Piotr Pawłowski - Ksiądz Jan Chyliczkowski Bóg Rodzina Ojczyzna

 

Piotr Pawłowski

Ksiądz Jan Chyliczkowski Bóg Rodzina Ojczyzna

Wydawca: Parafia Św. Stanisława Biskupa Męczennika

Brześć Kujawski 2014

Sygnatura SIRr IIIB/Chyliczkowski Jan

Autor biografii Piotr Pawłowski jest członkiem Włocławskiego Towarzystwa Naukowego i Polskiego Towarzystwa Historycznego.

Jest bibliofilem, kolekcjonerem, popularyzatorem historii.

Jest autorem wielu artykułów naukowych publikowanych w "Studiach Włocławskich", " Zeszytach Naukowych WTN", "Roczniku Elbląskim", "Fides", "Zapiskach Kujawsko-Dobrzyńskich", "Iluminacjach".

Jest autorem kilkudziesięciu biogramów zamieszczonych we Włocławskim Słowniku Biograficznym.

Bohater biografii ksiądz Jan Chyliczkowski (1830-1902) był proboszczem w Brześciu Kujawskim w latach 1888-1902.

Jako młody ksiądz za udział w powstaniu styczniowym został zesłany przez władze carskie na Syberię.

Na zesłaniu przebywał 22 lata.

Do dzisiaj przetrwał na cmentarzu w Brześciu Kujawskim jego nagrobek.

Autorowi biografii udało się dotrzeć do wielu nieznanych wcześniej dokumentów i informacji.

Książka jest bogato ilustrowana dokumentami, planami, rysunkami, czasopismami i książkami z XIX wieku.

Ważną część książki stanowią również biografie innych osób:

• referendarza stanu Jana Chyliczkowskiego (1781-1856), bibliofila i bibliografa - ojca ks. Jana Chyliczkowskiego
• Napoleony Chyliczkowskiej z Arnoldów (1806-1870) - matki ks. Jana Chyliczkowskiego
• sędziego Tytusa Chyliczkowskiego (1834-1894), literata, poety - brata ks. Jana Chyliczkowskiego
• Ludwiki Chyliczkowskiej - siostry ks. Jana Chyliczkowskiego

Całość uzupełniają jeszcze aneksy źródłowe, słowniczek wybranych terminów, komentowany indeks osób, bibliografia.

Maria Konopnicka - W Oborach

 

Maria Konopnicka

W Oborach

 Wszechnica Edukacyjna i Wydawnicza Verbum

Obory - Rypin 2013

Sygnatura SIRr XXXIIb/116

W ramach serii wydawniczej "Biblioteka Dobrzyńska" ukazała się nowela Marii Konopnickiej pod tytułem "W Oborach".

Opowiadanie do druku przygotował, wstępem poprzedził i przypisami opatrzył profesor Mirosław Krajewski.

Akcja noweli toczy się w Klasztorze Ojców Karmelitów w Oborach - w sercu ziemi dobrzyńskiej.

Fabuła dotyczy udziału karmelitów w powstaniu styczniowym.

Wydawca do noweli Marii Konopnickiej dołączył również homilię karmelity  Ojca Mateusza S. Wojnarowskiego, wieloletniego przeora Sanktuarium Oborskiego, która została wygłoszona w czasie uroczystości zorganizowanych w klasztorze 23 stycznia 1993 roku w 130. rocznicę wybuchu powstania styczniowego.

Na bój Polacy, na święty bój... - Powstanie Styczniowe i jego echa w dorzeczu Drwęcy - studia i szkice

 

Na bój Polacy, na święty bój... -
Powstanie Styczniowe i jego echa w dorzeczu Drwęcy
Studia i szkice

pod redakcją Mirosława Krajewskiego

Wszechnica Edukacyjna i Wydawnicza Verbum 
na zlecenie Starostwa Powiatowego w Golubiu-Dobrzyniu

Golub-Dobrzyń 2013

Sygnatura SIRr VIb/6-37

Zbiór studiów i szkiców został wydany dla uczczenia 150. rocznicy powstania styczniowego.

Powstanie styczniowe odbiło się szerokim echem w okolicach Golubia i Dobrzynia.

Z dorzecza Drwęcy rekrutowało się wielu powstańców walczących na ziemi dobrzyńskiej i północnym Mazowszu.

Książka jest hołdem dla powstańców styczniowych złożonym przez uczniów szkół średnich, którzy są autorami części artykułów.

Tom składa się z dwóch części.

Część pierwsza zawiera studia napisane przez profesjonalnych historyków, poświęcone ogólnym zagadnieniom powstania.

