Pokazywanie postów oznaczonych etykietą Krzyżacy. Pokaż wszystkie posty
Pokazywanie postów oznaczonych etykietą Krzyżacy. Pokaż wszystkie posty

poniedziałek, 10 lutego 2025

Stosunki krzyżacko-mendykanckie w Prusach do 1466 roku

 



rysunek otwartej książki
Sławomir Zonenberg

Stosunki krzyżacko-mendykanckie w Prusach do 1466 roku 

Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego

Bydgoszcz 2018

Sygnatura SIRr VIb/4-64



Profesor Sławomir Zonenberg z Katedry Historii Średniowiecznej Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy zajmuje się badaniami z zakresu dziejopisarstwa średniowiecznego, historii zakonów mendykanckich oraz  dziejów zakonu krzyżackiego w Prusach.

W Książnicy Kopernikańskiej dostępne są następujące jego publikacje:

1 Jan Długosz - 600. lecie urodzin : Region - Polska - Europa w jego twórczości / pod redakcją Jacka Maciejewskiego, Piotra Olińskiego, Waldemara Rozynkowskiego, Sławomira Zonenberga ; Towarzystwo Naukowe w Toruniu, Instytut Historii i Stosunków Międzynarodowych Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, Instytut Historii i Archiwistyki Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. - Toruń : Towarzystwo Naukowe w Toruniu ; Bydgoszcz : [wydawca nieznany] 2016. 

2 Kronika Wiganda z Marburga / Sławomir Zonenberg ; Wyższa Szkoła Pedagogiczna w Bydgoszczy. - Bydgoszcz : WSP 1994. 

3 Nowa kronika pruska / Wigand von Marburg ; opracowanie Sławomir Zonenberg, Krzysztof Kwiatkowski ; wstęp Sławomir Zonenberg, Krzysztof Kwiatkowski ; edycja Sławomir Zonenberg, Krzysztof Kwiatkowski ; tłumaczenie Sławomir Zonenberg, Krzysztof Kwiatkowski przy współpracy Romana Spandowskiego ; komentarze Sławomir Zonenberg, Krzysztof Kwiatkowski, Radosław Golba. - Toruń : Towarzystwo Naukowe w Toruniu 2017. 

4 Schriftlichkeit im Preussenland / mit Beiträgen von Marta Czyżak, Johannes Götz, Dieter Heckmann, Marie-Luise Heckmann, Ansgar Holtmann, Monika Jakubek-Raczkowska, Sarah Knothe, Emilia Kubicka, Krzysztof Kwiatkowski, Anette Löffler, Julia Możdżeń, Piotr Oliński, Eef Overgaauw, Ralf M. Päsler, Jürgen Sarnowsky, Miłosz Sosnowski, Rombert Stapel und Sławomir Zonenberg ; herausgegeben im Auftrag der Historischen Kommission für ost- und westpreussische Landesforschung von Marie-Luise Heckmann und Jürgen Sarnowsky. - Osnabrück : Fibre © 2020. 

5 Stosunki krzyżacko-mendykanckie w Prusach do 1466 roku / Sławomir Zonenberg. - Bydgoszcz : Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego 2018. 

6 Źródła do dziejów Pomorza Gdańskiego, Prus i zakonu krzyżackiego w Rocznikach Jana Długosza (do 1299 r.) / Sławomir Zonenberg. - Toruń : Wydaw. Adam Marszałek ; [Łysomice : Europejskie Centrum Edukacyjne], 1999. 


Rozprawa "Stosunki krzyżacko-mendykanckie w Prusach do 1466 roku " wnosi wiele nowych ustaleń do dziejów państwa zakonu krzyżackiego w Prusach.

Napisana jest z wielką starannością, z największym znawstwem i cechuje się wielka erudycją.

Pod pojęciem zakonów mendykanckich kryją się dominikanie, franciszkanie, augustianie-eremici oraz karmelici.

Zakony mendykanckie potocznie nazywane były zakonami żebraczymi.

W Prusach mieliśmy do czynienia z niecodzienna sytuacja gdy zakony te podlegały władzy państwowej sprawowanej przez inny rycerski zakon krzyżacki.

Mendykanci swoje klasztory zakładali najczęściej w miastach lub tuż pod ich murami.

Życie klasztorne łączyli oni z działalnością kaznodziejską.

Rozprawa ukazuje zarówno ogólne zasady, którymi kierowali się krzyżaccy w swoich relacjach z mendykantami, jak też szczegółowo omawia dwustronne stosunki z każdym z zakonów. 

Specyficzna była rola zakonu dominikańskiego, z szeregów którego wywodzili się miejscowi biskupi.

