Dla ludzi, dla miasta i regionu : Borowiackie Towarzystwo Kultury w Tucholi 1963-2013

 

Hanna Glama
Maria Olick
Joanna Edwarczyk

Dla ludzi, dla miasta i regionu
Borowiackie Towarzystwo Kultury w Tucholi
1963-2013

Wydawca: MEANDER

Tuchola 2013

Sygnatura SIRr XXIXa/45

Książka została wydana z okazji 50-tej rocznicy utworzenia Borowiackiego Towarzystwa Kultury w Tucholi.

Wydawnictwo okolicznościowe poświęcone jest historii Borowiackiego Towarzystwa Kultury, jego działalności wydawniczej oraz działaniom na polu edukacji regionalnej.

Publikacja składa się z trzech tekstów:

• Hanna Glama, Maria Olick - Borowiackie Towarzystwo Kultury w Tucholi w życiu społeczności lokalnej 1963-2013
• Joanna Edwarczyk - Działalność czasopiśmiennicza Borowiackiego Towarzystwa Kultury
• Maria Olick - By Mała Ojczyzna nie była pustosłowiem. Rola Borowiackiego Towarzystwa Kultury w Tucholi w edukacji regionalnej lokalnego społeczeństwa

Borowiackie Towarzystwo Kultury położyło wielkie zasługi dla rozpropagowania haftu kaszubskiego w jego odmianie tucholskiej i borowiackiej.

Organizuje się kursy haftu, konkursy hafciarskie, kluby hafciarek.

Wśród wielu form działalności Towarzystwa wyróżnić należy organizację Wystaw Sztuki Ludowej i towarzyszące im Biesiady Twórców.

Osiągnięciem Towarzystwa było również powołanie tucholskiego kabaretu "Zajączek".

Za sprawą Borowiackiego Towarzystwa Kultury w Tucholi są organizowane konkursy fotograficzne.

Towarzystwo jest też pomysłodawcą tucholskich plenerów artystycznych.

Członkowie Towarzystwa organizują również święto patronki Tucholi - św. Małgorzaty.

Borowiackie Towarzystwo Kultury wydawało i wydaje szereg periodyków i jednodniówek.

Wśród nich są:

• Tucholanin
• Borowiackie Wieści
• Zapiski Tucholskie
• Posłaniec świętej Małgorzaty
• Na bulwy czas

W końcu członkowie Towarzystwa prowadzą warsztaty dla nauczycieli i zajęcia dla uczniów poświęcone kulturowemu dziedzictwu Borów Tucholskich.

Współpracują w tym względzie ze szkołami, przedszkolami, muzeum, biblioteką i domem kultury.

Lekcje w Książnicy Kopernikańskiej

 

Chcesz dowiedzieć się, co to jest katalog PROLIB, albo jak korzystać z Systemu Informacji Prawnej LEX?

Interesuje cię historia książki albo stare pomorskie gazety?

Zapraszamy do Książnicy Kopernikańskiej na lekcje biblioteczne i zajęcia tematyczne.

Książnica Kopernikańska w Toruniu prowadzi zajęcia przygotowujące do  efektywnego korzystania z usług i zasobów Biblioteki. Polecamy również tematyczne lekcje biblioteczne. W obu przypadkach udział jest bezpłatny.

Zapraszamy licealistów wraz z opiekunami. Zajęcia odbywają się w formie wykładów i warsztatów. Ich przebieg jest zawsze zindywidualizowany; forma i treść każdego spotkania odzwierciedla oczekiwania słuchaczy.

Nie nudzimy. Prezentujemy użyteczne narzędzia: Zintegrowany Katalog Elektroniczny PROLIB, Cyfrową Wypożyczalnię Publikacji Naukowych „Academica”, Kujawsko-Pomorską Bibliotekę Cyfrową, System Informacji Prawnej „Lex”.

Lekcje tematyczne obejmują takie zagadnienia jak: książki regionalne, stare czasopisma pomorskie, przeszłość i kultura Torunia, Kujaw i Pomorza. Jesteśmy w stanie zrealizować każdy temat o ile jego prezentacja będzie oparta o materiały zgromadzone w Bibliotece. W tej kwestii jesteśmy otwarci na propozycje polonistów i historyków.

