piątek, 3 marca 2023

40 lat "Sokoła" w Toruniu 1894-1934

 



rysunek otwartej książki

40 lat "Sokoła" w Toruniu
1894-1934

Wydawca: Towarzystwo Gimnastyczne Sokół

Toruń 1934

Sygnatura SIRr  XXI/12



W 1934 roku odbyły się w Toruniu uroczyste obchody 40. jubileuszu powstania w Toruniu Gniazda Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół".

Sokolnicy opublikowali pamiątkową księgę, której zasadniczy trzon stanowił referat druha Feliksa Bobowskiego poświęcony historii Gniazda.

Pierwsze polskie gniazda sokole powstały w Galicji, wzorując się na organizacjach czeskich.

Pierwsze w zaborze pruskim gniazdo Sokola utworzono w 1884 roku w Inowrocławiu.

W Toruniu gniazdo Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół"  założono 8 grudnia 1894 roku.

Było to pierwsze gniazdo Sokola na Pomorzu.

Towarzystwo liczyło 32 członków pod przewodnictwem Jana Brejskiego.

W 1895 roku Towarzystwo wzbogaciło się o własny sztandar.

W czerwcu 1894 odbył się pierwszy pokaz gimnastyczny Sokołów.

Gniazdo znajdowało się pod ścisłą kontrola władz pruskich.

Często musiano zmieniać sale ćwiczeń.

Do wybuch I wojny światowej liczba członków toruńskiego gniazda wzrosła do 100 osób.

Towarzystwo Gimnastyczne "Sokół" w Toruniu na członków przyjmowało również kobiety.

Lawinowo zaczęło przybywać członków "Sokołowi" na przełomie 1918/1919 roku, kiedy to gniazdo liczyło 380 druhów i 140 druhen.

"Sokół" organizował wówczas przysposobienie wojskowe dla młodzieży.

Po odzyskaniu niepodległości w łonie Sokoła powstawały oddziały piłkarski i kołowników (kolarski), oddziały lekkoatletyczny i ciężkoatletyczny, oddziały sprzętowy(ćwiczenia na przyrządach) i strzelecki, odziały żeński i młodzieży męskiej.

W 1923 roku powstał nawet oddział konny.





Okładka książki. Napis: 40 Sokoła w Toruniu 1894-1934
 Foto: Kujawsko-Pomorska Biblioteka Cyfrowa
https://kpbc.umk.pl/dlibra/publication/48663


Zdjęcie grupowe. Pierwszy oddział żeński gniazda Jubilata w 1900 roku. Pod kierownictwem druha Franciszka Wiśniewskiego.
Foto: Kujawsko-Pomorska Biblioteka Cyfrowa
 
https://kpbc.umk.pl/dlibra/publication/48663



Zdjęcie grupowe. Lustracja Towarzystwa Gimnastycznego Sokół w Toruniu przez wladze cywilne w dniu 20 marca 1927 roku w sali ćwiczeń
Foto: Kujawsko-Pomorska Biblioteka Cyfrowa
 https://kpbc.umk.pl/dlibra/publication/48663