Józef Hen
Mój przyjaciel król
Opowieść o Stanisławie Auguście
Wydawnictwo Iskry
Warszawa 2003
Sygnatura MAG 264593
Józef Hen (ur. 1923 r, w Warszawie) to jeden z najbardziej znanych i popularnych polskich pisarzy, autor powieści, opowiadań i scenariuszy filmowych.
Na podstawie jego utworów powstało wiele filmów (Krzyż walecznych) oraz seriali telewizyjnych (Crimen).
Ma w swoim dorobku również powieści biograficzne:
- Ja, Michał z Montaigne...
- Błazen - wielki mąż : opowieść o Tadeuszu Boyu-Żeleńskim
Również książka "Mój przyjaciel król" to powieść biograficzna poświęcona Stanisławowi Augustowi Poniatowskiemu (1732-1798).
Narratorem powieści jest cudzoziemiec Gaston Fabre - sekretarz królewski ("postać fikcyjna, choć wielce prawdopodobna").
Jednak wszystkie przedstawiane przez niego wydarzenia są bardzo dobrze udokumentowane.
Józef Hen pisząc powieść, opierał się na dokumentach, listach, pamiętnikach.
Ostatni król Rzeczypospolitej był przez długie lata potępiony przez opinie publiczną i oskarżany o zdradę.
Spór o ocenę króla rozpalał polskich historyków przez dwa ostatnie stulecia.
Z czasem głosy przychylne Stanisławowi Augustowi, a przynajmniej tłumaczące jego politykę, zaczęły zdobywać coraz szersze zrozumienie.
Również powieść Józefa Hena jest obroną króla - głosem przyjaciela króla.
Jest to przy tym świetnie napisana książka, co chyba najważniejsze.
Autor przedstawiając fakty z królewskiego życia, umiejętnie ożywił realia XVIII-wiecznego warszawskiego dworu.
Uniknięto pułapki stworzenia suchego kalendarium.
Wydarzenia opisane są barwnie, opowiadanie ma swoje tempo, choć wydawałoby się, że świat XVIII-wiecznej polityki nie jest zbyt pasjonujący.
Autor nie traci z oczu głównej myśli i przesłania książki, przez co unika zagrzebania się w masie faktograficznych szczegółów.
Ale i powieść ma swoją drugą bardzo ciekawą warstwę - obyczajową.
Przez jej karty przewija się wiele postaci, każda interesująco scharakteryzowana.
Opisane są intrygi arystokratów, kulisy dworów, a nawet sekrety alkowy.
Przytaczane są anegdoty z życia polskiej arystokracji doby stanisławowskiej.
Czytamy też o skandalach i to również na obcych dworach.
Autorem najgłośniejszego był sam Poniatowski, który jako sekretarz ambasadora angielskiego w Petersburgu miał słynny romans z żoną następcy tronu (przyszłą władczynią Rosji carycą Katarzyną II).
Gorąco polecamy lekturę.
