Pamięć miasta
Honorowi obywatele Inowrocławia
Honorowi Obywatele Miasta są ważną częścią składową pamięci miasta.
Blog Działu Informacyjno-Bibliograficznego Wojewódzkiej Biblioteki Publicznej - Książnicy Kopernikańskiej w Toruniu
Mirosław Pietrzyk
Patryk Pleskot
W cieniu Kaina.
Ofiary aparatu represji na terenie Inowrocławia i okolic w okresie PRL
Wydawca: NSZZ "Solidarność". Region Toruńsko-Włocławski. Oddział Inowrocław
Inowrocław 2018
Sygnatura SIRr IIIA/125
Książka poświęcona jest ofiarom komunistycznego aparatu represji w Inowrocławiu i okolicach.
W latach 1945-1984 straciło życie 18 osób.
Autorzy do aparatu represji i terroru zaliczyli Urząd Bezpieczeństwa, Służbę Bezpieczeństwa, Informacje Wojskową, Służbę Więzienną, Milicję Obywatelską wydziały finansowe miejskich, powiatowych, wojewódzkich rad narodowych.
Szczególne nasilenie terroru miało miejsce w latach stalinowskich i w okresie stanu wojennego, kiedy działali "nieznani sprawcy".
Część zgonów miała charakter naturalny, ale przyczyniły się do nich nienormalne warunki egzystencji.
Zdarzały się samobójstwa.
W książce znalazły się obszerne biografie następujących osób:
Błażej Śliwiński
Ziemomysł Inowrocławski
książę kujawski, brat Leszka Czarnego i króla Władysława Łokietka
(ok. 1247 - początek października/25 grudnia 1287)
Wydawnictwo Avalon
Kraków 2017
Sygnatura SIRr IIIB/Ziemomysl Inowrocławski
Prof. zw. dr hab. Błażej Śliwiński jest związany z Zakładem Historii Polski Średniowiecznej i Nauk Pomocniczych Historii Uniwersytetu Gdańskiego.
Zajmuje się dziejami politycznymi i społecznymi północnych ziem polskich w X-XIII wieku.
W Książnicy Kopernikańskiej dostępnych jest szereg jego książek:
1. Pogranicze kujawsko-pomorskie w XII-XIII wieku : z dziejów Bydgoskiego i Wyszogrodzkiego w latach 1113-1296 / Błażej Śliwiński.
2. Urzędnicy Pomorza Wschodniego do 1309 roku : spisy / oprac. Błażej Śliwiński
3. Książęta, urzędnicy, złoczyńcy / pod red. Błażeja Śliwińskiego
4. Mazowsze, Pomorze, Prusy / pod red. Błażeja Śliwińskiego
5. Kopijnicy, szyprowie, tenutariusze / pod red. Błażeja Śliwińskiego
6. Krzyżacy, szpitalnicy, kondotierzy / pod red. Błażeja Śliwińskiego
7. Mściwoj II (1224-1294) : książę wschodniopomorski (gdański) / Błażej Śliwiński
8. Pomorze Wschodnie w okresie rządów księcia polskiego Władysława Łokietka w latach 1306-1309 / Błażej Śliwiński
9. Leszek Inowrocławski : (1274-1275 po 27 kwietnia 1339) / Błażej Śliwiński
10. Lisowie Krzelowscy w XIV-XV w. i ich antenaci : studium genealogiczne / Błażej Śliwiński
11. Ziemomysł Inowrocławski : książę kujawski, brat Leszka Czarnego i króla Władysława Łokietka
(ok. 1247 – początek października/25 grudnia 1287) / Błażej Śliwiński
Biografia Ziemomysła Inowroclawskiego, poświęcona jest osobie kontrowersyjnego księcia, który uchodził za sympatyka Krzyżaków i niemieckich rycerzy, których przedkładał nad miejscowych.
Książę o ambicjach do uprawiania wielkiej polityki już po 3 latach rządów spotkał się z buntem podwładnych i wygnaniem.
