Krzysztof Hartknoch (1644-1687) - dziejopisarz Prus, Pomorza i Polski

 

Krzysztof Hartknoch,
portret w "Preussische Kirchen – Historia".
Ze zbiorów Książnicy Kopernikańskiej

Krzysztof Hartknoch urodził się w centrum Mazur (w Jabłonce koło Pasymia) w 1644 roku.

Do końca życia był emocjonalnie związany z Pasymiem.

Jego ojciec i obaj dziadowie byli luterańskimi pastorami.

Hartknoch studiował filozofię w Królewcu.

Od młodych lat zmagał się z gruźlicą.

Od 1672 roku prowadził w Królewcu badania nad przeszłością Prus oraz zajmował się zagadnieniami prawno-ustrojowymi.

Wykładał też filozofię i historię na tamtejszym uniwersytecie.

W 1677 roku porzucił posadę profesora na Uniwersytecie w Królewcu i przeniósł się do Torunia, gdzie został profesorem Toruńskiego Gimnazjum Akademickiego.

10-letni okres pobytu w Toruniu był najbardziej twórczym w życiu Hartknocha.

W Toruniu powstał w zasadzie cały jego dorobek naukowy.

Zmarł 3 stycznia 1643 roku w wieku zaledwie 43 lat.

Jego najważniejszymi dziełami były wydane we Frankfurcie nad Menem  "Stare i Nowe Prusy" - "Alt und Neues Preussen oder preussischer Historien zwei Teile" (1864).

"Stare i nowe Prusy" poświęcone są dziejom Prus Książęcych i Prus Królewskich.

„Alt und Neues Preussen".
Ze zbiorów Książnicy Kopernikańskiej

Hartknoch oprócz historii politycznej wiele miejsca poświęca również historii poszczególnych miast,  stosunkom ludnościowym, wprowadzeniu chrześcijaństwa i dziejom religijnym, systemowi monetarnemu, prawu pruskiemu, historii kultury, obyczajom, prawom i religii dawnych Prusów, językowi pruskiemu.

W "Starych i nowych Prusach"  Hartknoch powtarza informację, że Toruń został założony w 1231 roku wokół wielkiego i rozłożystego dębu, który Krzyżacy ufortyfikowali.

Sama nazwa Torunia możne się wywodzić od niemieckiego słowa "Thor" oznaczającego bramę - w tym wypadku miasto było bramą do Prus.

Ostatnią publikacją Hartknocha była wydana tuż przed jego śmiercią "Pruska historia kościelna" - "Preussische Kirchen - Historia" (Gdańsk 1686).

"Pruska historia kościelna" przedstawia dzieje kościoła w Prusach, kładąc nacisk na znaczenie reformacji i konfesji luterańskiej.

Równie ważną publikacją Hartknocha jest praca poświęcona historii, ustrojowi i systemowi prawnemu Rzeczpospolitej:  "Respublica Polonica duobus libris illustrata" (Królewiec 1677).

Autor omówił po łacinie takie zagadnienia, jak bezkrólewie, elekcja i koronacja, pakta konwenta, senat, urzędy, stan szlachecki, sejmy i sejmiki, ustrój sądownictwa, organizacja wojska i forma rządów.

Wielką zasługa Hartknocha jest poza tym odnalezienie i opublikowanie w 1679 roku XIV-wiecznej kroniki krzyżackiej Piotra Dusburga (z Diusburga)

Kronika obejmuje historię Zakonu od założenia w Palestynie w 1190 roku do roku 1326.

Nowatorstwo Hartknocha jako historyka polega na stosowaniu przez niego krytyki historycznej.

Docenia wagę źródeł historycznych, akt i dokumentów.

Odróżnia je od opracowań historycznych.

Nie zbiera już bezkrytycznie wszystkich informacji, w tym legend i zwykłych fantazji, ale je selekcjonuje, kwestionuje, odrzuca, sprawdza wiarygodność.

W tym właśnie odchodzi już od barokowej uczoności, a podąża w kierunku oświeceniowej krytyki naukowej.