Część druga  dotycząca udziału społeczeństwa polskiego w powstaniu styczniowym, składa się z tekstów autorstwa uczniów szkół ponadgimnazjalnych prowadzonych przez Starostwo Golubsko-Dobrzyńskie i ich nauczycieli.

Całość zredagował naukowo profesor Mirosław Krajewski.

Spis treści:

1 Wiesław Jan Wysocki - O ojców grób bagnetów poostrz stal... Dziedzictwo pokolenia Styczniowej Nocy

2 Marek Beyger - Jak doszło do wybuchu powstania styczniowego?

3 Marek Beyger, Henryk Składanowski - Józef Piłsudski a powstanie styczniowe

4 Jarosław Kaliński - Literackie świadectwa powstania styczniowego

5 Edward Bartkowski - Polityka represji władz carskich wobec Polaków - uczestników powstania styczniowego 

6 Zbigniew Karpus, Jacek Lindner - Powstanie styczniowe – jeden z mitów założycielskich II RP 

7 Michał Kropkowski - Powstanie styczniowe w wybranych miejscowościach ziemi dobrzyńskiej 

8 Marcin Wróblewski, Mateusz Owsianikow - Przebieg powstania styczniowego na ziemiach obecnego powiatu golubsko-dobrzyńskiego

9 Radosław Skrzeszewski -  Przebieg powstania styczniowego w dorzeczu Drwęcy 

10 Marlena Jeziorska - Miejsca związane z powstaniem styczniowym w obecnym powiecie golubsko-dobrzyńskim 

11 Szymon Wiśniewski -  Ostatnie polskie powstanie XIX wieku 

12 Karol Mazurkiewicz, Justyna Mroczek - Bohaterowie walk powstania styczniowego po obu stronach Drwęcy 

13 Przemysław Warnel - Uczestnicy powstania styczniowego z dorzecza Drwęcy 

14 Jakub Pokwicki - Natalis Sulerzyski cichy bohater powstania styczniowego 

15 Leszek Żuchowski - Wojciech Falarski uczestnik powstania styczniowego z Kowalewa Pomorskiego 

16 Dariusz Szpejankowski - Nieznani powstańcy spod Łapinóżka 

"W krwawem polu srebrne ptaszę". Powstanie styczniowe na Pomorzu i Kujawach

 

"W krwawem polu srebrne ptaszę"
Powstanie styczniowe na Pomorzu i Kujawach

Pod redakcją Wojciecha Polaka i Michała Białkowskiego

Bydgoski Dom Wydawniczy Margrafsen

Bydgoszcz 2013

Sygnatura SIRr VIb/6-34

Powstanie styczniowe (1863-1864) toczyło się bezpośrednio na terenie obecnego województwa kujawsko-pomorskiego.

Na Kujawach wschodnich i ziemi dobrzyńskiej doszło do wielu bitew potyczek i utarczek.

Dodatkowo Kujawy zachodnie, ziemia chełmińska, Bory Tucholskie i Kociewie były zapleczem dla powstańców, które dostarczało ochotników i broń.

Na terenie Pomorza i Kujaw było blisko sto miejscowości związanych z powstaniem styczniowym.

Ich wykaz opracował Andrzej Hermann w aneksie do polecanej dziś książki.

Dodatkowo Andrzej Hermann i Józef Rusiecki są autorami map Kujaw i ziemi dobrzyńskiej , na których zaznaczono miejsca bitew i potyczek.

W książce zamieszczono również liczne fotografie, przedstawiające najważniejsze miejsca martyrologii powstańczej autorstwa Magdaleny Szatkowskiej, Andrzeja Hermanna, D. Chrobaka,  H. Miłoszewskiego, M. Białkowskiej, G. Stępnia, N. Chylińskiej i innych.

Książka "W krwawem polu srebrne ptaszę. Powstanie styczniowe na Pomorzu i Kujawach" zaczerpnęła swój tytuł od pieśni powstańczej do słów Wincentego Pola i z muzyką Alfreda Bojarskiego.

Na końcu książki znajduje się aneks opracowany przez Michała Białkowskiego zawierający obok tej pieśni, również inne pieśni patriotyczne i religijne z okresu powstania styczniowego.

Książka stanowi zbiór siedmiu artykułów upamiętniających 150 rocznicę wybuchu powstania styczniowego.

