwiślańskie ośrodki miejskie na przełomie XIII/XIV wieku (Gdańsk, Tczew, Nowe, Świecie).

Szczegółowo opisał rządy Władysława Łokietka i jego walki z margrabiami brandenburskimi.

Dokładnie wyjaśniono okoliczności decyzji Władysława Łokietka o sprowadzeniu Krzyżaków do Gdańska.

Opisano zdradę Krzyżaków w nocy 12/13 listopada 1308 roku.

W końcu przedstawiono zajęcie przez Krzyżaków Tczewa, Nowego i walki o Świecie.

Autor obszernie przeanalizował również przyczyny utraty Pomorza Wschodniego przez Polskę.



środa, 5 kwietnia 2023

Paweł Karp - Polsko-husycka wyprawa zbrojna przeciw Zakonowi Krzyżackiemu w roku 1433

 


rysunek otwartej książki

Paweł Karp

Polsko-husycka wyprawa zbrojna przeciw Zakonowi Krzyżackiemu w roku 1433

Wydawnictwo Eternum

Zielona Góra 2017

Sygnatura SIRr VIb/4-58



Bitwa pod Grunwaldem nie rozwiązała sporu polsko-krzyżackeigo.

Jeszcze długie lata wybuchały kolejne wojny polsko-krzyżackie.

Władysław Jagiełło znalazł sojuszników w husyckich Czechach.

W 1433 roku doszło do legendarnej wyprawy husyckich "sierotek" pod wodzą Jana Čapka.

Wojska husyckie znajdowały się w tym okresie u szczytu swej potęgi.

Czesi przeszli przez Nową Marchię i Pomorze Gdańskie.

Ich armia dotarła nad Bałtyk.

W czasie wyprawy 1433 roku nie doszło do walnej bitwy.

Oddziały na służbie Zakonu Krzyżackiego ograniczały się do obrony miast na trasie pochodu wojsk czeskich i polskich.

Rozprawa dr Pawła Karpa z Uniwersytetu Zielonogórskiego wszechstronnie przedstawia genezę i przebieg wyprawy.

Monografia dzieli się na siedem rozdziałów.

Rozdział I - Geneza porozumienia polsko-husyckiego

Rozdział II - Przymierze pabianickie z 1432 r. Założenia i realia

Rozdział III - Przygotowania wojenne

Rozdział IV - Atak oddziałów husycko-polskich na Nową Marchię

Rozdział V - Wkroczenie wojsk polskich i "sierotek" na Pomorze Gdańskie. Próba zdobycia Chojnic

Rozdział VI - Marsz w kierunku Gdańska

Rozdział VII - Skutki i znaczenie wyprawy

Książka łączy ze sobą wiedzę z historii politycznej i dziejów sztuki wojennej.




piątek, 31 marca 2023

Władysław Szulist - Przeszłość obecnych obszarów diecezji pelplińskiej do 1772 r. - T. 1

 


rysunek otwartej książki

Ks. Władysław Szulist

Przeszłość obecnych obszarów diecezji pelplińskiej do 1772 r.

T. 1

Wydawnictwo Diecezji Pelplińskiej "Bernardinum"

Pelplin 2000


Ksiądz Władysław Szulist jest autorem prawie 300 publikacji, recenzji i szkiców.

W Książnicy Kopernikańskiej dostępne są jego książki:

1. Z przeszłości Gdańska-Matarni / Władysław Szulist. - Lublin 1995 

2. Bischof Carl Maria Splett : ein Beitrag zu seiner Biographie / Władysław Szulist. - Gdańsk 1998

3. Przeszłość obecnych obszarów diecezji pelplińskiej do 1772 r. T. 1 / Władysław Szulist. - Pelplin 2000

4. Kaszubi w Ameryce : szkice i materiały / Władysław Szulist. - Wejherowo 2005

Ks. Władysław Szulist zajmuje się historią Pomorza i historią Kościoła.

Diecezja Pelplińska formalnie utworzona w 1992 roku bardzo szybko doczekała się kompendium historycznego opisującego jej korzenie i wielowiekową tradycję.

W monografii "Przeszłość obecnych obszarów diecezji pelplińskiej do 1772 r." ks. Szulist wykorzystał wszystkie źródła drukowane i całą literaturę naukową poświęcona Pomorzu Gdańskiemu.