POLECANA LITERATURA

Sławomir Augusiewicz

Dziejopisarstwo Krzysztofa Hartknocha

W: Życie codzienne na dawnych ziemiach pruskich

s. 28-35

Sygnatura MAG 276523

Jerzy Serczyk

Wstęp
do:

Jan Krzysztof Hartknoch
Opis Torunia z roku 1684

Sygnatura SIRr VIa/29

Jerzy Serczyk

Warsztat historyczny Krzysztofa Hartknocha (1644-1687)

W: Księga pamiątkowa 400-lecia Toruńskiego Gimnazjum Akademickiego
T. 1, s. 283-314

Sygnatura SIRr XXXIb/3t.1

Jerzy Serczyk

Krzysztof Hartknoch (1644-1687) toruński historyk Pomorza

Rocznik Toruński
T. 3, s. 55-88

Sygnatura SIRr II/18t.3

Ludwik Kolankowski : dzieło i życie : indywidualny przypadek historiograficzny

 

Ludwik Kolankowski
Dzieło i życie - indywidualny przypadek historiograficzny

red. Piotr Oliński, Wojciech Piasek

Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika

Toruń 2017

Sygnatura SIRr IIIB/Kolankowski Ludwik

Książka "Ludwik Kolankowski : dzieło i życie : indywidualny przypadek historiograficzny" jest pierwszym tomem nowej serii wydawniczej "Scientia - Universitas - Memoria", która poświęcona będzie historii Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Ludwik Kolankowski był wybitnym polskim historykiem i pierwszym rektorem Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Poświęcona mu książka dotyczy zarówno biografii profesora, jak też zajmuje się jego dorobkiem naukowym.

Monografia jest zbiorem ośmiu artykułów naukowych.

1. Anna Brzezińska – historyk jako świadek historii. Ludwik Kolankowski w świetle Zapisków pamiętnikarskich
2. Joanna Gierowska-Kałłaur – Między polityką a nauką. Ludwik Kolankowski w pierwszym półroczu 1919 roku
3. Przemysław M. Żukowski – Uniwersytety we Lwowie, Krakowie i Wilnie na naukowej drodze Ludwika Kolankowskiego. Życie naukowe Ludwika Kolankowskiego do 1939 roku
4. Robert Stokowiecki – Działalność Ludwika Kolankowskiego jako dyrektora Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu (1949-1955)
5. Dorota Malczewska-Pawelec, Tomasz Pawelec – Początki idei Jagiellońskiej (o problemie badania konceptu „misji cywilizacyjnej” w myśli historycznej oraz praktyce badawczej Karola Szajnochy)
6. Tomasz Kempa – Ludwik Kolankowski jako badacz dziejów Wielkiego Księstwa Litewskiego i Jagiellonów z perspektywy współczesnej polskiej historiografii
7. Piotr Oliński – Osobowości Jagiellonów w opiniach Ludwika Kolankowskiego
8. ­Wojciech Piasek – Historiograficzno-metodologiczna diagnoza pisarstwa historycznego Ludwika Kolankowskiego – historyk nieortodoksyjnego historyzmu

Sztambuch przyjacielski Józefa Borzyszkowskiego

 

Sztambuch przyjacielski Józefa Borzyszkowskiego

oprac. red. Cezary Obracht-Prondzyński

Wydawca: Instytut Kaszubski

Gdańsk 2016

Sygnatura SIRr IIIB/Borzyszkowski Józef

Profesor Józef Borzyszkowski to człowiek instytucja.

Jego nazwisko jest doskonale znane w Gdańsku, na Kaszubach i Pomorzu.

To historyk związany z Uniwersytetem Gdańskim, członek Polskiej Akademii Nauk,  prezes Zrzeszenia Kaszubsko-Pomorskiego, współzałożyciel i prezes Instytutu Kaszubskiego, wicewojewoda gdański, senator.

W związku z jego 70-tymi urodzinami przyjaciele profesora nadesłali ponad siedemdziesiąt podziękowań, życzeń, wspomnień i wypowiedzi.

Wśród autorów wpisów do okolicznościowego sztambucha znaleźli się akademicy, samorządowcy, ludzie kultury, dziennikarze, pisarze, artyści, działacze regionalni, duchowni i świeccy, Polacy i obcokrajowcy.

Sztambuch urozmaicają zdjęcia z rodzinnego albumu profesora Józefa Borzyszkowskiego.

Ludwik Kolankowski (1882-1956) - pierwszy rektor Uniwersytetu Mikołaja Kopernika

 

Ludwik Kolankowski był wybitnym polskim historykiem i pierwszym rektorem Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu.

