Kluby piłkarskie w Nakle w latach 1922-1939

 

Henryk Trybuszewski

Kluby piłkarskie w Nakle w latach 1922-1939

Nakło nad Notecią 2017

Sygnatura SIRr VIII/In-Nakło-7

Henryk Trybuszewski jest wybitnym nakielskim regionalistą.

Specjalizuje się w badaniu dziejów Nakła nad Notecią oraz w historii nakielskiego sportu.

W Książnicy Kopernikańskiej dostępnych jest szereg jego publikacji:

1 - 30 lat zapasów klasycznych w Nakle (1946-1976). [Z. 5] / Henryk Trybuszewski. 

2 - Gazeta Nakielska / red. Henryk Trybuszewski. -

3 - Kluby piłkarskie w Nakle w latach 1922-1939. [Z. 3] / Henryk Trybuszewski.

4 - Nakielski wrzesień 1939 / Henryk Trybuszewski.

5 - Nakielskie Kluby Sportowe Noteć (Związkowiec) i Czarni (Stal) : w rozgrywkach Pomorskiego Okręgowego Związku Piłki Nożnej w Bydgoszczy w latach 1945-1950. [Z. 2] / [Henryk Trybuszewski].

6 - Nakło na starej fotografii / Henryk Trybuszewski.

7 - Nakło nad Notecią w dobie Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 / Henryk Trybuszewski. 

8 - Początki niemieckiej i polskiej piłki nożnej na Pomorzu i Kujawach 1894-1923 / Henryk Trybuszewski. 

9 - Widoki dawnego Nakła / [opracowanie Henryk Trybuszewski ; ilustracje archiwum autora].

10 - Zarys historii PKM Iskra Wyrzysk i Sekcji Motorowej ZKS Stal Nakło na tle lig krajowych w latach 1948-1956. [Z. 1] / Adam Majewski, Henryk Trybuszewski

Opracowanie "Kluby piłkarskie w Nakle w latach 1922-1939" ukazuje proces tworzenia i działalności piłkarskich klubów sportowych w Nakle na przestrzeni dwudziestolecia międzywojennego.

Już wcześniej w 1912 roku powstał w Nakle Fussballclubu Union Nakel.

W  okresie międzywojennym w Nakle nad Notecią działało pięć klubów i towarzystw sportowych z sekcjami piłki nożnej.

1. Oddział Piłki Nożnej Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół"

2. Klub Sportowy "Noteć"

3. Klub Sportowy "Diana" - Klub Sportowy "Nakło"

4. Klub Sportowy "Dobij" - Klub Sportowy "Czarni" - Nakielski Klub Sportowy "Czarni"

5. Nakielski Klub Sportowy

Henryk Trybuszewski - Początki niemieckiej i polskiej piłki nożnej na Pomorzu i Kujawach

Henryk Trybuszewski

Początki niemieckiej i polskiej piłki nożnej na Pomorzu i Kujawach
1894-1923

Nakło nad Notecia 2013

Sygnatura SIRr XXVII/29

Henryk Trybuszewski podjął się bardzo żmudnego zadania rozświetlenia początków piłki nożnej na Pomorzu i Kujawach.

Historia futbolu została opisana na podstawie kwerendy źródłowej obejmującej dawną prasę lokalną i materiały archiwalne.

Autor opracował dokładnie nie tylko dzieje polskich klubów piłkarskich, ale również pomijanych dotąd klubów niemieckich.

Specyfiką dziejów kujawsko-pomorskiego sportu są nie jako dwa jego początki.

Najpierw piłka nożna rozwijała się w zaborze pruskim w ramach Baltischer Rasensport Verband, a potem już w niepodległej Polsce w ramach Poznańskiego (później Toruńskiego) Związku Okręgowego Piłki Nożnej.

Odpowiada temu podział formalny książki na dwie części:
- Początki niemieckiej piłki nożnej na Pomorzu i Kujawach w latach 1894-1919
- Początki polskiej piłki nożnej na Pomorzu i Kujawach 1920-1923

Autor opisał rozgrywki w poszczególnych sezonach piłkarskich, ustalił składy drużyn, trenerów, prezesów klubów.

Odkrył wiele nieznanych faktów z bardzo burzliwych początków futbolu na Pomorzu i Kujawach.

Książka zawiera mnóstwo szczegółów i ciekawostek.

Uzupełnia ją bardzo rozbudowany indeks osobowy.

Mieszkańcy Torunia, Grudziądza, Bydgoszczy, Inowrocławia, Chojnic, Chełmna, Tucholi, Nakła mają teraz możliwość zdobycia pełnej wiedzy o historii klubów piłkarskich w swych miejscowościach.

