Parafia pw. św. Stanisława BiM w Nakle nad Notecią

 

Tomasz Rogacki

Parafia pw. św. Stanisława BiM w Nakle nad Notecią 

Wydawca: T.S. Soft

Nakło 2013

Sygnatura SIRr VIII/In-Nakło-5

Druga rzymskokatolicka parafia w Nakle nad Notecią pw. św. Stanisława Biskupa i Męczennika  jako samodzielny byt funkcjonuje od 1948 roku. 

Parafia została powołana już w 1925 roku, ale do 1945 roku nie doczekała się wybudowania obiektu sakralnego.

Przed wojną parafią zarządzał ks. Ignacy Geppert, który zginął w obozie koncentracyjnym w Dachau w 1942 roku.

Wówczas nad obiema nakielskimi parafiami opiekę przejął ks. Ignacy Klimacki.

W 1945 parafia przejęła dla potrzeb kościoła katolickiego ewangelicka świątynię wybudowaną w 1887 roku w stylu neogotyckim.

Proboszczami parafii byli:

- ks. Dobromir Ziarniak (1948-1959)

- ks. Szczepan Misiak (1960-1963)

- ks. Edmund Matz (1964-1988)

- ks. Marian Wróblewicz (1988-2011)

- ks. Tadeusz Michalak (od 2011)

W książce opisano dzieje parafii, jej działalność i osoby proboszczów.

Osobny rozdział poświęcono relikwiom.

Książka zawiera bardzo dużo fotografii ilustrujących życie parafii i najważniejsze wydarzenia w jej historii. 

Męczeństwo - służba - walka

 

Jan Sziling

Męczeństwo - służba - walka

Duchowieństwo diecezji chełmińskiej w latach drugiej wojny światowej (1939-1945)

Wydawca: Towarzystwo Naukowe w Toruniu

Toruń 2019

Sygnatura SIRr  XXXIV/207

Jan Sziling (1939-2023) był profesorem na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Specjalizował się w historii najnowszej.

W Książnicy Kopernikańskiej dostępnych jest wiele jego książek, wśród nich:

1. Kościoły chrześcijańskie w polityce niemieckich władz okupacyjnych w Generalnym Gubernatorstwie (1939-1945) 

2. Męczeństwo - służba - walka : duchowieństwo diecezji chełmińskiej w latach drugiej wojny światowej (1939-1945) 

3. Straty w dziedzinie kultury polskiej poniesione na obszarze woj. bydgoskiego w okresie II wojny światowej 

4. Struktura narodowościowa Torunia w okresie okupacji niemieckiej (1939-1945) 

5. Watykan wobec polityki kościelnej władz hitlerowskich na ziemiach polskich wcielonych do Rzeszy : (1939-1945) 

6 .Wysiedlanie ludności polskiej z Pomorza w okresie okupacji hitlerowskiej 

Książka "Męczeństwo - służba - walka" jest słownikiem biograficznym duchowieństwa diecezji chełmińskiej w latach drugiej wojny światowej (1939-1945).

Diecezja w dniu 31 sierpnia 1939 roku liczyła 694 księży.

Padli oni ofiarą eksterminacji przeprowadzanej przez okupanta niemieckiego, której szczególne nasilenie nastąpiło jesienią 1939 roku.

Masowe zbrodnie, aresztowania, egzekucje, umieszczanie w obozach miały miejsce na terenie całego Pomorza Nadwiślańskiego.

Aresztowano wówczas aż 431 księży, którzy byli przeznaczeni na śmierć lub pobyt w obozie.

Zginęło jesienną 1939 roku aż 215 księży diecezji w miejscach masowych straceń, w leśnych ustroniach lub zakatowanych w więzieniach.

Poza tym od 1940 do 1945 roku gestapo aresztowało jeszcze 100 dalszych księży.

Ci księża, którzy przetrwali masowe rozstrzeliwania w 1939 roku, ginęli później w niemieckich obozach koncentracyjnych KL Stutthof, KL Sachsenhausen, KL Dachau.

Opracowanie " "Męczeństwo - służba - walka. Duchowieństwo diecezji chełmińskiej w latach drugiej wojny światowej (1939-1945)" zawiera biogramy wszystkich kapłanów diecezji chełmińskiej zgodnie ze stanem z 31 sierpnia 1939 roku.

Biogram każdego kapłana opisuje jego losy w latach wojny i okupacji niemieckiej,

Uwzględniono również represje sowieckie.