Szczepan Wierzchosławski 
Pomorze i Kujawy w powstaniu styczniowym 1863-1864 - aspekt militarny i polityczny

Andrzej Hermann
Powstanie styczniowe na obszarze województwa kujawsko-pomorskiego - bitwy i potyczki, mogiły i cmentarze, pomniki i epitafia

Michał Białkowski
"Nie zapomnijcie mnie nigdy, nigdy!" Pułkownik Elbano Stanislao de Bechi (1828-1863) - włoski bohater powstania styczniowego

Aleksandra Jankowska
Dlaczego Wojciech Kętrzyński (1838-1918) poparł powstanie styczniowe?

Szymon Gajewski
Św. Brat Albert Chmielowski CFA (1845-1916), powstaniec - malarz - zakonnik - społecznik - apostoł ubogich

Wojciech Polak
Józef Piłsudski wobec powstania styczniowego

Sylwia Galij-Skarbińska
Chwała zwyciężonym. Motyw powstania styczniowego w powieści "Nad Niemnem" Elizy Orzeszkowej

Anna Zakrzewska, Tadeusz Zakrzewski - Toruń i jego nadgraniczne okolice wobec powstania styczniowego 1863-1864

 

Anna Zakrzewska
Tadeusz Zakrzewski

Toruń i jego nadgraniczne okolice
wobec powstania styczniowego
1863-1864
w 150-rocznicę

Wydawca:
Towarzystwo Miłośników Torunia

Toruń 2014

Sygnatura SIRr VIb/6-33

Książka, mająca uczcić rocznicę 150-lecia powstania styczniowego, została wydana już po śmierci Tadeusza Zakrzewskiego, znanego i cenionego toruńskiego historyka sztuki, bibliofila, historyka regionalisty, kolekcjonera.

Autorzy skupili się na związkach Torunia z powstaniem styczniowym.

Omówiono sytuację w naszym mieście przed powstaniem styczniowym i aktywność polskich działaczy patriotycznych w przeddzień wybuchu powstania.

Autorzy opisali też pomoc w przygotowaniach do powstania organizowaną w rejonie toruńskim.

Bardzo ciekawe ustalenia poczyniono odnośnie prób organizacji oddziałów powstańczych na terenie Pomorza.

Najobszerniejszy rozdział opracowania zawiera informacje na temat akcji pomocy dla powstańców organizowanej w Toruniu i o przeciwdziałaniu takim działaniom ze strony władz pruskich.

Bardzo cennym efektem pracy twórców książki jest imienny wykaz powstańców styczniowych z Torunia.

W książce znalazło się 46 biogramów powstańczych.

Na koniec autorzy napisali o napływie Polaków do Torunia po upadku powstania i o represjach pruskich.

W książce zawarto 63 biogramy osób represjonowanych z Torunia i okolic, na 135 wspomnianych w różnych dokumentach.

Z książki dowiemy się o wkładzie Torunian w powstanie w Królestwie Polskim, o konspiracji, o ochotnikach, o zakupie uzbrojenia, o przerzutach broni przez granicę, o zbiórkach pieniędzy, o udzielaniu schronienia uciekinierom.

Nagrodzone prace konkursowe "Udział mieszkańców obecnego województwa kujawsko-pomorskiego w powstaniu styczniowym 1863-1864"

 

Nagrodzone prace konkursowe

"Udział mieszkańców obecnego województwa Kujawsko-Pomorskiego w powstaniu styczniowym 1863-1864"

Książki, 26.04.2013 r.

Wydawnictwo Wąbrzeskie Zakłady Graficzne

Sygnatura SIRr VIb/6-32

W 150-tą rocznicę wybuchu powstania styczniowego Wójt Gminy Książki - Jerzy Polcyn oraz Uniwersytet Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy zorganizowali konkurs "Udział mieszkańców obecnego województwa kujawsko-pomorskiego w powstaniu styczniowym 1863-1864".

Konkurs skierowany był do uczniów szkół podstawowych, gimnazjów i szkół ponadgimnazjalnych.

Młodym pasjonatom historii udało się dotrzeć do unikalnych dokumentów, pamiątek i rodzinnych przekazów.

Ich zasługą jest udokumentowanie historii nieznanych bohaterów i ocalenie pamięci o nich od zapomnienia.

Wśród nadesłanych na konkurs prac są wywiady, referaty, prezentacje a nawet sztuka teatralna.

W konkursie wzięła udział młodzież szkolna z Książek, Inowrocławia, Golubia-Dobrzynia, Strzelna, Lipna, Mogilna, Wąbrzeźna.

