środa, 13 maja 2020

Altpreussische Biographie

 



rysunek otwartej książki

Altpreussische Biographie

1936 - 2015

Wydawca:
Historischen Kommission
für ost- und westpreussische Landesforschung

Königsberg -  Marburg/Lahn


"Altpreußische Biographie" ukazywało się od 1936 roku w Królewcu.

Biografia była wydawana w poszytach - składkach (Lieferung).

Takie wydawnictwo charakteryzuje się tym, ze ostatnie hasło biograficzne w poszycie może urywać się w połowie, żeby być kontynuowanym w kolejnym numerze.

Poszyty są wydawane co jakiś czas.

Kilka poszytów tworzy jeden tom.

Biografia Staropruska obejmuje osoby związane z Prusami Wschodnimi i Prusami Zachodnimi.

Bibliografię wydawała Komisja Historyczna do Badań Krajoznawczych Prus Wschodnich i Zachodnich (Historische Kommission für ost- und westpreussische Landesforschung).

Komisja została założona w 1923 roku w Królewcu, dziś działa dalej w Marburgu.

Twórcą i pierwszym redaktorem "Altpreußischen Biographie" był dr Christian Krollmann.

Uproszczona mapa wykonana przez redakcją bloga Informatorium. Mapa przedstawia obszar Pomorza Gdańskiego, Warmi i Mazur. Na mapie zaznaczono kontury granic administracyjnych z XIX wieku. Widać granice prowincji Prusy Zachodnie (Pomorze Nadwiślańskie) i Prus Wschodnich (Warmia, Mazury, okręg Królewca)
Granice administracyjne prowincji Westpreussen i Ostpreussen
w latach 1878 – 1918

Christian Krollmann urodził się w 1866 roku w Bremie.

W 1904 roku obronił pracę doktorską na Uniwersytecie Albrechta w Królewcu na temat historii Prusów.

Był dyrektorem Biblioteki Miejskiej i Archiwum Miejskiego w Królewcu.

Opublikował szereg książek i artykułów poświęconych zakonowi krzyżackiemu, historii Prus Wschodnich i Zachodnich, średniowiecznym zamkom i miastom, nowożytnej wojskowości.

Zmarł w Królewcu w 1944 roku.

Zasłynął jako twórca słownika biograficznego, który jest podstawowym źródłem informacji dla badaczy przeszłości Prus Królewskich i Prus Książęcych.

Pierwszy tom Biografii Staropruskiej ukazał się w całości 1941 roku w Królewcu.

W sumie składał się z trzynastu poszytów i zawierał hasła osobowe do litery M (Abegg-Malten).

Christian Krollmann wydał w Królewcu w latach 1942 -1944 jeszcze trzy części tomu II.

Obejmowały one hasła od Maltitz do Polenz.

W wojennej zawierusze reszta materiałów opracowanych przez Krollmanna zaginęła.

Tom drugi został dokończony i doprowadzony do litery Z już po śmierci Christiana Krollmanna.

Jego pracę kontynuowano w Niemczech Zachodnich.

Dwadzieścia lat po zakończeniu II wojny światowej Kurt Forstreuter i Fritz Gause opracowali i wydali w latach 1961-1967 części 4-7 tomu II "Altpreußische Biographie".

Biografia Staropruska objęła tym samym, po trzydziestu latach od ukazania się pierwszego poszytu, hasła od A do Z.

Kolejne tomy ukazywały się odtąd systematycznie.

  • Tom III - opracowanie: Kurt Forstreuter, Fritz Gause - 1975 - Marburg/Lahn
  • Tom IV - opracowanie: Ernst Bahr, Gerd Brausch - 1984, 1989, 1995 - Marburg/Lahn
  • Tom V - opracowanie: Klaus Bürger - 2000, 2007, 2015 - Marburg/Lahn

Niestety kolejni wydawcy Biografii Staropruskiej nie doczekali się ukończenia całości dzieła.

Fritz Gause zmarł w 1973 roku, Kurt Forstreuter w 1979, Ernst Bahr w 1987, Gerd Brausch w 1995, Klaus Bürger w 2010 roku.

Ostatni tom doprowadził do końca Bernhart Jähnig przy współpracy Joachima Artza.

Tym samym prace nad "Altpreußische Biographie" zostały zakończone.

Biografia Staropruska jest dziś uznawana za najlepszą regionalna biografię niemiecką.




W Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu dostępne są trzy tomy Biografii Staropruskiej.


Christian Krollmann

Altpreussische Biographie

Band 1, Abegg - Malten

Königsberg 1941

  


Christian Krollmann

Altpreussische Biographie

Band 2 Lieferung , von Maltitz - Mrongovius

Königsberg 1942



Christian Krollmann

Altpreussische Biographie

Band 2 Lieferung 2 - Mrongovius - Oldenburg

Königsberg 1943



Christian Krollmann

Altpreussische Biographie

Band 2 Lieferung 3 - Oldenburg - Polenz

Königsberg 1944



Kurt Forstreuter, Fritz Gause

Altpreussische Biographie

Band 2 Lieferung 4 - Polenz - Sadorski

Marburg/Lahn 1961



Kurt Forstreuter, Fritz Gause

Altpreussische Biographie

Band 2 Lieferung 5 - Sämmann - Steenke

Marburg/Lahn 1963



Kurt Forstreuter, Fritz Gause

Altpreussische Biographie

Band 2 Lieferung 6 - Steffeck - von Venrade

Marburg/Lahn 1965



Kurt Forstreuter, Fritz Gause

Altpreussische Biographie

Band 2 Lieferung 7 - Ventzki - von Zychlinski

Marburg/Lahn 1967



Kurt Forstreuter, Fritz Gause

Altpreussische Biographie

Band 3

Marburg/Lahn 1975