piątek, 1 września 2017

Ks. Józef Dębiński - Duchowieństwo rzymskokatolickie diecezji włocławskiej w latach 1918-1939

 



rysunek otwartej książki

Ks. Józef Dębiński

Duchowieństwo rzymskokatolickie diecezji włocławskiej w latach 1918-1939

Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika

Toruń 2010

Sygnatura SIRr XXXIV/123



Licząca aż 875 stron publikacja stanowi rozprawę habilitacyjną.

Ks. Józef Dębiński jest autorem kilkudziesięciu artykułów i kilku książek z zakresu historii i teologii, między innymi:

- "Biskup włocławski Karol Mieczysław Radoński (1883-1951) : życie i działalność"
- "Papież Pius XII a Polska w latach 1939-1945".

Dysertacja składa się z sześciu rozdziałów:

Rozdział I - Terytorium diecezji - obszar i ludność
Rozdział II - Formacja intelektualno-ascetyczna duchowieństwa
Rozdział III - Udział duchowieństwa w zarządzaniu diecezją
Rozdział IV - Duchowieństwo parafialne jako grupa socjalna
Rozdział V - Działalność parafialna duchowieństwa
Rozdział VI - Pozaduszpasterska działalność duchowieństwa

W 1925 roku dokonano reorganizacji terytorialnej Kościoła katolickiego w odrodzonej po latach niewoli Polsce.

Wówczas też dokonano przekształcenia diecezji kujawsko-kaliskiej w diecezję włocławską.

Obejmowała ona powiaty włocławski, kaliski, kolski, koniński, lipnowski, nieszawski, sieradzki, słupecki i turecki.

Analizowana praca szczegółowo omawia zagadnienie kształcenia duchownych.

Obejmowało ono edukację przedseminaryjną i studia seminaryjne.

Czytelnik zapozna się z organizacją Seminarium Duchownego we Włocławku, jego władzami, klerykami i alumnami, programem nauczania, a nawet tematyką prac dyplomowych.

Wyświęceni już księża często kontynuowali kształcenie teologiczne w ramach studiów akademickich w kraju i zagranicą.

Ważną częścią opracowania jest przybliżenie zasad zarządzania diecezją.

Możemy się zapoznać z sylwetkami biskupów diecezjalnych i biskupów pomocniczych:
- biskup ordynariusz Stanisław Kazimierz Zdzitowiecki,
- biskup ordynariusz Władysław Krynicki,
- biskup ordynariusz Karol Mieczysław Radoński,
- biskup sufragan Wojciech Owczarek
- biskup sufragan Michał Kozal

Poznamy tez funkcjonowanie urzędników kurialnych, komisji i rad diecezjalnych, kapituły katedralnej oraz dziekanów.

Oczywiście dzięki lekturze książki zapoznamy się bliżej z duchowieństwem parafialnym, jego pochodzeniem społecznym i terytorialnym, strukturą wieku, liczebnością.

Omówione zostały grupy funkcyjne:
- proboszczowie,
- wikariusze,
- kapelani.

Autor porusza również tematykę dyscypliny kleru, organizacji kapłańskich oraz kwestię uposażenia kapłaństwa.

Osobny rozdział poświęcony jest działalności parafialnej duchowieństwa, która obejmowała sprawowanie kultu, nauczanie wiary i moralności, bractwa i stowarzyszenia katolickie, a także inwestycje budowlane i remontowe.

Opracowanie zamyka omówienie pozaduszpasterskiej działalności duchowieństwa, na którą składały się udział w życiu politycznym i społecznym, aktywność naukowa, literacka, wydawnicza, w końcu zainteresowania osobiste.