Zajęcia trwają 45 minut i odbywają się w siedzibie Książnicy Kopernikańskiej przy ul. Słowackiego 8. Zgłoszenia i propozycje prosimy kierować do Działu Informacyjno-Bibliograficznego; mailowo: regionalna@ksiaznica.torun.pl lub telefonicznie: 56 622 66 42 wew. 103.

Znani i nieznani ludzie regionu kujawsko-pomorskiego

 

Znani i nieznani ludzie regionu kujawsko-pomorskiego

Pod redakcją:
Waldemara Rozynkowskiego,
Małgorzaty Strzeleckiej,
Michała Targowskiego

Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika

Toruń 2015

Sygnatura SIRr IIIA/109

"Znani i nieznani ludzie regionu kujawsko-pomorskiego" jest już trzecim tomem wydanym w ramach serii "Region Kujawsko-Pomorski w Przeszłości".

Do tej pory ukazały się:

• Zamki, pałace, dwory i ich mieszkańcy w regionie kujawsko-pomorskim (2013)
• Nekropolie i miejsca pamięci w regionie kujawsko-pomorskim (2014)
• Znani i nieznani ludzie regionu kujawsko-pomorskiego (2015)

Seria jest pokłosiem konferencji naukowo-metodycznych organizowanych przez Instytut Historii i Archiwistyki Wydziału Nauk Historycznych UMK.

Zbiór studiów „Znani i nieznani ludzie regionu kujawsko-pomorskiego” składa się z referatów wygłoszonych podczas konferencji, jaka odbyła się 27 listopada 2014 roku w Instytucie Historii i Archiwistyki UMK.

Autorami referatów byli uczeni akademiccy oraz nauczyciele praktycy.

Pierwsza naukowa część książki zawiera teksty badaczy, prezentujących wyniki swych poszukiwań i odkryć.

Druga metodyczna część została napisana przez nauczycieli historii i osoby związane z naszym regionem, które zaprezentowały swoje osiągnięcia i autorskie projekty.

CZEŚĆ HISTORYCZNA

Joanna Karczewska, Dariusz Karczewski - Książę Kazimierz Konradowic – twórca księstwa kujawskiego

Sobiesław Szybkowski - Od jednowioskowego szlachcica do wojewody. Kariera wojewody brzeskiego Andrzeja z Pierowej Woli (Lubienia)

Tomasz Dziki - Z badań nad wizerunkiem burżuazji przemysłowej Włocławka w okresie zaborów (1815–1918)

Aneta Niewęgłowska - Dyrektorzy wyższej szkoły żeńskiej w Toruniu w dziewiętnastym stuleciu

Waldemar Rozynkowski - Z Łucka do Zamku Bierzgłowskiego – o Słudze Bożym ks. biskupie Adolfie Piotrze Szelążku (1865–1950)

Monika Pest - Korespondencja polskich typografów do Janiny i Zygfryda Gardzielewskich. Unikatowa pamiątka „czarnej sztuki” w regionie

CZEŚĆ METODYCZNA

Bartosz Kleist  - Kujawy w życiu i twórczości Jana Kasprowicza 

Agnieszka Laddach - Ks. prof. Janusz St. Pasierb w świadomości mieszkańców województw: pomorskiego i kujawsko-pomorskiego

Grzegorz Radomski, Jarosław Czarnomski - Pamięć o byłych nauczycielach jako forma kreowania wzorca osobowego w Liceum Ogólnokształcącym im. mjra Henryka Sucharskiego w Sierpcu 

Grażyna Jaśniowska - Jan Kasprowicz – patron Szkoły Podstawowej nr 10 w Inowrocławiu

Dariusz Chrobak - Znani i nieznani mieszkańcy ziemi dobrzyńskiej w kształtowaniu postaw młodego pokolenia na przykładzie działań Szkoły Podstawowej im. K. K. Baczyńskiego w Czernikowie 

Mateusz Głowacki - Józef Otto hr. Skarbek (1819–1900) – życie, działalność i spuścizna ostatniego dziedzica Osięcin z perspektywy edukacji historycznej i regionalnej

Szymon Wiśniewski - Mieszkańcy Golubia-Dobrzynia i okolic na frontach II wojny światowej. W 70. rocznicę bitwy pod Monte Cassino

Maria Jadczak - Tajemnica Elżbiety Zawackiej. Czy „Zo” była Matą Hari? Próba lekcyjnego portretu psychologicznego

Klasa 2d Gimnazjum nr 21 z wizytą w Książnicy Kopernikańskiej

 

OCZKO 21!

