Parafia pw. św. Stanisława BiM w Nakle nad Notecią

 

Tomasz Rogacki

Parafia pw. św. Stanisława BiM w Nakle nad Notecią 

Wydawca: T.S. Soft

Nakło 2013

Sygnatura SIRr VIII/In-Nakło-5

Druga rzymskokatolicka parafia w Nakle nad Notecią pw. św. Stanisława Biskupa i Męczennika  jako samodzielny byt funkcjonuje od 1948 roku. 

Parafia została powołana już w 1925 roku, ale do 1945 roku nie doczekała się wybudowania obiektu sakralnego.

Przed wojną parafią zarządzał ks. Ignacy Geppert, który zginął w obozie koncentracyjnym w Dachau w 1942 roku.

Wówczas nad obiema nakielskimi parafiami opiekę przejął ks. Ignacy Klimacki.

W 1945 parafia przejęła dla potrzeb kościoła katolickiego ewangelicka świątynię wybudowaną w 1887 roku w stylu neogotyckim.

Proboszczami parafii byli:

- ks. Dobromir Ziarniak (1948-1959)

- ks. Szczepan Misiak (1960-1963)

- ks. Edmund Matz (1964-1988)

- ks. Marian Wróblewicz (1988-2011)

- ks. Tadeusz Michalak (od 2011)

W książce opisano dzieje parafii, jej działalność i osoby proboszczów.

Osobny rozdział poświęcono relikwiom.

Książka zawiera bardzo dużo fotografii ilustrujących życie parafii i najważniejsze wydarzenia w jej historii. 

Kluby piłkarskie w Nakle w latach 1922-1939

 

Henryk Trybuszewski

Kluby piłkarskie w Nakle w latach 1922-1939

Nakło nad Notecią 2017

Sygnatura SIRr VIII/In-Nakło-7

Henryk Trybuszewski jest wybitnym nakielskim regionalistą.

Specjalizuje się w badaniu dziejów Nakła nad Notecią oraz w historii nakielskiego sportu.

W Książnicy Kopernikańskiej dostępnych jest szereg jego publikacji:

1 - 30 lat zapasów klasycznych w Nakle (1946-1976). [Z. 5] / Henryk Trybuszewski. 

2 - Gazeta Nakielska / red. Henryk Trybuszewski. -

3 - Kluby piłkarskie w Nakle w latach 1922-1939. [Z. 3] / Henryk Trybuszewski.

4 - Nakielski wrzesień 1939 / Henryk Trybuszewski.

5 - Nakielskie Kluby Sportowe Noteć (Związkowiec) i Czarni (Stal) : w rozgrywkach Pomorskiego Okręgowego Związku Piłki Nożnej w Bydgoszczy w latach 1945-1950. [Z. 2] / [Henryk Trybuszewski].

6 - Nakło na starej fotografii / Henryk Trybuszewski.

7 - Nakło nad Notecią w dobie Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 / Henryk Trybuszewski. 

8 - Początki niemieckiej i polskiej piłki nożnej na Pomorzu i Kujawach 1894-1923 / Henryk Trybuszewski. 

9 - Widoki dawnego Nakła / [opracowanie Henryk Trybuszewski ; ilustracje archiwum autora].

10 - Zarys historii PKM Iskra Wyrzysk i Sekcji Motorowej ZKS Stal Nakło na tle lig krajowych w latach 1948-1956. [Z. 1] / Adam Majewski, Henryk Trybuszewski

Opracowanie "Kluby piłkarskie w Nakle w latach 1922-1939" ukazuje proces tworzenia i działalności piłkarskich klubów sportowych w Nakle na przestrzeni dwudziestolecia międzywojennego.

Już wcześniej w 1912 roku powstał w Nakle Fussballclubu Union Nakel.

W  okresie międzywojennym w Nakle nad Notecią działało pięć klubów i towarzystw sportowych z sekcjami piłki nożnej.

