Pokazywanie postów oznaczonych etykietą Gorczycki Grzegorz Gerwazy (ok. 1665-1734). Pokaż wszystkie posty
Pokazywanie postów oznaczonych etykietą Gorczycki Grzegorz Gerwazy (ok. 1665-1734). Pokaż wszystkie posty

czwartek, 10 sierpnia 2017

Grzegorz Gerwazy Gorczycki

 


Wśród zrealizowanych ostatnio przez Dział Informacyjno - Bibliograficzny kwerend, na pewno zainteresuje czytelników ta, poświęcona postaci Grzegorza Gerwazego Gorczyckiego - wybitnego kompozytora epoki baroku, zwanego "polskim Händlem".

Gorczycki urodził się około 1667 roku w rodzinie zamożnych wolnych kmieci - Gorczyców - ze wsi Rozbark (dziś dzielnica Bytomia).

Rozbark leżał wówczas na terenie Królestwa Czech, ale przynależał pod względem administracji kościelnej do diecezji krakowskiej.

Gorczycki studiował w Pradze i Wiedniu filozofię, nauki wyzwolone i teologię.

Po przyjęciu świeceń kapłańskich został wysłany na dwa lata (1692-1694) do Chełmna, gdzie reorganizowano wówczas tzw. Akademię Chełmińską (7-klasowe gimnazjum).

Prowadził tu wykłady z retoryki i poezji oraz kierował kapelą kościoła prezbiterialnego.

Na dawnym budynku Seminarium Księży Misjonarzy - dzisiaj budynek Sądu Rejonowego w Chełmnie - już w 1961 roku odsłonięto tablicę jego pamięci.

W 1995 roku został patronem Państwowej Szkoły Muzycznej I Stopnia w Chełmnie.

Również jedna z ulic Chełmna nosi imię Gorczyckiego.

W 1698 roku Grzegorz Gorczycki został mianowany kapelmistrzem katedry na Wawelu, którą to funkcję sprawował przez 36 lat, aż do swojej śmierci w 1734 roku.

Jego obowiązki jako kapelmistrza obejmowały dyrygowanie, przygotowywanie repertuaru, komponowanie własnych utworów, przygotowywanie kompozycji innych autorów, utrzymywanie tradycyjnego repertuaru i wprowadzanie nowego.

Gorczycki był kompozytorem muzyki kościelnej.

Wśród jego dzieł na wyróżnienie zasługuje "Completorium" - olbrzymi 600-taktowy  religijny koncert wokalno-instrumentalny.

"Completorium" wykazuje znamiona takiej techniki, jaką wkrótce zabłysnąć miały wielkie oratoria Georga Friedricha Händla.

Wiele rękopisów wybitnych dzieł Grzegorza Gerwazego Gorczyckiego zostało odkrytych dopiero w XX wieku.



W księgozbiorze Działu Informacyjno - Bibliograficznego znajdują się następujące publikacje,  w których można znaleźć informacje o Gorczyckim:


Zygmunt M Szweykowski - hasło: Gorczycki - s. 395-400

[w:] Encyklopedia Muzyczna PWM - Tom 3 - "efg" - Część biograficzna
Polskie Wydawnictwo Muzyczne - Kraków 1987

Sygnatura SIRi XV/MU-1-t.3

 

hasło: Grzegorz Gerwazy Gorczycki - s. 44-45

[w:] Janusz Mechanisz - Poczet Kompozytorów Polskich

Wydawnictwa Szkolne i Pedagogiczne - Warszawa 1993

Sygnatura SIRi XVIa/SZT-9

 

hasło: Gorczycki Grzegorz Gerwazy - s. 165-167
[w:] Słownik Muzyków Polskich - Tom 1 - "A-Ł"

Polskie Wydawnictwo Muzyczne - Instytut Sztuki Polskiej Akademii Nauk - Kraków 1964

Sygnatura SIRi XVIa/SZT-10a

 

Adolf Chybiński - hasło Gorczycki Grzegorz Gerwazy - s. 292
[w:] Polski Słownik Biograficzny - Tom VIII, zeszyt 2 (37)

Zakład Narodowy im. Ossolińskich - Wydawnictwo Polskiej Akademii Nauk - Wrocław-Kraków Warszawa 1959

Sygnatura SIRi XVIa/1-t.8

 

