Katarzyna Kluczwajd
J. Lyskowski - pierwsza dama toruńskiego kina
Prelekcja
16 marca 2017
Książnica Kopernikańska w Toruniu
W czwartek 16 marca 2017 roku o godzinie 18.00 odbyło się w Książnicy Kopernikańskiej kolejne spotkanie w ramach cyklu "Toruń miastem zabytków".
Goście wysłuchali prelekcji Katarzyny Kluczwajd pod tytułem "J. Lyskowski - pierwsza dama toruńskiego kina".
Katarzyna Kluczwajd to bardzo dobrze znana w Toruniu historyk sztuki, zabytkoznawca i regionalista, autorka wielu książek i artykułów, poświęconych kulturze naszego miasta, twórczyni bloga "toruniarnia" - https://toruniarnia.blogspot.com/ - będącego skarbnicą wiedzy o kulturze i sztuce, o zabytkach i rzemiośle artystycznym Torunia.
Prelekcja była pierwszym z trzech spotkań zorganizowanych z okazji 110 rocznicy otwarcia stałego teatru świetlnego w Toruniu.
Prezentacja rozpoczęła się od spaceru fotograficznego po Toruniu z początków XX wieku.
Następnie wysłuchaliśmy opowieści o początkach kina na świecie i o polskim wkładzie w wynalezienie kinematografu.
Poznaliśmy również obraz kobiety z 1907 roku - oglądaliśmy kolorowe i ozdobne stroje, ale i plakaty kpiące z sufrażystek.
Bardzo ciekawy fragment prelekcji, dotyczył rozrywek jakie oferowano torunianom w 1907 roku.
Były więc wyścigi koni, biesiady, cyrk, teatr, koncerty, przedstawienia spirytystyczne oraz fotoplastikony i latarnie magiczne - zwiastujące nadejście ery filmu.
Oczywiście najwięcej miejsca poświęcono Polce Joannie Łyskowskiej (1871-1956), która jak ustaliła Katarzyna Kluczwajd, otworzyła pierwszy stały kinematograf w Toruniu 24 marca 1907 roku w restauracji-ogrodzie "Viktoria-Park", przy ulicy Grudziądzkiej 1/7.
Okazuje się, że w tym samym roku powstały jeszcze dwa stałe teatry świetlne przy Wielkich Garbarach oraz na rogu Rynku Nowomiejskiego i ulicy Prostej.
Dowiedzieliśmy się czym były restauracje-ogrody i esplanady, ile ich było w Toruniu, gdzie się znajdowały.
Zapoznaliśmy się z bogatą kulturalną ofertą "Viktoria-Park".
Oglądaliśmy stare fotografie restauracji, plany rożnych toruńskich kin, liczne anonse prasowe.
Niezwykle ciekawie zaprezentowana została postać samej Joanny Łyskowskiej (po niemiecku Johana Lyskowski).
Katarzyna Kluczwajd dotarła do wielu cennych fotografii portretowych, które dostępne są w Bibliotece Uniwersyteckiej, ale również znajdują się w rękach rodziny Joanny Łyskowskiej oraz w rękach osób prywatnych.
Joanna Łyskowska była nie tylko pierwszym kiniarzem w Toruniu i restauratorem.
Była również modystką, prowadziła krawiecki salon konfekcji damskiej przy Rynku Staromiejskim oraz wypożyczalnię kostiumów przy ulicy Chełmińskiej.
Na koniec spotkania Katarzyna Kluczwajd rozlosowała wśród kilkudziesięciu gości trzy egzemplarze swoich książek.