Bibliografie czasopism
Bardzo ważne miejsce w naszym księgozbiorze regionalnym zajmują bibliografie poświęcone czasopismom.
Bibliografie nasze można podzielić na dwie zasadnicze grupy:
1. Bibliografie czasopism - wymieniają tytuły wydawnictw ciągłych, które ukazywały się w naszym regionie
2. Bibliografie zawartości czasopism - wymieniają tytuły artykułów, jakie ukazywały się na łamach konkretnych pism.
Bibliografia czasopism pomorskich
Najważniejszą regionalną bibliografią czasopism jest dzieło pod redakcją Henryka Baranowskiego "Bibliografia czasopism pomorskich" z 1960 roku.
Bibliografia czasopism pomorskich
Województwo bydgoskie
Red. Henryk Baranowski
Toruń 1960
Sygnatura SIRr I/25
Wydawcą książki jest Towarzystwo Naukowe w Toruniu.
Bibliografia obejmuje swym terytorialnym zasięgiem województwo bydgoskie w granicach z lat 1950-1975, co pokrywa się z dzisiejszym województwem kujawsko -pomorski z dodatkiem takich miejscowości jak Chojnice, Czersk, Trzemeszno, Wyrzysk.
Bibliografię opracował zespół pracowników Biblioteki Głównej Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu w składzie:
- Henryk Baranowski,
- Regina Czmielowa,
- Filomena Jurewicz,
- Jadwiga Lisowska,
- Barbara Serczykowa,
- Anna Więckowska,
- Halina Zgorzelska.
Pod względem formalnym bibliografia obejmuje wszelkie czasopisma, ale także kalendarze, sprawozdania instytucji, budżety, księgi adresowe.
Bibliografia nie uwzględnia za to wydawnictw seryjnych i zbiorowych, oraz druków akcydensowych (cenniki, terminarze).
Pod względem chronologicznym bibliografia obejmuje wydawnictwa od 1589 do 1956 roku.
Najstarszym uwzględnionym drukiem jest kalendarz "Przestroga Gwiazdarska Na Rok Pański 1589" autorstwa Marcina Ruoffa, wydana w 1588 roku w drukarni Andrzeja Koteniusza w Toruniu.
Opis bibliograficzny podaje również bibliotekę, w której znajduje się najbardziej kompletny zbiór czasopisma oraz jego biblioteczną sygnaturę.
Tytuły czasopism są pogrupowane według miejscowości - miejsca wydania.
W obrębie miejscowości tytuły czasopism ułożone są alfabetycznie.
Wymienione są czasopisma wychodzące w Toruniu, Bydgoszczy, Grudziądzu, Włocławku, Inowrocławiu, Chełmnie, Chojnicach, Wąbrzeźnie, Brodnicy, Świeciu, Chełmży, Czersku, Rypinie, Tucholi, Żninie, Więcborku, Aleksandrowie Kujawskim, Ciechocinku, Lipnie, Strzelnie, Trzemesznie, Sępolnie, Górnej Grupie, Nakle, Szubinie, Karnkowie, Mogilnie, Wyrzysku, Starym Brześciu, Koronowie, Nowym, Łęgnowie, Zielnowie.
W sumie bibliografia liczy 1384 pozycje, z tej liczby najwięcej bo 350 tytułów czasopism ukazywało się w Toruniu.
Czasopiśmiennictwo w woj. bydgoskim
Poza "Bibliografią Czasopism Pomorskich" warto polecić jeszcze jedna książkę autorstwa Stefana Pastuszewskiego i Daniela B. Rudnickiego.
Stefan Pastuszewski, Daniel B. Rudnicki
Czasopiśmiennictwo w woj. bydgoskim
w latach 1980-1992
Zarys bibliograficzny
Bydgoszcz 1993
Sygnatura SIRiXII/14
Właściwa bibliografia została poprzedzona dwoma bardzo cennymi artykułami:
1. Stefan Pastuszewski
"Prasa opozycyjna w woj. bydgoskim 28.VIII.1980 - 28.X.1991 roku"
2. Daniel Bernard Rudnicki
"Prasa woj. bydgoskiego w latach 1989-1992"
Bibliografie tytułów czasopism
W naszym księgozbiorze regionalnym mamy jeszcze trzy drobniejsze bibliografie tytułów czasopism - nadbitki z Rocznika Gdańskiego i Komunikatów Mazursko-Warmińskich.
