Mirosław Krajewski - Dobrzyńska Częstochowa

 

Mirosław Krajewski 

Dobrzyńska Częstochowa
Sanktuarium NMP Skępskiej, Matki Bożej Brzemiennej - Królowej Ziemi Dobrzyńskiej, Mazowsza i Kujaw
Na 525-lecie sprowadzenia do Skępego Figury Matki Bożej (1496-2021) 

Wydawca: Dobrzyńskie Towarzystwo Naukowe

Skępe 2021

Sygnatura SIRr XXXIV/203

Prof. zw. dr. hab. Mirosław Krajewski jest wybitnym historykiem, politologiem i wydawcą.

Związany jest z Uniwersytetem Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy i Szkołą Wyższą im. Pawła Włodkowica w Płocku.

Jest prezesem Dobrzyńskiego Towarzystwa Naukowego.

Jest autorem i redaktorem ponad 140 książek o historii ziemi dobrzyńskiej, Mazowsza i Kujaw.

Monografia "Dobrzyńska Częstochowa" poświęcona jest kultowi Najświętszej Maryi Panny Skępskiej - Matki Bożej Brzemiennej.

Figura Matki Bożej do Skępego została przywieziona w 1496 roku przez Zofię Kościelecką.

Jednocześnie kasztelan Mikołaj Kościelecki dokonał fundacji klasztoru ojców bernardynów w Skępem.

Autor na wstępie przedstawił tło społeczno-kulturowe kościoła i klasztoru, historię Skępego, dzieje kościoła Zwiastowania NMP i klasztoru Bernardynów, rozwój kultu Matki Bożej Skępskiej.

Następnie opisano wizerunki figury Najświętszej Maryi Panny Skępskiej.

Opisano dzieje budowy i wygląd kościoła klasztornego bernardynów,

Przedstawiono wymowę kultu Matki Bożej Brzemiennej ze Skępego.

Wspomniano o wizerunkach Matki Boskiej Skępskiej w innych miejscowościach i kościołach 

Poinformowano o kopiach figury Matki Boskiej Skępskiej znajdujących się w muzeach na Ziemi Dobrzyńskiej i w innych regionach kraju.

Autor dokonał również przeglądu historiograficznego publikacji na temat kościoła i klasztoru Ojców Bernardynów w Skępem.

Bardzo ważną częścią książki było zaprezentowanie utworów literackich poświęconych Matce Boskiej Skępskiej.

Zacytowano zarówno dzieła poetyckie jak i prozatorskie,

Wymieniono źródła i literaturę, artykuły naukowe i prasowe na temat Skępego, kościoła, klasztoru i figury NMP Skępskiej.

Opracowanie uzupełniają liczne fotografie.

Książkę zamykają dwa artykuły:

- Kościół w Polsce i Zakon Franciszkański w czasach błogosławionego Władysława z Gielniowa (Roland Prejs OFMCap.) 

- Bractwo Niepokalanego Poczęcia Najświętszej Maryi Panny przy kościele OO. Bernardynów w Skępem (XVII-XX wiek) (Aleksander Sitnik OFM)

Marek Sass - Bysławek w Borach Tucholskich

 

Marek Sass

Bysławek w Borach Tucholskich
z dziejów wsi i klasztoru 

Wydawnictwo Magraf

na zlecenie Stowarzyszenia Rozwoju Gminy Lubiewo "Bory"

Bydgoszcz Bysławek 2014

Sygnatura SIRr VIII/In-Bysławek-1

Rekonstrukcja dziejów Bysławka była możliwa przede wszystkim dzięki analizie dokumentów pozostających w dyspozycji Archiwów państwowych w Bydgoszczy i Gdańsku oraz Archiwum Diecezjalnego w Pelplinie.

Źródła archiwalne są uzupełniane przez wzmianki zamieszczane w prasie pomorskiej z przełomu XIX i XX wieku.

Historia Bysławka rozpoczyna się już w XIV wieku.

Od początku XVII wieku losy wsi związane są z klasztorem benedyktynek. 