1. Oddział Piłki Nożnej Towarzystwa Gimnastycznego "Sokół"

2. Klub Sportowy "Noteć"

3. Klub Sportowy "Diana" - Klub Sportowy "Nakło"

4. Klub Sportowy "Dobij" - Klub Sportowy "Czarni" - Nakielski Klub Sportowy "Czarni"

5. Nakielski Klub Sportowy

Ochotnicza Straż Pożarna w Nakle nad Notecią 1995-2020

 

 Mariusz Gratkowski

Ochotnicza Straż Pożarna w Nakle nad Notecią 1995-2020 w świetle dokumentów i wspomnień 

Wydawca: 
Muzeum Ziemi Krajeńskiej w Nakle nad Notecią
na zlecenie OSP w Nakle nad Notecią

Nakło nad Notecią 2020

Sygnatura SIRr VIII/In-Nakło-6

 Księga pamiątkowa została wydana z okazji 200. rocznicy ustanowienia Regulaminu Ogniowego dla miasta Nakła nad Notecią i utworzenia pierwszej straży pożarnej w Nakle nad Notecią

Autor książki Mariusz Gratkowski jest historykiem regionalistą, piszącym na temat dziejów Nakła nad Notecią i Ziemi Krajeńskiej.

W Książnicy dostępne są jego publikacje:

- Dzieje szkoły w Trzeciewnicy : (1889-2019) 

- Nakło nad Notecią w okresie Powstania Wielkopolskiego (1-14.01.1919 r.) 

-  Ochotnicza Straż Pożarna w Nakle nad Notecią 1995-2020 w świetle dokumentów i wspomnień

Ochotnicza Straż Pożarna w Nakle powstała w 1820 roku.

Jej dzieje zostały opisane już w monografii Romana Mikczyńskiego pod tytułem "Ochotnicza Straż Pożarna w Nakle nad Notecią 1820-1995).

Jej kontynuacją jest polecana dzisiaj książka Mariusza Gratkowskiego "Ochotnicza Straż Pożarna w Nakle nad Notecią 1995-2020 w świetle dokumentów i wspomnień" 

Opracowanie składa się z trzech części.

W części pierwszej przedstawiono dzieje OSP w Nakle od 1995 do 2020 roku.

Opisano najważniejsze zmiany personalne, dokonane inwestycje, zakup nowego sprzętu bojowego, zmiany w zakresie wykonywanych zadań i walki z zagrożeniami.

Za każdy rok wyszczególnione zostały różnorodne statystyki.

W dzieje jednostki wpleciono również działalność orkiestry dętej.

Część druga publikacji obejmuje  rozmaite dodatki, takie jak skład osobowy OSP w Nakle oraz teksty wspomnień i wywiadów przeprowadzonych  na potrzeby księgi pamiątkowej.

Część trzecia publikacji to fotografie ilustrujące działalność OSP w Nakle w latach 1995-2020.

30 lat zapasów klasycznych w Nakle

 

Henryk Trybuszewski

30 lat zapasów klasycznych w Nakle (1946-1976)

Nakło nad Notecią 2017

Sygnatura SIRr VIII/In-Nakło-8

Henryk Trybuszewski jest wybitnym nakielskim regionalistą.

Specjalizuje się w badaniu dziejów Nakła nad Notecią oraz w historii nakielskiego sportu.

W Książnicy Kopernikańskiej dostępnych jest szereg jego publikacji:

1 - 30 lat zapasów klasycznych w Nakle (1946-1976). [Z. 5] / Henryk Trybuszewski. 

2 - Gazeta Nakielska / red. Henryk Trybuszewski. -

3 - Kluby piłkarskie w Nakle w latach 1922-1939. [Z. 3] / Henryk Trybuszewski.

4 - Nakielski wrzesień 1939 / Henryk Trybuszewski.

5 - Nakielskie Kluby Sportowe Noteć (Związkowiec) i Czarni (Stal) : w rozgrywkach Pomorskiego Okręgowego Związku Piłki Nożnej w Bydgoszczy w latach 1945-1950. [Z. 2] / [Henryk Trybuszewski].

6 - Nakło na starej fotografii / Henryk Trybuszewski.

7 - Nakło nad Notecią w dobie Powstania Wielkopolskiego 1918-1919 / Henryk Trybuszewski. 

8 - Początki niemieckiej i polskiej piłki nożnej na Pomorzu i Kujawach 1894-1923 / Henryk Trybuszewski. 

9 - Widoki dawnego Nakła / [opracowanie Henryk Trybuszewski ; ilustracje archiwum autora].