Społeczna działalność księży katolickich Pałuk i Krajny w XIX i XX wieku

 

Społeczna działalność księży katolickich Pałuk i Krajny w XIX i XX wieku

redakcja: Kamila Czechowska

Wydawca: Muzeum Ziemi Szubińskiej im. Zenona Erdmanna w Szubinie

Szubin 2010

Sygnatura SIRr XXXIV/206

Książka zawiera materiały z piątej sesji popularnonaukowej, która odbyła się 8 września 2010 roku w Murach Muzeum Ziemi Szubińskiej im. Zenona Erdmanna w Szubinie.

Obok Muzeum Ziemi Szubińskiej, współorganizatorem konferencji było Urząd Miasta Szubin oraz Towarzystwo Pamięci Powstania Wielkopolskiego.

W książce opublikowano pięć referatów.

1. ks. dr hab. Leszek Wilczyński - Ksiądz społecznik w Wielkopolsce w czasie od poł. XIX w. do odzyskania niepodległości

2. Kamila Czechowska - Ks. radca Ludwik Sołtysiński (1846-1928), patron Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego 1918/1919 w Szubinie (zarys biografii)

3. Sławomir Łaniecki - Życie i działalność duszpasterska oraz społeczna ks. Ignacego Gepperta w Nakle nad Notecią (przyczynek do biografii)

4. dr hab. Sławomir Kamosiński - Formy społecznej działalności parafii katolickich w XIX i XX wieku na przykładzie parafii św. Wojciecha w Sadkach

5. Piotr Stanisław Adamczewski - Rola i znaczenie społeczno-niepodległościowej działalności duchowieństwa katolickiego parafii rynarzewskiej w okresie zaboru pruskiego

Oto ja, poślij mnie

 

Oto ja, poślij mnie 

Praca zbiorowa

Wydawca: Muzeum Ziemi Szubińskiej im. Zenona Erdmanna

Szubin 2012

Sygnatura SIRr IIIB/Katny Jan

Książka poświęcona jest ks. prałatowi Janowi Kątnemu.

Książka została wydana z okazji jubileuszu 60-lecia posługi kapłańskiej.

Ks. Jan Kątny urodził się w Bydgoszczy w 1923 roku.

W 1952 roku przyjął w Gnieźnie święcenia kapłańskie z rąk ks. prymasa Stefana Wyszyńskiego.

w 1980 roku został proboszczem parafii pw. św. Marcina w Szubinie.

Kościół pw. św. Marcina Biskupa w Szubinie

 

Kamila Czechowska, 

Karolina Kranz, 

Tadeusz Lesiński

Kościół pw. św. Marcina Biskupa w Szubinie 

Od przeszłości do teraźniejszości 

Wydawcy:

Parafia pw. św. Marcina Biskupa w Szubinie 

Muzeum Ziemi Szubińskiej im. Zenona Erdmanna

Szubin 2020

Sygnatura SIRr VIII/Sz-4

Szubin po raz pierwszy wzmiankowany jest w źródłach w 1365 roku.

Jego właścicielem był Sędziwój Pałuka.

Tutaj wybudował swój zamek.

W latach 1365-1370 Sędziwój wybudował w Szubinie świątynię, która otrzymała za patrona św. Marcina.

Opracowanie poświęcone historii fary szubińskiej pozwala poznać czytelnikowi jej dzieje i architekturę.

Parafia posiada szczególnie czczony obraz przedstawiający Matkę Bożą trzymającą Dzieciątko Jezus.

Maryja otrzymała tytuł Matki Bożej Wspomożenia Wiernych, a często nazywana jest również Panią Szubińską.

W książce opisano również zabytki , które składają się na wyposażenie świątyni.

Osobny rozdział poświęcono witrażom.

Przedstawiono także sylwetki zasłużonych duchownych.

Obszernie zaprezentowano życie wspólnoty parafialnej w przeszłości i obecnie.

Na podkreślenie zasługuje fakt, że  publikacja jest bardzo bogato ilustrowana.

Znajdziemy ty kolorowe współczesne zdjęcia oraz archiwalne fotografie.

Historia, duszpasterstwo, wychowanie : 70 lat obecności michalitów w Toruniu

 

Historia, duszpasterstwo, wychowanie

70 lat obecności michalitów w Toruniu 

redakcja:
dk. Waldemar Rozynkowski

ks.Krzysztof Winiarski CSMA

Wydawca: Machina Druku

Toruń 2018

Sygnatura SIRr XXXIV/200

 

Zgromadzenie Świętego Michała Archanioła w Toruniu jest nierozerwalnie związane z kościołem na Rybakach.

