środa, 4 listopada 2020

Dr Cecylia Łubieńska-Iwaniszewska – „Studiując astronomię w Toruniu 75 lat temu”

 



fotografia - Cecylia Łubieńska-Iwaniszewska
Dr Cecylia Łubieńska-Iwaniszewska,
Foto. Tomasz Dorawa

Dr Cecylia Łubieńska-Iwaniszewska
„Studiując astronomię w Toruniu 75 lat temu”

Wykład 19 XI 2020 godz. 18.00
Facebook Książnicy Kopernikańskiej

Cykl:
Otwarte wykłady astronomiczne online

Zapraszają:
Toruński Oddział Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii (PTMA) oraz Książnica Kopernikańska w Toruniu


Czy ktoś może za Nią powtórzyć tę sentencję? Nie, tylko Ona może tak powiedzieć. Bowiem Cecylia Łubieńska-Iwaniszewska jest pierwszą absolwentką astronomii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Rozpoczęła studia na matematyce, a zakończyła na astronomii. Z miastem jest związana od 1945 r., kiedy przybyła do Torunia z rodzicami i siostrami, starszą Marią i młodszą Magdaleną. Rodzice chcieli, aby córki podjęły studia na nowo otwartej uczelni. Z czasem Cecylia uzyskała stopień doktora na naszej uczelni. Pracowała jako nauczyciel akademicki do 1990 r., (a będąc na emeryturze jeszcze do 2007). Angażuje się także w popularyzację astronomii, m.in. pracowała jako juror od początku istnienia Wojewódzkiego Konkursu z Fizyki i Astronomii, który jest organizowany (od 1990) przez PTMA dla uczniów szkół podstawowych, a następnie gimnazjalnych.

fotografia - Cecylia Łubieńska-Iwaniszewska, 1958
Cecylia Łubieńska-Iwaniszewska (1958);
fot. z kolekcji Cecylii Iwaniszewskiej

Czy planowała, że zostanie w mieście? Czy marzyła, aby pozostać na UMK? Czy interesowała się zawsze astronomią, skąd wzięły się jej zainteresowania. Czy wybór kierunku studiów był podyktowany brakiem języka łacińskiego w szkole średniej? Jak doszło do zmiany kierunku studiów? Kto był jej mentorem? Początki naszej toruńskiej astronomii to czasy takich luminarzy polskiej nauki, jak wileńscy profesorowie Uniwersytetu Stefana Batorego: Władysław Dziewulski i Wilhelmina Iwanowska. Jaki był program studiów astronomicznych, czy chętnie ją zatrudniono na UMK. Początki jej pracy sięgają 1 IX 1947 r. (pracowała jako zastępca młodszego asystenta przy Katedrze Astrofizyki u prof. Iwanowskiej, jeszcze w trakcie studiów!) Pamięta jak powstawało Obserwatorium w Piwnicach, i kto je tworzył. Jej wspomnienia wydało Towarzystwa Miłośników Torunia (Wspomnienia o moim uniwersytecie, Toruń 2014). Na okładce tej książki trafnie zamieściła witraż nad wejściem do budynku Obserwatorium Astronomicznego w Piwnicach – bo astronomia zdominowała Jej życie od studiów, aż do tej chwili.

fotografia - Obserwatorium w Piwnicach, studentka Cecylia Łubieńska przy astrografie Drapera
Obserwatorium w Piwnicach,
studentka Cecylia Łubieńska przy astrografie Drapera (1950)
fot. z kolekcji Cecylii Iwaniszewskiej

Wydaje nam się, że znamy ją doskonale, z Klubu Inteligencji Katolickiej (jest aktualnie jego honorowym prezesem), z Towarzystwa Naukowego w Toruniu. Została słusznie uhonorowana Medalem Thorunium, a w Książnicy, jest na prawie każdym wykładzie w ramach cyklu Towarzystwa Miłośników Torunia – „Wieczory Toruńskie” (do ToMiTo należy od 1965). Nie opuszcza książnicowych wykładów i zebrań Polskiego Towarzystwa Miłośników Astronomii (do PTMA wstąpiła w pierwszej połowie lat siedemdziesiątych i jest obecnie najstarszym stażem Jego członkiem!). Uhonorowano Ją złotą odznaką PTMA. Otrzymała także Medal Marszałka Województwa Kujawsko-Pomorskiego z okazji 100 lat Niepodległości.

Warto pamiętać, że to przecież astronom, nasz z Torunia. A jak to się zaczęło? Warto posłuchać…

dr Katarzyna Tomkowiak