Gazetka szkolna Gimnazjum nr 21

im. Tony'ego Halika w Toruniu

Nr 4

Marzec/Maj

2015/2016

Miło nam poinformować, że w gazetce szkolnej OCZKO 21!, wydawanej przez uczniów Gimnazjum nr 21 w Toruniu, ukazała się relacja z wizyty klasy 2d w Książnicy Kopernikańskiej.

Uczniowie klas 2d, 2c i 1a odwiedzili Książnicę 10 maja 1016 roku w ramach Ogólnopolskiego Tygodnia Bibliotek.

Młodzi ludzie zapoznali się z historią biblioteki, obejrzeli Czytelnię Główną, Wypożyczalnię, Informatorium.

Przygotowaliśmy również dla nich specjalną prezentację faksymiliów i cymeliów.

Młodzież oglądała reprinty starych ksiąg oraz cenne i nietypowe druki (wśród nich książki pachnące różami i konwaliami).

Entuzjastyczna relacja w czasopiśmie uczniowskim "OCZKO 21!" dowodzi, że gimnazjalistom bardzo podobała się przygotowana przez nasz Dział lekcja biblioteczna.

Inne szkoły zainteresowane lekcjami w Książnicy mogą zgłaszać się do Działu Informacyjno-Bibliograficznego mailowo: regionalna@ksiaznica.torun.pl lub telefonicznie: 56 622 66 42 wew. 103.

Swojskość i obcość w regionie kujawsko-pomorskim

 

Dnia 17 września 2015 r. uczestniczyliśmy w Ogólnopolskiej Konferencji Naukowej i Dydaktycznej Swojskość i obcość w regionie kujawsko-pomorskim, która odbyła się w Instytucie Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy.

To już piąte spotkanie z cyklu Dzieje regionu kujawsko-pomorskiego, zorganizowane wspólnie przez Urząd Marszałkowski, Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy oraz Uniwersytet Mikołaja Kopernika.

Skierowane jest do nauczycieli, studentów, uczniów i regionalistów.

Konferencję otworzył i gości przywitał prof. dr hab. Wojciech Polak.

W pierwszym referacie Spór o rolę i politykę zakonu krzyżackiego na ziemiach Pomorza Wschodniego prof. dr hab. Maksymilian Grzegorz skupił się na omówieniu kwestii stosunków polsko-krzyżackich w niemieckich podręcznikach. Historycy do dnia dzisiejszego spierają się o kwestię Pomorza Gdańskiego – czy było to zajęcie ziem polskich, czy odzyskanie terenów pierwotnie niemieckich.

Andrzej Pabian z Urzędu Marszałkowskiego opowiedział zgromadzonym o menonitach na Pomorzu i Kujawach. To grupa wyznaniowa, która wyłoniła się w XVI w. z anabaptyzmu. Wyznacznikiem wiary było dla nich Pismo Św., uznawali chrzest i bierzmowanie. Odmawiali służby wojskowej, obca im była przemoc fizyczna, nie prowadzili działalności misyjnej. Grupa, Sosnówka, Mała Nieszawka i Mątawy to główne miejsca osiedleń tej grupy w województwie kujawsko-pomorskim.

Stosunki narodowościowe i wyznaniowe w województwie pomorskim w latach II Rzeczypospolitej omówił dr hab. Przemysław Olstowski z Instytutu Historii Polskiej Akademii Nauk. Podkreślił znaczenie polskich spisów powszechnych z 1921 r. i 1931 r. jako cennych źródeł do badań nad ludnością Pomorza.

Dr hab. Zdzisław Biegański zreferował stan zróżnicowania społeczeństwa Pomorza po I wojnie. Omówił problem separatyzmu ziem zachodnich II Rzeczypospolitej, należących wcześniej do państwa pruskiego.

Referat Merytoryczne i metodyczne propozycje realizacji wątku tematycznego „Swojskość i obcość” na lekcjach Historii i społeczeństwa dr Teresy Maresz skierowany był głównie do nauczycieli historii. Prelegentka omówiła kilka modułów, jakie realizowane mogą być w ramach nauczania historii oraz jak są one ujęte w podręczniku do nauczania tego przedmiotu. Rozwinęła pojęcie swojskości i obcości, sugerując, iż należałoby, dyskutując nad nimi w szkole, pokazać je w szerszym spektrum, łącząc wiedzę historyczną z filmem i literaturą.