Urodził się 21 czerwca 1882 roku w Nadwórnie na Pokuciu w ubogim, krytym słomą domku robotnika tartacznego.

Miał sześcioro rodzeństwa, które żywiło półtorej hektarowe pole i jedna krowa.

Ukończył gimnazjum w Stanisławowie.

Studia we Lwowie na Uniwersytecie Jana Kazimierza zakończył w 1906 roku doktoratem.

Potem przez rok studiował również w Berlinie.

Habilitował się w 1913 roku na Uniwersytecie Jagiellońskim w Krakowie.

Po odzyskaniu niepodległość w 1918 roku pracował w Ministerstwie Spraw Zagranicznych (do 1922 roku).

Jako pełnomocnik Naczelnika Państwa w 1919 roku brał udział we wskrzeszeniu Uniwersytetu Wileńskiego.

W 1919 roku był również Generalnym Komisarzem Cywilnym przy Zarządzie Ziem Wschodnich i organizował polską administrację państwową na Kresach.

Tytuł profesora zwyczajnego otrzymał w 1936 roku.

Jego najważniejsze dzieła naukowe dotyczą epoki jagiellońskiej:

• Zygmunt August, wielki książę Litwy do roku 1548 (Lwów 1913)
• Dzieje Wielkiego Księstwa Litewskiego za Jagiellonów 1377–1499 (Warszawa 1930)
• Polska Jagiellonów. Dzieje polityczne (Lwów 1936)

Wykładał kolejno na uniwersytetach w Krakowie, Wilnie, Lwowie, Warszawie, Łodzi i Toruniu.

Pracował również w Bibliotece Jagiellońskiej w Krakowie (1906-1918) oraz był dyrektorem Biblioteki Ordynacji Zamojskiej w Warszawie (1929-1944).

Biblioteka Zamojskich poniosła duże straty w pożarze we wrześniu 1939 roku.

Najcenniejsze zbiory zamurowano potem w jej piwnicach, co sprawiło że ocalały po upadku powstania warszawskiego.

Poza tym Ludwik Kolankowski uratował, wywożąc z Warszawy do Łowicza, najstarszy egzemplarz "Kroniki" Galla Anonima, Mszał Tyniecki, rękopis "Krzyżaków" Henryka Sienkiewicza i "rękopis "Faraona" Bolesława Prusa.

Po wojnie jako prezes Polskiego Towarzystwa Historycznego zabiegał o utworzenie uniwersytetu na Pomorzu.

Jeszcze wcześniej organizował uniwersytet w Łodzi, jako jego prorektor.

13 sierpnia 1945 roku został delegatem Ministra Oświaty do zorganizowania Uniwersytetu Mikołaja Kopernika.

Do Torunia przybył 22 sierpnia i od razu jego auto zostało zatrzymane do wyjaśnienia przez milicję z powodu braku wymaganych dokumentów.

23 sierpnia powołał Senat Akademicki.

24 sierpnia dekretem Krajowej Rady Narodowej powołano uniwersytet w Toruniu.

20 września Ludwik Kolankowski został formalnie rektorem.

5 stycznia 1946 roku odbyła się uroczysta inauguracja roku akademickiego.

We wrześniu 1948 roku, po trzech latach kierowania uniwersytetem, został przez władze komunistyczne zmuszony do złożenia rezygnacji.

Po ustąpieniu z funkcji rektora kierował Biblioteką Uniwersytecką (1949-1955).

Zmarł w Toruniu 19 marca 1956 roku.

Został pochowany na cmentarzu św. Jerzego.

POLECANA LITERATURA

Ludwik Kolankowski 1882-1982
Materiały sesji w stulecie urodzin

pod. red. Andrzeja Tomczaka

Toruń 1983

Sygnatura MAG 191167

• Stanisław Dembiński - Profesor Ludwik Kolankowski jako jeden z twórców i pierwszy Rektor Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu
• Zenon Hubert Nowak - Rola Ludwika Kolankowskiego w historiografii polskiej
• Janusz Małłek - Ludwik Kolankowski a uniwersytety polskie
• Jerzy Serczyk - Ludwik Kolankowski - polityk i człowiek
• Bogdan Ryszewski - Ludwik Kolankowski jako bibliotekarz
• Halina Lewczyk, Maria Śliwińska - Bibliografia prac Ludwika Kolankowskiego