Opracowanie jest owocem jego kilkudziesięcioletniej pracy badawczej.

Synteza dziejów ziem diecezji pelplińskiej  przynosi olbrzymią ilość informacji i podsumowuje dotychczasowy dorobek nauki historycznej.

Dzieje regionu ukazane są przez pryzmat dziejów Kościoła i dziejów religijności.

W książce znajdziemy opis chrystianizacji Pomorza.

Autor omówił również zagadnienia związane z reformacją i reformą katolicką.

Przeanalizował specyficzne dla Pomorza stosunki innowierców z katolikami.

Przedstawione zostały struktury kościelne.

Ukazano zmiany w organizacji terytorialnej, przynależność metropolitarną i diecezjalną, z podziałem na dekanaty i sieć parafialną.

Opisano funkcjonowanie klasztorów męskich i żeńskich.

Osobno omówiono również szkolnictwo i naukę.

Opisano funkcjonowanie szkół parafialnych, kolegiów i gimnazjów.

Opracowano też działalność charytatywną, szpitalnictwo i przytułki.

Wiele miejsca poświęcono kulturze religijnej i religijności.

Przeanalizowano życie religie i wewnętrzne wiernych.

Zbadano wykształcenie duchowieństwa.

Opisano sanktuaria maryjne i pasyjne.

Przedstawiono dokonania architektoniczne, sztuki plastyczne i rzemiosło artystyczne.

Oddzielny rozdział poświecono historiografii, bibliotekom, archiwom, drukarniom, życiu muzycznemu i organom.





poniedziałek, 27 marca 2023

Stefan Cosban-Woytycha, Ryszard Sobczak - Dywersja i sabotaż na Pomorzu Gdańskim 1939-1945

 



rysunek otwartej książki

Stefan Cosban-Woytycha
Ryszard Sobczak

Dywersja i sabotaż na Pomorzu Gdańskim 1939-1945

Wydawnictwo Poligraf

Brzezia Łąka 2017

Sygnatura SIRr VIb/8-71


W opracowaniu przedstawiono różne metody walk dywersyjno-sabotażowych, jakie stosowały polskie organizacje niepodległościowe w walce z Niemcami na Pomorzu Gdańskim.

Autorzy monografii oparli się na szerokiej bazie źródłowej i wykorzystali szereg dokumentów, pamiętników, wspomnień i artykułów naukowych.

Książka przynosi wiele nowych ustaleń dotyczących akcji dywersyjnych i sabotażu gospodarczego.

Akcje dywersyjno-sabotażowe licznych na Pomorzu Gdańskim organizacji podziemnych przyczyniły się do osłabienia niemieckiego potencjału militarnego.

Miały również wpływ psychologiczny na społeczeństwo niemieckie, gdyż przeprowadzano je na terenach wcielonych do Rzeszy.

W książce opisano sytuację na Pomorzu Gdańskim w przededniu wojny i w jej początkowym okresie.

Opisano początki ruchu partyzanckiego w Borach Tucholskich i życie partyzanckie w leśnych bunkrach i schronach.

Zwrócono również uwagą na rekrutację i szkolenie organizacji paramilitarnych w przededniu wybuchu wojny.

Towarzystwo Gimnastyczne "Sokół', Związek Strzelecki, Tajna Organizacja Wojskowa "Grunwald" miały duży udział w szkoleniu wojskowym, szkoleniu dywersyjnym, szkoleniu wywiadowczym i szkoleniu na potrzeby sabotażu.

W okresie wojny dużą rolę odegrał oczywiście Związek Walki Zbrojnej  i Armia Krajowa, ale i mniejsze oddziały partyzanckie jak "Świerki",  Polska Armia Powstania, Gryf Pomorski, Komenda Obrony Polski.

Autorzy opracowania opisali terror i masowe niemieckie zbrodnie na Pomorzu Gdańskim w początkowym okresie wojny,

Kolejne rozdziały książki były poświęcone rozmaitym metodom walki dywersyjnej i sabotażu.

Opisano akcje dywersyjno-sabotażowe przeciwko niemieckiemu przemysłowi zbrojeniowemu.