Po upływie 7 lat zdołał powrócić z wygnania, ale musiał zrezygnować ze swych ambitnych planów.
Profesor Błażej Śliwiński wykazuje błędność nieprzychylnej Ziemowitowi, a mocno zakorzeniona do tej pory w historiografii, opinią miłośnika Krzyżaków i niemczyzny.
Niemniej punktuje jego cechy charakterologiczne, które powodowały, ze nie mógł być władcą wielkiego formatu.
Zamknął się w partykularnych interesach i konfliktach dzielnicowych.
Niczego nie dokonał i niczym ważnym się nie zapisał.
Paweł Wiliński
Bibliofilka z Inowrocławia
Seria: Pan Samochodzik i…
nr 138
Oficyna Wydawnicza „Warmia”
Olsztyn 2017
Sygnatura SIRr W/INNE/Wil60
Paweł Wiliński jest autorem wielu książek z cyklu „Pan Samochodzik i…”
W Książnicy Kopernikańskiej dostępne są jego jego następujące publikacje:
Książka ” Bibliofilka z Inowrocławia” to powieść przygodowa.
Bohaterem książki jest Paweł Daniec, pracownik Ministerstwa Kultury i zapalony detektyw.
Akcja powieści rozgrywa się w Inowrocławiu.
Bohater poszukuje zaginionego rękopisu Stanisława Przybyszewskiego.
Alfred Krysiak
Inowrocław i Kujawy : przewodnik
Wydanie 4 - poprawione i uzupełnione
Zakład Poligraficzno-Wydawniczy „POZKAL”
Inowrocław 2010
Sygnatura SIRr XIII/136a
Przewodnik jest przeznaczony dla szerokiego ogółu czytelników, turystów i krajoznawców.
Pozwala wszechstronnie zapoznać się z historią, kulturą, architekturą i walorami estetycznymi Inowrocławia i Kujaw.
Szczególnie został rozbudowany opis przebiegu tras turystycznych.
Trasy miejskie przedstawiono jako 3-4 godzinne spacery.
Trasy turystyczne po okolicy podzielono na piesze, rowerowe i samochodowe.
Załączono wycinkowe plany przy trasach miejskich, uproszczone mapki tras rowerowych i szkice tras samochodowych.
Wszystko z myślą o turystach przemierzających region z przewodnikiem w ręku.
Przewodnik jest okraszony licznymi ilustracjami i mapkami.
Aleksander Drygas
Apteka Pod Lwem w Inowrocławiu
Wydawnictwo Bez Recepty
Łódź 2014
Sygnatura SIRr XXVI/13
Dr hab. nauk farmaceutycznych Aleksander Drygas był wieloletnim wykładowca Akademii Medycznej w Gdańsku.
Pracował również w przedsiębiorstwach farmaceutycznych i zarządach aptek w Szczecinie, Poznaniu i Gdańsku.
Już na emeryturze podjął pracę w aptekach w Bydgoszczy, Inowrocławiu, Żninie i Toruniu.
Jest wybitnym specjalista w zakresie historii farmacji.
Opublikował ponad 350 publikacji.
Został wyróżniony odznaką "Zasłużonym Ziemi Gdańskiej" przyznaną przez Wojewódzką Radę Narodową w Gdańsku oraz tytułem "Honorowy Aptekarz Roku" przyznanym przez Pomorsko-Kujawska Kapitułę Okręgowej Izby Aptekarskiej w Bydgoszczy łącznie ze statuetka Galena.
W Książnicy Kopernikańskiej dostępne są następujące jego książki:
Apteka "Pod Lwem" w Inowrocławiu jest najstarszą apteka w tym mieście.
Działa nieprzerwanie od 135 lat przy ul. Królowej Jadwigi 38.
Jest jedna z najsłynniejszych polskich aptek.
Koncesję na jej założenie otrzymał w 1876 roku C.G Brexendorf.
Z książki dowiemy się wiele o historii miasta Inowrocław od średniowiecza po XIX wiek.
