Piotr Birecki
Jarosław Kłaczkow
Kujawsko-pomorskie kościoły ewangelickie dawniej i dziś
Wydawcy:
Machina Druku
Parafia Ewangelicko-Augsburska w Toruniu
Toruń 2018
Sygnatura SIRr XXXIV/185
Książka jest albumem zawierającym kilkaset fotografii, dokumentujących ewangelickie sakralne pomniki architektury.
Stanowi ona świadectwo materialnej spuścizny ewangelickich mieszkańców Kujaw i Pomorza.
Historia reformacji rozpoczyna się 500 lat temu w 1517 roku.
Największe miasta Pomorza wprowadziły u siebie zasady protestantyzmu, które zdominowały ich stosunki wewnętrzne.
Na obszarze Pomorza i Kujaw wyznania katolickie i ewangelickie funkcjonowały obok siebie aż do 1945 roku.
XVI wiek - czas reformacji i wiek XIX - okres zaborów - przyniosły wzrost liczby ludności protestanckiej i poprawę jej pozycji prawnej.
Po protestantach pozostały liczne budynki kościelne, a w nich ołtarze, ambony, chrzcielnice, organy, dekoracje malarskie, epitafia, płyty nagrobne, witraże, biblie, śpiewniki, naczynia liturgiczne.
Kościoły ewangelickie funkcjonowały w wielkich miastach i na małych wsiach.
Cześć świątyń ewangelickich była najpierw kościołami katolickimi, inne z ewangelickich przekształcono później na katolickie.
Prawdziwy boom budowlany nastąpił w 2. połowie XIX wieku, kiedy to na naszym obszarze powstało ponad sto nowych świątyń ewangelickich.
Po 1945 roku tylko kilka kościołów pozostało w rękach protestantów.
W albumie zaprezentowano fotografie kościołów z następujących miejscowości:
- Bagienica
- Brodnica
- Bryńsk
- Bukowiec
- Brzoza
- Bydgoszcz
- Chełmno
- Chełmża
- Chodecz
- Ciele
- Ciężkowo
- Dabrowa
- Dąbrowa Biskupia
- Dąbrowa Chełmińska
- Dabrowa Wielka
- Dębowa Łąka
- Gąski
- Gębice
- Gniewkowo
- Golub-Dobrzyń
- Gostkowo
- Górna Grupa
- Górsk
- Górzno
- Grabowiec
- Grębocin
- Gruczno
- Grudziądz
- Gryźliny
- Grzybno
- Iłowo
- Inowrocław
- Iwiec
- Izbica Kujawska
- Jabłonowo Pomorskie
- Janikowo
- Janowiec Wielkopolski
- Jarantowice
- Jeżewo
- Kamień Krajeński
- Kawki
- Kcynia
- Kęsowo
- Kokocko
- Kołodziejewo
- Konojady
- Koronowo
- Kowalewo Pomorskie
- Kruszyn
- Książki
- Kuligi
- Kwieciszewo
- Laskowo
- Lidzbark Welski
- Lipno
- Lisewo
- Lisnowo
- Lubawa
- Lubicz
- Łabiszyn
- Łasin
- Łąkorz
- Łochowo
- Makowiska
- Mąkowarsko
- Michałki
- Mogilno
- Mokre koło Grudziądza
- Mrocza
- Murzynko
- Nakło nad Notecią
- Nicwałd
- Nieszawa
- Nowa Wieś Wielka
- Nowe Miasto Lubawskie
- Osie
- Osiek nad Notecią
- Osielsko
- Ostromecko
- Ostrowite koło Golubia
- Otłoczyn
- Pędzewo
- Pęperzyn
- Piaski koło Grudziądza
- Płutowo
- Przedecz
- Przyłęki
- Radzyń Chełmiński
- Rojewice
- Rojewo
- Rynarzewo
- Ryńsk
- Rypin
- Rywałd Królewski
- Rzęczkowo
- Serock
- Sępólno Krajeńskie
- Sicienko
- Sitno
- Solec Kujawski
- Sośno
- Strzelno
- Sumowo
- Szafarnia
- Szubin
- Śliwice
- Świecie nad Wisłą
- Toruń
- Trzebczyk
- Tuchola
- Wałdowo Szlacheckie
- Warlubie
- Wąbrzeźno
- Wielkie Łunawy
- Wieldządz
- Więcbork
- Włocławek
- Włościbórz
- Wszedzień
- Wtelno
- Zelgno
- Zławieś Wielka
- Zrazim
- Żnin
Publikację dofinansowano z budżetu Województwa Kujawsko-Pomorskiego.