Joanna Matyasik - Skarby Książnicy Bydgoskiej

 

Joanna Matyasik

Skarby Książnicy Bydgoskiej
Zabytkowe zbiory Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej im. dr. Witolda Bełzy w Bydgoszczy

Wydawca: Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. dr. Witolda Bełzy

Bydgoszcz 2018

Sygnatura SIRr  XXXVc/32

Dr Joanna Matyasik jest kierownikiem Działu Zbiorów Specjalnych Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Bydgoszczy.

Jest autorką wielu książek oraz artykułów ukazujących się w naukowych opracowaniach  i popularno-naukowych periodykach.

Monografia poświęcona "Skarbom Książnicy Bydgoskiej" przybliża najcenniejsze kolekcje zgromadzone w Wojewódzkiej i Miejskiej Bibliotece Publicznej w Bydgoszczy.

Wybór autorki dokonany został z dużym znawstwem.

Przybliża czytelnikom zarówno zbiory rękopiśmienne, inkunabuły, stare druki, ale również kartografię (mapy, atlasy, plany, muzykalia (nuty i płyty), ikonografię (grafika, rysunki, obrazy, ekslibrysy, fotografie, pocztówki, przezrocza),  dokumenty życia społecznego a nawet medale.

Osobny rozdział poświęcony jest zbiorom zgromadzonym w Izbie Pamięci Adama Grzymały-Siedleckiego.

Obecnie zasób zabytkowych zbiorów zgromadzony w bydgoskiej bibliotece przekracza 60 tysięcy.

Zbiór inkunabułów i starodruków liczy 8248 egzemplarzy.

Wśród nich szczególnie cenna jest księgozbiór należący dawniej do biblioteki klasztoru bernardynów bydgoskich.

Zbór rękopisów liczy 1200 jednostek.

Manuskrypty pochodzą z różnych epok - od średniowiecza do współczesności.

Wśród nich znajduje się Mszał franciszkański z przełomu XV i XVI stulecia.

Kolekcja kartografii liczy aż 5278 jednostek i obejmuje mapy wydawane od XVI do XXI wieku.

Na uwagę zasługuje "Mappa totius mundi" autorstwa Guillaume Delisle wydana w Augsburgu około 1777 roku.

Wśród cymeliów biblioteki znajdują się również muzykalia.

Zwłaszcza płytoteka gramofonowa liczy ponad 4,5 tysiąca tytułów i jest jedna z największych w kraju.

Zbiory graficzne i malarskie obejmują 709 pozycji.

Najbardziej wartościowy jest pierwszy znany widok Bydgoszczy z 1657 roku autorstwa słynnego szwedzkiego kartografa i rytownika Erica Jonssona Dahlberga.

Zbiór dokumentów życia społecznego liczy prawie 10 tysięcy jednostek.

W jego skład wchodzą rozmaite ulotki, broszury, druki ulotne.

Izba Pamięci Adama Grzymały-Siedleckiego pełni funkcje biblioteki i muzeum jednocześnie.

Mieści się w dawnym mieszkaniu wybitnego dramaturga związanego z Teatrem Polskim w Bydgoszczy.

Od inkunabułów do e-booków. Bydgoska Książnica 1903-2013

 

Od inkunabułów do e-booków
Bydgoska Książnica 1903-2013

Wojewódzka i Miejska Biblioteka Publiczna im. dr. Witolda Bełzy w Bydgoszczy
Wydawnictwo KORONIS

Bydgoszcz 2013

Sygnatura SIRr XXXVc/28

Pracownicy Wojewódzkiej i Miejskiej Biblioteki Publicznej w Bydgoszczy postanowili uczcić 110 rocznicę powołania książnicy zbiorowym opracowaniem jej dziejów, dróg rozwoju, specyfiki poszczególnych działów, form funkcjonowania.

Prezentowane wydawnictwo jubileuszowe jest charakterystyka instytucji, która od przeszło wieku ze swej siedziby przy Starym Rynku 24 wpływa na krajobraz kulturalny Bydgoszczy nie tylko promując czytelnictwo, edukując najmłodszych, ale i kreując niezliczona ilość rozmaitych wydarzeń kulturalnych.

Monografia bydgoskiej biblioteki jest dziełem zbiorowym, powstałym dzięki wspólnemu zaangażowaniu kilkunastu bibliotekarzy.

