czwartek, 3 października 2024

XK 187 - Catalogus Ecclesiarum et Utriusque Cleri tam Saecularis quam Regularis Dioecesis Plocensis pro Anno Domini

 


strona tytułowa książki Catalogus Ecclesiarum et Utriusque Cleri tam Saecularis quam Regularis Dioecesis Plocensis pro Anno Domini

Link do Kujawsko-Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej



XK 187

Catalogus Ecclesiarum et Utriusque Cleri tam Saecularis quam Regularis Dioecesis Plocensis pro Anno Domini. 1891


Catalogus Ecclesiarum et Utriusque Cleri tam Saecularis quam Regularis Dioecesis Plocensis pro Anno Domini 1891 (z łac. Katalog kościołów i duchowieństwa diecezji płockiej za rok 1891), Warszawa 1891.

Roczniki wydane w Warszawie w drukarni Stanisława Niemiry (1831–1896) w 1891 r. Niemira uczył się zawodu zecera w drukarni Samuela Orgelbranda. Przez 12 lat zarządzał Drukarnią Banku Polskiego. W 1883 r. założył własną drukarnię przy placu Wareckim 4 w Warszawie. Drukował książki dla wydawnictw Gebethner i Wolff, Mieczysława Orgelbranda, Mariana Aleksandra Wizbeka, Konstantego Treptego. Drukarnia Niemiry była swego czasu największym producentem literatury religijnej w Warszawie[1].

Rocznik zawiera podział administracyjny diecezji płockiej czyli wykaz dekanatów, katedr, seminariów, zakonów, parafii, kaplicy, księży, absolwentów seminariów, wiernych itd.

Biskupem diecezji płockiej w roku 1891 był Michał Nowodworski (1831–1896) urodził się we Włocławku, tam ukończył szkołę średnią i Seminarium Duchowne, studiował na warszawskiej Akademii Duchownej, święcenia kapłańskie przyjął w 1854 r. Był wikariuszem w Konecku na Kujawach. W 1856 r. otrzymał posadę bibliotekarza w Akademii Duchownej. Prowadził wykłady prawa kanonicznego, potem objął katedrę hermeneutyki, introdukcji do Nowego Testamentu i języka greckiego (1859). Nadal pełnił funkcję bibliotekarza. W tym samym roku został honorowym kanonikiem kapituły warszawskiej, w 1862 r. powołany został na kanonię gremialną. Odbywał podróże naukowe do Francji, Niemiec i Włoch. Rok później został redaktorem „Przeglądu Katolickiego” (dawniej „Pamiętnik Religijno-Moralny”). W związku z represjami po powstaniu styczniowym został zesłany do Czardynia w guberni permskiej, gdzie spędził pięć lat. Po powrocie do kraju otrzymał probostwo w Kurzeninie, potem przeniósł się do Warszawy, gdzie wydał 22 tomy encyklopedii kościelnej. W 1887 r. z okazji 25-lecia pracy naukowej i redaktorskiej nadano mu dwa doktoraty honoris causa, władze rządowe przywróciły mu prawa do kanonii. W 1889 r. został ordynariuszem diecezji płockiej. Jako biskup gorliwie spełniał swoje obowiązki, zmarł nagle, pochowany został w katedrze płockiej, gdzie wzniesiono mu pomnik[2].


 



[1] Z. Dobrzański, Niemira Stanisław Piotr [hasło], w: Słownik Pracowników Książki Polskiej, Warszawa 1972, s. 627.

[2] R. Żmuda, Nowodworski Michał [hasło], w: Słownik polskich teologów katolickich, t. 3: M–R, red. H. Wyczawski, Warszawa 1982, s. 223–233.