Andrzej Kamiński - 80 lat toruńskiego Pomorzanina

 

80 lat toruńskiego Pomorzanina

Opracowanie: Andrzej Kamiński

Wydawnictwo Adam Marszałek

Toruń 2015

Sygnatura SIRr XXVII/30

Andrzej Kamiński jest toruńskim artystą fotografikiem i fotoreporterem dziennika "Nowości".

Jest również od dzieciństwa związany z toruńskim klubem sportowym "Pomorzanin".

"80 lat toruńskiego Pomorzanina" to wydawnictwo jubileuszowe,  poświęcone założonemu już w 1935 roku klubowi.

Jest to album przedstawiający dzieje i działalność Pomorzanina od okresu przedwojennego do współczesności.

Zamieszczone fotografie przedstawiają początki klubu, sylwetki związanych z nim olimpijczyków, sylwetki działaczy, obiekty sportowe.

Obszernie zilustrowana została działalność klubowych sekcji:

• bokserskiej,
• gimnastycznej,
• hokeja na lodzie,
• lekkoatletycznej,
• siatkówki,
• szachowej,
• zapasów,
• podnoszenia ciężarów,
• łyżwiarskiej,
• żeglarskiej,
• piłki nożnej,
• hokeja na trawie.

Marcin Seroczyński - Chełmżyńska piłka nożna 1928-2018

 

Marcin Seroczyński

Chełmżyńska piłka nożna 1928-2018

Wydawca: Machina Druku
na zlecenie Towarzystwa Przyjaciół Chełmży

Chełmża 2018

Sygnatura SIRr XXVII/37

Marcin Seroczyński jest wybitnym regionalistą chełmżyńskim, kierownikiem Działu Zbiorów Specjalnych chełmżyńskiej biblioteki, redaktorem „Głosu Chełmżyńskiego” i prezesem Towarzystwa Przyjaciół Chełmży.

Opublikował już szereg książek poświęconych Chełmży:

1. 10 lat Towarzystwa Przyjaciół Chełmży : zarys działalności w latach 2007-2017 / opracowanie Dariusz Łubkowski, Marcin Seroczyński. - Chełmża : Towarzystwo Przyjaciół Chełmży 2017.
2. Antoni Depczyński 1906-1940 : nauczyciel, harcerz, patriota / Marcin Seroczyński. - Chełmża : Związek Harcerstwa Polskiego. Hufiec Chełmża im. Antoniego Depczyńskiego :  Towarzystwo Przyjaciół Chełmży ; Wąbrzeźno : Wąbrzeskie Zakłady Graficzne 2016.
3. Chełmża : fakty, mity, legendy / Dariusz Łubkowski, Marcin Seroczyński. - Chełmża : Towarzystwo Przyjaciół Chełmży ; Wąbrzeźno : Wąbrzeskie Zakłady Graficzne 2016.
4. Chełmża : fakty, mity, legendy / Dariusz Łubkowski, Marcin Seroczyński. - Wąbrzeźno ; Chełmża : Towarzystwo Przyjaciół Chełmży [etc.] 2012.
5. Chełmża wczoraj i dziś : album / zespół redakcyjny: Piotr Birecki, Dariusz Meller, Marcin Seroczyński. - Chełmża ; Wąbrzeźno : Wydawnictwo Wąbrzeskie Zakłady Graficzne 2009.
6. Chełmżanie na szklanych negatywach Feliksa Skańskiego 1918-1939 / Elżbieta ZiendaŻywiczyńska, Adam Żywiczyński, Marcin Seroczyński. - Chełmża : Towarzystwo Przyjaciół Chełmży 2016.
7. Chełmżyńska piłka nożna 1928-2018 / Marcin Seroczyński. - Toruń : Machina Druku ; Chełmża : na zlecenie Towarzystwa Przyjaciół Chełmży 2018.
8. Chełmżyńskie miejsca pamięci : pomniki, tablice, kamienie / Marcin Seroczyński. - Chełmża : Towarzystwo Przyjaciół Chełmży : Miejska i Rejonowa Biblioteka Publiczna im. Juliana Prejsa 2013.
9. Chełmżyńskie wiosła 1927-2017 / Marcin Seroczyński. - Toruń : Machina Druku ; Chełmża : na zlecenie Towarzystwa Przyjaciół Chełmży : Chełmżyńskiego Towarzystwa Wioślarskiego  1927 2017.
10. Harcerstwo chełmżyńskie : zarys dziejów / Marcin Seroczyński. - Chełmża : Hufiec Chełmża im. A. Depczyńskiego : Towarzystwo Przyjaciół Chełmży ; ([Toruń] : Machina Druku). 2018
11. Słownik biograficzny Chełmży i okolic. Cz. 3 / Marcin Seroczyński. - Chełmża : Towarzystwo Przyjaciół Chełmży : Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna im. J. Prejsa 2015.
12. Sport w Chełmży : od końca XIX wieku do 2010 r. / Marcin Seroczyński. - Chełmża : Towarzystwo Przyjaciół Chełmży ; Wąbrzeźno : Wydawnictwo Wąbrzeskie Zakłady Graficzne 2011.
13. Zakładowa Ochotnicza Straż Pożarna Cukrowni Chełmża w latach 1882-1997 : szkic z dziejów / Marcin Seroczyński. - Chełmża : Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna im. Juliana Prejsa ; Toruń : Oficyna Wydawnicza "Tutor" 2009.
14. Zatrzymany czas : zarys dziejów chełmżyńskiej fotografii / Marcin Seroczyński. - Chełmża : Towarzystwo Przyjaciół Chełmży : Powiatowa i Miejska Biblioteka Publiczna im. J. Prejsa 2013.

