Folia Toruniensia
nr 15 / 2015
Toruń 2015
Sygnatura SIRr II/34z.15
Chcielibyśmy serdecznie zaprosić państwa do lektury najnowszego numeru czasopisma „Folia Toruniensia”.
Książnica Kopernikańska wydaje czasopismo od 2000 roku.
„Folia Toruniensia” jest periodykiem naukowym.
Czasopismo jest recenzowane i punktowane – 6 pkt.
„Folia Toruniensia” dostępna jest w internecie na stronie
Kujawsko – Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej.
W numerze 15 można przeczytać następujące teksty:
ARTYKUŁY
Choptiany Michał
„Nie chuchaj, aby się śnieg nie rozpłynął”. Dwa nieznane wcześniej Brosciana ze zbiorów Biblioteki UMK w Toruniu
Artykuł podejmuje zagadnienie badań proweniencyjnych prowadzonych w zbiorach Biblioteki UMK w Toruniu i stanowi jednocześnie komunikat o identyfikacji marginaliów wykonanych przez Jana Brożka (1585–1652) w dwóch drukach zakupionych przez BUMK na rynku antykwarycznym w 1968 r. – Streny Johannesa Keplera (Frankfurt 1611) i Numerus figuratus Johanna Remmelina (Norymberga 1614). Podane są kolejno: charakterystyka egzemplarza, dowody na proponowaną w tekście atrybucję (oparte na rękopisach Brożka zachowanych w zbiorach Biblioteki Jagiellońskiej w Krakowie), a marginalia znajdujące się w dziełku Keplera powiązane zostają z ogłoszoną przez Brożka w roku 1615 rozprawą Problema geometricum. W ostatniej części zostają nakreślone perspektywy badawcze związane z rekonstrukcją warsztatu naukowego krakowskiego uczonego – zarówno w mniejszej skali, obejmującej wyłącznie jego lektury i notatki związane z rozprawą z 1615 r., jak i całość jego rękopiśmiennej spuścizny, która w dalszym ciągu nie jest wystarczająco dobrze rozpoznana.
s. 7-24
Imańska Iwona
Księgozbiór toruńskiego pastora Krzysztofa Henryka Andrzeja Gereta. Na podstawie katalogów aukcyjnych z lat 1764–1768
Księgozbiór toruńskiego pastora Krzysztofa Henryka Andrzeja Gereta to największa biblioteka prywatna zgromadzona przez toruńskich kolekcjonerów w okresie staropolskim. Po śmierci pastora biblioteka została rozproszona w trakcie trzech licytacji, które odbyły się w Toruniu w latach: 1764, 1765 i 1768. W artykule zawarta została krótka prezentacja tej biblioteki na podstawie katalogów aukcyjnych, które obecnie w komplecie przechowywane są w zbiorach Staatsbibliothek zu Berlin – Preussischer Kulturbesitz i są dostępne on-line.
s. 25-42
Kucharski Adam
Pośrednictwo Jakuba Kazimierza Rubinkowskiego w konserwacji i zakupie książek dla Elżbiety Sieniawskiej w końcu pierwszej ćwierci XVIII w.
Wielowymiarowa działalność toruńskiego rajcy i poczmistrza królewskiego Jakuba Kazimierza Rubinkowskiego zorientowana była głównie na prowadzenie agencji informacyjnej zajmującej się redagowaniem i kolportażem prasy rękopiśmiennej. Ważnym aspektem jego aktywności kulturalnej stało się również pośredniczenie w załatwianiu usług introligatorskich i kupnie książek dla hetmanowej wielkiej koronnej i kasztelanowej krakowskiej Elżbiety Sieniawskiej. Rubinkowski, szlachcic, a zarazem barokowy erudyta i zapalony bibliofil, był idealnym kandydatem do realizacji tych zadań. O jego przydatności decydowała silna pozycja Torunia na polskim rynku księgarskim gwarantująca możliwość nabywania poszukiwanych tomów ksiąg, zarówno krajowych, jak i zagranicznych autorów. Kwerenda księgarska obejmowała dzieła ojca Sieniawskiej, Stanisława Herakliusza Lubomirskiego, innych autorów polskich (również z obszaru Prus Królewskich), a także klasyków nowożytnej literatury europejskiej. Niemniej ważnym atutem Rubinkowskiego była również możliwość bezpośredniego kontaktu z toruńskim cechem mistrzów introligatorskich, co zapewniało Sieniawskiej sprawny proceder konserwacji i renowacji ksiąg, pochodzących głównie z jej biblioteki w Puławach. Rubinkowski, szczególnie w latach 1725–1726, wielokrotnie i skrupulatnie informował o zbliżających się aukcjach książek organizowanych w Toruniu, przyjmował księgi ekspediowane statkami z Puław oraz organizował transport powrotny zakupionych i odnowionych woluminów. W sumie w ciągu zaledwie dwóch lat przez jego ręce przewinęło się kilkaset książek, czyniąc go jednym z czołowych agentów księgarskich tego czasu w Rzeczypospolitej Obojga Narodów.
s. 43-58
ŹRÓDŁA I MATERIAŁY
Dreikopel Tomasz
Ustawy Gimnazjum Toruńskiego z 1568 r. (cz. I – wychowanie religijne i program nauczania). Przekład z języka łacińskiego
s. 59-67
Krajniak Weronika
Afisz – materiał ulotny. Typologia i budowa afisza na przykładzie afiszy teatralnych pochodzących ze zbiorów Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej – Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu
s. 69-93
KOMUNIKATY
Czyżak Marta
Digitalizacja najcenniejszych średniowiecznych rękopisów Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu. „Sermones super Psalterium” Jana de Abbatisvilla z 2 połowy XIII w. (Rps 9/I). Problemy związane z identyfikacją tekstu
s. 95-106
Wojdyła Barbara, Bannach-Szewczyk Lidia
Konserwacja rękopisu „Sermones super Psalterium” (Rps 9/I) ze zbiorów Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu
s. 107-114
SPRAWOZDANIA
Hałas Marlena
Raport z działalności Dyskusyjnych Klubów Książki koordynowanych przez Wojewódzką Bibliotekę Publiczną – Książnicę Kopernikańską w Toruniu w pierwszej połowie 2015 r.
s. 115-119
RECENZJE
Łukasz Garbal, Edytorstwo. Jak wydawać współczesne teksty literackie (Krzysztof Kopiński)
s. 121-127
WSPOMNIENIA
Jędrzyński Zefiryn
Tadeusz Zakrzewski (1922–2014) – pasjonat naukowych i społecznych działań dla Torunia
s. 127-142
Zainteresowanym publikowaniem polecamy dołączoną do tomu na stronach 148-150 „Instrukcję dotyczącą przygotowania tekstów do czasopisma Folia Toruniensia”
Gorąco zachęcamy do lektury.