Poznamy również biografie pierwszych inowrocławskich aptekarzy z rodziny Hoyerów - właścicieli pierwszej apteki w mieście.
Oczywiście szczegółowo opisano dzieje właścicieli Apteki "Po Lwem", której rozkwit w okresie międzywojennym zwiany jest z rodziną Tadeusza Molla.
Po wojnie Tadeusz Moll pełnił funkcję kierownika swojej apteki, która została znacjonalizowana przez władze komunistyczne w 1951 roku.
W książce opisano również losy potomków Tadeusza Molla i ich starania o odzyskanie apteki w 1990 roku.
Dziś apteka "Pod Lwem" jest częścią sieci Aptek "Dbam o Zdrowie - DOZ", którą firma nabyła od rodowitych właścicieli - rodziny Mollów.
Publikacja jest wydana na wysokim poziomie edytorskim.
Urozmaicają ją liczne ilustracje, w tym unikatowe fotografie i dokumenty z archiwów rodzinnych i państwowych
Inowrocławski słownik biograficzny
pod redakcją Edmunda Mikołajczaka
Tom 1 - 4
Wydawcy:
Kujawsko-Pomorskie Towarzystwo Kulturalne - Oddział w Inowrocławiu
Polskie Towarzystwo Historyczne - Oddział w Inowrocławiu
Inowrocław 1991 - 2000
Sygnatura SIRr IIIA / 10
Redaktor "Inowrocławskiego słownika Biograficznego" Edmund Mikołajczak jest historykiem, wybitnym kujawskim regionalistą, społecznikiem.
Był wieloletnim nauczycielem w I Liceum Ogólnokształcącym im. Jana Kasprowicza w Inowrocławiu.
Jest członkiem Polskiego Towarzystwa Historycznego, Kujawsko-Pomorskiego Towarzystwa Kulturalnego, Towarzystwa Pamięci Powstania Wielkopolskiego.
Jest autorem kilkudziesięciu prac dotyczących dziejów Inowrocławia i Kujaw.
W 2008 roku otrzymał tytuł Honorowego Obywatela Miasta Inowrocławia.
Idea powstania "Inowrocławskiego słownika biograficznego" nabrała realnego kształtu już w 1894 roku.
Na posiedzeniu inowrocławskiego oddziału Kujawsko-Pomorskiego Towarzystwa Kulturalnego ustalono kryteria doboru haseł, charakter i zasięg geograficzny słownika.
Słownik obejmuje życiorysy osób nieżyjących, związanych z Inowrocławiem i jego najbliższymi okolicami.
Słownik uwzględnia wybitnych Polaków, Niemców, Żydów i przedstawicieli innych nacji związanych z Inowrocławiem.
Słownik został wydany w czterech zeszytach.
W poszczególnych tomach przyjęto holenderski układ haseł.
Każdy tom obejmuje nazwiska od litery A do litery Z.
Autorami biogramów są Julita Błaszak, Ryszard Brejza, Janusz Brodziński, Andrzej Bukowski, Bogdan Burzyński, Danuta Chadrysiak, Waldemar Chorążyczewski, Lucjan Dombek, Jarosław Dumanowski, Stefan Głogowski, Witold Włodzimierz Głowacki, Sławomir Jóźwiak, Ryszard Kabaciński, Joanna Karczewska, Dariusz Karczewski, Bogdan Koczorowski, Wiesława Korzeniowska, Edmund Kozłowski, Aleksander Henryk Krzymiński, Zbigniew Kubiak, Zbigniew Kuras, Janusz Kutta, Barbara M. Kwiatkowska, Janina Luźna, Henryk Łada, Tomasz Łaszkiewicz, Wojciech Łochowicz, Bogdan Łuczak, Jacek Maciejewski, Jacek Matuszewski, Mirosława Micek, Ludwina Michalska, Andrzej Mietz, Edmund Mikołajczak, Piotr Milchert, Dariusz R. Miller, Bronisław Nowak, Tomasz Nowakowski, Alojzy Nowicki, Paweł Pachnowski, Marian Pawlak, Mirosław Pietrzyk, Grzegorz Roczek, Grzegorz Roszak, Stanisław Roszak, Piotr Saja, Janina Sikorska, Czesław Sikorski, Piotr Strachanowski, Jerzy Szews, Adam Szweda, Alicja Szweykowska, Sobiesław Szybkowski, Lidia Wakaluk, Maria Wiśniewska, Bogdan Witkowski, Daniel Włodarczyk.