W związku z 

Tu rodził się oazowy Ruch Światło-Życie.

Mieszkańcy Bydgoskiego Przedmieścia zawdzięczają też Michaelitom Oratorium dla dzieci, gdzie mogą w spokoju odrobić lekcje i pobawić się z rówieśnikami.

Historia Michalitów w Toruniu rozpoczęła się w 1948 roku od zorganizowania domu zakonnego przy ul. Rybaki 59.

Budynek został przekazany na rzecz kościoła katolickiego przez Kazimierę i Józefa Szwieców.

W 1976 roku erygowano parafię pw. św. Michała Archanioła.

W 1987 r. dokonano poświęcenia nowo wybudowanego kościoła.

Monografia składa się z ośmiu rozdziałów:

1. Rodzina Szwieców - mieszkańcy toruńskich Rybaków (Marek Jedynak)

2. Michalici w Toruniu - zarys dziejów (Waldemar Rozynkowski)

3. Duszpasterstwo (Waldemar Rozynkowski)

4. Inwigilacja toruńskich michalitów (Waldemar Rozynkowski)

5. Michalici na Szlaku Męczeństwa bł. ks. Jerzego Popiełuszki

6. Oratorium jako parafialne środowisko wychowawcze sprzyjające integralnemu rozwojowi młodego człowieka (ks. Krzysztof Winiarski)

7. Ślady posługi biskupa Jana Chrapka w Toruniu (ks. Krzysztof Winiarski)

8. "Szlachetna prostota". Architektura wnętrza kościoła św. Michała Archanioła i bł. ks. Bronisława Markiewicza w Toruniu (Marta Kołacz)

Opracowanie uzupełniają liczne fotografie.

Ks. Bogusław Dygdała - Struktury parafialne diecezji chełmińskiej w XVII-XVIII wieku

 

Ks. Bogusław Dygdała

Struktury parafialne diecezji chełmińskiej w XVII-XVIII wieku

Roczniki TNT - Rocznik 93 - Zeszyt 3
Towarzystwo Naukowe w Toruniu

Uniwersytet Mikołaja Kopernika 

Toruń 2009

Sygnatura SIRr XXXIV/129

Ks. dr Bogusław Dygdała poświęcił swoją dysertację badaniom nad dziejami kościoła, a w szczególności nad funkcjonowaniem struktur parafialnych.

Podstawą źródłową pracy są akta wizytacji od najstarszych zachowanych kompletnie z 1647 roku do przeprowadzanych w latach 80-tych XVIII stulecia.

Książka podzielona została na cztery rozdziały.

Rozdział I - Diecezja chełmińska i jej wizytacje w epoce potrydenckiej

Rozdział II - Zmiany sieci dekanalnej i parafialnej

Rozdział III - Duchowieństwo

Rozdział IV - Świątynie i ich wyposażenie

W XVII i XVIII wieku struktura parafialna bardzo ewoluowała.

Liczba parafii spadała w związku z postępami reformacji i przejmowaniem kościołów przez protestantów oraz w związku ze zniszczeniami świątyń dokonywanymi przez wojska szwedzkie.

Dopiero u schyłku XVII wieku rozpoczęło się powolne rekonstruowanie struktury parafialnej, odzyskiwanie świątyń od protestantów i odbudowywanie zniszczonych przez obce wojska kościołów.

Lektura opracowania pozwala zapoznać się również z danymi na temat liczby ludności katolickiej i praktykami religijnymi wiernych.

Akta wizytacji udostępniają wiedzę o duchowieństwie parafialnym, jego wieku, wykształceniu i dochodach.

W końcu dowiadujemy się o wyposażeniu świątyń w ołtarze, organy, szaty i księgi liturgiczne.

Co ciekawe większość kościołów w diecezji chełmińskiej była murowana, co było jednak dziedzictwem czasów krzyżackich.

Do rozprawy dołączono dwie mapy przedstawiające strukturę parafialną diecezji chełmińskiej:
1. według wizytacji Jana Ludwika Strzesza (1667-1672)
2. według tabel bpa Karola Hohenzollerna (1785)

Błogosławiony ksiądz Stefan Wincenty Frelichowski (1913-1945)

 

7 czerwca 1999 roku Jan Paweł II
w trakcie mszy odprawianej
w Toruniu beatyfikował księdza Stefana Wincentego Frelichowskiego.

