Geschichte der Entstehung des katholischen Kirchensystems und der Erbauung der St. Hedwigskirche in Neufahrwasser / von Johannes Schwalm (Curatus)
Johannes Schwalm, Geschichte der Entstehung des katholischen Kirchensystems und der
Erbauung der St. Hedwigskirche in Neufahrwasser (z niem. Historia rozwoju Kościoła katolickiego na
przykładzie budowy kościoła św. Jadwigi w Nowym Porcie), Gdańsk 1862.
Johannes
Schwalm (1829–1877) ukończył seminarium duchowne w Pelplinie, święcenia
kapłańskie otrzymał w 1855 r. Był wikarym w Siemianowicach, skąd powołany
został na duszpasterza do Nowego Portu[1].
Teren
osady Nowy Port pierwotnie należał do parafii katolickiej w Oliwie. Wraz z
rozwojem miejscowości powstała konieczność zorganizowania osobnej posługi
duszpasterskiej. Z powodu braku kościoła nabożeństwa odprawiano w tymczasowej
kaplicy, która powstała w 1854 r. Pieczę duszpasterską sprawował ksiądz Karl
Kniffke, a od 1857 r. był to Johannes Schwalm. Za czasów jego posługi
wybudowano nowoporcką świątynię. Kamień węgielny pod budowę właściwej parafii
pod przewodnictwem infułata Jerzego Jaeschke został położony w sierpniu 1857 r.
W 1866 r. nastąpiło oficjalne ustanowienie parafii[2].
Johannes
Schwalm pierwotnie o budowie kościoła w Nowym Porcie pisał artykuły do
„Katholisches Wochenblatt” (1857). W 1865 r. został proboszczem w Starych
Szkotach, gdzie odnowił kościół i założył Towarzystwo Ludowe, tam też zmarł w
1877 r.
Wydawcą
książki był August Wilhelm Kafemann (1819–1891), niemiecki drukarz. W 1858 r.
rozpoczął wydawanie gazety politycznej „Danziger Zeitung” o szerokim zasięgu.
Publikował też książki naukowe i popularnonaukowe z zakresu historii Pomorza
Gdańskiego oraz literaturę piękną. Drukował w języku polskim. Z jego oficyny
wyszło najwięcej książek drukowanych w XIX-wiecznym Gdańsku[3].
[1] Johannes Schwalm [hasło], w: H. Mross, Słownik
biograficzny kapłanów diecezji chełmińskiej wyświęconych w latach 1821–1920,
Pelplin 1995, s. 302.
[2] Parafia p.w. Św. Jadwigi Śląskiej
Gdańsk–Nowy Port. Z historii parafii, http://www.jadwigagda.parafia.info.pl/?p=main&what=10
(dostęp: 24.10.2024).
[3] M. Babnis, Kafemann
August Wilhelm (1819–1891) [hasło], w: Słownik
biograficzny Pomorza Nadwiślańskiego. Suplement I, Gdańsk 1998, s. 136–137.