W Państwie Zakonnym istniało 19 klasztorów żebraczych:

- 6 dominikańskich

- 7 franciszkańskich

- 4 augustianów-eremitów

- 2 karmelitów





piątek, 23 lutego 2024

Amtsträger des Deutschen Ordens = Dostojnicy zakonu niemieckiego

 



rysunek otwartej książki
Dieter Heckmann

Amtsträger des Deutschen Ordens
Dostojnicy zakonu niemieckiego

Wydawca: 
Towarzystwo Naukowe w Toruniu

Toruń 2020

Sygnatura SIRr VIb/4-63



Dieter Hackmann opracował listy dostojników zakonu niemieckiego w Prusach oraz w baliwatach kamery wielkomistrzowskiej w Rzeszy do 1525 roku.

Przedstawiono również prowincje zakonne poza Prusami oraz urzędy niższych szczebli hierarchii.

Wiele list sięga aż do szczebla urzędów domowych (Hausämter).

Autor dokonał ogromnej  pracy,  wykonując wieloletnią kwerendę archiwalną w Geheimes Staatsarchiv Preussischer Kulturbesitz w Berlinie.

Opracowanie zostało napisane w języku niemieckim.

Ale zawiera wprowadzenie również w języku polskim.

Wprowadzenie przekazuje czytelnikom i miłośnikom średniowiecza wiele cennych informacji o organizacji administracji zakonu niemieckiego (krzyżackiego).

Poznajemy niezwykłe bogactwo urzędów i wysoki poziom zorganizowania Zakonu.

Czytelnikowi służy pomocą polsko-niemiecki wykaz nazw miejscowości oraz polsko niemiecki wykaz nazw urzędów.

Liczba urzędów wzmiankowanych w źródłach zbliżała się do setki:
  • burgrabia
  • cześnik
  • kompan
  • komornik
  • komornik kamieniarski
  • komtur
  • komtur domowy
  • komtur krajowy
  • łaziebnik
  • marszałek dworu
  • marszałek koński
  • marszałek krajowy
  • mistrz akcyzowy
  • mistrz bildowy
  • mistrz bramny
  • mistrz bursztynny
  • mistrz cegielniczy
  • mistrz celny
  • mistrz ciesielski
  • mistrz cła funtowego
  • mistrz czynszowy
  • mistrz dworu
  • działowy
  • mistrz dzwonny
  • mistrz infimerii
  • mistrz jesiotrowy
  • mistrz krajowy
  • mistrz kuchenny
  • mistrz kuźniczy
  • mistrz leśny
  • mistrz menniczy
  • mistrz mięsny
  • mistrz mostowy
  • mistrz młynarski
  • mistrz myśliwski
  • mistrz statkowy
  • mistrz ogrodniczy
  • mistrz piekarniczy
  • mistrz piwniczny
  • mistrz rentowy
  • mistrz rybacki
  • mistrz sieciowy
  • mistrz solny
  • mistrz spichlerzowy
  • mistrz warsztatowy
  • mistrz winiarski
  • mistrz zaprzęgowy
  • mistrz zbożowy
  • najwyższy mistrz bramny
  • najniższy mistrz bramny
  • zarządca
  • pan witingowy
  • prokurator
  • skarbnik
  • skarbnik Zakonu
  • szpitalnik
  • strażnik
  • szafarz
  • szatny
  • wicemistrz krajowy
  • wielki komtur
  • wielki mistrz
  • wielki szpitalnik
  • wielki szafarz
  • wielki szatny
  • wójt
  • wójt zamkowy
  • mistrz bydlęcy
  • mistrz świątynny
  • mistrz stodolny
  • mistrz dybowy
  • zarządca wozowni
  • mistrz browarniczy
  • mistrz budowlany
  • mistrz kamieniarski
  • mistrz murarski
  • mistrz snycerski
  • mistrz szewski



środa, 5 kwietnia 2023

Paweł Karp - Polsko-husycka wyprawa zbrojna przeciw Zakonowi Krzyżackiemu w roku 1433

 


rysunek otwartej książki

Paweł Karp

Polsko-husycka wyprawa zbrojna przeciw Zakonowi Krzyżackiemu w roku 1433

Wydawnictwo Eternum

Zielona Góra 2017

Sygnatura SIRr VIb/4-58



Bitwa pod Grunwaldem nie rozwiązała sporu polsko-krzyżackeigo.

Jeszcze długie lata wybuchały kolejne wojny polsko-krzyżackie.

Władysław Jagiełło znalazł sojuszników w husyckich Czechach.

W 1433 roku doszło do legendarnej wyprawy husyckich "sierotek" pod wodzą Jana Čapka.

Wojska husyckie znajdowały się w tym okresie u szczytu swej potęgi.

Czesi przeszli przez Nową Marchię i Pomorze Gdańskie.

Ich armia dotarła nad Bałtyk.

