Adam Wróbel - Krajobraz nazewniczy gminy Wielgie i okolic

 

Adam Wróbel

Krajobraz nazewniczy Gminy Wielgie
i okolic

Wydawca: EXPOL

Wielgie 2014

Sygnatura SIRr XXVIII/45

Dr Adam Wróbel jest nauczycielem akademickim Kujawskiej Szkoły Wyższej we Włocławku, sekretarzem generalnym Włocławskiego Towarzystwa Naukowego oraz prezesem Towarzystwa Miłośników Ziemi Dobrzyńskiej.

Jest wybitnym regionalistą i znawcą kultury ziemi dobrzyńskiej.

Ukończył filologię polską i etnografię na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Podjął się trudnego i żmudnego zadania wyjaśnienia pochodzenia i historii nazw miejscowości, rzek i jezior z terenu gminy Wielgie i okolic.

Nazwy miejscowe ziemi dobrzyńskiej są zabytkami jej przeszłości, sięgającej głęboko do wczesnego średniowiecza.

Kryją w sobie tajemnice języka staropolskiego i dobrzyńskiej gwary ludowej.

Nazwy miejscowe są bardzo ważnym składnikiem lokalnego dziedzictwa kulturowego i językowego.

Autor oparł się na długoletnich własnych badaniach filologicznych i nazewniczych oraz na najnowszej naukowej literaturze.

Zebrany materiał wzbogacono o teksty literackie, poezje poświęcone ziemi dobrzyńskiej.

Zrąb opracowania stanowi słowniczek etymologiczny nazw miejscowych gminy Wielgie i okolic, w którym autor w obszernych hasłach dokładnie wyjaśnił nazewnictwo stu kilkudziesięciu miejscowości.

Artur Trapszyc - Urbanonimia Torunia a problem ochrony zabytków niematerialnego dziedzictwa kulturowego

 

dr Artur Trapszyc

Urbanonimia Torunia a problem ochrony zabytków niematerialnego dziedzictwa kulturowego

Prelekcja

24 maja 2018

Książnica Kopernikańska w Toruniu

W czwartek 24 maja 2018 roku miało miejsce w Książnicy Kopernikańskiej doroczne walne zebranie członków Towarzystwa Miłośników Torunia.

Zebranie prowadził profesor Krzysztof Mikulski.

Honorowym gościem był prezydent Torunia Michał Zaleski.

Walne zebranie poprzedziła prelekcja dr Artura Trapszyca z Muzeum Etnograficznego w Toruniu.

Prelegent opowiedział zebranym o urbanonimii, czyli nazewnictwie miejskim, o nazwach ulic, placów, budynków, osiedli, dzielnic, parków.

Wyjaśnił, jakie znaczenie mają te nazwy w kontekście niematerialnego dziedzictwa kulturowego naszego miasta.

Opowiedział o działalności Zespołu do spraw Ochrony Niematerialnego Dziedzictwa Kulturowego na terenie Województwa Kujawsko-Pomorskiego, który działa od 2015 roku przy Muzeum Etnograficznym w porozumieniu z Urzędem Marszałkowskim.

Stare nazewnictwo ma wartość zabytkową, gdyż przekazuje pamięć o nieistniejącym już krajobrazie społecznym i geograficznym.

W nazwach zapisana jest treść historyczna.

Szczególną wartość mają nie tylko nazwy urzędowe, ale również potoczne (Małpi Gaj, Tryfta, Kunort, Wygoda, Rudelka, Garbaty Mostek, Krowi Mostek).

Należy starać się o przywrócenie nazw zlikwidowanych (ul. Nadbrzeżna, ul. Portowa, ul. Krzyżacka, ul. Pańska, ul. Panieńska, ul. Wałowa).

Niestety wartość kulturowa nazw nie jest doceniana.

W naszym województwie z początkiem roku zlikwidowano aż 59 nazw miejscowości.

Dr Trapszyc zakończył swoje wystąpienie apelem o ochronę nazw przed zmianami, o przywracanie nazw starych i o wprowadzanie nazw zwyczajowych.