Grób Mikołaja Kopernika - odkrycie i identyfikacja

 

Grób Mikołaja Kopernika
Odkrycie i identyfikacja

Redakcja naukowa: Jerzy Gąssowski

Wydawca: Akademia Humanistyczna
im. Aleksandra Gieysztora

Pułtusk 2010

Sygnatura SIRr IV/80

Publikacja zawiera materiały z konferencji zorganizowanej przez Instytut Antropologii i Archeologii Akademii Humanistycznej
im. Aleksandra Gieysztora w Pułtusku w dniach 12 i 13 grudnia 2009 roku.

Zamieszczone teksty są owocem programu badawczego "Poszukiwanie grobu Mikołaja Kopernika" sfinansowanego w pełni przez Fundację Bankową
im. Leopolda Kronenberga.

Badania miały na celu odszukanie grobu Mikołaja Kopernika w Katedrze we Fromborku.

Książka składa się z 13 referatów:

Jerzy Gąssowski
Badania nad odkryciem i identyfikacją grobu Kopernika. Osiągnięcia i porażki.

Jerzy Gąssowski
Badania Archeologiczne w Archikatedrze we Fromborku

Jerzy Sikorski
Lokalizacja miejsca pochówku Mikołaja Kopernika

Karol Piasecki
Antropologiczna identyfikacja szczątków Mikołaja Kopernika

Dariusz Zajdel
Rekonstrukcja wyglądu osobnika z grobu nr 13

Krzysztof Mikulski
Wokół toruńskich korzeni Mikołaja Kopernika. Genealogie rodzin spokrewnionych i wywód przodków astronoma

Joanna Jędrzejewska, Anna Stachowska
Genealogia mitochondrialna Mikołaja Kopernika

Tomasz Węcławowicz
Poszukiwanie grobu biskupa Watzenrode. Krypta biskupia - stan badań i nowe pytania badawcze

Wiesław Bogdanowicz, Marta Gajewska
Warszawskie badania szczątków z grobu 13/05

Wojciech Branicki, Tomasz Kupiec
Krakowskie badania nad szczątkami Mikołaja Kopernika

Göran Henriksson
Nicolaus' Copernicus's DNA found in Uppsala

Marie Allen
DNA analysis of shed hairs from Nicolaus' Copernicus's calendar

Owen  Gingerich
Cud w ekspresie, czyli jak zostałem zaproszony na pogrzeb Kopernika

Poszukiwanie grobu Mikołaja Kopernika

 

Poszukiwanie grobu Mikołaja Kopernika

Redaktor Jerzy Gąssowski
Castri Dominae Nostrae Litterae Annales Vol. II

Wyższa Szkoła Humanistyczna
imienia Aleksandra Gieysztora w Pułtusku

Pułtusk 2005

Sygnatura SIRr IV/82

Bałtycki Ośrodek Badawczy we Fromborku, należący do Wyższej Szkoły Humanistycznej  w Pułtusku, opublikował drugi tom roczników "Castri Dominae Nostrae Litterae Annales", który poświęcony został  poszukiwaniu i identyfikacji grobu Kopernika.

Wolumin przedstawia wyniki badań archeologicznych i antropologicznych, które prowadzone były w latach 2004 i 2005 pod egidą Instytutu Antropologii i Archeologii Wyższej Szkoły Humanistycznej im. Aleksandra Gieysztora w katedrze we Fromborku.

W skład rocznika wchodzą następujące studia:

1. Jerzy Gąssowski, Beata Jurkiewicz
Poszukiwanie grobu Mikołaja Kopernika

2. Karol Piasecki, Dariusz Zajdel
Badania antropologiczne we Fromborku. Grób 13.
Rekonstrukcja wyglądu głowy na podstawie czaszki.

3. Grzegorz Pacanowski, Mikołaj Musiatewicz
Zastosowanie metody georadarowej w prospekcji archeologicznej
na przykładzie badań w katedrze we Fromborku.

4. Anna Drążkowska
- Dewocjonalia odnalezione we Fromborku.
- Jedwabna sukienka grobowa z połowy XVIII wieku odnaleziona we Fromborku.

