poniedziałek, 20 sierpnia 2018

Kościół św. Jakuba w Toruniu

 


Kościół po wezwaniem świętego Jakuba Apostoła należy do najstarszych świątyń w naszym mieście.

Był on i jest do tej pory kościołem parafialnym dla Nowego Miasta Torunia, które zostało ulokowane w 1264 roku obok Starego Miasta Torunia.

Budowę kościoła rozpoczęto w 1309 roku - trwała przeszło trzydzieści lat.

Od 1425 roku świątyniom zarządzały benedyktynki.

W 1557 roku kościół św. Jakuba przejęli protestanci, ale już w 1667 roku powróciły do niego benedyktynki.

Po rozwiązaniu toruńskiego konwentu benedyktynek przez Niemców w 1832 roku świątynia stała się kościołem parafialnym.

Kościół św. Jakuba Zachwyca swoja gotycką architekturą.

Ma układ bazyliki, w którym nawa główna jest wyższa od naw bocznych.

Nawa główna przykryta jest czteroramiennym sklepieniem gwiaździstym.

Przy budowie kościoła wykorzystano łuki przyporowe, z których jeden jest jeszcze dzisiaj widoczny.

Cecha charakterystyczna wieży kościoła jest dwudachowe pokrycie.


Widok kościoła św. Jakuba z XIX wieku od strony prezbiterium. Kościół wybudowany w stylu gotyckim.
Kościół św. Jakuba.
Widok od strony południowo-wschodniej.
Litografia. Toruń, 1860. (wyd. E. Lambeck)
Sygnatura Teka 7/1

Zapiera dech w piersiach również niezwykle bogaty wystrój wnętrza świątyni.

Wiele obrazów, ołtarzy i rzeźb pochodzi ze zburzonego na początku XIX wieku kościoła dominikanów p.w. św. Mikołaja.

Wśród skarbów kościoła św. Jakuba można wymienić:

  1.  gotycki krucyfiks mistyczny w kształcie drzewa życia
  2.  gotycki cudowny czarny krucyfiks
  3.  gotycki fresk "Chrystus w mandroli"
  4.  obraz pasyjny z ok. 1480 roku
  5.  barokowy ołtarz Matki Boskiej Szkaplerznej
  6.  barokowy ołtarz Matki Boskiej Ostrobramskiej
  7.  barokowy ołtarz główny
  8.  barokową ambonę
  9.  organy z 1611 roku
  10.  łuk tęczowy nad prezbiterium




POLECANA LITERATURA


Dzieje i skarby kościoła Świętojakubskiego w Toruniu / red. nauk. Katarzyna Kluczwajd. - Toruń 2010.
Sygnatura SIRr XXXIV/122


Kościół św. Jakuba Apostoła w Toruniu : 700 lat świątyni (1309-2009) / Katarzyna Kluczwajd ; [fot. Andrzej R. Skowroński]. - Toruń 2009.
Sygnatura SIRr VIII/T-123e


Kościół św. Jakuba w Toruniu / Andrzej Klim, Marzenna Stocka. - Toruń 1997.
Sygnatura SIRr  VIII/T-121


Kościół św. Jakuba w Toruniu =St. Jakobuskirche in Thorn / [oprac. tekstu i zdjęcia Jerzy Goryszewski]. - Toruń 1999.
Sygnatura SIRr  VIII/T-123a


Materiał budowlany Kościóła św. Jakuba w Toruniu /Adam Krzemień. - Szczecin 1963. (Zeszyty Naukowe Politechniki Szczecińskiej. Prace Monograficzne ; Nr 38)
Sygnatura SIRr  VIII/T-123c


Dekanaty toruńskie - I, II i III / pod red. ks. Stanisława Kardasza. - Toruń 1995. - (Diecezja Toruńska - Historia i Teraźniejszość ; t. 15/16/17)
Sygnatura SIRr  XXXIV/10t.15


 Kościół św. Jakuba w Toruniu :grafika i rysunek / Jerzy Więckowiak ; fot. Wacław Górski. - Toruń 1988.
Sygnatura SIRr  VIII/T-123

 

Kościół św. Jakuba w Toruniu / tekst Jerzy Więckowiak ; fot. Wacław Górski . - Toruń  1984.
Sygnatura SIRr  VIII/T-123b

 

Kościół świętego Jakuba w Toruniu / Liliana Krantz-Domasłowska, Jerzy Domasłowski. - Toruń  2001.
Sygnatura SIRr  VIII/T-123d

 

Malowidła ścienne z XIV w. w Kościele św. Jakuba w Toruniu / Maria Michnowska. - Toruń  1965. - S. 7-73, [nadbitka z "Teki Komisji Historii Sztuki" t.III]
Sygnatura SIRr  XXXIII c / 14


Problem genealogii artystycznej toruńskiego obrazu pasyjnego / napisał Zygmunt Kruszelnicki. - Toruń 1959. - S. 13-53, [nadbitka z "Teki Komisji Historii Sztuki" t.I]
Sygnatura SIRr XXXIII c / 30

 

Stosunki kościelne w Toruniu w stuleciu XVI i XVII na tle dziejów kościelnych Prus Królewskich / Tadeusz Glemma. - Toruń  1934 (Roczniki Towarzystwa Naukowego w Toruniu ; 42)

Thorn im Mittelalter : ein Beitrag zur Baukunst des Deutschen Ritterordens / von Conrad Steinbrecht. - Berlin  1885.