Książę Kazimierz Konradowic i Kujawy jego czasów
Pod redakcją Dariusza Karczewskiego
Wydawnictwo Avalon
Kraków 2017
Sygnatura SIRr IIIB/Kazimierz Konradowic
Oddział Inowrocławski Polskiego Towarzystwa Historycznego zorganizował 5 czerwca 2014 roku konferencję naukową poświęconą Kazimierzowi I Kondradowicowi.
Książę Kazimierz (1211-1267) był pierwszym księciem kujawskim.
Przyczynił się do ukształtowania odrębności dzielnicowej Kujaw.
Stolicą dzielnicy uczynił Inowrocław, któremu nadał również prawa miejskie, jako pierwszemu miastu na Kujawach.
W 1238 roku przyłączył do Kujaw kasztelanię bydgoską.
Był ojcem Władysława Łokietka.
W zbiorze studiów "Książę Kazimierz Konradowic i Kujawy jego czasów" znalazły się następujące artykuły:
1. Dariusz Karczewski - Książę Kazimierz Konradowic i Kujawy jego czasów
2. Edmund Mikołajczak - Inowrocław w czasach Kazimierza Konradowica (1230-1267)
3. Jan Tęgowski - Stosunki rodzinne Kazimierza Konradowica księcia kujawskiego
4. Błażej Śliwiński - Książę kujawski Kazimierz I i książę wschodniopomorski (gdański) Świętopełk w latach 1230-1248
5. Dariusz Dąbrowski - Romanowicze a Kazimierz I Konradowic
6. Joanna Wojtkowiak - Kazimierz Kujawski i "diabelski szał" Konrada Mazowieckiego - przyczynek do poznania komunikacji symbolicznej
7. Joanna Karczewska - Świeccy urzędnicy księcia kujawskiego Kazimierza Konradowica
8. Justyna Ewa Białowas - Kazimierz kujawski i Eufrozyna opolska, trzecia małżonka władcy Kujaw
9. Adam Kosecki - Lokacje miejskie księcia Kazimierza Konradowica na Kujawach
10. Marcin Hlebionek - O pieczęciach księcia Kazimierza I Konradowica
11. Marcin Woźniak - Książę Kazimierz Kujawski i początki architektury gotyckiej na Kujawach. Inowrocławski klasztor Franciszkanów w świetle badań archeologicznych
Grzegorz Roczek
Od "Zagrody" do Kujawskiej Spółdzielni Mieszkaniowej
w Inowrocławiu
1920-2010
Wydawca:
Kujawska Spółdzielnia Mieszkaniowa
Inowrocław 2011
Sygnatura SIRr VIII/I-20
Bogato ilustrowana historia Kujawskiej Spółdzielni Mieszkaniowej w Inowrocławiu została wydana w związku z jubileuszem 90-lecia jej istnienia.
Działalność Spółdzielni obejmuje również inne miejscowości regionu: Dulsk, Gniewkowo, Janikowo, Janocin, Jezuicką Strugę, Kościelec, Kruszwicę, Pakość, Tuczno, Złotniki Kujawskie.
Kompendium wiedzy o Kujawskiej Spółdzielni Mieszkaniowej rozpoczyna się już w XIX wieku.
W 1910 roku założono w Inowrocławiu stowarzyszenie "Gartenstadt-Genossenschaft" (Spółdzielnia Miasto Ogrodów).