10 - Zarys historii PKM Iskra Wyrzysk i Sekcji Motorowej ZKS Stal Nakło na tle lig krajowych w latach 1948-1956. [Z. 1] / Adam Majewski, Henryk Trybuszewski

Opracowanie "30 lat zapasów klasycznych w Nakle (1946-1976)" sięga w przeszłość aż do roku 1880, kiedy w Nakle założono Maner Turnverein (Męskie Towarzystwo Gimnastyczne).

W sierpniu 1946 roku w Nakle zawiązał się Klub Sportowy Związku Walki Młodych "Zryw"

W ramach klubu powstała sekcja zapasów kierowana przez Józefa Stróżyka.

W 1947 roku Józef Stróżyk zdobył tytuł mistrzowski w pierwszych powojennych Mistrzostwach Polski w zapasach.

W książęce opisano  szereg przekształceń organizacyjnych nakielskich klubów sportowych, udział  nakielskich zawodników w zawodach zapaśniczych, zawodach ligowych, w mistrzostwach okręgu i Mistrzostwach Polski.

Dzieje sportu zapaśniczego przedstawiono rok po roku bardzo rzetelnie i z dbałością o interesujące szczegóły.

Opracowanie ilustrują zdjęcia archiwalne i notatki prasowe.

Szczególne zasługi dla rozwoju zapasów w Nakle miał Edward Betański - trzykrotny medalista mistrzostw Polski i trener grupy seniorskiej.

W 1976 roku zakończyła się działalność sekcji zapasów w Klubie Sportowym Czarni Nakło.

Anna Sergott - Piekielna Czwórka

 

Anna Sergott

Piekielna Czwórka czyli Jak wytresować opętaną szafę

Wydawnictwo Ridero

Kraków 2021

Sygnatura SIRr W/INNE/Ser60

W Informatorium uruchomiliśmy Mini-Wypożyczalnię Beletrystyki Regionalnej „Żółty Regał”.  Jest to specjalny dział z powieściami, których fabuła została osadzona w województwie kujawsko-pomorskim. Oferujemy kryminały, romanse, powieści obyczajowe, powieści historyczne i powieści młodzieżowe. Mini-Wypożyczalni towarzyszy również profil @zoltyregal na Instagramie.

Tytułową Piekielną Czwórkę tworzą Witek, Karol, Adam i Jakub - przyjaciela na dobre i złe.

Chłopcy maja zazwyczaj dobre intencje, ale i tak pakują siebie i wszystkich dookoła w tarapaty.

Na szczęście dzięki sile przyjaźni i ułańskiej fantazji zawsze spadają na cztery łapy.

Akcja powieści rozgrywa się w Nakle nad Notecią w latach 30-tych XX wieku.

Było ro wówczas wielokulturowe miasto, tak jak i czwórka przyjaciół wśród ktorej sa Polacy, Żyd i Niemiec.

Autorką powieści retro dla młodzieży jest Anna Sergott - kustoszka Muzeum Ziemi Krajeńskiej w Nakle.

Jest znaną regionalistką  i popularyzatorką kultury i historii Krajny i Pałuk.

Powieść "Piekielna Czwórka" jest bardzo zabawna i nie da się przy niej nudzić.

Nie brakuje w niej elementów fantastyki związanej z lokalnymi legendami i duchami.

Tomasz Sylwiusz Ceran - Paterek 1939 : zbrodnia i pamięć

 

Tomasz Sylwiusz Ceran

Paterek 1939

Zbrodnia i pamięć

Wydawca: Instytut Pamięci Narodowej - Komisja Ścigania Zbrodni przeciwko Narodowi Polskiemu. Oddział Gdańsk

Bydgoszcz - Gdańsk - Warszawa 2018

Sygnatura SIRr VIb/8-74

Tomasz Ceran jest wybitnym badaczem niemieckich zbrodni dokonywanych w czasie okupacji niemieckiej na mieszkańcach Pomorza.

