Toruń w granicach Wielkiego Pomorza
Kilka uwag w sprawie siedziby Władz Państwowych Województwa Pomorskiego
Wydawca: Komitet Obywatelski m. Torunia
Toruń 1937
Sygnatura SIRr XXIII/8
Wielkie Pomorze w okresie międzywojennym oznaczało powiększone województwo pomorskie.
1 kwietnia 1938 roku granice województwa pomorskiego powiększyły się w stosunku do granic administracyjnych określonych w 1920 roku
Do województwa pomorskiego włączono wówczas 6 powiatów z województwa poznańskiego i 4 powiaty z województwa warszawskiego.
Częścią Wielkiego Pomorza stały się Bydgoszcz i Inowrocław.
Zanim doszło do utworzenia Wielkiego Pomorza region przeżył spór na temat stołeczności powiększonego województwa.
Toruń - dotychczasowa siedziba wojewody - był miastem mniejszym niż Bydgoszcz (największy ośrodek przemysłowy województwa).
Do stolicy województwa aspirowała również bardzo szybko rosnąca portowa Gdynia - w dłuższej perspektywie przewidywana na stolicę województwa.
Wojewódzki – pierwotnie siedziba Szkoły Przemysłowej – dziś Collegium Maius Uniwersytetu Mikołaja Kopernika[/caption]
W Toruniu najznamienitsi obywatela miasta utworzyli Komitet Obywatelski, którego nakładem w 1937 roku ukazało się opracowanie przedstawiające argumenty za kandydaturą Torunia.
Torunianie przeprowadzili wszechstronna analizę uwzględniając mnóstwo czynników:
- argumenty Bydgoszczy
- stanowisko Torunia
- nabyte prawa Torunia
- względy historyczne i kulturalne
- rozróżnienie centrum administracyjnego i centrum przemysłowego
- względy handlowe i przemysłowe
- Gdynię i jej zaplecze
- położenie centralne
- komunikacje i szlaki kolejowe
- szlaki wodne
- równomierny rozwój miast
- pomieszczenia dla urzędów państwowych w Bydgoszczy i Toruniu
- koszty wyżywienia
- stan finansowy Torunia
- opinię publiczną
- względy wojskowe
Dla naszej Biblioteki wielkim wyróżnieniem było powołanie się na argument, że Toruń jest siedzibą Książnicy Miejskiej im. Mikołaja Kopernika - największej biblioteki naukowej i publicznej na Pomorzu, która posiada największy na świecie zbiór druków polskich wydanych na Pomorzu.
 |
| Przedstawia podział administracyjny Pomorza w okresie międzywojennym. zaznaczono granice województwa pomorskiego do 1938 roku i granicę powiększonego województwa pomorskiego w 1938 roku |
 | |||||
| Pomorski Urząd Wojewódzki – pierwotnie siedziba Szkoły Przemysłowej – dziś Collegium Maius Uniwersytetu Mikołaja Kopernika
|
