wtorek, 16 kwietnia 2019

Zamek w Złotorii koło Torunia

 


Złotoria (gmina Lubicz) leży w bardzo ważnym strategicznie miejscu.

Ujście Drwęcy do Wisły, pozwalało kontrolować obie rzeki i granicę między ziemią chełmińską (Krzyżacy) i ziemia dobrzyńską (Polacy).

[spacer height="20px"]

Jego walory docenił król Kazimierz Wielki.

W 1343 roku postanowił wznieść w Złotorii nowy obronny zamek.

Jest to jeden z trzech "toruńskich zamków":

1. Zamek krzyżacki w Toruniu

2. Zamek Władysława Jagiełły w Dybowie (Nieszawie)

3. Zamek Kazimierza Wielkiego w Złotorii



Plan wykonany przez redakcję bloga Informatorium. Przedstawia zarys granic miasta Torunia. Zaznaczono kolorem czerwonym miejsce ulokowania trzech zamków. W centrum nad Wisłą na górze - zamek krzyżacki, na dole - zamek dybowski. Z prawej strony na granicy Torunia nad Wisła - zamek w Złotorii

Zamek był wybudowany z cegły, w stylu gotyckim.

Miał kształt wydłużonego prostokąta.

Od południowej strony wzmacniała go obronna wieża.

Zamek był oszkarpowany i otoczony fosą.

Zamek w Złotorii był świadkiem wielu burzliwych wydarzeń.

W 1376 roku doszło do oblężenia zamku.

Schronił się w nim książę gniewkowski Władysław Biały - kandydat do korony polskiej, który zbuntował się przeciwko królowi Ludwikowi Węgierskiemu.

Zamek oblegał książę słupski Kaźko - wnuk Kazimierza Wielkiego i jego adoptowany syn.

Był on przewidziany w testamencie władcy na króla Polski, jeżeli Ludwik Węgierski nie doczeka się syna.

Zamek został zdobyty, ale Kaźko słupski został ciężko ranny w głowę kamieniem.

Wkrótce potem książę zmarł w Bydgoszczy.

Do kolejnych walk o zamek doszło w 1409 roku.

Wtedy to Krzyżacy pod wodzą wielkiego mistrza Ulryka von Jungingen zniszczyli zamek.

Jego polska załoga broniła się przez 8 dni.

Krzyżacy jeńców publicznie zamordowali.

W 1411 roku na cześć obrońców Złotorii pod murami zamku nastąpiła uroczysta wymiana opieczętowanych dokumentów I pokoju toruńskiego.

W uroczystości wzięli udział Władysław Jagiełło, książę Witold i wielki mistrz Henryk von Plauen.

Był to koniec świetności zamku w Złotorii.

Część cegieł torunianie przeznaczyli na budowę wieży kościoła świętych Janów.

Rysunek zamku w Złotorii z XIX wieku. Przedstawia ruiny nad rzeką
Napoleon Orda, Album widoków przedstawiających miejsca historyczne
Księstwa Poznańskiego i Prus Zachodnich zrysowane z natury.
Serya piąta. Warszawa 1873-1883,
Sygnatura WF 3813

W XIX wieku Prusacy próbowali rozebrać ruiny zamku, ale zaprawa murarska okazała się równie mocna jak kamień.

Jednak w 1890 roku część murów runęła do Wisły.

Do naszych czasów zachowały się fragmenty wieży do wysokości drugiej kondygnacji, murów obronnych ze szkarpami i murów przedzamcza, fragmenty domu mieszkalnego.




POLECANA LITERATURA

Stanisław Giziński

Złotoria w historii i legendzie

Rypin 1999

Sygnatura SIRr VIII/In-28


 

Mirosław Krajewski
Andrzej Mietz

Zabytki ziemi dobrzyńskij
Przewodnik bibliograficzny

Włocławek 1996

Sygnatura SIRrXXXIIIb/30


 

Jan Pakulski

jeszcze o zastawie Złotorii i ziemi dobrzyńskiej Krzyzakom przez Władysława Opolczyka w latach 1391-1392

Zapiski Kujawsko-Dobrzyńskie
Tom 9, Rok 1995, s. 11-30

Sygnatura SIRr II/21t.9


 

Henryk Miłoszewski

Warownie nadwiślańskie
(I część)

Kujawy i Pomorze, rok 2008, nr 1, s. 10-15

Sygnatura MAG 05898-2008


 

Bau- und Kunstdenkmäler des Kreises Thorn / bearb. von Joh. Heise.

Die Bau- und Kunstdenkmäler der Provinz Westpreussen ; Bd. 2 H. 6-7
Danzig 1889
s. 198-200

Sygnatura SIRr XXXIIIb/4-H.6-7


 

Henryk Miłoszewski

Malownicza ruina z burzliwą przeszłością

Nowości, 12 czerwca 2008, nr 136, s. V

Sygnatura MAG 01473-0806


 

Wiesław Dziurlikowski

Nawet toruńskie dziewice wspierały Krzyżaków

Nowości, 12 maja 2010, nr 109, s. 10

Sygnatura MAG 01473-2010/5


 

Napoleon Orda (1807-1893)

Album widoków przedstawiających miejsca historyczne Księstwa Poznańskiego i Prus Zachodnich zrysowane z natury. Serya piąta.

Warszawa 1873-1883

Sygnatura WF 3813