Wiktor Frąckowiak
Bibliografia polskiego czasopiśmiennictwa dla dzieci i młodzieży na Pomorzu pod zaborem pruskim (1865-1920)
Rocznik Gdański
t. XXXVI, 1976, s. 189-194
Sygnatura SIRr I/41
Andrzej Romanow
Bibliografia prasy polskiej w Wolnym Mieście Gdańsku (1920-1939)
Rocznik Gdański
T. XXXVI, 1976, s. 161-188
Sygnatura SIRr I/40
Janusz Jasiński
Wykaz czasopism i kalendarzy polskich na Mazurach i Warmii z lat 1718-1939 znajdujących się w bibliotekach krajowych i zagranicznych
Komunikaty Mazursko-Warmińskie
Nr 2 - 1961 - s. 274-287
Sygnatura SIRr I/29
Bibliografie zawartości czasopism
Innym rodzajem bibliografii czasopism regionalnych, jakie znajdują się w naszym księgozbiorze, są bibliografie zawartości, które wymieniają tytuły artykułów, jakie ukazywały się na łamach konkretnego pisma.
Wśród czasopism regionalnych, które doczekały się własnych bibliografii wymienić można:
- Gazeta Toruńska - wychodzącą w latach 1867-1921
- Gryf - ukazujący się w okresie przedwojennym
- Przegląd Zachodni - ukazujący się w okresie PRL i współcześnie
- Rocznik Toruński - ukazujący się w okresie PRL i współcześnie
- Tygodnik Grudziądzki - wychodził w latach 90-tych XX wieku
Gazeta Toruńska
Regina Czmielowa, Ewa Dobrowolska, Janina Gryckiewicz, Jadwiga Lisowska, Marta Płoszaj, Anna Lewandowska, Wanda Malczewska-Wyrzykowska, Henryk Baranowski.
Bibliografia Gazety Toruńskiej 1867-1921
http://www.bu.umk.pl/gazeta_torunska/
"Bibliografia Gazety Toruńskiej 1867-1921" powstała w Bibliotece Głównej Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu w formie kartoteki.
Najbardziej kompletny egzemplarz Gazety Toruńskiej znajduje się w Książnicy Kopernikańskiej i to on był podstawą opracowania bibliografii.
Kartotekę opracowywały dwa zespoły pracowników Biblioteki Uniwersyteckiej i Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu pod kierunkiem Henryka Baranowskiego.
Materiał w bibliografii został ułożony tematycznie.
Kartoteka liczy 30.000 kart i jest dostępna w Bibliotece UMK oraz w internecie (w formie zeskanowanych kart) na stronie Biblioteki Uniwersyteckiej pod adresem http://www.bu.umk.pl/gazeta_torunska/
Ewa Dobrowolska, Danuta Poklewska
Literatura polska na łamach "Gazety Toruńskiej"
(1867-1921)
Zeszyty Naukowe UMK
Nauki Humanistyczno - Społeczne - zeszyt 39
Nauka o Książce VI - s.33-91
Sygnatura SIRr II/39 (nadbitka)
Artykuł Ewy Dobrowolskiej i Danuty Poklewskiej stanowi uzupełnienie "Bibliografii Gazety Toruńskiej".
Wymienia on 1519 pozycji (tekstów literackich i omówień) jakie ukazywały się na łamach miejscowego dziennika.
Wśród nich zdarzały się pierwodruki, jak na przykład "Dziadunio" Józefa Ignacego Kraszewskiego - autora szczególnie blisko współpracującego z Gazetą Toruńską.
Gryf Kaszubski
Krystyna Kamińska
"Gryf" wraz z dodatkiem "Gryf Kaszubski" (1908-1934)
Bibliografia zawartości
Gdańsk : Gdańskie Towarzystwo Naukowe, 1961
Sygnatura SIRr I/44
Szczególnie godnym polecenia przykładem bibliografii zawartości konkretnego czasopisma jest opracowanie Krystyny Kamińskiej.