Dziś jest to dom Sióstr Miłosierdzia Bożego św. Wincentego a Paulo.

Do dziś zachował się najcenniejszy zabytek, jakim jest krzyż ufundowany w 1603 roku dla klasztoru w Bysławku przez Zofię z Kostków Batorowa.

Klasztor jest centrum borowiackiego kultu Matki Bożej Pocieszenia.

Od stu lat nad Bysławkiem i Borami Tucholskimi góruje dostojna neogotycka wieża kościoła.

Dzieje klasztoru i wsi przeplatają się na łamach monografii.

Wiele miejsca poświęcono też miejscowej szkole, działalności Koła Gospodyń Wiejskich czy Ochotniczej Straży Pożarnej.

Księga jest bogato ilustrowana fotografiami archiwalnymi oraz zdjęciami przedstawiającymi reprodukcje dokumentów.

Księga klasztorów ziemi chełmińskiej w średniowieczu. T. 1, Chełmno

 

Monika Jakubek-Raczkowska
Juliusz Raczkowski
Piotr Oliński

Księga klasztorów ziemi chełmińskiej w średniowieczu
T. 1, Chełmno

Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika
Towarzystwo Naukowe w Toruniu

Toruń 2019

Sygnatura SIRr XXXIV/187

Opracowanie stanowi pierwsza część wydawnictwa poświęconego klasztorom w Chełmnie i Toruniu w okresie średniowiecza.

Autorzy zebrali obszerny materiał złożony z danych źródłowych, analiz, ikonografii i wyników prac dokumentacyjnych.

Publikacja poświęcona jest trzem chełmińskim klasztorom:

• cysterek - benedyktynek
• dominikanów
• franciszkanów

Opracowanie rozpoczyna się obszernym wstępem ogólnym, w którym przedstawiono dzieje, działalność i spóściznę wszystkich klasztorów ziemi chełmińskiej w średniowieczu łącznie.

Najważniejszą częścią publikacji jest Katalog, w którym uwzględniono szczegółowo opracowane zagadnienia historyczne, związane z funkcjonowaniem każdego z chełmińskich klasztorów, a także architekturę kościołów i zabytki należące niegdyś do ich wystroju i wyposażenia.

Każdy klasztor opracowano uwzględniając:

• Zagadnienia historyczne (nazwa, położenie, przynależność zakonna, historia klasztoru, składy osobowe konwentów, podstawy prawne, relacje prawne ze zwierzchnikiem terytorialnym, podstawy ekonomiczne, zycie religijne i oddziaływanie religijne, zabytki kultury pisanej
• Zagadnienia historyczno-artystyczne (założenie klasztorne, wystrój i wyposażenie kościoła, które przedstawiono w układzie identyfikacja, lokalizacja, opis, dzieje, rozpoznanie, bibliografia, dokumentacja, dokumentacja fotograficzna)

Opracowanie jest bogato ilustrowane.

Z przeszłości w przyszłość - kulturotwórcze i cywilizacyjne znaczenie klasztoru pobernardyńskiego dla społeczności lokalnej w Świeciu

 

Z przeszłości w przyszłość

Kulturotwórcze i cywilizacyjne znaczenie klasztoru pobernardyńskiego dla społeczności lokalnej w Świeciu

Wydawca: Szkoły Katolickie
im. ks. dr. Bernarda Sychty

Świecie 2012

Sygnatura SIRr XXXI/104

Publikacja "Z przeszłości w przyszłość" została wydana w związku z jubileuszem 15-lecia Szkół Katolickich im. ks. dr. Bernarda Sychty w Świeciu.

Książka jest zbiorem tekstów poświęconych kulturotwórczemu i cywilizacyjnemu znaczeniu klasztoru pobernardyńskiego dla społeczności lokalnej w Świeciu i szerzej na Kociewiu.

Do tradycji bernardyńskiej nawiązuje dziś Zespół Szkół Katolickich w Świeciu.