5. Karol Czajkowski, Tadeusz Morysiński
Zastosowanie nowoczesnych systemów dokumentacji podczas badań
w katedrze we Fromborku w 2004 roku

6. Jerzy Sikorski
Grób Mikołaja Kopernika w katedrze biskupów warmińskich we Fromborku
na tle praktyki grzebalnej kapituły w XV-XVIII wieku

7. Alojzy Szorc
Protokoły posiedzeń kapituły warmińskiej z czasów Mikołaja Kopernika

8. Krzysztof Ostrowski
O Koperniku w Polsce od rozbiorów do powstania listopadowego

Alojzy Szudrowicz - Kapituła kruszwicka : w tysiąclecie powołania biskupstwa w Kruszwicy

 

Alojzy Szudrowicz

Kapituła kruszwicka
W tysiąclecie powołania biskupstwa w Kruszwicy

Wydawnictwo Pejzaż

Bydgoszcz 2013

Sygnatura SIRr XXXIV/175

W 1013 roku zostało powołane biskupstwo Kruszwickie.

W 1124 roku siedziba biskupstwa została przeniesiona do Włocławka.

Z istnieniem diecezji wiąże się powstanie w Kruszwicy kapituły katedralnej.

Kościołem katedralnym była pierwotnie katedra św. Wita, a po jej zniszczeniu w 1096 roku katedra św. Piotra w Kruszwicy.

Od 1559 roku to kościół pw. św. Piotra i Pawła.

Monografia Alojzego Szudrowicza składa się z pięciu rozdziałów, które przedstawiają w porządku chronologicznym dzieje kapituły w Kruszwicy.

Na początku autor przedstawia różne poglądy na temat powstania i istnienia biskupstwa w Kruszwicy.

Przybliża też spór o przeniesienie czy połączenie biskupstwa z Włocławkiem.

Autor odnosi się również do kwestii istnienia w Kruszwicy w średniowieczu kolejno dwóch kapituł przy kościele św. Wita i kościele św. Pawła.

W przypadku każdej z kapituł opisano jej powstanie, majątek i organizacje.

Obszernie zostało opisane funkcjonowanie kapituły przy kościele św. Piotra i Pawła w czasach nowożytnych.

Pomocne okazały się tu statuty kapituły z 1516 i 1670 roku.

Przedstawiono organizacje kapituły, jej majątek, bibliotekę.

Opisano stosunek kapituły do do reformacji i odnowy potrydenckiej.

Przedstawiono szczegółowo pełnienie przez kanoników Służby Bożej.

Osobny rozdział poświęcono walce o przetrwanie kapituły w XIX wieku.

Podano też informacje o udziale kanoników w powstaniach narodowych.

Na zakończenie opracowania przybliżono okoliczności nadania kapitule nowych statutów w okresie międzywojennym oraz opisano jej najnowszą historię w okresie po 1945 roku,

Uzupełnieniem książki jest aneks, w którym wymieniono prałatów i kanoników kruszwickich od początku XII wieku do 2013 roku

Piotr Birecki, Marcin Seroczyński - Ku chwale Trójcy Świętej : dawna katedra diecezji chełmińskiej w Chełmży

 

Piotr Birecki 
Marcin Seroczyński 

Ku chwale Trójcy Świętej
Dawna katedra diecezji chełmińskiej w Chełmży

Wydawca: Machina Druku
na zlecenie Towarzystwa Przyjaciół Chełmży 

Chełmża  2020

Sygnatura SIRr XXXIV/198

Polecamy państwu obejrzenie albumu poświęconego Katedrze pw. św. Trójcy w Chełmży.

Zdjęcia do albumu wykonał Marcin Seroczyński, tekst napisał Piotr Birecki.

W książce zamieszczono również fotografie z paralotni wykonane przez Łukasza Borkowskiego.

Marcin Seroczyński jest wybitnym regionalistą chełmżyńskim, kierownikiem Działu Zbiorów Specjalnych chełmżyńskiej biblioteki, redaktorem „Głosu Chełmżyńskiego” i prezesem Towarzystwa Przyjaciół Chełmży.

