poniedziałek, 14 grudnia 2020

Władysław Dziewulski (1878-1962) - astronom - współzałożyciel Uniwersytetu Mikołaja Kopernika

 



Niebieski kwadrat. Napis: Władysław Dziewulski (1878-1962) Astronom Współzałożyciel Uniwersytetu Mikołaja Kopernika

Władysław Dziewulski urodził się w Warszawie w 1878 roku.

Jego ojciec wykładał fizykę na Uniwersytecie Warszawskim.

Wydawał też dwa czasopisma przyrodnicze.

Władysław Dziewulski ukończył matematykę i fizykę na Uniwersytecie Warszawskim w 1901 roku.

W 1903 roku obronił doktorat z astronomii na Uniwersytecie Jagiellońskim.

Prowadził badania w krakowskim Obserwatorium Astronomicznym.

Pracę naukową równolegle prowadził też na Uniwersytecie w Getyndze.

Habilitował się w 1916 roku w Krakowie.

Po zakończeniu I wojny światowej i odzyskaniu niepodległości przeniósł się do Wilna.

Był dyrektorem Obserwatorium Astronomicznego w Wilnie, a w latach 1924-1925 nawet rektorem Uniwersytetu Stefana Batorego.

W czasie okupacji parał się tajnym nauczaniem.

Po zakończeniu II wojny światowej wraz z innymi profesorami z Wilna znalazł się w Toruniu.

Gdy w 1945 roku powołano Uniwersytet Mikołaja Kopernika Ludwik Kolankowski został jego rektorem, a Władysław Dziewulski został prorektorem Uniwersytetu.

W 1947 roku założył Obserwatorium Astronomiczne w Piwnicach pod Toruniem.

W latach 1949-1956 był też prezesem Towarzystwa Naukowego w Toruniu.

Zmarł w Toruniu w 1962 roku.

Międzynarodowa Unia Astronomiczna nazwała w 1970 roku jeden z kraterów na Księżycu imieniem "Dziewulski".



POLECANA LITERATURA

Władysław Dziewulski (1878-1962)

pod redakcja Cecylii Iwaniszewskiej

Towarzystwo Naukowe w Toruniu
Państwowe Wydawnictwo Naukowe

Warszawa - Toruń 1978

Sygnatura SIRr IIIB/Dziewulski

Spis treści:

  • Kalendarium życia profesora Władysława Dziewulskiego - opracowała Cecylia Iwaniszewska
  • Lata studiów i początki pracy naukowej (1878-1919) - Cecylia Iwaniszewska
  • Okres wileński (1919-1945) - Wilhelmina Iwanowska
  • Lata w Toruniu (1945-1962) - Wilhelmina Iwanowska
  • Profesor Dziewulski w Obserwatorium Toruńskim - Andrzej Woszczyk
  • Organizacja Uniwersytetu Mikołaja Kopernika - Konrad Górski
  • Działalność prof. Dziewulskiego jako prezesa Towarzystwa Naukowego w Toruniu - Tadeusz Czeżowski
  • Władysław Dziewulski wśród polskich astronomów - Włodzimierz Zonn
  • Z wypowiedzi Władysława Dziewulskiego - Stefania Grudzińska
  • Prace profesora Dziewulskiego w dziedzinie mechaniki nieba - Stanisław Gąska
  • Prace profesora Dziewulskiego w dziedzinie fotometrii - Roman Ampel
  • Prace profesora Dziewulskiego w astronomii gwiazdowej - Włodzimierz Zonn
  • Władysław Dziewulski jako historyk astronomii - Eugeniusz Rybka
  • Wykaz publikacji profesora Władysława Dziewulskiego - opracowanie Stefania Grudzińska