W czasie wyprawy 1433 roku nie doszło do walnej bitwy.

Oddziały na służbie Zakonu Krzyżackiego ograniczały się do obrony miast na trasie pochodu wojsk czeskich i polskich.

Rozprawa dr Pawła Karpa z Uniwersytetu Zielonogórskiego wszechstronnie przedstawia genezę i przebieg wyprawy.

Monografia dzieli się na siedem rozdziałów.

Rozdział I - Geneza porozumienia polsko-husyckiego

Rozdział II - Przymierze pabianickie z 1432 r. Założenia i realia

Rozdział III - Przygotowania wojenne

Rozdział IV - Atak oddziałów husycko-polskich na Nową Marchię

Rozdział V - Wkroczenie wojsk polskich i "sierotek" na Pomorze Gdańskie. Próba zdobycia Chojnic

Rozdział VI - Marsz w kierunku Gdańska

Rozdział VII - Skutki i znaczenie wyprawy

Książka łączy ze sobą wiedzę z historii politycznej i dziejów sztuki wojennej.




wtorek, 13 grudnia 2022

Piotr Skurzyński - Zamki krzyżackie

 



Rysunek otwartej książki

Piotr Skurzyński

Zamki krzyżackie

Wydawnictwo Region

Gdynia 2019

Sygnatura SIRr VIb/4-62



Piotr Skurzyński jest dziennikarze, prawnikiem i pisarzem.

Otrzymał kilkanaście nagród w konkursach literackich.

Jest również autor kilkunastu publikacji turystycznych i popularnonaukowych.

W Książnicy Kopernikańskiej dostępne są jego książki:

  • Dzieje architektury polskiej : opowieści z drewna, kamieni i cegieł / Piotr Skurzyński. – Warszawa : Wydawnictwo Egmont Polska 2007. 
  • Pomorze / Piotr Skurzyński. – Warszawa : Sport i Turystyka – Muza 2007. 
  • Pomorze Wschodnie, Bornholm i Kaliningrad na weekend : przewodnik turystyczny / Piotr Skurzyński [oraz] Piotr Ostrowski, Jarosław Swajdo. – Bielsko-Biała : Pascal 2005. 
  • Spływy kajakowe / [aut. Zbigniew Galiński, Marek Kwaczonek, Piotr Skurzyński]. – BielskoBiała : Wydawnictwo Pascal ; Warszawa : Agora 2009. 
  • Zamki Kociewia i Borów Tucholskich / Piotr Skurzyński. – Gdynia : Wydawnictwo Region Jarosław Ellwart 2018. 
  • Zamki krzyżackie / Piotr Skurzyński. – Gdynia : Wydawnictwo Region Jarosław Ellwart © copyright 2019. 
  • Zamki nad Dolną Wisłą : historia – przygoda – turystyka / Piotr Skurzyński. – Gdynia : „Region” 2006. 
  • Zamki ziemi chełmińskiej / Piotr Skurzyński. – Gdynia : Wydawnictwo Region 2009, 2016, 2020. 

W XIII wieku Krzyżacy stworzyli państwo zakonne, którego podstawą był system obronnych warowni.

W książce poświęconej zamkom krzyżackim czytelnik nie znajdzie informacji o konkretnych zamkach.

To książka o etapach budowy zamków, ich założeniu przestrzennym, walorach militarnych i kulturalnych, o ich funkcjach i o stosunku społeczeństwa do tych warowni.

Przeczytamy o różnych typach zamków - zamkach tymczasowych, zamkach przejściowych, zamkach klasztorach, o ich lokalizacjach i przygotowaniach do budowy, o budowniczych i sposobach budowy. o modelu warownego zamku.

Zapoznamy się z wieżami zamkowymi, bramami i podzamczem.

Przeczytamy w końcu o sposobach zdobywania zamków.




piątek, 2 grudnia 2022

Anna Koprowska-Głowacka - Legendy krzyżackie

 



Rysunek otwartej książki

Anna Koprowska-Głowacka

Legendy krzyżackie

Wydawnictwo Region

Gdynia 2014

Sygnatura SIRr W/DD.Kop60



W Informatorium uruchomiliśmy Mini-Wypożyczalnię Beletrystyki Regionalnej „Żółty Regał”.  Jest to specjalny dział z powieściami, których fabuła została osadzona w województwie kujawsko-pomorskim. Oferujemy kryminały, romanse, powieści obyczajowe, powieści historyczne i powieści młodzieżowe. Mini-Wypożyczalni towarzyszy również profil @zoltyregal na Instagramie.


Anna Koprowska-Głowacka jest historykiem z wykształcenia i kolekcjonerem starych podań i legend z zamiłowania.

W Książnicy Kopernikańskiej dostępnych jest kilka jej książek poświęconych Pomorzu, Kujawom i Ziemi Chełmińskiej.

