 |
| Ks. dr Stanisław Kujot ; Fotograwura Drukarni i Księgarni św. Wojciecha w Poznaniu ; Nadbitka: ks. P. Czaplewski, Ks. Stanisław Kujot, Zapiski Towarzystwa Naukowego w Toruniu 1914/1915, T III, Nr 4 i 5 ;Sygnatura 206905 |
Stanisław Kujot urodził się 13 listopada 1845 roku w Kiełpinie pod Tucholą.
Jego ojciec był nauczycielem.
Ukończył gimnazjum w Chełmnie.
Studiował na uniwersytetach w Münster i Berlinie oraz w seminarium duchownym w Pelplinie teologię, filologię, historię i filozofię.
Święcenia kapłańskie otrzymał w 1870 roku.
W latach 1872-1893 był nauczycielem historii w gimnazjum biskupim w Pelplinie, zwanym Collegium Marianum.
Wykształcił 700 uczniów.
W okresie pelplińskim parał się między innymi twórczością literacką.
Był autorem kilku powieści:
- Głowa św. Barbary. Powieść z przeszłości Pomorza
- Pierwsze nawrócenie Prusaków. Powieść z XIII wieku
- Ojciec Grzegórz czyli obrona Pucka 1655/56
- Kręte drogi czyli historya młodzieńca zbłąkanego
- Kto winien? Obrazek z naszych czasów
- Ze zdrowego pnia. Powieść z naszej biedy
W 1893 roku ks. Stanisław Kujot został proboszczem parafii w Grzybnie (pow. chełmiński, gm. Unisław).
Był już wówczas bardzo schorowany.
40 lat walczył z gruźlicą płuc.
W Grzybnie spędził resztę swojego życia.
Ze względu na stan zdrowia praktycznie nie opuszczał budynku plebani w Grzybnie.
Nie mógł nawet mówić - porozumiewał się z odwiedzającymi go gośćmi pisząc.
Pisywał za to kilka listów dziennie.
Przez całe życie napisał kilkanaście tysięcy listów.
Był to za to najowocniejszy naukowo okres jego życia.
W 1897 roku został też prezesem Towarzystwa Naukowego w Toruniu.
Reaktywował on działalność Towarzystwa, która zamarła zupełnie po 1884 roku.
Nieformalną siedzibą Towarzystwa stało się wówczas Grzybno.
Dzięki niemu wznowiono wydawanie "Roczników TNT" oraz zaczęto wydawać "Fontes TNT" i "Zapiski TNT".
[spacer height="20px"]
Znacznie wzrosła liczba członków Towarzystwa Naukowego w Toruniu, którego trzon stanowili duchowni z terenu całego Pomorza.
Było ich 300 księży na ogólna liczbę 500 członków TNT.
Ks. Stanisław Kujot jednocześnie prowadził badania naukowe nad dziejami Prus Królewskich, stając się najwybitniejszym na ziemiach polskich specjalistą w tym zakresie.
Jego dorobek naukowy obejmuje kilka tysięcy stron monografii, rozpraw, artykułów, recenzji i wydawnictw źródłowych.
Jego najwybitniejsze dzieła to:
-- Dzieje Prus Królewskich
-- Kto założył parafie w dzisiejszej diecezji chełmińskiej? Studium historyczne
-- Rok 1410. Wojna
-- Margrabiowie brandenburscy w dziejach Pomorza za ks. Mestwina II
-- O majątkach biskupich na Pomorzu
-- Sprawa toruńska z r. 1724
W 1900 roku Uniwersytet Jagielloński nadał mu doktorat honoris causa.
Ks. Stanisław Kujot zmarł 5 grudnia 1914 r. w Grzybnie i na tamtejszym cmentarzu został pochowany.
Prywatny księgozbiór ks. Stanisława Kujota liczący około 900 woluminów znajduje się dziś w Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu (sygnatury XK 1 - XK 812)
POLECANA LITERATURA
Kazimierz Jasiński
Stanisław Kujot 1845-1914
W: Działacze Towarzystwa Naukowego w Toruniu 1875-1975
Tom I - s. 85-179
Sygnatura SIRr XXXb/3t.1
Bożena Osmólska-Piskorska
Hasło: Kujot Stanisław Leopold
Polski Słownik Biograficzny
Tom XVI - zeszyt 68 - s. 114-115
Sygnatura SIRi XVIa/1-t.16
ks. Paweł Czaplewski
Ś.p. ks Stanisław Kujot
Zapiski Towarzystwa Naukowego w Toruniu
Tom III - nr 4 i 5 - s. 49-72
Sygnatura SIRr II/3-1914-1922
Kazimierz Jasiński
Stanisław Kujot (1845-1914)
W: Wybitni ludzie dawnego Torunia
s. 237-242
Sygnatura SIRr IIIA/3a
Kazimierz Jasiński
Testamenty księdza Stanisława Kujota z lat 1902-1914
Zapiski Historyczne
Tom 61 - rok 1996 - zeszyt 1 - s. 95-107
Sygnatura SIRr II/3-1996a
Kazimierz Jasiński
Rola ks. Stanisława Kujota w upowszechnianiu wiedzy o polskości Pomorza Gdańskiego i ziemi chełmińskiej
W: Prace wybrane z nauk pomocniczych historii
s. 380-416
Sygnatura MAG 250211