Ludow@ prasa cyfrowa

 

Kultura Cyfrowa - "Ludow@ prasa cyfrowa"

Wojewódzka Biblioteka Publiczna – Książnica Kopernikańska w Toruniu otrzymała dofinasowanie na realizację zdania pn. Ludow@ prasa cyfrowa.

Dofinasowanie zostało uzyskane w ramach programu KULTURA CYFROWA 2022 Ministerstwa Kultury i Dziedzictwa Narodowego oraz z budżetu Samorządu Województwa Kujawsko-Pomorskiego.

Przedmiotem zadania pn. Ludow@ prasa cyfrowa jest digitalizacja zasobów gazet: "Tygodnika Narodowego" i "Gazety Narodowej" - prasy regionalnej z okresu międzywojennego.

"Gazeta Narodowa", początkowo ukazywała się pt. "Tygodnik Narodowy", była założona i wydawana w Toruniu, jako częściowa mutacja regionalnej gazety noszącej tytuł "Słowo Pomorskie".

"Tygodnik Narodowy" to tygodniowy periodyk, który zaczął się ukazywać od maja 1923 roku. Po wydaniu zaledwie kilku numerów, pismo zaczął się ukazywać najpierw dwa, później trzy razy w tygodniu pod zmienionym tytułem – "Gazeta Narodowa".

"Gazeta Narodowa" to ludowa wersja "Słowa Pomorskiego". Gazeta była wydawana w dwudziestoleciu międzywojennym dla ludności zamieszkującej głównie tereny wiejskie na Pomorzu.

Nakładcą i wydawcą pism była Drukarnia Toruńska T.A., zaś zespół redakcyjny był niemalże ten sam, co w przypadku "Słowa Pomorskiego". Gazety ukazywały się w niewielkiej objętości (najczęściej 4 strony, tygodnik 8 stron).

"Gazeta Narodowa" przestała się ukazywać w 1927 roku.

Oba wydawnictwa wyróżniają się zasadniczo na tle wydawanych w tym samym czasie innych tytułów prasowych na tym terenie, głównie dlatego, że były skierowane dla ludności wiejskiej. Zasadniczym zadaniem "Tygodnika" i "Gazety Narodowej" było osiągnięcie wiejskiego rynku czytelniczego. Pisma były poświęcone sprawom wsi polskiej. Ponadto gazety poruszały też w szerszym zakresie problematykę religii.

Zasób gazet zostanie udostępniony w cyfrowej formie za pośrednictwem Kujawsko-Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej (https://kpbc.umk.pl/dlibra).

Dofinansowano ze środków Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego pochodzących z Funduszu Promocji Kultury oraz z budżetu Samorządu Województwa Kujawsko-Pomorskiego.

Kujawsko-pomorska prasa cyfrowa 1920 - plakat promujący projekt

 

Tomasz Gruszkowski - Projekt Patrimonium nowym otwarciem Biblioteki Narodowej i Biblioteki Jagiellońskiej

 

Dnia 15 maja 2019 roku w ramach XVI Ogólnopolskiego Tygodnia Bibliotek (8-15 maja 2019) w Bibliotece Uniwersyteckiej w Toruniu miał miejsce pokaz zatytułowany: „Projekt Patrimonium nowym otwarciem Biblioteki Narodowej i Biblioteki Jagiellońskiej”. Przedstawił go Tomasz Gruszkowski, kierownik Centrum Kompetencji Biblioteki Narodowej w dziedzinie digitalizacji materiałów bibliotecznych.

W ramach prezentacji słuchacze dowiedzieli się o zasobach objętych projektem Patrimonium, obecnych i planowanych funkcjonalnościach Cyfrowej Biblioteki Narodowej POLONA, a także możliwościach wykorzystania tego, co już znajduje się w zasobach cyfrowych BN.

Po wystąpieniu Tomasza Gruszkowskiego miała miejsce dyskusja. W jej ramach poruszono temat oferty dla wydawców i naukowców w POLON-ie. Zgłoszone zostały postulaty, aby umożliwić pobieranie wszystkich danych w formacie oraz poprawić jakość i kompletność metadanych w formacie XML. Słuchaczy interesowały również zagadnienia poświęcone: konserwacji, wykorzystywanego oprogramowanie, współpracy z Federacją Bibliotek Cyfrowych i Europeaną, wewnętrznej organizacji pracy (repozytorium, statystyki, proces skanowania) oraz ściśle powiązanej z POLONĄ platformy ACADEMICA.