Ludwik Kolankowski (1882-1956)
W pięćdziesiątą rocznicę śmierci

pod red. Wiesława Sieradzana

Toruń 2006

Sygnatura SIRr IIIB/Kolankowski

• Aleksander Gieysztor - Ludwik Kolankowski (1882-1956) (przedruk z Polskiego Słownika biograficznego)
• Andrzej Tomczak - Ludwik Kolankowski w nowszej literaturze
• Ludwik Kolankowski - Pierwsze trzy lata istnienia UMK (1945-1948). Garść wspomnień pierwszego Rektora z okresu organizacyjnego (do druku przygotowała Sylwia Grochowina)
• Bibliografia publikacji Ludwika Kolankowskiego (oprac. Ireneusz Czarciński)
• Wykaz najważniejszych publikacji o Ludwiku Kolankowskim (oprac. Ireneusz Czarciński)

 Ludwik Kolankowski 1882-1956

Zapiski Pamiętnikarskie

Do druku przygotowała, wstępem i przypisami opatrzyła Sylwia Grochowina

Toruń 2012

Sygnatura MAG 294311

Ludwik Kolankowski : dzieło i życie : indywidualny przypadek historiograficzny

red. Piotr Oliński, Wojciech Piasek

Toruń 2017

Sygnatura SIRr IIIB/Kolankowski

• Anna Brzezińska - historyk jako świadek historii. Ludwik Kolankowski w świetle Zapisków pamiętnikarskich
• Joanna Gierowska-Kałłaur - Między polityką a nauką. Ludwik Kolankowski w pierwszym półroczu 1919 roku
• Przemysław M. Żukowski - Uniwersytety we Lwowie, Krakowie i Wilnie na naukowej drodze Ludwika Kolankowskiego. Życie naukowe Ludwika Kolankowskiego do 1939 roku
• Robert Stokowiecki - Działalność Ludwika Kolankowskiego jako dyrektora Biblioteki Uniwersyteckiej w Toruniu (1949-1955)
• Dorota Malczewska-Pawelec, Tomasz Pawelec - Początki idei Jagiellońskiej (o problemie badania konceptu "misji cywilizacyjnej" w myśli historycznej oraz praktyce badawczej Karola Szajnochy)
• Tomasz Kempa - Ludwik Kolankowski jako badacz dziejów Wielkiego Księstwa Litewskiego i Jagiellonów z perspektywy współczesnej polskiej historiografii
• Piotr Oliński - Osobowości Jagiellonów w opiniach Ludwika Kolankowskiego
• Wojciech Piasek - Historiograficzno-metodologiczna diagnoza pisarstwa historycznego Ludwika Kolankowskiego - historyk nieortodoksyjnego historyzmu

Jerzy Wojtowicz - historyk gospodarki, społeczeństwa i kultury doby nowożytnej

 

Jerzy Wojtowicz
Historyk gospodarki, społeczeństwa
i kultury doby nowożytnej
Indywidualny przypadek z historiografii PRL

Redakcja: Kazimierz Maliszewski, Wojciech Piasek

Wydawnictwo Naukowe Uniwersytetu Mikołaja Kopernika

Toruń 2015

Sygnatura SIRr IIIB/Wojtowicz Jerzy

Księga pamiątkowa poświęcona profesorowi Jerzemu Wojtowiczowi (1924-1996) zawiera szereg referatów i wspomnień, które analizują zarówno dorobek naukowy profesora jak i jego działalność akademicką.

Na wstępie opracowania, wydanego staraniem Wydziału Nauk Historycznych UMK, zaprezentowano biografię uczonego i nauczyciela akademickiego.

Redaktorzy monografii postanowili przedstawić miejsce pisarstwa historycznego Jerzego Wojtowicza na tle historiografii PRL.

Stąd w tomie znalazło się wiele tekstów opisujących dorobek profesora jako historyka Torunia, jako badacza historii Pomorza, jako badacza europejskiego Oświecenia, jako badacza dziejów komunikacji społecznej oraz dziejów masonerii.

Księgę pamiątkową uzupełnia "Bibliografia prac Profesora Jerzego Wojtowicza 1952-1996".