Wystąpienie wieńczące pierwszą część konferencji poświęcone zostało ładowi przestrzennemu w edukacji regionalnej. Zbigniew Wajer z Urzędu Marszałkowskiego  w prezentacji pokazał, ze obcość często przechodzi w swojskość, staje się integralną częścią danego terytorium, do tego stopnia, że zaciera się granica wpływów.

Po przerwie i poczęstunku wznowiono obrady. Tę część spotkania poprowadził dr hab. Zdzisław Biegański.

Prof. dr hab. Włodzimierz Jastrzębski zajął się problematyką rozliczeń z niemiecką listą narodowościową po II wojnie na terenie Kujaw i Pomorza. 95 proc. mieszkańców Pomorza Gdańskiego złożyło wniosek o wpisanie na Volkslistę, zgłoszenie około 55 proc. zostało przyjęte. W 1944 r. Polski Komitet Wyzwolenia Narodowego wydał dekret o ściganiu i karaniu Volksdeutschów. Od 1945 r. rozpoczęły się procesy rehabilitacyjne osób, które podpisały niemiecką listę narodowościową II, III i IV kategorii.

Działalność Klubu Inteligencji Katolickiej (KIK) omówił dr Michał Białkowski. Pokrótce przedstawił historię stowarzyszenia, następnie skupił się na próbach wykluczenia indywidualnego konkretnych członków, m. in. Krystyny Porębskiej, sekretarza KIKu w latach 1957-1960, której kilkakrotnie odmówiono zgody na wyjazd za granicę. Podobne szykany dotknęły Stefana Frankiewicza, tak, iż w 1970 r. zdecydował się na opuszczenie Torunia. Barbara i Jerzy Matyjek rozpracowywani byli przez Wydział IV Komendy Wojewódzkiej MO w Toruniu, przeglądano ich korespondencję, podsłuchiwano rozmowy telefoniczne. Większość działaczy, mimo starań SB, nie dało się złamać i przetrwało trudny czas prześladowań.

Dr Artur Trapszyc z Muzeum Etnograficznego w Toruniu opowiedział o znaczeniu ruchu hippisowskiego w Polsce i na świecie. Podkreślił, iż kontrkultura ta szybko przeniknęła do kultury masowej i polityki. W Polsce nie miała szans na tak szeroki i szybki rozwój, gdyż władza zwalczała wszelkie przejawy inności i niezależności.

Obozowi w Potulicach poświęcony był kolejny referat, autorstwa prof. dr. hab. Wojciecha Polaka i dr Sylwii Galij-Skarbińskiej. Był to jeden z 52 ośrodków internowania w stanie wojennym. Panowały tu ciężkie warunki, obóz funkcjonował w budynku więzienia. Internowani byli regularnie wzywani na „rozmowy” z funkcjonariuszami SB, które miały formę przesłuchań.

Ostatnim punktem konferencji były dwa komunikaty. Pierwszy, wygłoszony przez dr. Konrada Papuzińskiego, dotyczył sportu na Kujawach i Pomorzu. Po II wojnie baza sportowa w Polsce uległa w znacznym stopniu zniszczeniu. W okręgu kujawsko-pomorskim straty wyniosły prawie 50 proc. W latach 50. XX w. przystąpiono do odbudowy obiektów sportowych, gdyż szybko zrozumiano, że imprezy sportowe są dobrą metodą integracji społeczeństwa i kultywacji ideałów władzy ludowej.

Dr Dariusz Chyła z Archiwum Państwowego w Toruniu przedstawił wyniki badań akt Wydziału Bezpieczeństwa Publicznego Magistratu miasta Torunia (1920–1932) pod kątem podziału na swoich i obcych. W Toruniu w okresie międzywojennym zamieszkiwało wielu przedstawicieli innych niż polska narodowości, m. in. Żydów, Ukraińców, Rosjan, Niemców i Cyganów. Segregacja była również widoczna w licznej wówczas w Toruniu grupie żebraków – tych, którzy nie byli zameldowani w Toruniu, czyli obcych wydalano z miasta.

Po referatach i komunikatach prof. Wojciech Polak i dr hab. Zdzisław Biegański poprowadzili dyskusję.

