Wspomnienia rolników z ziemi chełmińskiej (1851-2012)
Rodziny Łęgowskich i Semrau
Wydawca: Towarzystwo Naukowe w Toruniu
Toruń 2014
Sygnatura SIRr XXXIIc/10
Dr hab. Sylwia Grochowina z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu przygotowała do druku, wstępem i przypisami opatrzyła wspomnienia Elżbiety Darłak, Marii Pancierzyńskiej i Ireny Łęgowskiej.
Wspomnienia rodzinne i prywatne historie są doskonałym źródłem wiedzy o ludziach, życiu codziennym, obyczajach.
Autorki są przedstawicielkami rodzin Łęgowskich i Semrau, które związane są z ziemią chełmińską.
Ich wspomnienia sięgają do połowy XIX wieku.
Szczególnie wyraziście odzwierciedlają dramatyczne przeżycia II wojny światowej.
Rodzina doświadczyła wtedy aresztowań, wysiedlenia, pobytu w obozie Szmalcówka w Toruniu, robót przymusowych w Niemczech.
Senior rodu Wacław Łęgowski został zamordowany przez Niemców.
Znajdziemy w wspomnieniach również informacje o członkach rodziny, rodzicach, rodzeństwie, najbliższych krewnych, o rodzinnym domu, o funkcjonowaniu gospodarstwa rolnego, o zwyczajach, o pracy na roli, dziecięcych zabawach, szkolnych latach, o okresie powojennym, pracy zawodowej i narodzinach dzieci.
Książka składa się z pięciu tekstów:
- Elżbieta Darłak - Przezywam to ponownie..
- Maria Pancierzyńska - Czas wojny, czas pokoju
- Maria Pancierzyńska - Rodzina Semrau
- Maria Pancierzyńska - Bywałam w pałacach
- Irena Łęgowska - Wspomnienia z wojny 1939-1945
Tekst uzupełniają fotografie rodzinne.