W 1920 roku utworzono polską Spółdzielnię Mieszkaniową "Zagroda".
Po wojnie powstały w Inowrocławiu kolejne spółdzielnie mieszkaniowe:
- 1958 - Spółdzielnia Mieszkaniowa "Kujawianka",
- 1959 - Robotnicza Spółdzielnia Mieszkaniowa,
które w 1962 roku połączyły się w Międzyzakładową Spółdzielnię Mieszkaniową.
W 1965 roku SM "Zagroda" i MSM połączyły się tworząc Kujawską Spółdzielnię Mieszkaniową.
W latach 70-tych nastąpił okres wielkiego budowania, którego skalę pokazują tabele zestawiające liczbę oddanych mieszkań w latach 1970-2009.
Opracowanie przedstawia również stan Kujawskiej Spółdzielni Mieszkaniowej obecnie, związany z jej funkcją zarządcy nieruchomości, komputeryzacją administracji, internetową obsługą członków spółdzielni, budową nowoczesnego Biura Obsługi Mieszkańców, remontami i modernizacją budynków, działalnością kulturalno-oświatową, pracą na rzecz dzieci i seniorów.
Mirosław Pietrzyk
Drukarstwo inowrocławskie
w XIX i XX wieku
Inowrocław 2012
Sygnatura SIRr XXXVe/36
Książka Mirosława Pietrzyka, opisuje przemiany jakie dokonały się w okresie ostatnich dwóch stuleci w drukarstwie.
Niegdyś drukarze pracowali przy kasztach i prasach, dziś ich narzędziem są komputer i maszyny poligraficzne.
Autor postanowił odkryć nieznane szerzej a bogate tradycje inowrocławskiego drukarstwa.
Odbył imponującą kwerendę w archiwach Inowrocławia i Bydgoszczy, przejrzał kilkadziesiąt roczników miejscowej prasy, w końcu odbył długie rozmowy z obecnymi i emerytowanymi pracownikami drukarni.
Najważniejszą drukarnią Inowrocławia była założona w 1893 roku Drukarnia Dziennika Kujawskiego przy ul. Fryderykowskiej (dziś Królowej Jadwigi).
Mirosław Pietrzyk dokładnie opisał okoliczności powstania drukarni, jej kierownictwo i pracowników jeszcze pod zaborem pruskim.
Wiele miejsca poświęcił działalności Drukarni Dziennika Kujawskiego w okresie międzywojennym, ciekawie omówił też profil produkcji.
W 1919 roku Drukarnia Dziennika Kujawskiego przeniosła się do nowej, dużej siedziby przy placu Klasztornym - równocześnie zakupiono najnowocześniejsze maszyny poligraficzne.
Autor opisał dramatyczne dzieje drukarzy podczas okupacji hitlerowskiej.
Z książki dowiemy się o przekształceniach drukarni przy placu Klasztornym w okresie powojennym, maszynach będących na jej wyposażeniu, wydawanych drukach, zasłużonych pracownikach.
W 1968 roku już jako drukarnia Zakładu Wydawnictw Centralnej Rolniczej Spółdzielni "Samopomoc Chłopska" została rozbudowana i zyskała bardzo nowoczesny obiekt przy ul. Cegielnej.
Po przemianach ustrojowych w 1996 roku budynki Drukarni Kujawskiej przejął Zakład Poligraficzno-Wydawniczy POZKAL, który powstał zresztą 10 lat wcześniej.
Mirosław Piekarski opisał również w osobnych rozdziałach dzieje innych poza Drukarnią Kujawską zakładów poligraficznych działających w XIX i XX wieku w Inowrocławiu.
Jest wśród nich pierwsza drukarnia założona w Inowrocławiu jeszcze w 1843 roku przez Marcusa Latte przy ul. Królowej Jadwigi, gdzie drukowano tygodnik "Inowroclawer Kreisblatt", wydawany przez Landrat-Amt.
Ważną częścią monografii są wspomnienia byłych i obecnych drukarzy.