Relacja z webinarium – Academica – jak szukać, żeby znaleźć

 

Karol Baniak

Academica – jak szukać, żeby znaleźć

Webinarium

19 kwietnia 2017

Biblioteka Narodowa w Warszawie

W środę 19 kwietnia 2017 roku wzięliśmy kolejny raz udział w szkoleniu internetowym zorganizowanym przez Bibliotekę Narodową w Warszawie.

Prelekcji Karola Baniaka z Zakładu Wypożyczania Krajowego i Zagranicznego Biblioteki Narodowej pod tytułem „Academica – jak szukać, żeby znaleźć” wysłuchało kilkudziesięciu bibliotekarzy z całej Polski.

Uczestnicy mogli cały czas zadawać pytania na czacie i otrzymywali na bieżąco odpowiedzi.

W cyfrowej wypożyczalni międzybibliotecznej książek i czasopism naukowych Academica dostępnych jest już 1 mln 800 tysięcy publikacji.

Stąd ważne jest opanowanie umiejętności skutecznego i szybkiego wyszukiwania potrzebnych czytelnikom treści.

Karol Baniak na przykładach przedstawił kilka metod i narzędzi wyszukiwawczych.

Domyślnie Academika wyszukuje wyniki alternatywnie, można jednak za pomocą cudzysłowiu uzyskać wyszukiwanie koniunkcyjne.

Academica domyślnie wyszukuje po metadanych z opisu katalogowego (autor, tytuł, hasło przedmiotowe), ale oferuje również możliwość wyszukiwania pełnotekstowego.

Wyszukiwanie w Academice uwzględnia różnice fleksyjne.

Nie ma natomiast znaczenia czy piszemy dużymi czy małymi literami.

Skany w Academice są OCR-owane, to znaczy że pozwalają na wyszukiwanie słów na stronach wyświetlanych dokumentów.

Wyniki wyszukiwania można zawężać dzięki filtrom wyszukiwawczym takim jak „słowa kluczowe”.

Domyślnie wyniki są uszeregowane według trafności, ale można również szeregować je alfabetycznie według tytułu.

W przypadku czasopism bardzo przydaje się funkcja „struktura”, która pozwala łatwo i szybko odnaleźć poszukiwany rocznik i numer.

Academica pozwala znaleźć nie tylko tytuły czasopism, ale nawet poszczególne artykuły w czasopismach naukowych.

Szukając najlepiej wpisywać jak najwięcej słów z tytułu, co znacznie poprawia trafność wyników i skraca czas wyszukiwania.

Szkolenie było bardzo interesujące i pomocne.

Prelegent mówił przystępnie i kompetentnie.

Jesteśmy bardzo zadowoleni, że Biblioteka Narodowa podjęła się nauczania bibliotekarzy na odległość.

Kujawsko-Pomorska Biblioteka Cyfrowa radzi czytelnikom jak czytać jej zbiory

 

Już blisko 170 tysięcy książek, czasopism, starych druków, map i fotografii jest dostępnych w internecie na stronie Kujawsko-Pomorskiej Biblioteki Cyfrowej.

Wśród nich znajduje się również blisko 60 tysięcy publikacji ze zbiorów Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu.

Biblioteka cyfrowa jest bardzo dużym ułatwieniem dla czytelników, którzy mogą przeglądać stare książki w domach.

Dzięki temu chronione są też najcenniejsze zbiory bibliotek.

Niestety ostatnio przeglądarki internetowe przestały wspierać format DjVu, w jakim są skanowane książki i czasopisma.

W związku z tym przeglądanie w internecie wielu publikacji, zwłaszcza tych dużych, stało się bardzo wolne.

Kujawsko-Pomorska Biblioteka Cyfrowa przygotowała dla swych czytelników specjalny poradnik "Jak czytać zasoby KPBC" .

Poradnik dostępny jest pod adresem:
http://kpbc.umk.pl/var/jak-czytac-zasoby-KPBC.pdf (1,2 MB ; PDF)

Książki i czasopisma w bibliotekach cyfrowych można oczywiście czytać w internecie tak jak dawniej.