  1. Baśnie i legendy dawnych Kresów : (Litwy, Białorusi i Ukrainy) / Anna Koprowska-Głowacka ; ilustracje Józef Olszynka. - Gdynia : Wydawnictwo Region Jarosław Ellwart 2018. 
  2. Czarownice z Pomorza i Kujaw / Anna Koprowska-Głowacka. - Gdynia : Region © copyright 2020. 
  3. Duchy, zjawy i ukryte skarby : niesamowite miejsca województwa kujawsko-pomorskiego / Anna Koprowska-Głowacka ; rysunki Łukasz Salamon. - Gdynia : Wydawnictwo Region copyright 2011. 
  4. Legendy i podania z ziemi chełmińskiej / Anna Koprowska-Głowacka. - Gdynia : Wydawnictwo Region 2009. 
  5. Legendy krzyżackie / Anna Koprowska-Głowacka ; rysunki Agnieszka Korfanty. - Gdynia : Region 2014. 
  6. Legendy z Kociewia i Borów Tucholskich / Anna Koprowska-Głowacka. - Gdynia : Wydawnictwo Region 2021. 
  7. Magia ludowa z Pomorza i Kujaw / Anna Koprowska-Głowacka. - Gdynia : Wydawnictwo Region 2016. 
  8. Opowieści z kraju nad Wilią : baśnie i legendy litewskie / Anna Koprowska-Głowacka ; ilustracje Justyna Sokołowska. - Olszanica ; Lesko : Bosz 2021.

Antologia "Legendy krzyżackie" zawiera 90 legend.

Łączy je postać zakonnika rycerza w białym płaszczu z czarnym krzyżem.

Państwo Zakony Krzyżackiego istniało od 1226 do 1525 roku na terenie Kujaw, Pomorza, Warmii i Mazur.

Autorka zebrała stare średniowieczne legendy poświęcone krzyżakom.

To ważna lektura dla pomorskich i mazurskich regionalistów.

Mieszkańcy wielu miejscowości odkryją na kartach książki podania dotyczące ich rodzinnych miast.

Są wśród nich legendy z Bobrownik, Brodnicy, Chełmna, Chełmzy, Golubia-Dobrzynia, Grudziądza, Radzik Dużych, Radzynia Chełmińskiego, Rywałdu, Sartowic, Torunia, Wąbrzeźna, Białej Góry, Bytowa, Człuchowa, Dzierzgonia, Gdańska, Gniewu, Grabiny-Zameczka, Lęborka, Malborka, Mezowa, Mikoszewa, Nowego Stawu, Osłonki, Podzamcza, Pomocy, Prabut, Przezmarku, Skaryszew, Zamku Kiszewskiego, Barcian, Bratian, Bryńska, Elbląga, Ełku, Grunwaldu, Kurzętnik, Lipnik, Lubawy, Łąk Bratiańskich, Pasłęka, Piszu, Ryna, Weklic i Węgorzewa.

Legendy szczególnie polecamy dzieciom i młodzieży.

Książka ozdobiona jest rysunkami Agnieszki Korfanty.




wtorek, 2 sierpnia 2022

Castra Terrae Culmensis - na rubieży chrześcijańskiego świata

 



Rysunek otwartej książki

Castra Terrae Culmensis
Na rubieży chrześcijańskiego świata
Interdyscyplinarne badania nad warownym budownictwem zakonu krzyżackiego w świetle źródeł archeologiczno-architektonicznych, historycznych i przyrodniczych 

pod redakcją Marcina Wiewióry 

Tom I-II

Wydawca: Instytut Archeologii UMK

Toruń 2020

Sygnatura SIRr VIb/2-33



Dwutomowe wydawnictwo Instytutu Archeologii UMK stanowi podsumowanie projektu "Castra Terrae Culmensis - na rubieży chrześcijańskiego świata" Narodowego Programu Rozwoju Humanistyki, realizowanego w latach 2016-2019.

Kierownikiem projektu był dr hab. Marcin Wierciński, prof. UMK.

W ramach projektu przeprowadzono archeologiczne badania terenowe i studyjne o charakterze interdyscyplinarnym.

Badania obejmowały analizy archeologiczne, architektoniczne, historyczne, geofizyczne, geologiczne, geograficzne, archeobotaniczne i archeozoologiczne.

Przedmiotem badań było pięć warowni krzyżackich:

  • Unisław
  • Starogród
  • Zamek Bierzgłowski
  • Lipienek
  • Papowo Biskupie

W publikacji opisano dzieje tych obiektów oraz wszystkie pozyskane podczas badań obiekty ruchome i nieruchome (Naczynia ceramiczne, materiały budowlane, fajki, kafle, militaria, monety, przedmioty ze szkła, bursztynu i metalu, kości).