Znani i nieznani ludzie regionu kujawsko-pomorskiego - konferencja

 

Konferencja naukowo – metodyczna

z cyklu

Region kujawsko -pomorski

w przeszłości:

ZNANI I NIEZNANI

LUDZIE REGIONU

KUJAWSKO-POMORSKIEGO

27 listopada 2014 roku w Instytucie Historii i Archiwistyki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika odbyła się kolejna już konferencja naukowo – metodyczna z cyklu Region kujawsko – pomorski w przeszłości. Tym razem poświęcona Znanym i nieznanym ludziom regionu kujawsko – pomorskiego. Organizatorami spotkania byli: prof. Waldemar Rozynkowski, dr Małgorzata Strzelecka i dr Michał Targowski.

Zebranych gości przywitał w imieniu Władz Instytutu prof. Jarosław Kłaczkow.

Konferencję rozpoczął prof. Waldemar Rozynkowski, dokonując prezentacji książki, która jest zbiorem referatów z poprzedniej sesji: Nekropolie i miejsca pamięci regionu kujawsko-pomorskiego. Omówił pokrótce ich treść i przypomniał nazwiska autorów poszczególnych rozdziałów.

Podobnie jak w latach poprzednich, konferencja została podzielona na część naukową i metodyczną. W pierwszej przedstawione zostały badania nad wybranymi zagadnieniami, w drugiej - nauczyciele historii i osoby związane z naszym regionem, zaprezentowały swoje odkrycia, osiągnięcia i autorskie projekty.

Pierwszy referat, autorstwa Joanny Karczewskiej i Dariusza Karczewskiego, poświęcony został Kazimierzowi Konradowicowi - twórcy księstwa kujawskiego. Syn Konrada Mazowieckiego, poprzez związki genealogiczne (druga żona, Konstancja), ale też współpracę gospodarczą, nawiązał ścisłe kontakty ze Śląskiem. Po śmierci ojca połączył w swoich rękach dwie znaczące politycznie ziemie – kujawską i łęczycką. Dariusz Karczewski omówił przebieg walk, m. in. ze Świętopełkiem Pomorskim o przyległe ziemie, a także wspomniał, że to właśnie za czasów księcia Konrada Kujawy ugruntowały swoją pozycję.

Sobiesław Szybkowski opowiedział o karierze Andrzeja z Pierowej Woli, który, mimo iż wśród swych przodków nie posiadał wysoko postawionych urzędników, doszedł aż do stanowiska wojewody brzeskiego. Pełnił również funkcję asesora w sądach szlacheckich oraz arbitra. Pod koniec życia był właścicielem jednego miasta, 13 wsi lub ich części oraz trzech posiadłości, jakie wniosła do małżeństwa żona Dorota z Komorowa.

Dzieje włocławskiej burżuazji przełomu XIX i XX wieku przybliżył słuchaczom Tomasz Dziki. Miasto to było w II poł. XIX w. i w początkach wieku XX jednym z największych ośrodków przemysłowych Królestwa Polskiego. Prelegent, na przykładzie rodziny Bojańczyków, pokazał zmiany, jakie zaszły zarówno w statusie materialnym, jak i w sferze mentalnej rzemieślników. Kazimierz Bojańczyk nie tylko produkował, ale też zajmował się dystrybucją swoich towarów, dzierżawił nieruchomości i prowadził własny szynk alkoholi. Dbał o swoje interesy i edukację dzieci, nie uczestniczył jednak w życiu publicznym. Jego syn, Rafał, a później wnuk Wincenty nie skupiali się wyłącznie na powiększaniu rodzinnego dobytku. Aktywnie angażowali się w wiele inicjatyw o charakterze społecznym (m. in. prace na rzecz budowy mostu, tworzenie ochotniczej straży pożarnej).

Ksiądz Bartosz Kleist przywołał postać Jana Kasprowicza i jego związki z Kujawami. Zwrócił uwagę na to, iż motywy kujawskie pojawiają się w twórczości poety na przestrzeni wielu lat. Omówił także miejsca, zwłaszcza w Inowrocławiu, które odwołują się do pamięci o Kasprowiczu.

O kultywowanej pamięci innego poety opowiedziała Agnieszka Laddach. W Pelplinie, z którym związany był ks. Janusz Pasierb, wymiera pokolenie, które miało z nim osobisty kontakt. Osób znających jego wrażliwość i przyzwyczajenia, spędzających z nim czas w nadmorskim Żarnowcu, gdzie tworzył, jest coraz mniej. Młodzi ludzie mogą poznać go jedynie za pośrednictwem jego tekstów.