Został on wyniesiony na ołtarze
za sprawą swej męczeńskiej śmierci
w obozie koncentracyjnym w Dachau.

Jednak całe życie młodego księdza jest świadectwem heroiczności jego cnót.

Stefan Wincenty Frelichowski urodził się w Chełmży 22 stycznia 1913 roku.

Jego ojciec prowadził piekarnię.

Rodzina miała sześcioro dzieci - czterech synów i dwie córki.

Wiele cennych informacji o duchowości błogosławionego dostarcza jego "Pamiętnik", który zaczął prowadzić w wieku 16 lat - od 1929  do 1939 roku.

W Chełmży Stefan Wincenty Frelichowski wstąpił w szeregi harcerstwa.

W harcerstwie działał również w czasie nauki w seminarium w Pelplinie, a po uzyskaniu świeceń kapłańskich został nawet kapelanem Chorągwi Pomorskiej ZHP.

W 2003 roku Stefan Wincenty Frelichowski został ogłoszony Patronem Harcerstwa Polskiego.

Od 1 lipca 1938 roku ks. Stefan Wincenty Frelichowski zaczął pełnić funkcję wikariusza w kościele Najświętszej Marii Panny w Toruniu.

Z Toruniem był związany do aresztowania przez Niemców 11 września 1939 roku.

Był przetrzymywany w Forcie VII w Toruniu, w hitlerowskich obozach w Nowym Porcie Gdańskim, w Stutthofie, w Sachsenhausen - Oranienburg.

W grudniu 1940 roku ostatecznie został uwięziony w obozie koncentracyjnym
w Dachau pod Dreznem.

Tu otrzymał numer obozowy 22492.

Z obozu męczennik pisał do domu listy.

Listów tych zachowało się 96.

Listy obozowe były kontrolowane przez Niemców, z tego względu musiały być pisane w języku niemieckim.

Błogosławiony podpisywał się w nich imieniem Stefan, mimo że wszyscy bliscy znali go pod imieniem Wicek.

Ze względów na cenzurę w listach tych używał imienia Wicek, gdy pisał o sobie w osobie trzeciej.

Ostatni jego list nosi datę 14 stycznia 1945 roku.

W obozie bł. ks. Stefan Wincenty Frelichowski mimo zakazów kontynuował działalność kapłańską.

Szczególną opieką otoczył zwłaszcza chorych z obozowego szpitala.

Nie zaprzestał służyć chorym, nawet gdy w obozie pod koniec 1944 roku wybuchła epidemia tyfusu.

Dla wycieńczonego 6 latami głodu, zimna, chorób i niewolniczej pracy organizmu było to śmiertelne niebezpieczeństwo.

Bł. ks. Stefan Wincenty Frelichowski zmarł na tyfus 23 lutego 1945 roku
(dwa miesiące przed wyzwoleniem obozu) w wieku 32 lat.

POLECANA LITERATURA

1 Sługa Boży ksiądz Stefan Wincenty Frelichowski / Henryk Ormiński. - Kartuzy : [Kuria Biskupia Chełmińska], 1995. ISBN 8386491108.

 

2 Sługa Boży ks. Stefan Wincenty Frelichowski (1913-1945) / Krystyna Podlaszewska. - Toruń : Toruńskie Wydaw. Diecezjalne, 1998. ISBN 8386471085 (t. 2).

 

3 Pamiętnik : zapiski kleryka / Stefan Wincenty Frelichowski ; [red. Anna Nowak]. - Warszawa : Wydaw. Księży Marianów 2000. ISBN 8371193084.

 

4 Druh Wicek - patron harcerzy polskich : opowieść o błogosławionym ks. Stefanie Wincentym Frelichowskim / Jaromir Durczewski. - Warszawa : Horyzonty, 2003. ISBN 838903722X.

 

5 Radosnym Panie! : o bł. ks. Stefanie Wincentym Frelichowskim (1913-1945) / Waldemar Rozynkowski. - Toruń : Toruńskie Wydawnictwo Diecezjalne, 2004. ISBN 8391898857.

 

6 Listy obozowe / bł. Stefan Wincenty Frelichowski ; z rękopisów odczytała, z jęz. niem. przetł., wprowadzeniem i przypisami opatrzyła Maria Nędzewicz. - Toruń : Toruńskie Wydawnictwo Diecezjalne 2005. ISBN 8360053006.