SPIS TREŚCI

Tom I

  1. Zagadnienia wstępne
  2. Środowisko Geograficzne
  3. Stratygrafia warstw kulturowych i charakterystyka poziomów osadniczych
  4. Najstarsze ślady osadnictwa
  5. Zamki krzyżackie w świetle średniowiecznych źródeł pisanych
  6. Badania nieinwazyjne

Tom II

  1. Próba rekonstrukcji stany środowiska geograficznego miejsc położenia i otoczenia zamków w czasie ich budowy w XIII-XIV wieku
  2. Najstarsze fazy osadnictwa krzyżackiego
  3. Zamki krzyżackie w okresie późnośredniowiecznym i nowożytnym. Analiza źródeł architektonicznych
  4. Analiza źródeł archeologicznych z późnego średniowiecza i nowożytności
  5. Analiza źródeł przyrodniczych
  6. Krzyżackie osady warowne i miasta na ziemi chełmińskiej w świetle najnowszych badań
  7. Architektura i technika budowy zamków murowanych s Starogrodzie, Bierzgłowie, Lipienku, Papowie Biskupim i Unisławiu w kontekście budownictwa zamkowego Prus
  8. Podsumowanie

 



czwartek, 9 czerwca 2022

Piotr Skurzyński - Zamki ziemi chełmińskiej

 


Rysunek otwartej książki

Piotr Skurzyński

Zamki ziemi chełmińskiej

Wydawnictwo Region

Gdynia 2020

Sygnatura SIRr VIb/4-61



Piotr Skurzyński jest dziennikarze, prawnikiem i pisarzem.

Otrzymał kilkanaście nagród w konkursach literackich.

Jest również autor kilkunastu publikacji turystycznych i popularnonaukowych.

W Książnicy Kopernikańskiej dostępne są jego książki:

  • Dzieje architektury polskiej : opowieści z drewna, kamieni i cegieł / Piotr Skurzyński. – Warszawa : Wydawnictwo Egmont Polska 2007. 
  • Pomorze / Piotr Skurzyński. – Warszawa : Sport i Turystyka – Muza 2007. 
  • Pomorze Wschodnie, Bornholm i Kaliningrad na weekend : przewodnik turystyczny / Piotr Skurzyński [oraz] Piotr Ostrowski, Jarosław Swajdo. – Bielsko-Biała : Pascal 2005. 
  • Spływy kajakowe / [aut. Zbigniew Galiński, Marek Kwaczonek, Piotr Skurzyński]. – BielskoBiała : Wydawnictwo Pascal ; Warszawa : Agora 2009. 
  • Zamki Kociewia i Borów Tucholskich / Piotr Skurzyński. – Gdynia : Wydawnictwo Region Jarosław Ellwart 2018. 
  • Zamki krzyżackie / Piotr Skurzyński. – Gdynia : Wydawnictwo Region Jarosław Ellwart © copyright 2019. 
  • Zamki nad Dolną Wisłą : historia – przygoda – turystyka / Piotr Skurzyński. – Gdynia : „Region” 2006. 
  • Zamki ziemi chełmińskiej / Piotr Skurzyński. – Gdynia : Wydawnictwo Region 2009, 2016, 2020. 

Książka „Zamki ziemi chełmińskiej” jest przewodnikiem turystyczno-historycznym.

Ziemia Chełmińska jest kolebką państwa zakonnego i tu narodził się w XIII wieku model zamku krzyżackiego.

Pełnił on nie tylko funkcje warowni, ale również ośrodka administracyjnego, produkcyjnego i klasztoru.

Ale nie wszystkie przedstawione zamki zbudowali Krzyżacy.

W przewodniku opisano następujące zamki:

  • Boguszewo 
  • Brodnica 
  • Chełmno 
  • Golub-Dobrzyń 
  • Grudziądz 
  • Kowalewo 
  • Kurzętnik 
  • Lipienek 
  • Lubawa 
  • Papowo Biskupie 
  • Pokrzywno 
  • Radzyń Chełmiński
  • Rogóźno 
  • Starogród 
  • Toruń
  • Toruń-Dybów 
  • Zamek Bierzgłowski 
  • Złotoria 

W  przewodniku znajdziemy opis dziejów zamku i jego architektury.

Poznamy dokładną lokalizację zamku.

Udamy się na zwiedzanie.

Znajdziemy informacje o innych miejscowych atrakcjach.

Dowiemy się wielu ciekawostek.