Wielką rolę odegrał sabotaż zwłaszcza w zakładach amunicyjnych.

Opisano akcje dywersyjno sabotażowe przeciwko transportowi niemieckiemu.

Pomorscy partyzanci przeprowadzali akcje wymierzone w niemiecką kolej oraz napady na transporty rolno-spożywcze.

Opisano również akcje sabotażowe wymierzone w administrację niemiecką i agentów gestapo.

Opisano sabotaż i dywersję w niemieckich zakładach pracy, w przemyśle i rolnictwie.

Przejawem sabotażu gospodarczego było też wyrządzanie  szkód i niszczenie sprzętu kolejowego, drogowego i lotniczego.

Osobno opisano działalność dywersyjno-sabotażową przeciwko niemieckiemu przemysłowi stoczniowemu i przeciwko niemieckim statkom i okrętom

Na zakończenie opracowania opisano ściganie sprawców sabotażu i dywersji przez niemiecki wymiar sprawiedliwości.

Represje obejmowały osoby świeckie i duchownych.

Cennym uzupełnieniem monografii są załączone do niej tabele przedstawiające wyniki akcji sabotażowych, efekty działań dywersyjnych, zestawienie akcji dywersyjnych przeciwko niemieckiej  kolei i zestawienie akcji sabotażowych wymierzonych w przemysł stoczniowy.





poniedziałek, 6 czerwca 2022

Piotr Skurzyński - Zamki Kociewia i Borów Tucholskich

 


Rysunek otwartej książki

Piotr Skurzyński

Zamki Kociewia i Borów Tucholskich

Wydawnictwo Region

Gdynia 2018

Sygnatura SIRr VIb/4-60



Piotr Skurzyński jest dziennikarze, prawnikiem i pisarzem.

Otrzymał kilkanaście nagród w konkursach literackich.

Jest również autor kilkunastu publikacji turystycznych i popularnonaukowych.

W Książnicy Kopernikańskiej dostępne są jego książki:

  • Dzieje architektury polskiej : opowieści z drewna, kamieni i cegieł / Piotr Skurzyński. - Warszawa : Wydawnictwo Egmont Polska 2007.
  • Pomorze / Piotr Skurzyński. - Warszawa : Sport i Turystyka - Muza 2007.
  • Pomorze Wschodnie, Bornholm i Kaliningrad na weekend : przewodnik turystyczny / Piotr Skurzyński [oraz] Piotr Ostrowski, Jarosław Swajdo. - Bielsko-Biała : Pascal 2005.
  • Spływy kajakowe / [aut. Zbigniew Galiński, Marek Kwaczonek, Piotr Skurzyński]. - BielskoBiała : Wydawnictwo Pascal ; Warszawa : Agora 2009.
  • Zamki Kociewia i Borów Tucholskich / Piotr Skurzyński. - Gdynia : Wydawnictwo Region Jarosław Ellwart 2018.
  • Zamki krzyżackie / Piotr Skurzyński. - Gdynia : Wydawnictwo Region Jarosław Ellwart © copyright 2019.
  • Zamki nad Dolną Wisłą : historia - przygoda - turystyka / Piotr Skurzyński. - Gdynia : "Region" 2006.
  • Zamki ziemi chełmińskiej / Piotr Skurzyński. - Gdynia : Wydawnictwo Region 2009, 2016, 2020.

Książka "Zamki Kociewia i Borów Tucholskich" jest przewodnikiem turystyczno-historycznym.

Prezentuje ona zamki południowej części Pomorza Gdańskiego:

  • Gniew 
  • Gródek
  • Nowe 
  • Nowy Jasiniec 
  • Osiek 
  • Rynkówka [
  • Skarszewy 
  • Świecie 
  • Tuchola 
  • Zamek Kiszewski 

W przewodniku znajdziemy opis dziejów zamku i jego architektury.

Poznamy dokładną lokalizację zamku.

Udamy się na zwiedzanie.

Znajdziemy informacje o innych miejscowych atrakcjach.

Dowiemy się wielu ciekawostek.