Stało się to tylko wolniejsze.

Na szczęście w poradniku przygotowanym przez Kujawsko-Pomorska Bibliotekę Cyfrową znajda państwo kilka sposobów jak przeglądanie przyspieszyć i ułatwić.

Relacja z webinarium - Academica - z logowaniem czy bez?

 

Karol Baniak

Academica – z logowaniem czy bez?

Webinarium

29 marca 2017

Biblioteka Narodowa w Warszawie

W środę 29 marca 2017 roku wzięliśmy udział w szkoleniu internetowym zorganizowanym przez Bibliotekę Narodową w Warszawie.

Prelekcji Karola Baniaka z Zakładu Wypożyczania Krajowego i Zagranicznego Biblioteki Narodowej pod tytułem „Academica – z logowaniem czy bez?” wysłuchało kilkudziesięciu bibliotekarzy z całej Polski.

Uczestnicy mogli cały czas zadawać pytania na czacie i otrzymywali na bieżąco odpowiedzi.

Wykład poświęcony był podstawowym funkcjonalnościom Academiki - cyfrowej wypożyczalni książek i czasopism naukowych.

W Academice dostępne są dwa rodzaje publikacji:

1. publikacje należące do domeny publicznej
2. publikacje chronione przez prawo autorskie

W przypadku zbiorów z domeny publicznej Academica działa tak jak każda biblioteka cyfrowa.

W przypadku zbiorów chronionych przez prawo autorskie Academica działa jak wypożyczalnia - a dokumenty można przeglądać tylko na specjalnych terminalach w bibliotekach.

Na szkoleniu omówiono podstawowe funkcje dostępne w Academice, gdy korzystamy z domeny publicznej.

Każdy ma dostęp do publicznego interfejsu z dowolnego komputera.

Publikacje z domeny publicznej oznaczone są zieloną kropką.

Najpierw omówiono zakładkę "Katalog".

Uczestnicy webinarium zapoznali się z metodami wyszukiwania, z filtrami wyszukiwawczymi i narzędziami do sortowania wyników.

Później omówiono zakładkę "Czytaj".

Pracę z otwartym dokumentem ułatwia kilka sposobów nawigacji i różne opcje widoków.

Publikacje z domeny publicznej można pobierać zbiorczo jako PDF.

Wyszukiwanie artykułów w czasopismach ułatwia drzewko struktury.

Dokumenty w Academice są OCR-owane, więc można wyszukiwać słów na poszczególnych stronach tekstu.

Czytelnik po zalogowaniu otrzymuje bardzo przydatną funkcję "Notatnika".

Dzięki niemu nawet w przypadku dokumentów chronionych prawem autorskim możemy zapisać w terminalu 3600 znaków, a potem otworzyć notatnik już na domowym komputerze.

Na zakończenie webinarium Katarzyna Ślaska (zastępca dyrektora Biblioteki Narodowej) odpowiadała na wszystkie pytania zadawane przez gości na czacie.

Relacja z webinarium - Academica - jak szukać, żeby znaleźć

 

Karol Baniak

Academica - jak szukać, żeby znaleźć

Webinarium

14 marca 2017

Biblioteka Narodowa w Warszawie

We wtorek 14 marca 2017 roku wzięliśmy udział w szkoleniu internetowym zorganizowanym przez Bibliotekę Narodową w Warszawie.

Prelekcji Karola Baniaka z Zakładu Wypożyczania Krajowego i Zagranicznego Biblioteki Narodowej pod tytułem "Academica - jak szukać, żeby znaleźć" wysłuchało kilkudziesięciu bibliotekarzy z całej Polski.

Nad organizacją webinarium czuwały Dorota Fortuna (kierownik Zakładu Wypożyczania Krajowego i Zagranicznego Biblioteki Narodowej) oraz Katarzyna Ślaska (zastępca dyrektora Biblioteki Narodowej).

Uczestnicy mogli cały czas zadawać pytania na czacie i otrzymywali na bieżąco odpowiedzi.

W cyfrowej wypożyczalni międzybibliotecznej książek i czasopism naukowych Academica dostępnych jest już 1 mln 800 tysięcy publikacji.