 

7 Druh Wicek - patron harcerstwa polskiego : opowieść o błogosławionym ks. phm. Stefanie Wincentym Frelichowskim / Jaromir Durczewski. - [Toruń] : Toruńskie Wydawnictwo Diecezjalne 2007.

 

8 Błogosławiony ks. Stefan Wincenty Frelichowski : męczennik, patron harcerstwa polskiego = The blessed father Stefan Wincenty Frelichowski : martyr, patron of Polish scouting / oprac. Robert Zadura ; [tł. Robert Zadura, Józef Jarosz, Hazel Pearson]. - Toruń : [s.n.], (Toruń : DRUK-TOR). 2009 ISBN

9788392764465.

 

9 Nasz Wicek : harcerz, kapłan, męczennik : w 100. rocznicę urodzin ks. phm. Stefana Wincentego Frelichowskiego : 2013 - Rok Błogosławionego / opracowanie : Aleksandra Zapotoczny ; współpraca: Marek Różycki. - Warszawa : Stowarzyszenie "Wspólnota Polska" : Non Omnis : Czwarta Fala © 2013. ISBN 9788363139032.

 

10 Błogosławiony ksiądz phm. Stefan Wincenty Frelichowski : patron harcerzy polskich i... : 410 zadań i rozwiązań / Zbigniew Grochowski. - Toruń : Wydawnictwo Adam Marszałek 2014. ISBN 9788377809310.

 

11 Korespondencja obozowa bł. ks. Stefana Wincentego Frelichowskiego z lat 1940-1945 / tłumaczenie i opracowanie Stefania A. Hayward. - Toruń : Toruńskie Wydawnictwo Diecezjalne 2017. ISBN 9788360053751.

 

12 Guziki sutanny : błogosławiony S. W. Frelichowski w opowieści postulatora procesu beatyfikacyjnego / Sławomir Oder. - Warszawa : Stowarzyszenie "Wspólnota Polska" 2017. ISBN 9788363139360.

 

13 Chcę zostać świętym przez modlitwę / Stefan Wincenty Frelichowski ; opracowanie Józef Szamocki, Krzysztof Badowski, Joanna Grodzicka, Waldemar Rozynkowski. - Toruń : Toruńskie Wydawnictwo Diecezjalne 2018. ISBN 9788360053775.

 

14 Błogosławiony ksiądz Stefan Wincenty Frelichowski (1913-1945) / Waldemar Rozynkowski. - Toruń : Toruńskie Wydawnictwo Diecezjalne 2018. ISBN 9788360053799.

 

15 Błogosławionemu księdzu phm. Stefanowi Wincentemu Frelichowskiemu, patronowi harcerzy polskich, w podziękowaniu mieszkańcy Chełmży : 500 zadań i rozwiązań / Zbigniew Grochowski. - Toruń : Wydawnictwo Adam Marszałek 2022. ISBN 9788381806695.

Ks. Józef Dębiński - Bernard z Wąbrzeźna i jego czasy

 

Ks. Józef Dębiński

Bernard z Wąbrzeźna i jego czasy

Wąbrzeskie Zakłady Graficzne

Wąbrzeźno 2012

Sygnatura SIRr IIIB/Bernard z Wąbrzeźna

Ks. dr hab. Józef Dębiński jest wybitnym regionalistą i historykiem Kościoła.

Opublikował kilkadziesiąt artykułów naukowych oraz kilka książek.

W zbiorach Książnicy Kopernikańskiej dostępne są następujące ksiązki jego autorstwa:

• Biskup włocławski Karol Mieczysław Radoński (1883-1951) : życie i działalność
• Duchowieństwo rzymskokatolickie diecezji włocławskiej w latach 1918-1939
• Papież Pius XII a Polska w latach 1939-1945

Bohaterem polecanego opracowania jest Sługa Boży Bernard z Wąbrzeźna (1575-1603).

Nazywał się Błażej Pęcherek.

Był synem burmistrza Wąbrzeźna.

Uczył się w kolegium jezuickim w Poznaniu.

Wstąpił do klasztoru benedyktynów w Lubiniu.

Tam też zmarł bardzo młodo - już w pierwszym roku kapłaństwa.