 

piątek, 1 kwietnia 2022

Teresa Łuczak, Jerzy Łukaszewski - Trudna droga do wolności : Czersk i ziemia czerska u progu niepodległości

 



Rysunek otwartej książki

Teresa Łuczak
Jerzy Łukaszewski

Trudna droga do wolności
Czersk i ziemia czerska u progu niepodległości

Wydawcy:
Oficyna Wydawnicza Edward Mitek
Wyższa Szkoła Nauk o Zdrowiu w Bydgoszczy

Bydgoszcz 2019

Sygnatura SIRr VIb/7-63



Teresa Łuczak z d. Gnacińska jest politologiem,  założycielką i Prezesem szkół SKK, w skład których wchodzą Licea Akademickie, Licea dla dorosłych, Studium Policealne, Studium Kształcenia Nauczycieli  „Vademecum”, Studium Kształcenia Kadr, Studium Kursów i Szkoleń SKK. Jest też Kanclerzem Wyższej Szkoły Nauk o Zdrowiu w Bydgoszczy.

Jerzy Łukaszewski to historyk zajmujący się historią Pomorza, autor m.in. Pomorza historie mniej znane", publikował w "Pomeranii", kanadyjskiej "Gazecie", pismach lokalnych oraz na łamach internetowego Studia Opinii. Obecnie jest wykładowcą Gdyńskiego Uniwersytetu Trzeciego Wieku.

"Trudna droga do wolności" ich autorstwa to bardzo elegancko wydane, na wysokim poziomie sztuki edytorskiej opracowanie poświęcone odzyskaniu niepodległości przez Czersk i ziemię czerską w 1920 roku.

Wojaka polskie wkroczyły do Czerska 29 stycznia 1920 roku na mocy postanowień Traktatu Wersalskiego z czerwca 1919 r.

O powrocie Pomorza do Polski przesądziła również postawa jego mieszkańców i działalność na tym terenie Pomorskiej Organizacji Wojskowej, Polskiego Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół", Straży Obywatelskiej i Rad Ludowych.

W samym Czersku działały także organizacje krzewiące polskiego ducha niepodległości - Towarzystwo Gimnastyczne "Sokół", Towarzystwo Śpiewu św. Cecylii, chór "Harfiarz".

Organizowano kursy nauczania języka polskiego, ćwiczono musztrę wojskową.

6 stycznia 1919 roku w związku z wieściami o wybuchu Powstania Wielkopolskiego doszło do tzw. małego powstania, któremu przewodzili bracia Gnacińscy.

Ich narodowowyzwoleńcza partyzantka przeszła do legendy Borów Tucholskich, choć w 1923 roku jeden z nich musiał walczyć o swoje uniewinnienie przed polskim sądem w Chojnicach.

Podobnie zresztą jak uczestnicy rozruchów głodowych do których doszło w Czersku w 1920 roku, już po przejęciu władzy przez polską administrację.

Świadczy to o bardzo skomplikowanej sytuacji na Pomorzu towarzyszącej powrotowi do Polski, licznych konfliktach tak zaszłych jak i nowych, z którymi borykano się długo w okresie międzywojennym.

Autorzy opracowania nie ukrywają problemów miejscowej ludności towarzyszących odzyskaniu niepodległości i przejęciu Pomorza przez władze polskie, ale przedstawiają całokształt tego procesu w jego wszystkich aspektach.

Sytuacja Czerska i ziemi czerskiej jest reprezentatywna również dla reszty powiatów Pomorza Gdańskiego.




piątek, 18 lutego 2022

Tomasz Sylwiusz Ceran - Im Namen des Führers... Selbstschutz Westpreussen i zbrodnia w Łopatkach w 1939 roku

 



Rysunek otwartej książki

Tomasz Sylwiusz Ceran

Im Namen des Führers...

Selbstschutz Westpreussen i zbrodnia w Łopatkach w 1939 roku

Wydawca:

Instytut Pamięci Narodowej Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu

Bydgoszcz Gdańsk 2014

Sygnatura SIRr VIb/8-78



Dr Tomasz Sylwiusz Cyran ukończył historię i stosunki międzynarodowe na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika.

Jest pracownikiem Delegatury Instytutu Pamięci Narodowej w Bydgoszczy.

W Kopernikańskiej dostępnych jest szereg książek poświęconych zbrodniom niemieckim na Pomorzu w okresie II wojny światowej.