Ostatnim referatem tej części spotkania było wystąpienie Moniki Pest: Z miłości do „czarnej sztuki”, czyli o korespondencji polskich typografów do Zygfryda Gardzielewskiego (1914–2001). Słuchacze dowiedzieli się, że Zygfryd Gardzielewski, twórca Antykwy Toruńskiej, piątej polskiej czcionki i pierwszej powojennej w historii drukarstwa polskiego, przez ponad dwadzieścia lat kierował Oficyną Drukarską Książnicy Miejskiej. W Sekcji Dokumentów Życia Społecznego UMK znajduje się spuścizna Janiny i Zygfryda Gardzielewskich. Znajdziemy tam np. fotografie, materiały dotyczące życia i twórczości typografa i grafika, korespondencję (m. in. z Janem Kuglinem, Stanisławem Gliwą).

Po Komunikatach i prezentacjach wręczone zostały medale „Zasłużony dla Olimpiady Historycznej”. Idea olimpiady historycznej narodziła się w Toruniu. Czterdzieści lat temu Walne Zebranie Polskiego Towarzystwa Historycznego zaproponowało Marianowi Biskupowi utworzenie konkursu historycznego. Wspólnie z Henrykiem Samsonowiczem podjęli się realizacji tego zadania. Dziś to impreza o charakterze ogólnopolskim.

Część metodyczną poprowadzili: dr Małgorzata Strzelecka i dr Michał Targowski. W jej ramach zaprezentowane zostały następujące referaty:

• Katarzyna Minczykowska: Postać Elżbiety Zawackiej w działaniach popularyzatorskich i edukacyjnych w zakresie historii.
• Jarosław Czarnomski, Grzegorz Radomski: Pamięć o byłych nauczycielach jako forma budowania tradycji szkoły i kreowania wzorca osobowego w LO w Sierpcu.
• Daniel Piotrowski: „Fordon moim domem” - w poszukiwaniu zagubionej tożsamości mieszkańców jednej z dzielnic Bydgoszczy.
• Grażyna Jaśniowska: Jan Kasprowicz – patron Szkoły Podstawowej nr 10 w Inowrocławiu.
• Dariusz Chrobak: Znani i nieznani mieszkańcy ziemi dobrzyńskiej w kształtowaniu postaw młodego pokolenia na przykładzie SP Czernikowo.
• Szymon Wiśniewski: Projekt edukacyjny - 70 rocznica bitwy pod Monte Cassino i udział mieszkańców Golubia-Dobrzynia w II wojnie światowej
• Mateusz Głowacki: Józef Otto hr. Skarbek (1819-1900) - życie, działalność i spuścizna ostatniego dziedzica Osięcin z perspektywy edukacji historycznej i regionalnej

Termin kolejnej konferencji został już wyznaczony na 26 listopada 2015 r.

Konferencja "Dzieje Regionu Kujawsko - Pomorskiego : Życie codzienne"

 

29 września 2011 roku uczestniczyliśmy w ogólnopolskiej konferencji naukowej i metodycznej "Dzieje regionu kujawsko-pomorskiego. Życie codzienne".

Organizatorami konferencji byli:

• Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu

(prof. dr hab. Jacek Wijaczka, dr hab. Waldemar Rozynkowski (prof. UMK),
dr Małgorzata Strzelecka, dr Michał Targowski - Instytut Historii i Archiwistyki)

• Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego w Toruniu

(Anna Hołub, Anna Szpak - Departament Edukacji i Sportu)

Konferencja miała na celu popularyzację wiedzy o dziejach obszarów tworzących współcześnie województwo kujawsko - pomorskie, integrację środowisk zajmujących się edukacją regionalną oraz zachęcenie do podejmowania tematyki związanej z dziejami regionu i małych ojczyzn.

Konferencja adresowana była głównie do nauczycieli, ale również muzealników, bibliotekarzy, organizacji pozarządowych i wszystkich pasjonatów regionalnej historii.

Konferencja podzielona była na dwie części: naukową i metodyczną.

Część naukową konferencji wypełniły wystąpienia historyków z różnych ośrodków naukowych poświęcone głównemu tematowi sesji – życiu codziennemu minionych pokoleń zamieszkujących w przeszłości obszary należące współcześnie do województwa kujawsko-pomorskiego.