Cechowała go pobożność, miłość bliźniego, współczucie dla chorych i ubogich

Milena Kindziuk - Jerzy Popiełuszko : biografia

 

Milena Kindziuk

Jerzy Popiełuszko.
Biografia

Wydawnictwo Znak

Kraków 2018

Sygnatura SIRr IIIB/Popiełuszko 

Dr Milena Kindziuk jest adiunktem na Uniwersytecie Kardynała Stefana Wyszyńskiego w Warszawie.

Jest autorką wielu bestsellerowych książek:

• Ksiądz Jerzy Popiełuszko , Warszawa 2009
• Świadek prawdy : życie i śmierć księdza Jerzego Popiełuszki, Częstochowa 2010
• Matka Świętego : poruszające świadectwo Marianny Popiełuszko, Kraków 2012
• Matka papieża : poruszająca opowieść o Emilii Wojtyłowej, Kraków 2013

Najnowsza biografia bł. ks. Jerzego Popiełuszki zawiera nowe fakty i nieznane dokumenty, zdjęcia i wypowiedzi świadków.

Autorka opisuje również cuda i uzdrowienia, jakie wciąż dokonują się za sprawą męczennika.

Zamordowanie ks. Jerzego Popiełuszki 19 października 1984 roku odbiło się szerokim echem na całym świecie.

Jest on jednym z najbardziej znanych współczesnych męczenników.

Krzysztof Błażejewski - I kapłan i żołnierz : rzecz o księdzu prałacie doktorze Stanisławie Wiśniewskim

 

Krzysztof Błażejewski

I kapłan i żołnierz
Rzecz o księdzu prałacie doktorze Stanisławie Wiśniewskim

Wydawcy:
Fundacja Żołnierzy Pomorskiego Okręgu Armii Krajowej im. Płk. Jana Pałubickiego 
Środowisko Warszawskie Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej

Bydgoszcz 1998

Sygnatura SIRr IIIB/Wiśniewski Stanisław

Ksiądz Prałat Doktor Stanisław Wiśniewski (1907-1997) pochodził z Kruszwicy.

W okresie II wojny światowej został wysiedlony do Generalnej Guberni do Mińska Mazowieckiego.

Został kapelanem Armii Krajowej (pseudonim Walenty Paliński), prowadził tajne nauczanie i pracował w kontrwywiadzie.

Od 1946 roku poświęcił się zorganizowaniu nowej  parafii Św. Apostołów Piotra i Pawła w Bydgoszczy.

Był jej pierwszym proboszczem.

Posługę w parafii pełnił od 1946 do 1982 roku.

W 1956 roku uzyskał stopień doktora teologii na Akademii Teologii Katolickiej w Warszawie.

Na emeryturze pełnił rolę kapłana środowiska kombatantów.

Został pochowany na cmentarzu Nowofarnym w Bydgoszczy.

Piotr Pawłowski - Ksiądz Jan Chyliczkowski Bóg Rodzina Ojczyzna

 

Piotr Pawłowski

Ksiądz Jan Chyliczkowski Bóg Rodzina Ojczyzna

Wydawca: Parafia Św. Stanisława Biskupa Męczennika

Brześć Kujawski 2014

Sygnatura SIRr IIIB/Chyliczkowski Jan

Autor biografii Piotr Pawłowski jest członkiem Włocławskiego Towarzystwa Naukowego i Polskiego Towarzystwa Historycznego.

Jest bibliofilem, kolekcjonerem, popularyzatorem historii.

Jest autorem wielu artykułów naukowych publikowanych w "Studiach Włocławskich", " Zeszytach Naukowych WTN", "Roczniku Elbląskim", "Fides", "Zapiskach Kujawsko-Dobrzyńskich", "Iluminacjach".

Jest autorem kilkudziesięciu biogramów zamieszczonych we Włocławskim Słowniku Biograficznym.

Bohater biografii ksiądz Jan Chyliczkowski (1830-1902) był proboszczem w Brześciu Kujawskim w latach 1888-1902.

Jako młody ksiądz za udział w powstaniu styczniowym został zesłany przez władze carskie na Syberię.

Na zesłaniu przebywał 22 lata.

Do dzisiaj przetrwał na cmentarzu w Brześciu Kujawskim jego nagrobek.

Autorowi biografii udało się dotrzeć do wielu nieznanych wcześniej dokumentów i informacji.

Książka jest bogato ilustrowana dokumentami, planami, rysunkami, czasopismami i książkami z XIX wieku.