Aleksandra Węglerska opisała historię bydgoskiej książnicy.
Rada Miasta powołała Bromberger Stadtbibliothek 20 marca 1903 roku.
Nieprzerwanie od 1908 roku biblioteka mieści się w klasycystycznym gmachu przy Starym Rynku 24 (Friedrichplatz 1).
Jej pierwszym dyrektorem był Georg Minde-Pouet.

Daniel Rudnicki opisał rozwój miejskiej sieci bibliotecznej od 1945 roku.
Obecnie w Bydgoszczy działa 17 filii dla dorosłych, 9 filii dla dzieci i 7 filii o profilu ogólnym.
Należy do nich ponad 35 tysięcy czytelników.

Joanna Matyasik, Joanna Królicka-Nejman, Grażyna Kowalska i Adam Doman napisali rozdział poświęcony zbiorom specjalnym.
Zbiory specjalne obejmują najcenniejsze biblioteczne kolekcje:
- starodruki (8226 woluminów, w tym księgozbiór bydgoskich bernardynów)
- rękopisy (m. in. XVI-wieczny iluminowany kodeks "Ordo breviari fratrum minorum secundum consuetudinem curiae romanae")
- zbiory kartograficzne (5200 map, atlasów i globusów)
- zbiory ikonograficzne (700 rysunków, grafik, fotografii, pocztówek i exlibrisów)
- dokumenty życia społecznego (kalendarze, druki reklamowe, obwieszczenia urzędowe, afisze, plakaty, cenniki, katalogi, programy imprez, książki telefoniczne, rozkłady jazdy, statuty i regulaminy, foldery turystyczne, informatory, jednodniówki, druki okolicznościowe)
- zbiory muzyczne (nuty, druki muzyczne, płyty CD, płyty winylowe, koncerty na DVD)

W ramach WiMBP w Bydgoszczy działa również Izba Pamięci Adama Grzymały-Siedleckiego.
Jest to pracownia teatrologiczna poświęcona krytykowi teatralnemu i literackiemu, pisarzowi i reżyserowi, żyjącemu w latach 1876-1967.

Alina Walukiewicz przygotowała artykuł poświęcony XIX-wiecznym drukom polskim znajdującym się w zbiorach Pracowni Regionalnej.
Należą do nich czasopisma (np. Dziennik Tygodniowy Departamentu Bydgoskiego 1808-1815) oraz książki (m.in. pierwsza polska monografia Bydgoszczy autorstwa księdza Ignacego Polkowskiego "Bydgoszcz. Kilka historycznych wspomnień o zamku i mieście" z 1871 roku).

Lucyna Michalska napisała rozdział poświęcony cymeliom w zbiorach bydgoskiej książnicy.
Do skarbów biblioteki należą pierwodruki, autografy i dedykacje, książki miniaturowe, obrazy, ozdobne oprawy, książki w butelkach, książki na płótnie, książki na papierze czerpanym, pamiątki, dary od czytelników, unikatowe fotografie i wiele innych wyróżniających się wyjątkowa urodą lub formą dzieł.

Grażyna Kobielska-Siuda opisała zbiory czasopism dostępne w Wojewódzkiej i Miejskiej Bibliotece Publicznej w Bydgoszczy.
Biblioteka posiada pisma naukowe i popularnonaukowe, czasopisma naukowe, prase codzienną, pisma kobiece i młodzieżowe.
Czasopisma w zależności od ich profilu można przeglądać w Czytelni Czasopism, Czytelni Bibliograficznej, Pracowni Teatrologicznej (Izba Pamięci Adama Grzymały-Siedleckiego), Czytelni Ekonomiczno-Prawnej, Pracowni Regionalnej.
Książnica bydgoska zgromadziła ponad 540 tytułów czasopism.

Maciej Karnowski opisał działalność WiMBP w Bydgoszczy, która nie mieści się w ramach ustawowych funkcji bibliotek.
Książnica bydgoska podejmuje bowiem bardzo dużo działań promocyjnych, popularyzatorskich, edukacyjnych, kulturalnych, a nawet artystycznych.
Organizowane są wystawy, warsztaty, prezentacje, spotkania autorskie, dyskusje, koncerty, spektakle, projekcje, pokazy, kiermasze książek.

Wydawnictwo jubileuszowe zamyka bibliografia opracowana przez Mirosławę Kiełkowską.

Kolegom i Koleżankom z Biblioteki w Bydgoszczy gratulujemy pięknego jubileuszu i życzymy kolejnych wielu lat owocnej pracy i sukcesów na polu upowszechniania czytelnictwa.