środa, 9 lutego 2022

Jerzy Sawicki - Śladami Krzyżaków

 



Rysunek otwartej ksiązki

Jerzy Sawicki

Śladami Krzyżaków

Wydawnictwo Novae Res

Gdynia 2014

Sygnatura SIRr W/T/Saw60

 



W Informatorium uruchomiliśmy Mini-Wypożyczalnię Beletrystyki Regionalnej „Żółty Regał”.  Jest to specjalny dział z powieściami, których fabuła została osadzona w województwie kujawsko-pomorskim. Oferujemy kryminały, romanse, powieści obyczajowe, powieści historyczne i powieści młodzieżowe. Mini-Wypożyczalni towarzyszy również profil
 @zoltyregal na Instagramie.



Książka "Śladami Krzyżaków" Jerzego Sawickiego to powieść historyczna, przygodowa i młodzieżowa w jednym.

Akcja powieści rozgrywa się współcześnie, ale jej bohaterzy starają się odkryć rozwiązanie średniowiecznej tajemnicy.

Trójka bohaterów przemierza Ziemię Chełmińską i Pomorze Nadwiślańskie śladami krzyżackich miast i zamków.

Mimo, iż dotyczy zamierzchłych czasów książka napisana jest żywym i przystępnym językiem.

Dowiadujemy się wielu ciekawych i fascynujących informacji o Zakonie Krzyżackim, podanych w intrygujący i wciągający sposób.




środa, 17 listopada 2021

Drugi pokój toruński - bibliografia, historia, dokumenty

 



rysunek otwartej książki

Drugi pokój toruński
bibliografia, historia, dokumenty

Autorzy bibliografii: Krzysztof Romulewicz, Anna Wysocka 

Wydawca: Wojewódzka Biblioteka Publiczna im. Emilii Sukertowej-Biedrawiny

Olsztyn 2017

Sygnatura SIRr  VIb/4-59



Książka poświęcona jest drugiemu pokojowi toruńskiemu z 1466 roku, który kończył wojnę trzynastoletnią Królestwa Polskiego z Zakonem Krzyżackim.

Jej efektem była inkorporacja Prus Królewskich do Polski.

Krzysztof Romulewicz i Anna Wysocka opracowali "Bibliografie II pokoju toruńskiego za lata 1945-2017".

Bibliografia ma charakter przedmiotowy.

Zgromadzono w niej informacje na temat piśmiennictwa odnoszącego się nie tylko do aktu zawarcia pokoju, ale również do wydarzeń bezpośrednio z nim związanych (wojna trzynastoletnia 1454-1466, następstwa prawno-ustrojowe, polityczne, gospodarcze, społeczne, tradycja obchodów kolejnych rocznic podpisania dokumentu).

Bibliografowie objęli swoim zainteresowaniem obszar Pomorza Gdańskiego, Ziemi Chełmińskiej, Ziemi Michałowskiej, Warmii, Powiśla, Żuław, ale również szerszy kontekst polityki wewnętrznej państw walczących i polityki międzynarodowej.

Bibliografia zawiera zestawienie publikacji naukowych i popularnonaukowych, polskich i zagranicznych z lat 1945-2016 i pierwszego kwartału 2017.

Bibliografia obejmuje wydawnictwa zwarte, artykuły z czasopism, rozprawy z prac zbiorowych, a nawet rozdziały i fragmenty.

W opracowaniu znajdziemy również netografię, czyli bibliografię publikacji internetowych.

Bibliografia zawiera 495 pozycji bibliograficznych usystematyzowanych alfabetycznie i podzielonych na siedem działów: Bibliografie, źródła, historia, nauki pomocnicze historii, literatura, sztuka, obchody.

Do opisów dołączono adnotacje uzupełniające opisy i  precyzujące tematykę poszczególnych prac.

Bibliografię zamyka indeks autorski.

W książce  "Drugi pokój toruński - bibliografia, historia, dokumenty" znalazły się również cztery artykuły naukowe poświęcone tematowi.

Janusz Małłek - Traktat toruński z roku 1466 w historiografii polskiej i niemieckiej

Szymon Drej - Warmia po II pokoju toruńskim (1466-1512)

Jan Gancewski - Prusy krzyżackie po II pokoju toruńskim. Zmiany w ośrodkach gospodarki zamkowej i domenalnej

Małgorzata Jackiewicz-Garniec - Pamiątki związane z wojną trzynastoletnią i II pokojem toruńskim na zamku biskupów warmińskich w Lidzbarku Warmińskim.



czwartek, 30 lipca 2020

Piotr Strzyż - Płowce 1331

 



rysunek otwartej książki

Piotr Strzyż

Płowce 1331

Seria: Historyczne Bitwy

Wydawnictwo: Bellona

Warszawa 2009



W popularnej serii wydawnictwa Bellona pt. "Historyczne Bitwy" ukazał się tom poświęcony najsłynniejszej bitwie stoczonej na Kujawach.

W piątek 27 września 1331 roku armia polska pod wodzą króla Władysława Łokietka starła się z armią Zakonu Krzyżackiego pod Płowcami.