Wśród jego najważniejszych publikacji należny wymienić:

• Studia nad kształtowaniem się układu kapitalistycznego w Toruniu. Stosunki przemysłowe miasta w XVIII wieku (praca doktorska 1960)
• Narastanie kapitalizmu w rolnictwie ziemi chełmińskiej. Majorat ostromecki 1772-1880 (rozprawa habilitacyjna 1963)
• Miasto europejskie w epoce oświecenia i rewolucji francuskiej (PWN 1972)
• Historia Szwajcarii (Ossolineum 1976)

Spotkanie z Mistrzami Nauki

Dnia 15 maja 2019 roku w ramach XVI Ogólnopolskiego Tygodnia Bibliotek (8-15 maja 2019) w Bibliotece Uniwersyteckiej w Toruniu miało miejsce Spotkanie z Mistrzami Nauki, którymi byli profesorowie Stanisław Salmonowicz (z powodów zdrowotnych był nieobecny) i Janusz Jasiński. Wydarzenie było połączone z promocją najnowszych książek „Mistrzów”: Polnische oder Westpreussen: ausgewählte Studien oraz Wojciech Kętrzyński (1838-1918): w świetle życiorysów, recenzji i nekrologów.

Spotkanie prowadzili profesorowie: Józef Borzyszkowski i Cezary Obracht-Prondzyński z Uniwersytetu Gdańskiego oraz Janusz Małłek z Uniwersytetu Mikołaja Kopernika w Toruniu. Nieobecnego profesora Stanisława Salmonowicza zastępował profesor Jerzy Dygdała z Polskiej Akademii Nauk.

W ramach spotkania słuchacze poznali sylwetki „Mistrzów Nauki”. Oczywiście punkt ciężkości został położony na ich kariery naukowe, ale nie zabrakło wątków wyłamujących się z tego schematu.

Zostały omówione również najnowsze publikacje „Mistrzów”, które można było przed rozpoczęciem spotkania otrzymać nieodpłatnie, a po jego zakończeniu wzbogacić o dedykacje. W trakcie dyskusji poruszono tematy niepowstania w czasach nowożytnych uniwersytetu na terenie Prus Królewskich oraz polskości Kaszubów i Mazurów.

Stanisław Salmonowicz - "Życie jak osioł ucieka..." Wspomnienia

 

Stanisław Salmonowicz

"Życie jak osioł ucieka..."
Wspomnienia

Wydawca:
Instytut Pamięci Narodowej

Bydgoszcz-Gdańsk 2014

Sygnatura SIRr IIIB/Salmonowicz

"Wspomnienia" prof. Stanisława Salmonowicza to niezwykła książka.

Poznajemy dzięki niej przedwojenne Wilno, okupowaną Warszawę, Kraków epoki stalinowskiej.

Możemy śledzić wydarzenia mające miejsce na Uniwersytecie Jagiellońskim i Uniwersytecie Warszawskim w latach gomułkowszczyzny.

W końcu czytamy o toruńskim środowisku akademickim, z którym autor jest związany od 1966 roku.

Stanisław Salmonowicz ma bardzo bogatą biografię.

Zdobył uznanie jako wybitny historyk prawa i badacz dziejów nowożytnych Torunia, Pomorza i Prus.

Jednocześnie z aktywnością naukową zaangażował się on bardzo wcześnie w działalność opozycyjną, co miało dramatyczne i wyjątkowo negatywne konsekwencje dla jego zawodowej kariery, gdyż stał się wskutek represji władz komunistycznych obywatelem trzeciej kategorii.

W 1970 roku został on aresztowany przez Służbę Bezpieczeństwa, co skutkowało jego usunięciem z pracy na Uniwersytecie Mikołaja Kopernika, na który powrócił dopiero w 1982 roku.

Z kart "Wspomnień" dowiemy się wiele o metodach zwalczanie opozycji przez SB, tajnych współpracownikach, donosicielach, represjach i szykanach.

Wiele miejsca we "Wspomnieniach" zajmują też bardzo ciekawe relacje z zagranicznych wyjazdów naukowych profesora i licznych międzynarodowych konferencji na jakie jest zapraszany.

XXIII Ogólnopolski Zjazd Historyków Studentów

 

XXIII Ogólnopolski Zjazd Historyków Studentów

 W dniach 21-25 kwietnia odbywał się w Toruniu XXIII Ogólnopolski Zjazd Historyków Studentów. Swoje obrady żacy prowadzili w budynku Collegium Humanisticum UMK na Bielanach. Wstęp był wolny.

