Męczeństwo - służba - walka

 

Jan Sziling

Męczeństwo - służba - walka

Duchowieństwo diecezji chełmińskiej w latach drugiej wojny światowej (1939-1945)

Wydawca: Towarzystwo Naukowe w Toruniu

Toruń 2019

Sygnatura SIRr  XXXIV/207

Jan Sziling (1939-2023) był profesorem na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Specjalizował się w historii najnowszej.

W Książnicy Kopernikańskiej dostępnych jest wiele jego książek, wśród nich:

1. Kościoły chrześcijańskie w polityce niemieckich władz okupacyjnych w Generalnym Gubernatorstwie (1939-1945) 

2. Męczeństwo - służba - walka : duchowieństwo diecezji chełmińskiej w latach drugiej wojny światowej (1939-1945) 

3. Straty w dziedzinie kultury polskiej poniesione na obszarze woj. bydgoskiego w okresie II wojny światowej 

4. Struktura narodowościowa Torunia w okresie okupacji niemieckiej (1939-1945) 

5. Watykan wobec polityki kościelnej władz hitlerowskich na ziemiach polskich wcielonych do Rzeszy : (1939-1945) 

6 .Wysiedlanie ludności polskiej z Pomorza w okresie okupacji hitlerowskiej 

Książka "Męczeństwo - służba - walka" jest słownikiem biograficznym duchowieństwa diecezji chełmińskiej w latach drugiej wojny światowej (1939-1945).

Diecezja w dniu 31 sierpnia 1939 roku liczyła 694 księży.

Padli oni ofiarą eksterminacji przeprowadzanej przez okupanta niemieckiego, której szczególne nasilenie nastąpiło jesienią 1939 roku.

Masowe zbrodnie, aresztowania, egzekucje, umieszczanie w obozach miały miejsce na terenie całego Pomorza Nadwiślańskiego.

Aresztowano wówczas aż 431 księży, którzy byli przeznaczeni na śmierć lub pobyt w obozie.

Zginęło jesienną 1939 roku aż 215 księży diecezji w miejscach masowych straceń, w leśnych ustroniach lub zakatowanych w więzieniach.

Poza tym od 1940 do 1945 roku gestapo aresztowało jeszcze 100 dalszych księży.

Ci księża, którzy przetrwali masowe rozstrzeliwania w 1939 roku, ginęli później w niemieckich obozach koncentracyjnych KL Stutthof, KL Sachsenhausen, KL Dachau.

Opracowanie " "Męczeństwo - służba - walka. Duchowieństwo diecezji chełmińskiej w latach drugiej wojny światowej (1939-1945)" zawiera biogramy wszystkich kapłanów diecezji chełmińskiej zgodnie ze stanem z 31 sierpnia 1939 roku.

Biogram każdego kapłana opisuje jego losy w latach wojny i okupacji niemieckiej,

Uwzględniono również represje sowieckie.

Piaśnica - miejsce niemieckich zbrodni na Pomorzu w 1939 roku

 

Piaśnica
Miejsce niemieckich zbrodni na Pomorzu w 1939 roku 
Przewodnik

wstęp Monika Tomkiewicz
opracowanie redakcyjne tekstów Mirosław Odyniecki, Janosz Józefczyk
opracowanie biogramów Mateusz Ihnatowicz

Wydawca:
Muzeum Stutthof w Sztutowie
dla Oddziału Muzeum Piaśnickiego w Wejherowie

Wejherowo 2017

Sygnatura SIRr VIb/8-79

Piaśnica położona jest 10 km od Wejherowa.

W Lasach Piaśnickich Niemcy popełnili największa na Pomorzu zbrodnię w 1939 roku.

Od października do grudnia trwały w Lasach Piaśnickich systematyczne egzekucje.

Ofiarami Niemców byli Polacy i Żydzi.

Aresztowania miały miejsce już od 1 września 1939 roku według przygotowanych wcześniej list proskrypcyjnych.

Obejmowały m.in. księży, nauczycieli, kupców, działaczy politycznych, społecznych i oświatowych z całego Pomorza.

Więźniów na egzekucje dowożona z Gdyni, Wejherowa, Pucka, Gdańsk, Sopotu, Tczewa, Kartuz.

Wśród ofiar znalazły się również osoby chore psychicznie.

Organizowano również transporty z Niemiec Polaków, którzy przed wojną zamieszkiwali w Rzeszy.

Akcją rozstrzeliwania kierowali szef gdyńskiego Gestapo i szef gdyńskiej policji.

Pluton egzekucyjny złożony z funkcjonariuszy SS liczył każdorazowo od 40 do 60 osób.

Ofiary były zabijane z odległości pół metra strzałem w tył głowy.

Liczbę zamordowanych szacuje się na 12-14 tysięcy.

W 1944 roku Niemcy wykopali zwłoki ofiar i spalili ciała zabitych, chcąc zatrzeć ślady zbrodni.

Do wykopywania i palenia ciał Niemcy zmusili więźniów Obozu Koncentracyjnego Stutthof, których następnie wszystkich zamordowali.

W przewodniku po "Piaśnicy  - miejscu niemieckich zbrodni na Pomorzu w 1939" roku opisano 26 zbiorowych mogił.

Opublikowano też kilka wybranych biogramów ofiar.

Opisano znajdujące się na miejscu kaźni pomniki upamiętniające zamordowanych.