  • Im Namen des Führers... : Selbstschutz Westpreussen i zbrodnia w Łopatkach w 1939 roku / Tomasz Sylwiusz Ceran. - Bydgoszcz ; Gdańsk  2014.
  • Małe Ojczyzny : Kujawy i Pomorze / koncepcja, opracowanie i opis herbów: Tomasz Ceran ; projekt: Emilia Mielewczyk. - Toruń 2020.
  • Paterek 1939 : zbrodnia i pamięć = Paterek 1939 : crime and memory / Tomasz Sylwiusz Ceran ; przekład i korekta Katarzyna Jopek. - Bydgoszcz ; Warszawa ; Gdańsk 2018.
  • "Szmalcówka" : historia niemieckiego obozu w Toruniu (1940-1943) na tle ideologii nazistowskiej / Tomasz Sylwiusz Ceran. - Bydgoszcz ; Gdańsk 2011.
  • Zapomniani kaci Hitlera : "Samoobrona" Niemiecka na Pomorzu Gdańskim (Selbstschutz Westpreussen) w 1939 r. : katalog wystawy / oprac. katalogu: Izabela Mazanowska, Tomasz Sylwiusz Ceran]. - Bydgoszcz  2015.
  • Zbrodnia pomorska 1939 / tekst: Tomasz Ceran ; współpraca: Izabela Mazanowska, Monika Tomkiewicz ; opracowanie listy miejsc kaźni: Izabela Mazanowska. - Warszawa 2018.

Książka "Im Namen des Führers..." poświęcona jest zbrodni popełnionej w piaskowni w Łopatkach (powiat wąbrzeski).

Jesienią 1939 roku setki, może tysiące Polaków zostały zamordowane przez Volksdeutscher Selbstsschutz in Polen (Samoobronę Obywateli Polskich Niemieckiego Pochodzenia).

Podobne mordy Selbstsschutzu miały wówczas miejsce w 359 miejscowościach w całej Polsce.

Najkrwawszych zbrodni dokonano na Pomorzu Gdańskim, gdzie zginęło 30 tys. Polaków.

Piaskownia w Łopatkach to jedno z największych miejsc kaźni.

Opracowanie zawiera opis:

  • genezy i dzielności Selbstschutzu na Pomorzu
  • okoliczności zbrodni w Łopatkach
  • znanych sprawców zbrodni
  • zbiorowego portretu morderców z Selbstschutzu
  • innych postaw Niemców
  • ofiar zbrodni
  • sylwetek najbardziej znanych ofiar mordu
  • różnych form upamiętnienia zbrodni

Książkę dopełnia rejestr ofiar zamordowanych w piaskowni w Łopatkach.

 



poniedziałek, 14 lutego 2022

Pomorzanie w Wehrmachcie

 



Rysunek otwartej ksiązki

Pomorzanie w Wehrmachcie

Materiały z XXI sesji naukowej w Toruniu w dniu 3 listopada 2011 roku

pod redakcją Jana Szilinga

Wydawca: Fundacja Generał Elżbiety Zawackiej

Toruń 2012

Sygnatura SIRr VIb/8-75



Książka prezentuje referaty wygłoszone na konferencji poświęconej losom Polaków z Pomorza Gdańskiego, którzy posiadali III grupę niemieckiej listy narodowościowej (Deutsche Volksliste) i zostali wcieleni do Wehrmachtu.

Problem obowiązkowej służby wojskowej w wojsku niemieckim Polaków z III grupy niemieckiej listy narodowościowej ciągle budzi żywe emocje społeczne.

Prezentowane referaty w sposób wszechstronny i bezstronny wyjaśniają trudne i bolesne aspekty życia pod niemiecką okupacją i metody polityki narodowościowej III Rzeszy.