Zespół Szkół Katolickich składa się z Katolickiego Liceum Ogólnokształcącego (od 1997 r.), Katolickiego Gimnazjum (od 2007 r.) i Katolickiej Szkoły Podstawowej (od 2012 r.).

Opracowanie składa się z dwóch części:

• Pobernardyński Zespół Klasztorny w Świeciu
• Szkoły Katolickie Świecie im. ks. dr. Bernarda Sychty

W książce opisano dzieje kościoła i klasztoru bernardynów w Świeciu, zarówno w ujęciu historyka kościoła, jak i w ujęciu historyka sztuki.

Do opracowania dołączono szereg zabytkowych tekstów z kronik świeckich bernardynów, przetłumaczonych na język polski.

Drugą część księgi jubileuszowej otwiera prezentacja patrona szkoły ks. dr. Bernarda Sychty.

Dalej możemy przeczytać o okolicznościach utworzenia Szkół Katolickich w Świeciu, ich rozwoju, funkcjonowaniu i perspektywach.

Niezwykle cenne są liczne zamieszczone w książce osobiste wspomnienia założycieli szkoły, dyrektorów, nauczycieli, kapłanów, uczniów i rodziców.

Tajemnice Klasztoru Benedyktynek w Grudziądzu

 

Tajemnice Klasztoru Benedyktynek
w Grudziądzu

Redakcja: Anna Wajler

Wydawca:
Muzeum im. ks. dr. Władysława Łęgi w Grudziądzu

Grudziądz 2014

Sygnatura SIRr XXXIV/148

Klasztor Benedyktynek w Grudziądzu powstał w 1631 roku.

Dzisiejszy budynek klasztoru wzniesiono w 1731 roku.

W tym też czasie odbudowano kościół pw. Ducha Świętego, który był integralną częścią klasztoru.

W 1750 roku wyzniesiono ozdobną furtę klasztorną zwaną Pałacem Opatek.

W 1836 roku władze pruskie dokonały kasaty klasztoru.

Kościół pw. Ducha Świętego stał się aż do 1900 roku świątynią protestancką.

W XIX wieku w klasztorze miało swoją siedzibę Seminarium Nauczycielskie, a w okresie międzywojennym Państwowe Liceum Pedagogiczne.

Od 1946 roku budynek klasztoru stał się siedzibą Muzeum.

W 1985 roku Muzeum przejęło również Pałac Opatek, w którym wcześniej mieściła się Państwowa Szkoła Muzyczna.

Pracownicy Muzeum, od 60-lat związani z budynkiem klasztoru Benedyktynek zorganizowali w 2014 roku wystawę poświęconą dziejom grudziądzkiego klasztoru.

Prezentowana obecnie książka "Tajemnice Klasztoru Benedyktynek w Grudziądzu" jest katalogiem wystawy.

Ale nie tylko.

Zawiera ona również opracowania, poświęcone historii grudziądzkich Benedyktynek, architekturze klasztoru i kościoła pw. Ducha Świętego, wyposażeniu wnętrz, a nawet odkryciom archeologicznym, jakie miały miejsce na terenie klasztoru.

Katalog zawiera kilkadziesiąt kolorowych zdjęć eksponatów z wystawy, takich jak stare dokumenty, plany, fotografie, wyroby rzemieślnicze, przedmioty liturgiczne, obrazy, druki, obiekty archeologiczne.

Spis treści:

• Małgorzata Kurzyńska - Przedmowa
• Dawid Schoenwald - Historia klasztoru Benedyktynek w Grudziądzu
• Maja Murawska - Wyposażenie kościoła p.w. Ducha Świętego w czasie funkcjonowania Klasztoru Benedyktynek w Grudziądzu
• Mariusz Żebrowski - Zespół dawnego opactwa Benedyktynek w Grudziądzu po roku 1836
• Wioletta Pacuszka - Stan badań archeologicznych prowadzonych w obrębie dawnego zespołu poklasztornego Benedyktynek w Grudziądzu
• Anna Wajler - Architektura dawnego klasztoru Benedyktynek w Grudziądzu
• Katalog
• Ilustracje
• Literatura