W książce opublikowano siedem najlepszych prac konkursowych:

• Karolina Polcyn - Wspomnienia o Janie Matlińskim
• Katarzyna Sopolińska - Powstanie Styczniowe na terenie województwa kujawsko-pomorskiego
• Karol Przybylski - Wojciech Falarski i Jan Radzymiński uczestnicy powstania styczniowego z Kowalewa Pomorskiego
• Weronika Kwiecińska - Chłopski trybun. Reportaż o Bartoszu Nowaku.
• Jakub Dominik Pokwicki - Natalis Sulerzyński - bohater powstania styczniowego z Piątkowa
• Aleksandra Zakrzewska - Udział mieszkańców obecnego województwa kujawsko-pomorskiego w powstaniu styczniowym 1863-1864
• Pesta Synita - udział młodzieży w powstaniu styczniowym

Mirosław Krajewski - Z krwi Waszej posiew wolności

 

Mirosław Krajewski

Z krwi Waszej posiew wolności
Ludzie i miejsca powstania styczniowego na ziemi dobrzyńskiej

Wydawca:
Dobrzyńskie Towarzystwo Naukowe

Rypin 2013

Sygnatura SIRr VIb/6-30

Prezentowane dziś opracowanie powstało z okazji 150-tej rocznicy wybuchu insurekcji styczniowej.

Autorem książki jest prof. zw. dr hab. Mirosław Krajewski z Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy, wybitny historyk, biograf i regionalista, autor kilkudziesięciu książek i kilkuset artykułów naukowych w tym m.in. dwutomowego "Nowego słownika biograficznego ziemi dobrzyńskiej".

Monografia "Z krwi waszej posiew wolności. Ludzie i miejsca powstania styczniowego na ziemi dobrzyńskiej" podzielona jest na sześć rozdziałów.

Rozdział I - "Manifestacje patriotyczne przed powstaniem. Miejsca bitew i potyczek. Powstańcze mogiły" zawiera opisy starć zbrojnych między powstańcami i wojskami rosyjskimi. Ilość bitew i potyczek jest bardzo duża, zwłaszcza w porównaniu do niewielkiego obszaru jakiego dotyczy opracowanie. Powstańcom udało sie odnieść nawet duże sukcesy, jakimi były wyzwolenie Rypina i Sierpca.

Rozdział II - "Z pomocą dla powstania"
Zawiera opis losów wielu mieszkańców ziemi dobrzyńskiej, którzy walczyli w oddziałach powstańczych lub pomagali powstańcom, przechowując u siebie żołnierzy i ich broń, dostarczając wozów i koni, przerzucając broń przez granicę .

Rozdział III - "Naczelnicy, dowódcy, oponenci"
Rozdział poświęcony jest przywódca powstania na ziemi chełmińskiej, wśród których wybija się postać 27-letniego generała Zygmunta Padlewskiego, który został rozstrzelany w Płocku 15 maja 1863 r. Inny bohaterowie powstańczych walk to Józef Narzymski, Edmund Callier, Gustaw Zieliński czy Dominik Dziewanowski.

Rozdział IV - "Kościół wobec styczniowego zrywu wolnościowego"
Poświęcony jest roli Kościoła Katolickiego w zrywie niepodległościowym i licznemu udziałowi duchowieństwa w powstańczych oddziałach. Pomocą służyły powstańcom klasztory: Bernardynów w Skępem, Karmelitów w Oborach, Franciszkanów w Dobrzyniu nad Wisłą, Karmelitów w Trutowie. Zakonnicy za swój patriotyzm zapłacili zamknięciem wszystkich klasztorów na ziemi dobrzyńskiej w ramach represji po upadku powstania.

Rozdział V - "Ziemia dobrzyńska częścią Priwislanskiego Kraju"
Rozdział poświęcony jest represjom jakie dotknęły ziemie dobrzyńska po upadku powstania. Wielu powstańców zostało skazanych na zesłanie na Syberię.

Rozdział VI - "Kronika utrwalania pamięci o powstaniu"
Przybliża postać ks. Czesława Lissowskiego  - przedwojennego badacza dziejów powstania styczniowego na ziemi dobrzyńskiej. Wymienione są też różne formy kultywowania pamięci o insurekcji przez mieszkańców, takie jak wiersze, tablice pamiątkowe, mogiły z krzyżami, obeliski, rocznicowe publikacje, pomniki.

Cennym uzupełnieniem opracowania jest "Spis uczestników powstania styczniowego oraz wydarzeń przed- i popowstaniowych na ziemi dobrzyńskiej i z ta ziemią związanych", który liczy aż 1046 nazwisk powstańców.

Czytelnicy docenią również publikację za liczne dołączone ilustracje przedstawiające miejsca, ludzi i dokumenty związane z opisywanymi wydarzeniami.