  1. Jarosław Centek - Polacy w armiach zaborczych w latach pierwszej wojny światowej
  2. Jan Sziling - Pomorzanie w Wehrmachcie
  3. Danuta Drywa - Polacy z III grupy DVL w obozie koncentracyjnym Stutthof z powodu odmowy służby wojskowej w Wehrmachcie
  4. Sylwia Grochowina - Pomorzanie - żołnierze Wehrmachtu w Polskich Siłach Zbrojnych na Zachodzie
  5. Janusz Łopuszański, Hanna Matuszewicz - Ucieczki Polaków z Wehrmachtu i Organizacji Todta w Norwegii w latach drugiej wojny światowej
  6. Włodzimierz Jastrzębski - Przyczynek do losów Polaków z Pomorza w Wehrmachcie. Straty Imienne i okoliczności śmierci
  7. Sylwia Bykowska - Problem niemieckiej listy narodowościowej na Pomorzu w raportach Delegatury Rządu Rzeczypospolitej na Kraj ze szczególnym uwzględnieniem poboru Polaków do Wehrmachtu
  8. Stanisław Salmonowicz - Zapomniany "Projekt Apelu Radiowego do Polaków Ziemi Pomorskiej" z 1942 roku
  9. Andrzej Bogucki - Kalikst Piechocki (1924-2008). Żołnierz dwóch armii



środa, 9 lutego 2022

Jerzy Sawicki - Śladami Krzyżaków

 



Rysunek otwartej ksiązki

Jerzy Sawicki

Śladami Krzyżaków

Wydawnictwo Novae Res

Gdynia 2014

Sygnatura SIRr W/T/Saw60

 



W Informatorium uruchomiliśmy Mini-Wypożyczalnię Beletrystyki Regionalnej „Żółty Regał”.  Jest to specjalny dział z powieściami, których fabuła została osadzona w województwie kujawsko-pomorskim. Oferujemy kryminały, romanse, powieści obyczajowe, powieści historyczne i powieści młodzieżowe. Mini-Wypożyczalni towarzyszy również profil
 @zoltyregal na Instagramie.



Książka "Śladami Krzyżaków" Jerzego Sawickiego to powieść historyczna, przygodowa i młodzieżowa w jednym.

Akcja powieści rozgrywa się współcześnie, ale jej bohaterzy starają się odkryć rozwiązanie średniowiecznej tajemnicy.

Trójka bohaterów przemierza Ziemię Chełmińską i Pomorze Nadwiślańskie śladami krzyżackich miast i zamków.

Mimo, iż dotyczy zamierzchłych czasów książka napisana jest żywym i przystępnym językiem.

Dowiadujemy się wielu ciekawych i fascynujących informacji o Zakonie Krzyżackim, podanych w intrygujący i wciągający sposób.




czwartek, 16 grudnia 2021

Krzysztof Drozdowski - Pomorskie tajemnice III Rzeszy

 


Rysunek otwartej książki

Krzysztof Drozdowski

Pomorskie tajemnice III Rzeszy

Agencja Wydawnicza CB

Warszawa 2019

Sygnatura SIRr VIb/8-76

 

Krzysztof Drozdowski jest rodowitym bydgoszczaninem, historykiem, społecznikiem, miłośnikiem fotografii.

Jest członkiem Towarzystwa Miłośników Miasta Bydgoszczy.

Jest autorem wielu książek i kilkudziesięciu  artykułów.

W Książnicy Kopernikańskiej dostępne są następujące jego publikacje:

1 - Bydgoska architektura militarna w latach 1772-1945 / Krzysztof Drozdowski. - Warszawa : Agencja Wydawnicza Cinderella Books Andrzej Zasieczny 2017.

2 - Bydgoszcz wita Armię : wizyta marszałka Edwarda Śmigłego-Rydza w Bydgoszczy / Krzysztof Drozdowski. - Bydgoszcz : Wydawnictwo Tekst Sp. z o.o. 2013.

3 - Graudenz 1945 : ostatnie tchnienie / Krzysztof Drozdowski. - Poznań ; Luboń : Wydawnictwo "Pomost" 2014.

4 - Pomorskie tajemnice III Rzeszy / Krzysztof Drozdowski. - Warszawa : Agencja Wydawnicza CB 2019.

5 - Wojenne sekrety Bydgoszczy / Krzysztof Drozdowski. - Warszawa : Agencja Wydawnicza CB 2019.

6 - Z lotu ptaka : Bydgoszcz na fotografii lotniczej w latach 1911-1945 / Krzysztof Drozdowski. - Warszawa : Agencja Wydawnicza CB 2018.

Książka "Pomorskie tajemnice III Rzeszy" odkrywa nieznane historie, zagadki, tajemnice i sekrety, które nie miały nigdy zostać odkryte i ujawnione.