Dr hab. Piotr Birecki, prof. UMK pracuje w Zakładzie Sztuki Średniowiecznej i Nowożytnej na Wydziale Sztuk Pięknych UMK.

Specjalizuje się w sztuce Prus Królewskich i Wschodnich oraz w sztuce protestanckiej XIX wieku.

Fotograficzna opowieść o katedrze ułożona jest chronologicznie od jej początków w średniowieczu, przez  blask renesansu i  bogactwo baroku, po wiek XIX i XX i współczesność.

Zdjęcia prezentują architekturę katedry i jej wyposażenie z poszczególnych epok.

Na fotografiach widać najmniejsze detale, które zwykle trudno zaważyć i docenić.

Szczególnie wiele skarbów sztuki pochodzi z epoki baroku.

Możemy podziwiać między innymi detale ołtarza głównego, nastawy ołtarzowej, rzeźby, figury i płaskorzeźby, epitafia, ołtarze boczne i przyfilarowe, nawę główną i nawy boczne, ambony,  obrazy, portrety i malowidła, krzyże, chrzcielnice, herby.

Opus temporis aneks : toruńskiej katedry historia najnowsza

 

Opus temporis - Aneks
Toruńskiej katedry historia najnowsza
Prace konserwatorskie i restauratorskie w latach 2018-2019

Redakcja naukowa Katarzyna Kluczwajd

Toruńskie Wydawnictwo Diecezjalne

Toruń 2019

Sygnatura SIRr XXXIV/140a

W latach 2000-2013 Katedra pw. św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty w Toruniu doczekał się bezprecedensowej konserwacji i restauracji.

Pokłosiem prac remontowych była książka

Opus temporis. Toruńskiej katedry historia najnowsza
Prace konserwatorskie i restauratorskie w latach 2000-2013

Redakcja naukowa: Katarzyna Kluczwajd, ks. Marek Rumiński

Toruń 2013

Sygnatura SIRr XXXIV/140

W latach 2018-1019 kontynuowano prace konserwatorskie i restauracyjne w kościele Świętojańskim.

Podsumowaniem kolejnego etapu remontu katedry jest publikacja "Opus temporis - Aneks".

W albumie znajdziemy informacje o celu i zakresie wykonanych prac konserwatorskich.

Zapoznamy się również z bogatą dokumentacja fotograficzną ukazującą zabytki w stanie przed, w trakcie i po zakończeniu prac konserwatorskich.

Wśród zabytków poddanych konserwacji znalazły się m.in.:

• świeczniki maryjne - korony Grätscha
• obraz z barokowego ołtarza głównego - Adoracja Marii Niepokalanej jako Królowej nieba i ziemi
• obraz z barokowego ołtarza głównego - Św. Cecylia
• barokowe organy boczne
• neobarokowe ławki z XIX wieku
• wrota zachodnie
• mur cmentarny
• zdroje przykościelne

W książce znalazły się również nowe ustalenia dotyczące zagadnień traktowanych dotąd przez historyków sztuki marginalnie:

• barokowego ołtarza głównego
• postaci artysty malarza Juliana Wałdowskiego

Spis treści:

• Katarzyna Kluczwajd - Światło, obraz, muzyka w toruńskim kościele Świętojańskim. Stara przestrzeń w nowym blasku
• Kronika fotograficzna
• Bartłomiej Łyczak - Dawny barokowy ołtarz główny w kościele Świętojańskim w Toruniu i jego przekształcenia
• Sławomir Majoch - Ostatni nazareńczyk. O Julianie Wałdowskim (1854-1912) i jego obrazach w toruńskiej katedrze

 

Kościół katedralny w Bydgoszczy

 

Kościół katedralny w Bydgoszczy

pod redakcją Aleksandra Jankowskiego i Dariusza Karczewskiego

Wydawnictwo Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego

Bydgoszcz 2018

Sygnatura SIRr XXXIV/186

Katedra św. Mikołaja i Marcina w Bydgoszczy jest główną świątynią ustanowionej w 2004 roku Diecezji Bydgoskiej.