Książkę uzupełnia wykaz bibliograficzny ważniejszych druków inowrocławskich oficyn drukarskich.
Stanisław Koc
Zabytki Inowrocławia
Archeologiczno-architektoniczne zagadnienia po badaniach w roku 2010
Inowrocław 2014
Sygnatura SIRr XXXIIIb/154
W 2010 roku przy okazji modernizacji nawierzchni ulic, instalacji wodociągowej i kanalizacyjnej w obrębie inowrocławskiej Starówki, przeprowadzono również badania archeologiczne, jednak tylko o charakterze ratunkowym.
Stanisław Koc odnosi się do wyników tych badań archeologicznych oraz przedstawia własne ustalenia.
Monografia dzieli się na trzy rozdziały poświęcone najbardziej reprezentacyjnym budowlom średniowiecznego Inowrocławia.
Dwie z nich już nie istnieją.
Ich historia i architektura zostały bardzo dokładnie opisane przez autora.
Walory opracowania podnoszą również liczne stare rysunki i plany przedstawiające wymienione zabytki.
To niezwykle cenna publikacja, wypełniająca lukę w naszej wiedzy o początkach miasta oraz o architekturze i urbanistyce średniowiecznego Inowrocławia.
Ziemia Kujawska
Wydawca:
Polskie Towarzystwo Historyczne
Odziały w Inowrocławiu i Włocławku
Miejsce wydania:
Inowrocław - Włocławek
Wydawane od 1963 roku
Sygnatura SIRr II/23
"Ziemia Kujawska" ukazuje się od ponad 50 lat.
Wydawana jest przez Polskie Towarzystwo Historyczne - Odział w Inowrocławiu i Odział we Włocławku.
Redakcja czasopisma mieści się w Inowrocławiu.
Wydawanie periodyku naukowego przez tak długi czas to wielki sukces lokalnego środowiska historyków, zważywszy na fakt, że Inowrocław nie był wcześniej ośrodkiem akademickim ani miastem wojewódzkim.
Czasopismo jest wydawane dzięki stałemu wsparciu finansowemu ze strony Miasta Inowrocławia.
Redaktorem periodyku był w latach 1963 - 2008 profesor Marian Biskup.
Od 2009 roku redaktorem "Ziemi Kujawskiej" jest dr hab. Tomasz Łaszkiewicz.
Publikacje ukazujące się w czasopiśmie pogrupowane sa na działy:
Bibliografia historii Kujaw opracowywana jest przez Tomasza Krzemińskiego i Tomasza Łaszkiewicza.
Ukazuje się od tomu XVII (2004).
Obejmuje okres od roku 2000.
Na łamach "Ziemi Kujawskiej" ukazują się również biografie i nekrologi.
Drukowane są materiały źródłowe.
Jest to również miejsce dostępne dla dyskusji i polemik.
POLECANA LITERATURA
Tomasz Łaszkiewicz
Pół wieku Polskiego Towarzystwa Historycznego w Inowrocławiu
1956-2006
Inowrocław 2005
Sygnatura SIRr XXX/13
Alfred Krysiak
Inowrocław i Kujawy : przewodnik
Wyd. 3 popr., uzup.
Zakład Poligraficzno-Wydawniczy "POZKAL"
Inowrocław 2007
Sygnatura SIRr XIII/136
Przewodnik jest przeznaczony dla szerokiego ogółu czytelników, turystów i krajoznawców. Pozwala wszechstronnie zapoznać się z historią, kulturą, architekturą i walorami estetycznymi regionu Inowrocławia. Szczególnie został rozbudowany opis przebiegu tras turystycznych.
Trasy miejskie przedstawiono jako 3-4 godzinne spacery. Trasy turystyczne po okolicy podzielono na piesze, rowerowe i samochodowe. Załączono wycinkowe plany przy trasach miejskich, uproszczone mapki tras rowerowych i szkice tras samochodowych. Wszystko z myślą o turystach przemierzających region z przewodnikiem w ręku.