Pomorze Nadwiślańskie było w okresie II wojny światowej świadkiem niezliczonych zbrodni niemieckich.

Wiele z nich nadal wymaga zbadania.

W książce znajdziemy jednak przede wszystkim opis mniej oczywistych i nieznanych do tej pory wydarzeń, sensacji i ciekawostek.

Lektura opracowania przynosi informacje m.in. na temat tajnego archiwum Heinricha Himmlera dotyczącego procesów o czary.

Przeczytamy o walkach o Grudziądz z udziałem brygady powietrzno-desantowej "Hermann Göring".

Dowiemy się o konsekwencjach zamachu na Hitlera w lipcu 1944 roku.

Nie zabraknie tajemnicy nazistowskiego złota, które w końcu 1944 roku znalazło sie w Bydgoszczy.

Wiele miejsca poświęcono projektom Wunderwaffe - cudownej broni.

Jest też rozdział o konstrukcjach lotniczych inżyniera Kurta Tanka.

Na kartach książki wspomniano o najbardziej tajemniczych prominentach III Rzeszy - H. Himmlerze, H. Kammlerze, A. Forsterze.

A to tylko kilka z wielu opisanych historii.




środa, 17 listopada 2021

Drugi pokój toruński - bibliografia, historia, dokumenty

 



rysunek otwartej książki

Drugi pokój toruński
bibliografia, historia, dokumenty

Autorzy bibliografii: Krzysztof Romulewicz, Anna Wysocka 

Wydawca: Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Emilii Sukertowej-Biedrawiny

Olsztyn 2017

Sygnatura SIRr  VIb/4-59



Książka poświęcona jest drugiemu pokojowi toruńskiemu z 1466 roku, który kończył wojnę trzynastoletnią Królestwa Polskiego z Zakonem Krzyżackim.

Jej efektem była inkorporacja Prus Królewskich do Polski.

Krzysztof Romulewicz i Anna Wysocka opracowali "Bibliografie II pokoju toruńskiego za lata 1945-2017".

Bibliografia ma charakter przedmiotowy.

Zgromadzono w niej informacje na temat piśmiennictwa odnoszącego się nie tylko do aktu zawarcia pokoju, ale również do wydarzeń bezpośrednio z nim związanych (wojna trzynastoletnia 1454-1466, następstwa prawno-ustrojowe, polityczne, gospodarcze, społeczne, tradycja obchodów kolejnych rocznic podpisania dokumentu).

Bibliografowie objęli swoim zainteresowaniem obszar Pomorza Gdańskiego, Ziemi Chełmińskiej, Ziemi Michałowskiej, Warmii, Powiśla, Żuław, ale również szerszy kontekst polityki wewnętrznej państw walczących i polityki międzynarodowej.

Bibliografia zawiera zestawienie publikacji naukowych i popularnonaukowych, polskich i zagranicznych z lat 1945-2016 i pierwszego kwartału 2017.

Bibliografia obejmuje wydawnictwa zwarte, artykuły z czasopism, rozprawy z prac zbiorowych, a nawet rozdziały i fragmenty.

W opracowaniu znajdziemy również netografię, czyli bibliografię publikacji internetowych.

Bibliografia zawiera 495 pozycji bibliograficznych usystematyzowanych alfabetycznie i podzielonych na siedem działów: Bibliografie, źródła, historia, nauki pomocnicze historii, literatura, sztuka, obchody.

Do opisów dołączono adnotacje uzupełniające opisy i  precyzujące tematykę poszczególnych prac.

Bibliografię zamyka indeks autorski.

W książce  "Drugi pokój toruński - bibliografia, historia, dokumenty" znalazły się również cztery artykuły naukowe poświęcone tematowi.

Janusz Małłek - Traktat toruński z roku 1466 w historiografii polskiej i niemieckiej

Szymon Drej - Warmia po II pokoju toruńskim (1466-1512)

Jan Gancewski - Prusy krzyżackie po II pokoju toruńskim. Zmiany w ośrodkach gospodarki zamkowej i domenalnej

Małgorzata Jackiewicz-Garniec - Pamiątki związane z wojną trzynastoletnią i II pokojem toruńskim na zamku biskupów warmińskich w Lidzbarku Warmińskim.