Książka "Chełmżyńska piłka nożna 1928-2018" została wydana z okazji 90-lecia Klubu Sportowego "Legia" Chełmża.

Już w 1913 roku powstał w Chełmży klub piłkarski "Warta".

Potem grała również KS "Jutrzenka" oraz Towarzystwo Sportowe "Unia"

W 1928 roku doszło dzięki braciom Janowi i Stanisławowi Wieckowskim do powstania klubu "Pogoń".

Nazwa nawiązywała do słynnej "Pogoni' Lwów.

Po II wojnie światowej piłkarze rozgrywali mecze pod szyldem "Pogoni", później jako "Unia", "Związkowiec", "Spójnia", "Sparta".

Ostatecznie w 1957 roku przyjęto nazwę Klub Sportowy "Legia".

Marcin Seroczyński w swojej książce szczegółowo, z duża pieczołowitością i znawstwem tematu przedstawia dzieje futbolu w Chełmży od początków dyscypliny sięgających czasów zaboru pruskiego.

Opisał zmiany organizacyjne i przedwojenne kluby piłkarskie.

Dotarł do unikatowych archiwalnych zdjęć.

Szeroko przedstawione są dzieje piłki nożnej po 1945 roku.

Poznajemy rozwój klubo sezon po sezonie.

W książce znalazło się również miejsce dla kobiecej piłki nożnej.

Także ta część książki wzbogacona została mnóstwem archiwalnych fotografii.

Piotr Gałkowski - "Lech" Rypin (1922-2007)

 

Piotr Gałkowski

"Lech" Rypin
(1922-2007)

Wydawca: REJS

Rypin 2007

Sygnatura SIRr XXVII/28

Piotr Gałkowski jest znanym regionalistą, badaczem i dokumentalistą dziejów Rypina i ziemi dobrzyńskiej.

Książka "Lech Rypin" powstała z okazji 85. rocznicy utworzenia Klubu Sportowego "Lech" w Rypinie.

Opracowanie otwiera obszerny i starannie udokumentowany rozdział poświęcony narodzinom drużyny piłkarskiej w Rypinie i jej dziejom w okresie II Rzeczypospolitej.

Autor zebrał wiele cennych informacji studiując przedwojenną prasę "Kronikę Rypińską" i "Gazetę Rypińską".

Udało mu się również dotrzeć do bardzo wielu starych zdjęć przedstawiających rypińskich piłkarzy.

Rozdział poświęcony latom wojny i okupacji oparty jest z oczywistych przyczyn głównie na relacjach światków.

Polski sport był wówczas zakazany.

Mimo tego 12 września 1943 roku "dzika" polska drużyna rozegrała mecz z żołnierzami niemieckimi, budującymi wojskowe lotnisko.

Polacy wygrali 5:2.

Do rewanżu nie doszło, gdyż polskich piłkarzy zatrzymało Gestapo.

Kolejny rozdział opisuje ruch sportowy w Rypinie w latach 1945-1957.

Należny podkreślić ogromny trud jaki sobie zadał autor książki, gdyż nie zachowało się archiwum "Lecha" Rypin i wszystkie wiadomości pochodzą z bardzo żmudnej kwerendy w prasie lokalnej.

Klub Sportowy "Lech" Rypin został reaktywowany w 1957 roku.

Opracowanie szczegółowo relacjonuje rok po roku wszystkie sezony z lat 1957-2007.

Podkreślić należy również bogatą dokumentację fotograficzną drużyny opublikowaną na kartach książki.

Publikację zamykają biogramy prezesów "Lecha", jego trenerów oraz zawodników.

Książka została bardzo starannie wydana, w twardej okładce, na kredowym papierze z licznymi czarno-białymi i kolorowymi fotografiami.

Serdecznie gratulujemy piłkarzom i mieszkańcom Rypina tak wartościowej publikacji.