Alicja Wardęcka-Gościńska - hasło: Gorczycki, Gorczyca, Grzegorz Gerwazy - s. 1298

[w:] Encyklopedia Katolicka - tom V
Towarzystwo Naukowe Katolickiego Uniwersytetu Lubelskiego
Lublin 1989
Sygnatura SIRi XV/R--4-t.5

 

hasło: Gorczycki Grzegorz Gerwazy - s. 62-63

[w:] Stefan Rafiński - Chełmiński Słownik Biograficzny

Wydawnictwo Muzeum Ziemi Chełmińskiej - Chełmno 2006

Sygnatura SIRr IIIA/67

 

Anna Soborska - Zielińska - Chełmińskie pomniki i tablice pamiątkowe
s. 63-65, 182-186

Wydawnictwo Muzeum Ziemi Chełmińskiej - Chełmno 2001

Sygnatura SIRr VIII/C-14

  

Poza tym w zbiorach Książnicy Kopernikańskiej znajdują się jeszcze kolejne publikacje:


  1. Klimek Mariusz, Kompozytor i wykonawca : wspomnienie o Grzegorzu Gerwazym Gorczyckim (1665/67-1734) //Niedziela //Głos z Torunia .-2002 , nr 23 .-s. III - Sygnatura KM 05145-02-1
  2. Frankowski Stanisław, Toruńska szkoła organistów //Nowości .-1996 , nr 164 .-s. 5 - Sygnatura KM 01473-1996/4
  3. (hak), Kapelmistrz patronem //Gazeta Toruńska 1995, nr 100, s. 9 - Sygnatura KM 01370
  4. (hak), Imię na jubileusz //Gazeta Toruńska 1995 nr 108 s. 14 - Sygnatura KM 01370
  5. Hinz Edward, Muzyka kościelna w Chełmnie, Studia Pelplińskie, R. XVIII:1987, s. 275 - Sygnatura MAG TN 21802
  6. Idaszak Danuta, Litania Grzegorza Gerwazego Gorczyckiego - nowe źródło do polskiego koncertu wokalno-instrumentalnego z okresu baroku [w:], Dzieło muzyczne - teoria, historia, interpretacja, praca zbiorowa, Kraków 1984, s. 277-282 - Sygnatura 195214
  7. Gorczycki Grzegorz Gerwazy, Completorium. Partitura., Kraków 1978 - Sygnatura Nuty 364 N
  8. Schenk Wacław, przyczynek do biografii Grzegorza Gerwazego Gorczyckiego, Muzyka (1978), nr 2, s. 73-75 - Sygnatura KM 04215
  9. Mrowiec Karol, Nowo odnalezione największe dzieło Grzegorza Gerwazego Gorczyckiego, Muzyka (1975) nr. 2, s. 108-112 - Sygnatura KM 04215
  10. Idaszak Danuta, Litania. Nowo odkryty utwór Grzegorza Gerwazego Gorczyckiego, Ruch Muzyczny 18 (1974), nr 17, s. 2 - Sygnatura MAG 04114-74
  11. Kaczorowska-Guńkiewicz Mirosława, Do biografii Grzegorza Gerwazego Gorczyckiego, Muzyka (1973), nr 4 , s. 83-96 - Sygnatura KM 04215
  12. Węcowski Jan, Grzegorz Gerwazy Gorczyczki w świetle najnowszych odkryć i badań , [w:] Studia Hieronymo Feicht septuagenario dedicata, Kraków 1967, s. 227-234 - Sygnatura 122656
  13. Szweykowski Zygmunt Marian, Notatki z zapomnianej przeszłości. (1) Pięć nieznanych utworów Grzegorza Gerwazego Gorczyckiego, Ruch Muzyczny 2 (1958), nr 5, s. 26-28 - Sygnatura MAG 04114-58/1
  14. Feicht Hieronim, Do biografii Gorczyckiego, Polski Rocznik Muzykologiczny, T. 2, 1936, s. 98-99 - Sygnatura TN 0609
  15. Chybiński Adolf, Przyczynki do historii krakowskiej kultury muzycznej w XVII i XVIII wieku, Wiadomości Muzyczne, rok 1925: nr 5/6 (s. 133-147), nr 7 (s. 179-186), nr 8 (s. 218-224), nr 9 (s. 246-250), rok 1926: nr 10( s. 2-7) - Sygnatura KM 0639