Piotr Strzyż - autor monografii - nakreślił szerokie tło historyczne kształtowania się państwa krzyżackiego i podboju terytorium Prus w XIII stuleciu.

Początek wieku XVI przyniósł agresję krzyżacką na Polskę i zabór Pomorza Gdańskiego w latach 1308-1309.

Autor opisał próby pokojowego odzyskania Pomorza Gdańskiego przez Polskę w latach 1320-1321.

Następnie omówił zabiegi dyplomatyczne poprzedzające wybuch wojny polsko-krzyżackiej.

Obszernie opisał organizację wojska Królestwa Polskiego i Zakonu Krzyżackiego.

Przedstawił też dokładnie uzbrojenie walczących stron.

W kolejnym rozdziale zostały opisane działania zbrojne w latach 1327-1332.

Oczywiście główne miejsce w opracowaniu przypadło bitwie pod Płowcami.

Autor następnie podsumował działania wojenne w latach 1327-1332.

Książkę kończy rozdział poświęcony legendzie bitwie pod Płowcami w tradycji narodowej.




poniedziałek, 4 maja 2020

Willy Cohn - Hermann von Salza

 



rysunek otwartej książki

Willy Cohn

Hermann von Salza

Wydawnictwo Napoleon V

Oświęcim 2016

Sygnatura SIRr IIIB/Hermann von Salza



Wydawnictwo Napoleon V przygotowało reedycję wydania książki Willy'ego Cohna "Hemann von Salza" z 1930 roku.

Willy Cohn (1888-1241) był wybitnym historykiem mediewistą, związanym całe życie z Wrocławiem.

Został zamordowany w czasie Holokaustu.

Hermann von Salza (1170-1239) był wielkim mistrzem zakonu krzyżackiego w latach 1210-1239 i twórcą jego potęgi.

Za jego to sprawą Krzyżacy przybyli na ziemię chełmińską i rozpoczęli chrystianizację Prus.

Jego zasługą było również lokowanie Torunia.

Sam jednak nigdy nie przybył do Polski.

Urzędował w Wenecji, gdzie znajdowała się główna siedziba zakonu.

Był też najbliższym współpracownikiem cesarza Fryderyka II.




poniedziałek, 27 kwietnia 2020

Marian Biskup - Trzynastoletnia wojna z Zakonem Krzyżackim 1454-1466

 



rysunek otwartej książki

Marian Biskup

Trzynastoletnia wojna z Zakonem Krzyżackim 1454-1466

Wydawnictwo Napoleon V

Oświęcim 2014

Sygnatura SIRr VIb/4-53



Prof. Marian Biskup (1922-2012) był wybitnym polskim mediewistą i znawcą stosunków polsko-krzyżackich.

Napisał kilkanaście monografii naukowych i setki artykułów naukowych.

Wydawnictwo Napoleon V z Oświęcimia przypomniało czytelnikom jego najważniejszą rozprawę "Trzynastoletnia wojna z Zakonem Krzyżackim 1454-1466".

Najnowsze wydanie jest reedycją wydania z 1967 roku.

W książce omówiono przyczyny wojny trzynastoletniej.

Przedstawiono przebieg wojny.

Podzielono ja na dwie fazy:

  • 1454 - 1461 - okres przewagi pospolitego ruszenia polskiego
  • 1462 - 1466 - okres przewagi sił zaciężnych Polski

Wojnę zakończyło zawarcie II pokoju toruńskiego 19 października 1466 roku.

Traktat został zaprzysiężony w Dworze Artusa w Toruniu przez króla Kazimierza Jagiellończyka i wielkiego mistrza Ludwika von Erlichshausen.




czwartek, 16 kwietnia 2020

Jan Tyszkiewicz - Ostatnia wojna z Zakonem Krzyżackim 1519-1521

 



rysunek otwartej książki

Jan Tyszkiewicz

Ostatnia wojna z Zakonem Krzyżackim 1519-1521

Wydanie 2

Wydawnictwo Naukowe PWN

Warszawa 2015

Sygnatura SIRr VIb/4-48



Prof. zw. dr hab. Jan Tyszkiewicz jest wybitnym znawcą historii średniowiecza i historii wojskowości.

Związany jest z Uniwersytetem Warszawskim i Akademią Humanistyczną w Pułtusku.

Pierwsze wydanie "Ostatniej wojny z Zakonem Krzyżackim 1519-1521" miało miejsce w 1991 roku.

Wcześniej ta wojna bardzo rzadko stanowiła przedmiot studiów historycznych.

Autor przywiązuje uwagę zarówno do zmagań dyplomatycznych, jak i do analizy strategi i taktyki walczących stron.

Na wstępie przybliża skomplikowany splot stosunków politycznych.