Stąd ważnym jest opanowanie umiejętności skutecznego wyszukiwania potrzebnych czytelnikom treści.

Karol Baniak na przykładach przedstawił kilka metod i narzędzi wyszukiwawczych.

Domyślnie Academika wyszukuje wyniki alternatywnie, można jednak za pomocą cudzysłowiu uzyskać wyszukiwanie koniunkcyjne.

Academica domyślnie wyszukuje po metadanych z opisu katalogowego, ale oferuje również możliwość wyszukiwania pełnotekstowego.

Skany w Academice są OCR-owane, to znaczy że pozwalają na wyszukiwanie słów na stronach wyświetlanych dokumentów.

Wyniki wyszukiwania można zawężać dzięki filtrom wyszukiwawczym takim jak "słowa kluczowe".

Domyślnie wyniki są uszeregowane według trafności, ale można również szeregować je alfabetycznie według tytułu.

W przypadku czasopism bardzo przydaje się funkcja "struktura", która pozwala łatwo i szybko odnaleźć poszukiwany rocznik i numer.

Szkolenie było bardzo interesujące i pomocne.

Prelegent mówił przystępnie i kompetentnie.

Bardzo jesteśmy zadowoleni, że Biblioteka Narodowa podjęła się nauczania bibliotekarzy na odległość.

Chętnie weźmiemy udział w kolejnych webinariach.

Cyfrowa Wypożyczalnia Publikacji Naukowych Academica w Książnicy Kopernikańskiej

 

Cyfrowa wypożyczalnia

międzybiblioteczna książek

i czasopism naukowych

ACADEMICA

jest już dostępna

w Informatorium

Książnicy Kopernikańskiej

w Toruniu.

Cyfrowa wypożyczalnia Academica udostępnia zasoby cyfrowe Biblioteki Narodowej w Warszawie.

Obejmują one ponad 800 tysięcy książek i czasopism naukowych ze wszystkich dziedzin wiedzy.

Cyfrowa wypożyczalnia Academica oferuje między innymi podręczniki akademickie i zeszyty naukowe szkół wyższych, z tak rozmaitych obszarów wiedzy jak przykładowo medycyna, budownictwo, informatyka, ekonomia, prawo, polonistyka, historia czy pedagogika.

Dostępne w Academice zbiory są skanami wersji drukowanych.

W Academice znajdują się nie tylko publikacje nie-chronione prawem autorskim, ale także, co jest ewenementem, publikacje chronione prawem autorskim.

Dzięki temu w Academice można przeglądać nie tylko stare książki i czasopisma (tak jak we wszystkich bibliotekach cyfrowych), ale również najnowsze publikacje naukowe.

Korzystanie z cyfrowej wypożyczalni Academica jest nieodpłatne, ale teksty chronione prawem autorskim można przeglądać tylko na miejscu w Informatorium, tylko na wydzielonym specjalnie w tym celu terminalu i tylko przez czytelników posiadających naszą kartę biblioteczną.

Przeglądanie publikacji, które nie są chronione prawem autorskim w systemie Academica możliwe jest na dowolnym komputerze (również domowym) po wejściu na stronę:
https://academica.edu.pl

Academica daje możliwość przeglądania publikacji, nie ma możliwości kopiowania książek i artykułów, ich pobierania ani drukowania.

Z jednej publikacji w jednym czasie w całej Polsce może korzystać tylko jedna osoba.

W przypadku publikacji cieszących się dużym zainteresowaniem czytelnikom przychodzi z pomocą system rezerwacji.

Bardzo ciekawą funkcjonalnością Cyfrowej Wypożyczalni Publikacji Naukowych Academica jest opcja "Sugestia".

Dzięki niej czytelnik może zgłaszać dezyderaty zeskanowania poszukiwanych przez siebie publikacji przez Bibliotekę Narodową.

Przypominamy, że do domeny publicznej należą stare książki i czasopisma, których autorzy zmarli przed 70-cioma laty.

Z nowszych publikacji naukowych chronionych prawem autorskim można skorzystać tylko na specjalnym terminalu w Informatorium Książnicy Kopernikańskiej.

Zapraszamy do nas gorąco uczniów, studentów, nauczycieli, pracowników akademickich i inne osoby poszerzające swoje naukowe horyzonty.