Ważną część książki stanowią również biografie innych osób:

• referendarza stanu Jana Chyliczkowskiego (1781-1856), bibliofila i bibliografa - ojca ks. Jana Chyliczkowskiego
• Napoleony Chyliczkowskiej z Arnoldów (1806-1870) - matki ks. Jana Chyliczkowskiego
• sędziego Tytusa Chyliczkowskiego (1834-1894), literata, poety - brata ks. Jana Chyliczkowskiego
• Ludwiki Chyliczkowskiej - siostry ks. Jana Chyliczkowskiego

Całość uzupełniają jeszcze aneksy źródłowe, słowniczek wybranych terminów, komentowany indeks osób, bibliografia.

Adam Węsierski - Ks. dr Stanisław Sychowski 1869-1921

 

Adam Węsierski

Ks. dr Stanisław Sychowski 1869-1921

Wydawca: Machina Druku

Śliwice 2019

Sygnatura SIRr IIIB/Sychowski Stanisław

Adam Węsierski jest cenionym badaczem dziejów Borów Tucholskich, którym poświecił ponad 30 książek oraz przeszło 200 artykułów.

Jego najnowsza książka poświęcona jest postaci księdza dr Stanisława Sychowskiego, który większość swojego życia poświęcił parafii św. Katarzyny Aleksandryjskiej w Śliwicach.

W latach 1896-1916 pełnił on funkcje administratora parafii.

Jego działalność była przykładem śliwickiego etosu pracy organicznej.

Prowadził również działalność opiekuńczo-wychowawczą.

Ksiądz dr Stanisław Sychowski dzięki swoim dokonaniom duszpasterskim, opiekuńczym, socjalnym i naukowym pozostawił trwały ślad w świadomości historycznej całego Pomorza.

Wojciech Wielgoszewski - Ocalić od zapomnienia : duchowni diecezji chełmińskiej XIII-XX wiek

 

Wojciech Wielgoszewski

 Ocalić od zapomnienia

Duchowni diecezji chełmińskiej XIII-XX wiek

Toruńskie Wydawnictwo Diecezjalne

Toruń 2019

Sygnatura SIRr IIIA/131

Wojciech Wielgoszewski jest rodowitym Torunianinem.

Ukończył filologię polską na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika.

Długie lata pracował jako nauczyciel w toruńskich szkołach, gdzie został ciepło zapamiętany przez uczniów i nauczycieli.

Był również dziennikarzem - współpracownikiem redakcji "Głosu z Torunia".

Na łamach pisma publikował opracowywane przez siebie biogramy zasłużonych kapłanów.

Opisywał również wizytę Jana Pawła II w Toruniu.

Był autorem cyklu poświęconego sanktuariom diecezji chełmińskiej.

Jego dorobek naukowy podsumowuje polecane dzisiaj dzieło poświęcone życiu kapłanów diecezji chełmińskiej.

Książka Wojciecha Wielgoszewskiego "Ocalić od zapomnienia : duchowni diecezji chełmińskiej XIII-XX wiek" jest zbiorem obszernych biogramów, w których odżywają kapłani pełniący posługę w diecezji chełmińskiej.

Byli wśród kapłanów nauczyciele, działacze patriotyczni, społecznicy i animatorzy kultury.

Książka opisuje kapłanów od 1243 do 1992 roku.

Najwięcej wśród nich jest księży z XIX i XX wieku.

Każdy szkic biograficzny wymagał od autora żmudnej kwerendy źródłowej.

Biogramy są napisane bardzo rzetelnie, fachowo i interesująco.

Jest to bardzo wartościowa pozycja historyczna.

Praca składa się z dwóch części.

Część I ma charakter słownika biograficznego.

Postacie prezentowane są w porządku alfabetycznym.

Część II ma charakter tematyczny.

Kapłani opisani są w następujących grupach:

- Duchowieństwo wobec kulturkampfu

- Męczennicy 1939

- Księża z filomackim rodowodem

- Księża w powstaniu styczniowym

- Grudziądzcy kapłani roku 1928

- Pragnienie wolności

- Męczennicy i świadkowie wiary bliżej beatyfikacji

- Męczennicy pomorscy

Aleksandra Zapotoczny - Nasz Wicek - harcerz, kapłan, męczennik

 

Aleksandra Zapotoczny (opracowanie)
Marek Różycki (współpraca)

Nasz Wicek
harcerz, kapłan, męczennik

Wydawcy: Stowarzyszenie "Wspólnota Polska" : Non Omnis : Czwarta Fala

Warszawa 2013

Sygnatura SIRr IIIB/Frelichowski

Biografia bł. ks. Stefana Wincentego Frelichowskiego została opublikowana w 100. rocznicę jego urodzin.