Później omawia nadejście wojny i jej początek.

Szczęśliwe dla strony polsko-litewskiej zmagania zbrojne toczyły się wiosną 1520 roku.

Ich uwieńczeniem było oblężenie Królewca.

Po walkach nastąpiły rokowania w Toruniu.

Latem 1520 roku znowu doszło do wznowienia działań wojennych, które przyniosły kontrofensywę krzyżacką.

Od lutego 1521 roku wojna zaczęła zamierać.

Kompromisowy układ toruńsko-prabucki zawarto 5 kwietnia 1521 roku.

Osobny rozdział monografii poświęcony jest problemowi udziału Tatarów w wojnie.

Autor omówił również zagadnienia związane z wojskiem i wojskowością.

Pracę kończy posłowie poświęcone perspektywą dalszych badań nad wojną 1519-1521.

Książkę wzbogacają mapy i ilustracje.

wtorek, 29 stycznia 2019

Zakon krzyżacki w Prusach i Inflantach - podziały administracyjne i kościelne w XIII-XVI wieku

 



rysunek otwartej książki

Zakon Krzyżacki w Prusach
i Inflantach

Podziały administracyjne i kościelne w XIII-XVI wieku

Redakcja: Roman Czaja,
Andrzej Radzimiński

Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika

Toruń 2013

Sygnatura SIRr VIb/4-43



Historycy związani z Uniwersytetem Mikołaja Kopernika w Toruniu na podstawie swych długoletnich badań dążą do weryfikacji w świadomości społecznej negatywnego obrazu zakonu krzyżackiego i upowszechnienie aktualnego stanu wiedzy jego państwie.

Polecane dziś opracowanie jest wspólnym dziełem profesorów polskich i niemieckich:
- Marian Arszyński
- Marian Biskup
- Roman Czaja
- Bernhart Jähnig (Berlin)
- Klaus Militzer (Bochum)
- Zenon Hubert Nowak
- Andrzej Radzimiński
- Janusz Tandecki

Autorzy poświecili swoja monumentalna publikację administracji państwa zakonu krzyżackiego w Prusach i Inflantach.

Opisali również zamki zakonne i biskupie.

Wiele miejsca poświęcili miastom i przestrzeni miejskiej.

Wyjaśnili kwestie związane z podziałami kościelnymi  w Prusach i Inflantach.

Scharakteryzowali organizacje parafialną w państwie krzyżackim.

Szczegółowo przedstawili informacje na temat dostojników i urzędników zakonu krzyżackiego i zakonu kawalerów miejscowych.

Przedstawili wykaz biskupów diecezji pruskich i inflanckich.

Dążąc do popularyzacji wiedzy o zakonie wśród uczniów, studentów i nauczycieli zadbano
o bardzo bogaty wybór źródeł na temat:
- genezy i powstania zakonu krzyżackiego (Leszek Zygner)
- początków władztwa terytorialnego (Tomasz Jasiński)
- struktury wewnętrznej (Janusz Tandecki)
- organizacji kościoła i duchowieństwa (Andrzej Radzimiński)
- społeczeństwa i kształtowania się reprezentacji stanowej (Sławomir Jóźwiak)
- obliczy kultury intelektualnej (Wiesław Sieradzan)
- działalności gospodarczej (Roman Czaja)
- Budownictwa (Marian Arszyński)

Jak przystało na książkę poświęconą podziałom administracji państwowej i kościelnej wydawnictwo zawiera kilkanaście szczegółowych map.




poniedziałek, 2 lipca 2018

Państwo zakonu krzyżackiego w Prusach - Władza i społeczeństwo

 



rysunek otwartej książki

Marian Biskup, Roman Czaja,
Wiesław Długokęcki, Marian Dygo,
Sławomir Jóźwiak,
Andrzej Radzimiński,
Janusz Tandecki

Państwo zakonu krzyżackiego w Prusach
Władza i społeczeństwo

Wydawnictwo Naukowe PWN

Warszawa 2009

Sygnatura SIRr VIb/4-42



Najnowsza synteza dziejów państwa krzyżackiego nie ma nic wspólnego z XIX i XX wiecznymi pracami historyków polskich i zwłaszcza niemieckich nacechowanych współczesnymi sporami narodowymi i ideologią nacjonalistyczną.

Co więcej dzieje polityczne nie są już głównym przedmiotem badań historycznych.

Wiele miejsca w ostatnich latach poświęca się historii gospodarczej i społecznej, historii administracji czy religijności.

Wspólne dzieło historyków toruńskich, gdańskich i warszawskich odzwierciedla najnowszy stan badań nad dziejami zakonu krzyżackiego i uwzględnia pełne spektrum rozmaitych kierunków badań prowadzonych obecnie przez historyków.