W Książnicy Kopernikańskiej dostępne są następujące jego publikacje:

1 - Im Namen des Führers… : Selbstschutz Westpreussen i zbrodnia w Łopatkach w 1939 roku

2 - Paterek 1939 : zbrodnia i pamięć

3 - "Szmalcówka" : historia niemieckiego obozu w Toruniu (1940-1943) na tle ideologii nazistowskiej

4 - Zapomniani kaci Hitlera : "Samoobrona" Niemiecka na Pomorzu Gdańskim (Selbstschutz Westpreussen) w 1939 r. : katalog wystawy /
oprac. katalogu: Izabela Mazanowska, Tomasz Sylwiusz Ceran

5 - Zbrodnia pomorska 1939 / tekst Tomasz Ceran ; współpraca Izabela Mazanowska, Monika Tomkiewicz

Paterek jest jednym z największych miejsc kaźni polskiej ludności cywilnej na Pomorzu Gdańskim i w całej Polsce w 1939 r.

Paterek położony jest 3 km od Nakła nad Notecią.

W 13 masowych grobach odnaleziono 202 ciała ofiar niemieckiego terroru.

Tomasz Ceran naświetlił szerokie tło zbrodni w Paterku.

Przedstawił ideologię antypolonizmu, która rozwijała się w Niemczech już od końca XIX wieku.

Jej efektem był Entpolonisierung - program eksterminacji, wymordowania i wysiedlenia Polaków.

Autor opisał również stosunki narodowe na pograniczu polsko-niemieckim w okresie międzywojennym.

Z miejscowych Niemców rekrutował się Selbstschutz Westpreussen, który odegrał szczególna rolę na Pomorzu.

To jego członkowie przeprowadzali jesienią 1939 roku akcje odpolszczenia, to oni wskazywali wśród swych polskich sąsiadów "elementy antyniemieckie", aresztowali ich, więzili, przesłuchiwali, bili i rozstrzeliwali.

Tak działo się również w Nakle nad Notecią.

Niemcy na miejsce kaźni mieszkańców Nakła wybrali piaskownię w pobliskim Paterku.

Egzekucje rozpoczęły się 12 października i trwały do połowy listopada 1939 roku.

Wśród pomordowanych zostało bardzo wielu polskich nauczycieli (18 osób) oraz duchownych (48 osób).

Wśród pomordowanych były również osoby chore wenerycznie i zakaźnie.

Zabijano tam również Żydów.

W 1945 roku przeprowadzono w Paterku ekshumacje zwłok pomordowanych.

Szczegółowe protokoły ekshumacji i oględzin zwłok stanowią załącznik do opracowania.

W książce znalazła się również imienna lista ofiar licząca 206 nazwisk.

Do monografii dołączono album "W hołdzie męczennikom za wiarę i ojczyznę - Paterek 1939", który przygotował w 1971 r. ks. Ignacy Klimecki.

Album zawiera fotografie z powojennej ekshumacji ponad dwustu osób zamordowanych przez Niemców jesienią 1939 r.

Oryginał albumu przechowywany jest w zbiorach parafii św. Wawrzyńca w Nakle.

Nakło - Miasto Trzech Kultur : szlak turystyczny śladem zabytków Nakła nad Notecią

 

Nakło - Miasto Trzech Kultur
Szlak turystyczny śladem zabytków Nakła nad Notecią

Autor tekstów: Anna Sergott
Opracowanie graficzne: Krzysztof Kamil Przygoda
Redakcja: Tomasz Pasieka

Wydawca: Muzeum Ziemi Krajeńskiej w Nakle nad Notecią

Nakło nad Notecią 2016

Sygnatura SIRr VIII/In-136

Przewodnik turystyczny "Nakło - Miasto Trzech Kultur" wiedzie nas szlakiem zabytków, z czasów gdy w Nakle mieszkali obok siebie przedstawiciele trzech narodów i religii - Polacy, Niemcy, Żydzi - katolicy, ewangelicy, wyznawcy judaizmu.

Wiek XIX i początek XX wieku to okres dynamicznego rozwoju Nakła, rozkwitu architektury, wzrostu demograficznego, bogactwa kulturalnego.

Przewodnik prowadzi nas ulicami miasta, opisuje jego architekturę, przybliża detale i historie budynków.

Przewodnik jest bogato ilustrowany.

Zmieszczono w nim mnóstwo starych zdjęć z widokami przedwojennego Nakła.

Do publikacji dołączono również plan miasta z zaznaczonym szlakiem turystycznym.