W ramach trwającego kilka dni zjazdu można było wysłuchać i podyskutować na bardzo wiele tematów. Liczba referatów zmusiła organizatorów do podzielenia obrad na klika paneli. Wśród nich znalazły się m. in.: Wojskoznawstwo, Historia Torunia oraz Żydzi w Historii.

Wojskoznawstwo

Zacznijmy od Wojskoznawstwa. Obrady w ramach tego panelu miały miejsce w środę i czwartek (22-23 IV) od rana do godzin popołudniowych. Pierwszego dnia piszący te słowa wysłuchał ośmiu referatów:

Arkadiusz Bożejewicz (UMK), Wywiad wojskowy w Rzeczypospolitej Obojga Narodów w XVII wieku. Zarys problematyki

Karol Cegielski (Uniwersytet Szczeciński), Zmiana obrazu bitwy w Lesie Teutoburskim w dziełach rzymskich historyków (I-IV w.)

Artur Gajewski (Uniwersytet Jagielloński), Szlachta ruska wobec finansowania wojny z Rosjanami i Kozakami w latach 1654-55

mgr Katarzyna Jarno-Cichosz (Uniwersytet Łódzki), Wojna rosyjsko-japońska na łamach galicyjskiej prasy humorystyczno-satryrycznej

mgr Kamil Kaniuka (Uniwersytet Szczeciński), Rola i zdania sił zbrojnych w zakresie ochrony dóbr kultury wobec zagrożeń czasu wojny i pokoju

mgr Alina Kucharska (Uniwersytet Adama Mickiewicza), Poznańskie listy z frontów Wielkiej Wojny

mgr Sławomir Kułacz (Uniwersytet Gdański), Ufortyfikowane strażnice kolejowe w Galicji – stan badań, źródła i problemy ochrony

Małgorzata Jaraczewska (Uniwersytet Wrocławski), Fortyfikacje rzymskie na przykładzie oblężenia Alezji w 52 r. p.n.e.

Nie wiadomych względów audytorium nie wysłuchało wypasienia magistra Łukasza Cieślakowskiego z Uniwersytetu Kazimierza Wielkiego w Bydgoszczy pod tytułem: Słów kilka o ułanach i grudziądzkich szkołach kawaleryjskich.

Każdy z referatów trwał około 15 minut. Wiele wystąpień zostało wzbogaconych multimedialnymi prezentacjami, które wpłynęły na większą recepcję informacji przedstawianych w wykładach. Początkowo, po 3-4 wystąpieniach następowała ożywiona dyskusja. Później, po przerwie obiadowej, zmieniono zasady i zadawano pytania prelegentom od razu, „na żywca”, po zakończeniu wystąpienia.

Ciekawą sprawą jest to, że słuchając wykładów studentów i doktorantów można było odnieść wrażenie, że w audytorium znajdowali się prawie wyłącznie organizatorzy i prelegenci. Szkoda, gdyż poziom niektórych z referatów stał na bardzo wysokim poziomie. Ich autorzy nierzadko prezentowali wyniki swoich badań, opartych na kwerendach w polskich i zagranicznych instytucjach.

Następnego dnia, w czwartek 23 kwietnia, kontynuowano obrady w ramach panelu Wojskoznawstwo. Piszący te słowa wysłuchał trzech referatów:

lic. Ewa Pawlus (Uniwersytet Wrocławski), Mit „Szalonego Majora”. O działalności mjra Henryka Dobrzańskiego-Hubala jako dowódcy Oddziału Wydzielonego Wojska Polskiego

Paweł Pilarski (UMK), Twierdza Toruń – pruski kunszt we współczesnej rzeczywistości.

mgr Krzysztof Sałamacha (Uniwersytet Marii Curie-Skłodowskiej), Zamość 1648, przygotowania, przebieg i skutki oblężenia miasta przez wojska Bohdana Chmielnickiego i Tuhaj-Beja.

Tego dnia kontynuowano przyjęty w środę po przerwie obiadowej schemat, według którego można było zadać prelegentowi pytania zaraz po zakończeniu przez niego wystąpienia. Trzeba przyznać, że świetnie się to sprawdzało.