Rok 2013 został ogłoszony Rokiem Błogoslawionego Stefana Wincentego Frelichowskiego Patrona Harcerstwa Polskiego.

Wśród harcerzy błogosławiony jest znany jako tytułowy druch Wicek.

Książka składa się z kilku części:

I. Wspomnienia rodzinne

II. Z nauczania duszpasterzy

III. Świadectwa harcerzy

IV. Cantobiografia - Frelichowski w piosence

V. Inicjatywy związane ze 100-leciem urodzin phm. Stefana Wincentego Frelichowskiego

VI. Projekt uchwały z okazji 100-lecia urodzin błogosławionego księdza phm. Stefana Wincentego Frelichowskiego, Patrona Harcerstwa Polskiego

VII. Homilia Jana Pawła II wygłoszona w Toruniu 7 czerwca 1999 roku podczas beatyfiakcji ks. Stefana Wincentego Frelichowskiego

Wydawnictwo zostało sfinansowane przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego.

Korespondencja obozowa bł. ks. Stefana Wincentego Frelichowskiego z lat 1940-1945

 

Korespondencja obozowa
bł. ks. Stefana Wincentego Frelichowskiego
z lat 1940-1945

Tłumaczenie i opracowanie:
siostra Stefania A. Hayward OCD

Toruńskie Wydawnictwo Diecezjalne

Toruń 2017

Sygnatura SIRr IIIB/Frelichowski

Siostra Stefania od Jezusa Eucharystycznego OCD, to karmelitanka ze wspólnoty w Dachau.

Nie jest to jej pierwsza praca poświęcona bł. ks. Stefanowi Wincentemu Frelichowskiemu.

Siostra Stefania jest autorką książki: "Błogosławiony Ksiądz Stefan Wincenty Frelichowski a obóz koncentracyjny".

Tym razem dokonała tłumaczenia i opracowania listów błogosławionego.

Listy obozowe musiały być pisane po niemiecku.

Każdy list czytało nawet pięciu obozowych cenzorów.

Bardzo wartościowe obok nowego tłumaczenia listów jest również ich opracowanie.

Obszerny wstęp do książki i liczne przypisy pozwalają czytelnikowi lepiej zrozumieć straszną obozowa rzeczywistość.

W zbiorze opublikowano 99 listów błogosławionego z okresu między 16 kwietnia 1940 roku a 14 stycznia 1945 roku.

Waldemar Rozynkowski - Błogosławiony ksiądz Stefan Wincenty Frelichowski (1913-1945)

 

Waldemar Rozynkowski

Błogosławiony ksiądz Stefan Wincenty Frelichowski (1913-1945)

Toruńskie Wydawnictwo Diecezjalne

Toruń 2018

Sygnatura SIRr IIIB / Frelichowski

Prof dr. hab. Waldemar Rozynkowski jest historykiem na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Jest również diakonem stałym diecezji toruńskiej.

W Książnicy Kopernikańskiej dostępnych jest kilkadziesiąt książek, których jest autorem bądź redaktorem, a poświęconych historii średniowiecza lub historii Kościoła.

Książka  "Błogosławiony ksiądz Stefan Wincenty Frelichowski (1913-1945)" to spotkanie z bł. ks. Frelichowskim, które odbywa się poprzez lekturę jego tekstów oraz świadectwa osób, które znały go osobiście.

Opracowanie otwiera opis domu rodzinnego Stefana Wincentego Frelichowskiego w Chełmży.

Szczególnie ciekawe są wspomnienia jego siostry Marcjanny.

Kolejno poznajemy rozwój duchowy błogosławionego od bycia ministrantem, poprzez działalność w harcerstwie, naukę w seminarium w Pelplinie.

Opowieść wzbogacają fragmenty "Pamiętnika" ks. Frelichowskiego.

Po święceniach ks. Stefan Wincenty Frelichowski pełnił posługę wikariusza w Wejherowie, a od lata 1938 roku w Toruniu.

Tu zastała go wojna i aresztowanie w październiku 1939 roku.

Trafił do obozu w Stutthofie, potem w Sachsenhausen pod Berlinem, w końcu do Dachau.

Poniósł śmierć 23 lutego 1945 roku, gdy opiekował się więźniami chorymi na tyfus.

Książkę kończy Litania do bł. ks. Stefana Wincentego Frelichowskiego.