W części metodycznej wzięli udział nauczyciele z regionu, którzy zaprezentowali swoje doświadczenia i projekty realizowane w placówkach oświatowych, związane z historią, geografią i kulturą regionu.

Przedstawione zostały również działania realizowane przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko-Pomorskiego w ramach edukacji regionalnej.

CZĘŚĆ NAUKOWA:

prof. dr hab. Andrzej Radzimiński (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu)
"Przy stole rycerzy i duchownych zakonu krzyżackiego w Prusach"

dr Rafał Simiński (Uniwersytet Szczeciński)
"Życie codzienne mieszczan na Pomorzu i Kujawach w średniowieczu"

dr hab. Marek Zieliński, prof. UKW (Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy)
"Z życia codziennego miast chełmińskich i kujawskich w XVI-XVIII w."

dr Michał Targowski (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu)
"Życie codzienne szlachty na pograniczu Prus Królewskich i Korony w XVI-XVIII w."

dr Marcin Grulkowski (Instytut Historii Polskiej Akademii Nauk w Gdańsku)
"Wpływ rozwoju kolei na życie codzienne w Prusach Zachodnich"

dr Piotr Birecki (Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu)
"Dynamika życia kulturalnego pomorskiego miasteczka na przykładzie Chełmży"

CZEŚĆ DYDAKTYCZNA:

mgr Anna Hołub (Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko - Pomorskiego w Toruniu, Departament Edukacji i Sportu)
dr Bogusław Bogucki (Gimnazjum im. Czesława Miłosza w Nowej Wsi)

"Projekty realizowane w ramach edukacji regionalnej przez Urząd Marszałkowski Województwa Kujawsko - Pomorskiego"

mgr Dariusz Chrobak (Szkoła Podstawowa w Czernikowie)
"Życie na ziemi dobrzyńskiej. Działania regionalne szkół na ziemi dobrzyńskiej na przykładzie pracy SP im. K.K. Baczyńskiego w Czernikowie"

dr Jarosław Łuczyński (Zespół Szkół nr 16 im. W. Szuman w Toruniu / Wyższa Szkoła Kultury Społecznej i Medialnej w Toruniu)
"Turystyka dziedzictwa kulturowego dzieci i młodzieży w województwie kujawsko - pomorskim na przykładzie jej wybranych aspektów"

dr Ewa Puls (Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy)
"Projekt „Bydgoszcz naszych rodziców, dziadków i pradziadków” jako przykład edukacji regionalnej w Pałacu Młodzieży w Bydgoszczy"

dr hab. Grzegorz Radomski (LO w Sierpcu / Uniwersytet Mikołaja Kopernika w Toruniu)
"Przezwyciężanie stereotypów narodowych na przykładzie projektu „Tak niewiele – renowacja cmentarza ewangelickiego w Osówce” realizowanego w LO Sierpc"

mgr Jacek Tymiński (V LO w Toruniu)
"Nauczanie historii regionalnej w ramach projektu „Opowiem Ci o wolnej Polsce” w V LO im. Jana Pawła II w Toruniu"

mgr Zbigniew Żuchowski (Dobrzyńskie Towarzystwo Naukowe, Wąpielsk)
"Z historii życia codziennego ludności okolic Wąpielska w latach 1918-1939"

Uczestnicy konferencji w czasie dyskusji zwrócili uwagę na trudności na jakie napotyka edukacja regionalna w naszym województwie, spowodowane faktem, iż nie stanowi ono zwartego regionu historycznego, etnograficznego, ani przyrodniczego.

Województwo kujawsko - pomorskie obejmuje bowiem Ziemię Chełmińską, Ziemię Dobrzyńską, Kujawy, Pałuki, Krajnę i Bory Tucholskie.

Z drugiej strony ta różnorodność jest wielkim walorem naszego regionu.

Dyskutanci zwracali też uwagę na potrzebę wydawania regionalnych materiałów dydaktycznych i tekstów źródłowych.

Bardzo dobrze oceniono pomysł spotkania środowiska akademickiego z nauczycielami praktykami.

Materiały z konferencji zostaną wkrótce opublikowane w formie książki.

Konferencja jest pierwszą z cyklu corocznych spotkań regionalistów, które będą okazją do zapoznania się z badaniami naukowymi nad wybranymi zagadnieniami z historii regionu oraz do prezentacji działań i projektów związanych z edukacją regionalną realizowanych w różnych placówkach oświatowych i kulturalnych na terenie województwa kujawsko-pomorskiego.