piątek, 5 stycznia 2024

Doktor Leon Szuman (1852-1920)

 

Zasłużony torunianin - chirurg i poeta - Leon Stanisław Szuman urodził się w wielkopolskich Kujawkach w powiecie wągrowieckim 13 listopada 1852 roku.

Zmarł 11 listopada 1920 roku w Grzymisławiu pod Śremem.

W latach 1871-1876 odbywał we Wrocławiu studia medyczne, uwieńczone doktoratem.

W 1879 roku osiedlił się w Toruniu.

Pracę zawodowa rozpoczął w szpitalu sióstr diakonisek, a po 5 latach przejmuje prywatną lecznicę, funkcjonującą na Starym Mieście.

Umiejętności Leona Szumana sprawiły, że szybko zdobył rozgłos nie tylko na Pomorzu.

Była to pionierska epoka w dziejach chirurgii, a Leon Szuman był tym, który jako pierwszy przeprowadzał w Toruniu nowatorskie jak na ówczesne czasy operacje wyrostka robaczkowego, pęcherzyka żółciowego, przepuklin, żołądka i jelit.

Spod jego pióra wyszło również ponad 50 publikacji naukowych.

Jego wielkim zawodowym osiągnięciem było wybudowanie własnej kliniki chirurgicznej.

W klinice tej zarezerwował 12 łózek dla ubogich pacjentów.

W ciągu pierwszych trzech lat jej funkcjonowania przeprowadził aż 434 większe operacje.

Budynek kliniki Szumana zachował się do dziś i znajduję się na rogu obecnej ul. Szumana i pl. św. Katarzyny.


Pocztówka - Toruń. Klinika Dr. Szumana. Narożny dwupiętrowy budynek.


Toruń. Klinika Dr. Szumana

Thorn. Klinik von Dr. Szuman

Wydawca:
K. Zabłocki w Toruniu
ok. 1900 r.

Źródło: Kujawsko-Pomorska Biblioteka Cyfrowa, identyfikator zasobu oai:kpbc.umk.pl:37886,
oryginał ze zbiorów Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu, pocztówka, identyfikator oryginału 351)



"Gazeta Toruńska"nr 5  z 8 czerwca 1893 roku na stronie 3 donosiła o otwarciu "Kliniki Szumana":

"Klinika dr Szumana

W Toruniu w nowym domu na nowem mieście, tuż przy wylocie ulicy św. Katarzyny, ukończona w budowie i urządzeniu swojem, wczoraj wraz z mieszkaniami prywatnemi przez ks. Ziętarskiego, wikaryusza parafialnego (od św. Jakóba), poświęcona została.

Zakład ten obmyślany starannie i fachowo we wszystkich szczegółach, pobudowany dobrze, urządzony według wszelkich wymogów zdrowotnych i lekarskich, stanie się dobrodziejstwem dla cierpiącej ludzkości pod kierownictwem tak zdolnego lekarza chirurga i operatora, jakim jest właściciel jego dr. Szuman.

Oby tylko korzystać z niego umieli i chcieli ci, którzy potrzebując dla siebie lub swoich chirurgicznej pomocy, pędzą do stolic, często z wysiłkiem chudych kieszeni, a zawsze drogo a niepotrzebnie tak drogo a niepotrzebnie tak drogo, popychani najczęściej próżnością, że ich stać na najrozgłośniejszych operatorów stolicy, albo też tem płytkiem z nasłuchania powziętem uprzedzeniem, że co dalekie, stoliczne a drogie, musi też być i najlepsze.

Tymczasem p. dr. Szuman mógłby się popisać z sukcesami z bardzo trudnych operacyj, którychby mu przesławne kliniki stolic pozazdrościć mogły."


Leon Szuman był nie tylko świetnym chirurgiem, ale również parał się poezją.

W zbiorach Książnicy Kopernikańskiej zachowały się cztery tomiki jego wierszy.

 

Szuman, Leon Stanisław

Wspomnienia i pieśni z lat 1915 - 1919
Z czasów rozlewu krwi i pożogi na kuli ziemskiej

Toruń : S. Buszczyński, 1919.

Sygnatura MAG TN 9514, MAG TN 9521


Szuman, Leon Stanisław

Ballada zajęcza

Toruń : J. Buszczyński, 1886.

Sygnatura MAG 41537

 


Szuman, Leon Stanisław

Z łowów i z podróży

Toruń : [b.w.], 1894.

Sygnatura MAG 29528

 


Szuman, Leon Stanisław

Wspomnienia myśliwskie

Toruń : J. Buszczyński, 1890.

Sygnatura: MAG WF 3580, MAG 29524

 


Leon Szuman był zapalonym myśliwym, stąd wiele jego wierszy jest bliskich tej tematyce.

Oto fragment rozpoczynający wyśmienitą "Balladę zajęczą":

"Pierwsza młodość, pierwsza miłość

Zajączek mały z wiosny się urodził
Z mamą i z tatą po oźminie chodził,
Swobodnie biegał, hasał i figlował,
Aż się na kota tęgiego wychował.

Wiele kochało się w nim zajęczanek,
On się umizgał do wszystkich kochanek;
Bo też to szarak był sobie nie lada;
O nim opowie dziś moja balada.

Dzielnie po żytnich łanach się uwijał
Na łączce sobie hołubce wybijał,
Jad koniczynkę i pił krople rosy,
Nie marząc, - jakie nań czyhają losy.

I żył swobodnie i z mamą i z tatą.
Tak przeszła wiosna i nadeszło lato.

Aż kiedyś rankiem pod laskiem na łączce
Spojrzał w oczęta młodziutkiej zajączce,
A te oczęta tak patrzały miło,
Że mu się tęskno na duszy zrobiło

I szczera miłość zatliła mu w sercu.
Lecz - pierwsza miłość na ślubnym kobiercu
Zwykle kochanków stęsknionych nie łączy.
Jednych los srogi - drugich świat rozłączy."

 


POLECANA LITERATURA


Eugeniusz Sieńkowski
Dr med. Leon Stanisław Szuman (1852-1920),
chirurg, społecznik, poeta
Archiwum Historii Medycyny
1984, 47, 1
s. 133-141
Sygnatura SIRr IIIB/ Szuman Leon


Sprawozdanie z kliniki prywatnej
chirurgiczno - ginekologicznej
Dr. Leona Szumana w Toruniu
za ubiegłe trzechlecie
(r. 1893-1895)


Marian Łysiak
Kazimierz Przybyszewski
Sylwetki lekarzy toruńskich XIX i XX wieku
Biogramy i szkice biograficzne
Toruń 2009
s. 458-461
Sygnatura SIRr IIIA/85


Tadeusz Zakrzewski
hasło: Szuman Leon Stanisław
[w:] Toruński Słownik Biograficzny
Toruń 2000
Tom 2
s. 234-236
Sygnatura SIRr IIIA/12t.2


Kazimierz Przybyszewski
hasło: Szuman Leon Stanisław
[w:] Słownik Biograficzny Pomorza Nadwiślańskiego
Gdańsk 1997
Tom 4
s. 325-327
Sygnatura SIRr IIIA/2t.4


Szczepan Wierzchosławski
hasło: Leon Szuman (1852-1920)
[w:] Wybitni Ludzie Dawnego Torunia
Warszawa-Poznań-Toruń 1982
s. 245-249
Sygnatura SIRr IIIA/3a