Żydzi w historii

W czwartek 23 kwietnia odbył się panel poświęcony tematyce Żydów w historii.

Występujący prelegenci wykazali się szeroką znajomością tematu. Przedstawili wyniki swoich badań z wielkim zaangażowaniem, w sposób interesujący i bardzo zrozumiały. Warto podkreślić, że nie wszyscy występujący mają wykształcenie historyczne i dla tego, jak sami podkreślali, są otwarci na dyskusję i konstruktywne uwagi. W związku z czym, równie ciekawa jak wystąpienia, była dyskusja, która odbyła się na zakończenie panelu.

 mgr Michał Sierba (Uniwersytet Łódzki ) Żydowska społeczność radziwiłłowskiego miasta Orla w XVII wieku

mgr Barbara Marmol (Uniwersytet Pedagogiczny w Krakowie) Jüdischer Frauenbund in Deutschland- założenia programowe organizacji

mgr Jagoda Załęska-Kaczko (Uniwersytet Gdański) Prawodawstwo antyżydowskie w Wolnym Mieście Gdańsku w latach 1933-1939

mgr Anna Kmieć (Uniwersytet Mikołaja Kopernika) Uprzedzenia ciągle żywe. Antysemickie napisy w przestrzeni miejskiej Łodzi

mgr Mateusz Pielka (Uniwersytet Mikołaja Kopernika) Polityka antyżydowska władz polskich na przykładzie woj. pomorskiego (1935 - 1939)

Wystawa: Prof. dr hab. MARIAN BISKUP (1922 - 2012)

 

Wystawa: Prof. dr hab. MARIAN BISKUP (1922 - 2012)

W Bibliotece Głównej UMK w Toruniu (ul. Gagarina 13), w holu drugiego piętra, można oglądać wystawę poświęconą zmarłemu niedawno profesorowi Marianowi Biskupowi (1922-2012), który był świetnym znawcą historii Torunia, Pomorza, Zakonu Krzyżackiego i Mikołaja Kopernika.

Przygotowała ją Urszula Zaborska, kustosz dyplomowany, kierownik Czytelni Pomorzoznawczej, osoba znająca osobiście profesora.

W kilku przeszklonych gablotach zamieszczono drobny wycinek bogatego życia i twórczości profesora.

Są to głównie zdjęcia, dyplomy i publikacje.

Każdy zainteresowany może obejrzeć świadectwo chrztu Mariana Biskupa, zdjęcie jego rodziców, rodziny, a nawet świadectwo ukończenia II klasy liceum (oczywiście
z samymi bardzo dobrymi ocenami).

Dzięki zamieszonym na wystawie materiałom śledzimy poczynania studenta I-go roku od złożenia „Karty rejestracyjnej dla osób zmierzających po raz pierwszy starać się o przyjęcie na Uniwersytet” aż po ich ukończenie (Dyplom mgr filozofii w zakresie historii) i dalej, napisanie oraz obronienie doktoratu (Protokół przewodu doktorskiego).

Urszula Zaborska umieściła na wystawie także liczne dyplomy i medale, jakie otrzymał profesor za swoją działalność.

Wśród nich na uwagę zasługują dyplom i medale nadania honorowego obywatelstwa Torunia, Elbląga i Inowrocławia.

Duże zainteresowanie wzbudzają także dyplomy nadania tytułu doktora honoris causa przez uniwersytety w Poznaniu i Gdańsku oraz ogromny dyplom odnowienia doktoratu na UMK.

Na wystawie nie mogło zabraknąć oczywiście licznych publikacji Marian Biskupa.

Znalazły się tam tomy m. in. „Historii Pomorza”, „Historii Torunia”, jak również monumentalna „Wojna Pruska czyli walka Polski z zakonem krzyżackim z lat 1519-1521” i wiele innych prac poświęconych Pomorzu i Prusom.

Urszula Zaborska zaprezentowała także liczne czasopisma, z którymi związany był profesor, na przykład: Roczniki Towarzystwa Naukowego w Toruniu i Zapiski Historyczne.
Na wystawie w BG UMK można obejrzeć jeszcze więcej ciekawych materiałów, które nie zostały powyżej wymienione (np. wycinki prasowe, prywatne zdjęcia i korespondencja).

Dlatego warto ją odwiedzić osobiście.