Jej dzieje sięgają jednak pięć wieków wstecz do czasów średniowiecza.

Przez ten okres jako kościół farny przeżywała podobnie jak Bydgoszcz okresy rozkwitu i regresu.

Bogatej historii Katedry pświęcony jest zbiór wrtykółow specjalistów z wielu dziedzin, którzy reprezentują różne spojrzenia i różna aspekty badań nad przeszłością Katedry.

W książce poruszane są zagadnienia z teologii, historii sztuki, konserwatorstwa, historii duchowości, archeologii, kartografii, architektury, malarstwa.

Spis treści:

Aleksander Jankowski - Kościół katedralny w Bydgoszczy – refleksje pro témpore et pro re

Ks. bp Jan Tyrawa - Katedra jako symbol

Jacek Kowalski - Pomiędzy Pomorzem a Wielkopolską – gotycka architektura bydgoskiej katedry

Aleksander Jankowski - Bydgoska Assunta z pąsową różą – Mater pulchrae dilectionis

Michał F. Woźniak - Dwie monstrancje osiemnastowieczne w bydgoskiej katedrze

Aleksander Jankowski, Emanuel Okoń - Drewniane drzwi portalu zachodniego katedry bydgoskiej. Konstrukcja. Datowanie. Wymowa dekoracji

Tamara Zajączkowska, Aneta Trzcińska-Kałużna - Początki bydgoskiego kościoła pw. św. Marcina i Mikołaja w świetle najnowszych badań archeologicznych

Zbigniew Zyglewski - Bydgoska fara w świetle wczesnych źródeł ikonograficznych i kartograficznych

Zofia Wernerowska-Frąckiewicz - Prace remontowe i konserwatorskie kościoła pw. św. Marcina i Mikołaja w XX–XXI wieku

Magdalena Wilczek-Karczewska - Szlacheccy dobrodzieje bydgoskiej fary w dobie nowożytnej

Albert S. Kotowski - Duszpasterstwo katolików niemieckich w parafii bydgoskiej (do 1939 r.)

Marek Chamot - Działalność społeczna na terenach dzisiejszej diecezji bydgoskiej w okresie przełomu XIX i XX wieku

Lech Bilicki - Diecezja bydgoska: geneza, struktura, życie religijne

Stefan Pastuszewski - Inicjatywy nowego laikatu a parafia farna i wikariat biskupi w Bydgoszczy w latach 80. XX wieku

Katarzyna Kluczwajd - Odpowiedzialność za kościół. Katedra w rocznicę diecezji toruńskiej

 

Katarzyna Kluczwajd

Odpowiedzialność za kościół
Katedra w rocznicę diecezji toruńskiej

W: Jubileusz Diecezji Toruńskiej
Spojrzenie w przeszłość i w przyszłość

s. 259-264

Toruń 2017

W 2017 roku Diecezja Toruńska obchodzi jubileusz 25-lecia ustanowienia przez Jana Pawła II.

Z tej okazji Wydawnictwo Diecezjalne przygotowało okolicznościowy zbiór studiów pod redakcją prof. Waldemara Rozynkowskiego i ks. Pawła Borowskiego.

Miło nam poinformować, że w szacownym gronie autorów artykułów znalazła się również pani Katarzyna Kluczwajd - muzealnik, historyk sztuki, regionalistka, popularyzatorka sztuki i dziejów Torunia, kustosz Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu.

Jej publikacja "Odpowiedzialność za kościół. Katedra w rocznicę diecezji toruńskiej" poświęcona jest najważniejszej świątyni diecezji toruńskiej - kościołowi Świętojańskiemu i trosce o ten zabytek.

Autorka opisała prace remontowe, konserwatorskie i restauratorskie prowadzone w katedrze w ostatnim ćwierćwieczu, organizowane przez duchownych i świeckich wystawy muzealne, sesje popularnonaukowe, imprezy miejskie związane z kościołem św. Jana Chrzciciela i św. Jana Ewangelisty, wydawnictwa książkowe poświęcone bazylice świętych Janów.