Książka składa się z dwóch części:
I - Omówienia Wstępne (rys historyczny)
II - Bibliografia Zawartości
Autorka wykonała podwójna pracę - nie tylko zestawiła bibliografie artykułów, ale również opisała szczegółowo dzieje czasopisma i przedstawiła sylwetki jego redaktorów Aleksandra Majkowskiego, Jana Karnowskiego, Władysława Pniewskiego.
Zadbano również o szatę graficzną - książka jest ilustrowana wieloma reprodukcjami okładek i nagłówków czasopisma.
Gryf okazywał się od listopada 1908 roku do 15 czerwca 1934 roku.
Poświęcony był sprawom pomorskim, szczególnie kaszubskim.
Ukazywał się początkowo jako miesięcznik - później jako kwartalnik.
Jego pierwszym redaktorem był dr med. Aleksander Majkowski.
Czasopismo wydawane było najpierw w Kościerzynie, później redakcja przenosiciela się do Gdańska, Kartuz, Gdyni.
Przegląd Zachodni
Maria Walentynowicz, Andrzej Wędzki
Bibliografia zawartości Przeglądu Zachodniego 1945-1955
Poznań : Instytut Zachodni, 1957
Sygnatura SIRr I/45t.1
Lidia Paszkiewicz, Władysław Tomaszewski
Bibliografia Zawartości Przeglądu Zachodniego 1956-1965
Poznań : Instytut Zachodni, 1967
Sygnatura SIRr I/45t.2
Przegląd Zachodni to czasopismo naukowe Instytutu Zachodniego z Poznania.
Pismo poświęcone jest polskim Ziemiom Zachodnim (Wielkopolsce, Pomorzu, Śląskowi, Ziemi Lubuskiej).
Szeroko uwzględnia tez problematykę niemiecką.
Jego pierwszym redaktorem był Zygmunt Wojciechowski.
Czasopismo ukazuje się od 1945 roku, od 1949 roku jako dwumiesięcznik.
Wychodzi do dziś - już jako kwartalnik.
Rocznik Toruński
Zofia Baranowska
Bibliografia zawartości tomów 1-15
"Rocznika Toruńskiego"
Rocznik Toruński - T. 15
s. 11-26
Sygnatura SIRr II/18a (nadbitka)
Urszula Zaborska
Bibliografia zawartości tomów 16-22
"Rocznika Toruńskiego"
Rocznik Toruński - T. 23
s. 219-225
Sygnatura SIRr II/18b (nadbitka)
Bibliografie obejmują zawartość Rocznika Toruńskiego za lata 1966-1994.
Rocznik Toruński wydaje Towarzystwo Miłośników Torunia.
W czasopiśmie dominuje tematyka historyczna, kulturalna, biograficzna.
Tygodnik Grudziądzki
Janusz Hinz
"Tygodnik Grudziądzki"
bibliografia zawartości
Grudziądz : Kolo Miłośników Dziejów Grudziądza, Klub "Centrum Spółdzielni Mieszkaniowej, 2006
Sygnatura SIRr I/49
[spacer height="20px"]
Tygodnik Grudziądzki był wydawany w 1991 roku, od lutego do czerwca.
Ukazało się tylko 15 numerów czasopisma.
To bardzo ważne, że ukazała się bibliografia tego pisma.
Inne efemeryczne wydawnictwa nie mają swoich bibliografów i pamięć o nich szybko ginie.
[spacer height="20px"]
Janusz Hinz, Stanisław Poręba
Bibliografia wydawnictw zwartych opublikowanych przez "Gazetę Grudziądzką" Wiktora Kulerskiego w Grudziądzu
Grudziądz 2006
Sygnatura SIRr I/46
[spacer height="20px"]
Opracowanie Janusza Hinza i Stanisława Poręby nie jest oczywiście bibliografią zawartości czasopisma, ale przykładem bibliografii wydawnictwa, w tym wypadku Wydawnictwa "Gazety Grudziądzkiej".
Okazuje się, że drukarnia Wiktora Kulerskiego wydawała w latach 1894-1939 nie tylko Gazetę Grudziądzka, ale również blisko 300 tytułów książek, broszur i innych publikacji.
Były wśród nich kalendarze, śpiewniki, sprawozdania, powieści, statuty, przemówienia, przewodniki, cenniki, elementarze, listy, dramaty, podręczniki.